Tíminn - 18.03.1978, Side 9

Laugardagur 18. marz 1978
9
17. FLOKKSÞING FRAMSÓKNARMANNA:
*
Alyktanir um atvinnumal
Iðnaðarmál
Efling framleiðsluiðnaðar er
brýnasta úrlausnarefni Islend-
inga á sviði atvinnumála.
Þvi ber að leggja höfuðáherzlu
á markvísa iðnþróun, er taki mið
af óhjákvæmilegum þörfum þjóð-
félagsina að þvi er varðar hag-
þróun, aukna framleiðni, fram-
leiðslu og þjóðartekjur. Stefnt sé
aö varðveizlu fjölbreyttra at-
vinnutækifæra og sköpun nýrra.
Atvinnuleysi og þar af leiðandi
landflótti, er oft fylgifiskur fólks-
fjölgunar meðal þjóða, sem búa
við einhæft atvinnulif og fá-
breytta útflutningsframleiðslu.
Má i þessu efni benda á reynslu
íslendinga sjálfra, þvi að ljóst er
að iðnaðaruppbyggingin á þessari
öld hefur verið atvinnugrundvöll-
ur þeirrar miklu ibúafjölgunar,
sem átt hefur sér stað i landinu
siðustu áratugi. An iðnaðarupp-
byggingarinnar hefði hluti unga
fólksins neyðzt til að flytjast úr
landi.
Eigi að siður litur þingið svo á,
að iðnvaeðing landsins sé qm
margt frúmstæð og yfirleitt af
vanefnum gerð. Markvis iðnþró-
un, er allt of skammt á veg kom-
in, svo að mörgu þarf úr að bæta.
M.a. er þörf hugarfarsbreytingar
hjá ráðamönnum og þjóðinni í
heild að þvi er varðar skilning á
mikilvægi iðnaðar fyrir eðlilega
hagþróun og atvinnulifið yfirleitt
andspænis öðrum atvinnugrein-
um án þess að hlutur þeirra sé á
neinn hátt rýrður. Þess verður
mjög að gæta að bæði sjávarút-
vegur og landbúnaður eru háðir
ýmsum óviðráðanlegum vaxta-
takmörkunum. Með aukinni um-
hverfisvitund og þekkingu á lif-
heild náttúrunnar verður æ Ijós-
ara að ofnýting náttúruauðlinda,
þ.e. hvers kyns rányrkja, leiðir til
ófarnaðar.
II
Þingið leggur mikla áherzlu á
að auka skilning þjóðarinnar á
nauðsyn iðnvæðingar til trygg-
ingar varanlegri hagsæld og þjóð-
arvelferð. Ber að stórauka verk-
þekkingu og hagnýta betur hug-
kvæmni manna við framleiðslu
sérhæfs varnings til sölu á al-
þjóðamarkaði, enda verði iðn-
væðingin miðuð við útflutning
jafnt sem heimamarkað.
Þingið lýsir sig andvigt þeirri
stefnu að hleypa erlendum auð-
hringum inn i atvinnulif Islend-
inga. Samstarf við erlenda aðila
um orkufrekan iðnað komi aðeins
til greina i einstökum tilfeUum,
enda sé þess ætið gætt að meiri-
hluti eignaraðildar sé I höndum
Islendinga. Starfsemi sllkra fé-
laga skal háð islenzkum lögum og
dómsvaldi, enda njóti þau ekki
betri lögkjara en sambærileg is-
lenzk fyrirtæki.
Þingið varar við rekstri þeirrar
stóriðju, sem kann að vera hættu-
leg heilsu og umhverfi manna og
valda óeðlilegri félagslegri og lif-
fræðilegri röskun. Telur þingið,
að mengunarvaldandi stóriðja
samrýmist ekki islenzkum að-
stæðum og sé andstæð óskum
fólksins i landinu. Leggja ber á-
herzlu á að leitað verði eftir
hentugum iðnaði fyrir landbúnað-
arbyggðir og önnur fámenn
byggðarlög i þvi skyni m.a. að
koma i veg fyrir byggðaröskun.
III.
Til frekari ábendingar um mik-
ilvæga þætti iðnþróunar minnir
þingið á að vinna ber nú þegar að
þvi:
1. Að veita iðnaðinum stóraukinn
aðgang að hagstæðu fjármagni
til stofnkostnaðar og rekstrar
og búa hann þannig undir það
hlutverk, sem honum ber, þ.e.
aö vera vaxtarbroddur at-
vinnulifsins i framtiðinni.
2. Að leggja fram fé úr opinber-
um sjóðum til þess að styðja að
uppbyggingu iðnaðarstarfsemi
viðs vegar um landið, m .a. meö
byggingum iðngarða. Taka ber
fyrir ákveðin svæði I senn i for-
gangsröðsem taki sérstakt mið
af þvi að iðnaðarstarfsemi
stuðli að náttúruvernd og
bættri heildarstöðu atvinnulifs-
ins.
3. Að efla tæknistofnanir iðnaðar-
ins.
4. Að styrkja iðnrekstrarsjóð til
að standa undir kostnaði við
vöruþróun.
5. Að auka starfsemi Útflutnings-
miðstöðvar iðnaðarins til
markaðssöfnunar erlendis.
6. Að styrkja samkeppnisgrund-
völl islenzks iðnaðar gagnvart
erlendum iðnaði, ekki sizt með
tilliti til þeirrar hættu, sein
fólgin er i viðtækum aðgerðum
erlendra rikisstjórna til stuðn-
ings iðnaði sinum. Slikur stuðn-
ingur raskar stórlega sam-
keppnisgrundvelli og er i and-
stöðu við yfirlýsta stefnu al-
þjóðlegra viðskiptabandalaga,
sem tslendingar eru þátttak-
endur i. Gripa ber til innlendra
aðgerða til þess að jafna slik
met og veita islenzkum iðnaði
þann stuðning, sem nauösyn-
legur er. t þvi sambandi m.a.
Atvinnumálanefnd að störfum.
bendir þingið á jöfnunargjald,
sem lagt yrði á innflutta iðnað-
arvöru.
Kannað verði itarlega hvernig
bregðast megi við samkeppni
erlendra iðnaðarvara sem
framleiddar eru með styrkjum
eða i láglaunalöndum.
Sjávarútvegs-
mál
Með fullum yfirráðum yfir 200
milna fiskveiðilögsögu hefur
náðst einhver mikilvægasti á-
fanginn i þeirri viðleitni að
treysta atvinnu-, og sjálfstæðis-
grundvöll islenzku þjóðarinnar.
Nú ráða íslendingar sjálfir nýt-
ingu auðæfá hafsins i kringum
landið. Þessum auðæfum ber að
ráðstafa þannig, að þau endist um
alla framtið og veiti þjóðarbúinu i
heild og einstökum byggðalögum
sem mestan og stöðugan arð. Til
þ<jj5)að þetta megi takast verður
að leggja áherzlu á markvissa
stjórnun og hagkvæmni i sjávar-
útvegi. I þvi skyni beinir flokks-
þingið þvi' til framkvæmdastjórn-
ar og þingflokks Framsóknar-
flokksins að gerð verði itarleg
könnun á þvi hvernig æskilegast
væri að endurskipuleggja stjórn-
un fiskveiða og vinnslu, t.d. með
þvi að setja á fót sérstaka fisk-
veiðistjórn. I þessum efnum skal
þess gætt að hafa samráð við
rannsóknarstofnanir sjávarút-
vegsins og fulltrúa veiða og
vinnslu.
Það er skoðun flokksþingsins,
aö beina beri fjármagni stofn-
lánakerfis sjávarútvegsins i
auknum mæli til uppbyggingar og
hvers konar hagræðingar við
vinnslu sjávarafurða. Lögð verði
áherzla á að gjörnýta sjávarfang-
ið.
Hraðfrystihúsaáætluninni verði
lokið og jafnframt gerðar áætlan-
ir um uppbyggingu og hagræð-
ingu annarrar fiskvinnslu i land-
inu i þeim tilgangi að auka verð-
mæti sjávaraflans.
Ennfremur verði lögð áherzla á
að ná sem mestu samræmi á milii
veiða og vinnslu til þess að
tryggja rekstrarafkomu fisk-
vinnslustöðya og auka verðmæti
framleiðslunnar, þar sem mis-
ræmi er milli veiða og vinnslu,
skal lögð áherzla á að bæta úr þvi,
m.a. með fyrirgreiðslu opinberra
lánasjóða við sameiningu og
samruna fyrirtækja, sporna skal
gegn þvi, að upp risi ný fyrirtæki,
þar sem næg vinnsluaðstaða er
fyrir hendi.
Hraðað verði fiskiskipaáætlun,
sem kveði á um æskilega þróun
fiskiskipaflotans með tilliti til
stærðar fiskistofna á hverjum
tima, samræmd verði uppbygg-
ing og þróun skipasmiðastöðv-
anna i landinu þannig að þær geti
i vaxandi mæli annazt viðhald og
endurnýjun skipastólsins.
Flokksþingið ályktar að auka
beri haf- og fiskirannsóknir Jafn-
framtverði löBð áherzla á rann-
sóknir og leit fiskistofna sem talið
er að ekki séu fullnýttir.
Flokksþihgið leggur sérstaka
áherzlu á aukna markaðsleit og
sölustarfsemi i þeim tilgangi að
stækka markaðssvæði islenzkra
sjávarafurða.
Flokksþingið álitur það undir-
stöðu islenzks atvinnulifs og
þjóðarhags, að sjómannastéttinni
séu jafnan búin þau launakjör og
það öryggi að eftirsóknarvert sé
að vinna á fiskiskipaflotanum,
þannig að hann geti jafnan treyst
á nægan og hæfan mannafla.
Flokksþingið lætur þá skoðun
eindregið i ljós að miðað við rikj-
andi ástand fiskistofna sé ekki
ástæða til að veita útlendingum
veiðiheimildir i islenzkri fisk-
veiðilögsögu.
Landbúnaðarmál
17. flokksþing Framsóknar-
flokksins fagnar þeim áföngum
sem náðst hafa til hagsbóta fyrir
landbúnaðinn á siðustu 7 árum
undir forystu Framsóknarflokks-
ins. Má þar m.a. nefna endur-
skoðun jarðræktar-, búfjárrækt-
ar- og ábúðarlaga, setningu
jarðalaga, samþykkt landnýting-
aráætlunar, lög um ullar- og
gærumat o.fl. atriði. Framsókn-
arflokkurinn er eini öruggi mál-
svari landbúnaðarins og bænda-
stéttarinnar á Alþingi og verður
þvi að gæta þess i samstarfi við
aðra flokka að fast sé haldið á
málefnum hans.
Landbúnaðurinn er grundvöllur
byggðar i landinu og lifsafkomu
þjóðarinnar.
Landbúnaðurinn býr þjóðfélag-
inu það öryggi sem felst i að
framleitt sé i landinu sem mest af
þeim matvælum sem þjóðin
þarfnast, en það veitir mikilvæga
tryggingu fyrir sjálfstæði hennar.
Þá leggur hann i vaxandi mæli til
mikilvæg hráefni til iðnaðar sem
er snar þáttur atvinnuþróunar i
landinu.
Landbúnaðurinn hefur menn-
ingarlegt og félagslegt gildi, sem
felst m.a. i fjölbreytni atvinnu-
vegarins og nýtingu hans á fjöl-
mörgum náttúrugæðum, tengsl-
um þeirra, sem að honum vinna
við náttúrulandsins, sögu þjóðar-
innar og sambúð hennar við land-
ið.
Landið og nýting þess
Eigna- og umráðaréttur á landi
utan þéttbýlis og hlunnindum sem
þvi fylgja verði sem áður i hönd-
um bænda. Framkvæmd jarða-
og ábúðarlaga verði tryggð m.a.
með þvi að sjá frumbýlingum og
sveitarfélögum fyrir fjármagni til
jarðakaupa og á þann hátt komið
i veg fyrir að bújarðir lendi i eigu
þeirra sem ekki hafa búsetu i
sveitum.
Framsóknarflokkurinn beiti
sér fyrir þvi að sett verði löggjöf
um hver skuli vera eignarréttur
landeigenda til orkulinda sem
finnast undir yfirborði iarhar
Almenningi sé tryggður að-
gangur að hinni frjálsu náttúru til
friðsamlegrar umferðar og úti-
vistar þar sem umferð veldur
ekki skaða.
Gerð verði heildaráætlun um
hæfileika nýtingu landsins, sem
byggist á mati á landkostum og
taki tillit til þarfa fyrir land undir
landbún., skógrækt, hvers konar
útilifsiðkanir svo og undir þétt-
býli og mannvirkjagerð. Einnig
verði þess gætt að landi eða land-
gæðum verði hvergi spillt að
óþörfu, og þéttbýli og hvers konar
mannvirkjagerð valinn staður
með tilliti til þess. Þar sem hætta
er á byggðareyðingu verði gerðar
sérstakar byggðaáætlanir og
framkvæmd þeirra tryggð með fé
úr Byggðasjóði.
Flokksþingið minnir á að land-
græðsluáætlunin (þjóðargjöfin)
1974-1978 var samin og lögfest að
frumkvæði frá flokksþingi Fram-
sóknarmanna 1970 og þingið legg-
ur nú áherzlu á að ekki verði látið
þar við sitja heldur verði gerð ný
áætlun og framkvæmdum haldið
áfram i landgræðslu, gróður-
verndar og skógræktarmálum
með eigi minna afli en gert hefur
verið á áætlunartimanum.
Markmið i framleiðslu-,
sölu- og kjaramálum
bænda.
Stefna i islenzkum landbúnaði
verði við það miðuð, að landbún-
aðurinn verði áfram einn af und-
irstöðuatvinnuvegum þjóðarinn-
ar. Til þess að svo megi verða
skal stefnt að eftirfarandi:
a) fullnægja þörfum þjóðarinnar
fyrir þær búvörur, sem unnt er
að framleiða i landinu
b) framleiða hráefni i iðnaðar-
vörur til sölu innanlands og til
útflutnings
c) framleiða búvörur til gjald-
eyrisöflunar eftír þvi sem hag-
kvæmt þvkir.
Til að landbúnaðurinn haldi
hlut sinum gagnvart öðrum at-
vinnugreinum, verða kjör þeirra,
sem landbúnað stunda, að vera i
reynd sambærileg við kjör ann-
arra þegna þjóðfélagsins. Til að
ná þvi markmiði verði eftirfar-
andi gert:
1. Breytt verði ákvæðum fram-
leiðsluráðslaga um verðlagn-
ingu á búvöru á þann hátt að
rikisvaldið verði beinn þátt-
takandi i samningsgerð svo
sem lagt var til i frumvarpi til
laga um þetta efni, sem lagt
var fyrir Alþingi 1972. Fram-
lciðsluráði verði fengið það
hlutverk og þau stjórntæki er
gera þvi kleift að aðlaga
framleiðsluna þörfum mark-
aðarins með breytilegri verð-
lagningu, verðjöfnun rekstr-
arvara og öðrum ráðstöfun-
um. Framleiðsluráði verði
einnig heimilaðar sérstakar
ráðstafanir til örvunar fram-
leiðslu á þeim svæðum þar
sem búvöruskortur kann að
verða og fái til þess nauðsyn-
legt fé.
2. Komið verði á fót samstarfs-
nefnd þeirra aðila sem geta
haft áhrif á skipulag og þróun
búvöruframleiðslunnar, svo
sem Framleiðsluráðs, Stétt-
arsambands bænda, Búnaðar-
félags íslands, Stofnlána-
deildar landbúnaðarins, land-
búnaðarráðuney tisins og
Framkvæmdastofnunar rikis-
ins.
3. Eflt verði samstarf það sem
hafið er á milli bændasam-
takanna, sölusamtaka bænda
og landbúnaðarráðuneytisins
um markaðskönnun og mark-
aðsleit fvrir búvöru.
4. Gerð verði neyzluáætlun fyrir
þjóðina. Miði þessi áætlun að
þvi, að tryggja ávallt nægar
birgðir matvæla i landinu, og
stuðli að aukinni hollustu i
neyzluvenjum þjóðarinnar.
Hal't verði aukið samráð við
vinnsluaðila, samtök neyt-
enda og félög húsmæðra um
vöruframboð.
5. Afurða- og rekstrarlán verði
aukin, svo að 90% verðs afurö-
anna fáist greitt eigi siðar en
mánuði eftir afhendingu
þeirra.
6. Bændum verði áfram tryggð-
ar útflutningsbætur er nemi
10% af heildarverðmæti land-
húnaðarf ramleiðslunnar.
7. Háðstöfun útfiutningsbóta
vcrði endurskoðuð með það
fyrir augum.að fé þaö, sem til
þeirra er varið, nýtist land-
búnaðinum og þjóðarheildinni
sem bezt.
8. Aherzla verði lögð á fjöl-
skyldubúskap og stærð búa
miðuö við sem hagkvæmastar
einingar og fjölda þeirra aðila
sem að þeim vinna. Komið
verði i veg fyrir að framleiðsl-
an færist yfir til verksmiðju-
búa.
9. Stefnt verði að þvi, að þeir
sem hafa búnaðarmenntun
og/'eða starfsreynslu i land-
búnaði, sitji fyrir um lánveit-
ingar til búrekstrar. Til aö
tryggja eðlilega nýtingu láns-
fjár i landbúnaði, vcrði gerð
fjárfestingar- og rekstrará-
ætlun fyrir hverja jörð, áður
en lán er veitt. Bændum verði
veitt aukin aðstoð og leiðbein-
ingar við bókhald og hag-
fræöiþjónusta efld.
10. Tryggt verði fjármagn til
nauðsynlegrar uppbyggingar I
landbúnaðinum. (Sérstaklega
til útihú saby gginga , véla-
kaupa og bústof nskaupa ).
Settar verði reglur um tegund
búskapar og hámarksstærðir
þeirra búa sem njóta eiga
hagstæðra lána. Komið verði
á jöfnun fjármagnskostnaðar
milli þeirra sem búa við ódýra
fjárfestingu og hinna sem
standa i framkvæmdum.
Byggðasjóður leggi fram fé til
bústofnunar er greiði fyrir
kynslóðaskiptum i landbún-
aði.
11. Lán til ibúðahúsabygginga i
sveitum verði veitt úr Bygg-
ingasjóði rikisins. Tekið verði
tillit til þeirra sérstöku að-
stæðna sem eru i sveitum
varðandi stærð ibúðarhús-
Framhald á bls. 19.