Tíminn - 14.04.1978, Qupperneq 12

12
Föstudagur 14. april 1978

V/í/i?.

V/s/^^V////7^ V////. Y//í/rr
V//A7.

KASTDREIFARINN ER
EKKI NEINN VENJU-
LEGUR DREIFARI
Með hækkandi áburðarverði þarf að gæta
þess að áburðurinn nýtist setn bezt með
jafnari dreifingu.
Tvær stærðir verða fyrirliggjandi:
Báðir dreifararnir eru með innbyggðum hræribún-
aði sem blandar og mylur köggla.
Áburðartrektin er úr Polyester harðplasti og tærist
þvi ekki.Dreifibúnaður er úr ryðfriu stáli - og
ryðgar þvi ekki.
Dreifibreidd er 6-8 m eftir kornastærð.
Ryð og tæring áburðardreifara hafa verið vanda-
mál — þar til nú.
Gerið pöntun timanlega. — Fyrsta sending væntan-
leg.
Globuse
LÁGMÚLI 5. SlMI 81555
Ifr:
JÍ?'
4'

V.Ls
Ív-X'

&
Æ'í
$
,'~r
n
&
■‘7
r.t
;ív
•k
v'y •
'Á
v’.'V
Tilkynning
§
um lóðahreinsun í Reykjavík,
vorið 1978
Samkvæmt ákvæðum heilbrigðisreglu-
gerðar, er lóðaeigendum skylt að halda
lóðum sinum hreinum og þrifalegum og að
sjá um að lok séu á sorpilátum.
Umráðamenn lóða eru hér með minntir á
að flytja nú þegar brott af lóðum sinum
allt sem veldur óþrifnaði og óprýði og hafa
lokið þvi eigi siðar en 14. mai n.k.
Að þessum fresti liðnum verða lóðirnar
skoðaðar og þar sem hreinsun er ábóta-
vant verður hún framkvæmd á kostnað
og ábyrgð húseigenda, án frekari viðvör-
unar.
Þeir sem kynnu að óska eftir sorptunnum
og lokum, hreinsun, eða brottflutningi á
rusli, á sinn kostnað, tilkynni það i sima
12746 eða 13210.
Úrgang og rusl skal flytja á sorphauga við
Gufunes á þeim tima sem hér segir:
Alla virka daga frá kl. 8.00 — 22.00.
Á helgidögum frá kl. 10.00 — 18.00.
Rusl sem flutt er á sorphauga skal vera i
umbúðum eða bundið.
Ekki má kveikja i rusli á sorphaugunum
og hafa ber samráð við starfsmennina um
losun.
Sérstök athygli skal vakin á þvi, að óheim-
ilt er að flytja úrgang á aðra staði i borg-
arlandinu. Verða þeir látnir sæta ábyrgð
sem gerast brotlegir i þvi efni.
Gatnamálastjórinn i Reykjavik.
Hreinsunardeild.
|
I
,‘<3
&
*’\V
<'■*[
1
I
i
mmmmmmmmmm
i/V,
r, V
$
é.
v-,r
M
í:,i
'K’
r
V •>
iri

%
i
Richter-Haaser við
píanóleik
A 10. hljomleikum Tónlistar-
félagsins lék Hans
Richter-Haaser 5 pianóverk eft-
ir þýzku rómantikkerana:
Beethoven: Andante i F-dúr
Schumann: Fantasia i C-dúr
op.17
Brahms: Scherzo i Es-dúr op.
4
Schubert: Moments Musicaux
94/780
Schubert: Sónata i c-moll,
Brahms mun að visu hafa sagt
eitthvað á þá Ieið, að „verkið”,
þ.e. tónlistin, væri stjarna
hlómleikanna, en þegar stór-
frægir snillingar leika verk,
sem eru gamlir kunningjar,
hlýtur athyglin að beinast að
hljóðfæraleikaranum, þótt „lög-
in séu falleg”.
Tónleikaskráin segirþetta um
Richter-Haaser: „Hann fæddist
i Dresden árið 1912, og hlaut
menntun sina sem hljóm-
sveitarstjóri og pianóleikari i
Hochschule fur Musik i
Dresden. Eftir heimsstyrjöldina
siðari settist hann að i Detmold.
Hann hóf kennslu við tónlistar-
skólann þar i borg og varb fljót-
lega einn aðal-prófessor skól-
ans. Ferill Hans
Richter-Haasers sem einleikari
hófst árið 1954, er hann lék ein-
leikstónleika i hollenzka út-
varpið. Allt frá þeim tima hefur
hann ferðazt um heiminn þver-
an og endilangan og haldið
hljómleika, bæði sem einleikari
og með hljómsveitum...Hann
hefur leikið inn á fjölmargar
hlómplötur fyrir Philips og
Columbia”.
Sem betur fer er tónlistargagn
rýnandi Timans i aðstöðu til að
leiðrétta þessar misfærslur:
myndirnar sýna tónleikaskrár
frá 1935, þegar Richter-Haaser
kom fram sem einleikari i
Dresden 21. marz á 250. af-
mælisdegi Bachs, og 6. júni á
125. afmælisdegi Schumanns.
Og mönnum er það ennþá i
fersku minni, hve glæsilega
„kritik” pianóíeikarinn fékk, og
hve efnilegur hann þótti. Enda
hvarflaði þá að fáum, að Tón-
listarfélagið i Reykjavik mundi
43 árum siðar telja það upphaf
Richter-Haasers, að hann byrj-
aði að spila inn á grammófón-
plötur.
En skoðum hvernig Þjóðverj-
ar halda uppá stórafmæli sinna
manna: A Bach-hátiðinni var
fluttur 3. Brandenborgar-
konsertinn, Konsert fyrir 3
pianó i C-dúr, Konsert fyrir 4
fiðlur eftir Vivaldi og Konserl
Bachs fyrir 4 pianó (saminn upp
úr konsert Vivaldis fyrir 4 fiðl-
ur), en á Schumann-festinni var
fluttur Manfreð-forleikurinn,
Pianókonsert i' a-moll, Þrjú ljóð
fyrir sópran með pianóundir-
leik, og Rinarsinfónian. Svona
föst menningartök eru sjaldséð
hér, en þó skal á það minnt, að
Kammermúsikklúbburinn i
Reykjavik tók (og tekur enn, i
lengstu afmælisveizlu aldar-
innar) dánarafmæli Beethovens
föstum tökum, þvi áður en lýkur
verða allir kvartettar skáldsins
fluttir hér, og hefur slikt ekki
skeð hér við Faxaflóann siðan
Adolf Busch kom hingað i strið-
inu.
Um fingraleikfimi og
fleira
Pianóleikur,og afstaða manna
til hans, hefur tekið miklum
3reðbncr ipþilþarmorae
Ceilung : íþaul Dan Áempen
0oli|len: jl'ammerfdngerin CS'ífll^iölcBcr^ 0laalooper
§ano Dtí(þfer=ípaafer, íUarier
Sonnerflíag, ben 6. 3un' 1935, 20 Uþc
im ^fejlfaal í'es SluðjleHungðpalajleð
!J5rei» 10 Pfennif
breytingum gegnum tiðina.
Grammófónar munu hafa
valdið þvi’, að menn gera nú
meiri kröfur til flekklausrar
fullkomnunar en áður var, og
harðsviruðustu tónlistarunn-
endur mega ekki heyra eina
feilnótu án þess þeim verði
óglatt. Og vitanlega eru feil-
nótur ekki til prýði, en vandinn
er oft sá, að gáfaðir pianistar
leggja meira upp úr „innihaldi”
verkanna en fölskvalausri
fingrafimi, meðan miður gefiiir
hljómfæraleikarar leitast við að
höndla það sem þeim er sýni-
legt. En þeir, sem mestir eru,
eins og Rubinstein og Richter,
ná valdi á bæði formi og efni,
eins og stórskáldum einum er
lagið.
Ef satt skal segja mátti sjá
feilnótu-svip á ýmsum i hléinu
— sumir þóttust jafnvel geta
gert betur sjálfir (sjá mynd).
En ég man ekki eftir neinum
hér, sem hefði gert betur. Að
sönnu er Richter-Haaser ekki
,,br illiant" pfanisti, enda er það
afstætt hugtak — brillians er
m.a. fólginn i mismuninum á
þvi að dansa á linu með eða án
öryggisnets. Og i leik þessa
pianista vottaði aldrei fyrir þvi
að það væri erfittsem hann væri
að spila — það er ekki erfitt að
stauta sig fram úr Jónasi Hall-
grimssyni. En það er ekki sama
hvernig það er gert.
Kunnáttum anneskja sagði
mér, að still Richter-Haaser og
tækni sé komin beint frá Beet-
hoven. Þessi „skóli ”, sem
pianistar þekkja á handstill-
ingu, armstillingu o.fl., mun
vera kenndur við Leschetizki
(d. i Dresden 1915), sem ásamt
Liszt var nemandi Czernys,
nemanda Beethovens. Czerny
(d. 1857) samdi frægan „pianó-
skóla”, þ.e. kennslubók i pianó-
leik, sem er notuð enn þann dag
i dag. Czerny byrjaði að læra á
pianó hjá Beethoven þegarhann
var 10 ára. Þegar þeir hittust
fyrst, spilaði Czerny fyrst fyrir
Srcebncr þiþilþannonic
íeitung: ípmil rnn 5vempen
-iDonncnitng, Ccn 21. Jluir; 1935, 20 llbr, im (<')etvcrl'e(;nufl
23acf)=(5eter
gum 250.(5el'itrti3íag bes 3Rei|lerð
0oliften: (ýífriebe Gleuteu
Díut uoii £)albemuaiig>
^anfa ‘XSeinfaiijf
Svarí IÖcíb
Sjans Diid}ter«Jpaa|er
^oljaunes öc^iieibcr• Jlíarfclð
fitcin^ ©auer
P'rcifl 20 iPfcnnig
hann C-dúr konsert Mózarts, þvi
hann þorði ekki að spila verk
eftir Beethoven sjálfan, en
þegar hann tók spilamennsk-
'únni vel, spilaði hann
Pathetique-sónötuna sem þá
var nýkomin út. Og að lokum lék
hann Adelaide eftir Beethoven
sem gamli Czerny söng mjög
frambærilega — segir Czerny
sjálfur i bréfi. Og þá sagði Beet-
hoven: „Strákurinn hefur hæfi-
leika. Ég ætla að kenna honum
sjálfur, og taka hann sem nem-
anda minn. Sendu hann hingað
nokkrum sinnum i viku. En
fyrst verðurðu að ná i bók
Emanúels Bach um hina sönnu
pianólist, þvi hann verður að
hafa hana með sér i fyrsta tim-
ann”.
Czerny segir frá þvi, þegar
hann heyrði Beethovens fyrst
getið. Gelinek nokkur kom i
heimsókn og sagði föður
Czernys: „Seint mun mér liða
úr minni kvöldið i gær! Þessi
ungi maður hefur selt sig djöfl-
inum! Svona spilamennsku hefi
ég aldrei heyrt! Hann lagði út af
lagi. sem ég lét hann fá sjálfur.
og Mózart sjálfur hefði ekki
getað gert það svona. Siðan lék
hann verk eftir sjálfan sig sem
eru svo furðuleg og stórkostleg,
að engu tali tekur, og fram-
kvæmdi slikar tæknikúnstir og
náði slikum áhrifum út úr hljóð-
færinu, að mig hefði aldrei órað
fyrir að það væri hægt”.
En Czerny segir frá þvi siðar,
þegar hann heyrði Hummel
spila i fyrsta sinn: „Ef pianó-
leikur Beethovens var eftir-
tektarverður fyrir óheyrilegan
kraft sinn, snilli og fimi, þá ein-
kenndistleikur Hummels af öllu
þvj sem er hreint og tært, af
dæmalaust fingerðum þokka, og
hann sá ævinlega svo um, að
örðugleikarnir væru sem
áhrifamestir... Þess vegna er
ekki að furða, að menn álitu
Hummelalmenntbetri pianista,
og að aðdáendur þeirra mynd-
uðu tvo hópa, sem ekki komu
sér saman um nokkurn hlut".
Hummel, snilidarpianistarnir
og grammófónninn eru i minum
huga sama fyrirbæri, fullkomið
en sálarlaust, en Beethoven
(sem pianisti) Richter-Haaser,-
Rubinstein og aðrir „dillettant-
ar”, annað.
Þvi miður gat ég ekki sóttsin-
fóniuleikana, þar sem
Richter-Haaser lék Brahms
pianókonsertinn, vegna anna,
og bið forláts.
11,4.Sigurður Stein þórsson
Ekkert skil ég I látunum út af þessu brosi, — ég hef OFT brosað
svona sjálf.
©cfjumann^eter
gutn 125.©c6urfðíag beð DCRciflcrö