Tíminn - 22.04.1978, Side 7

Laugardagur 22 aprfl 1978
7

Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm), og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfulitrúi: Jón Sigurösson, Auglýsingastjóri: Steingrímur
Gislason, Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og
auglýsingar Siöimúla 15. Slmi 86300.
Kvöldsímar bláöamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verö i lausasölu kr. 100.00. Áskriftargjald kr. 2.000 á
mánuöi.
Blaöaprent h.f.
Orðbragd
Fyrir nokkru urðu um það talsverðar umræð-
ur á almennum vettvangi að islenzkri tungu
hrakaði i mæltu og rituðu máli þjóðarinnar. Svo
sem löngum vill verða varð fátt sannað, svo að
óyggjandi væri, i þessum umræðum, og át þar
hver úr sinum poka undir það er lauk.
Þegar hafin var sú endurreisn islenzkrar
tungu sem verið hefur leiðarljós fram á okkar
daga, var svo ákveðið að fylgt skyldi fyrirmynd
beztu bókmennta að fornu og nýju og óspilltu
tungutaki alþýðunnar i landinu. Þetta hefur
reynzt farsælt vegarnesti, enda þótt engum
blandist hugur um áhrif þess sem haft er fyrir
fólki á opinberum vettvangi af hálfu höfðingja.
Og ekki er það allt til fyrirmyndar sem höfð-
ingjarnirhafast að, og hefur svo löngum reynzt.
Nú stendur yfir i Reykjavik mikil vörusýning
bifreiðainnflytjenda, og er vafalaust flest gott
um hana að segja, nema það að forráðamönnum
sýningarinnar hefur ekki hugkvæmzt neitt betra
nafn á mannfagnaðinn en orðskripið „Auto 78”
og er meira að segja stafsett að annarlegum
hætti.
Með þessu er verið að gefa þvi byr að sjálfsagt
sé og eðlilegt, eða hvað?, að erlendu heiti sé
veifað fyrir íslendinga hverju sinni er mikið
liggur við.
Ef skyggnzt er viðar um i þjóðfélaginu verður
sami annarlegi veizlubúnaðurinn aftur og aftur
fyrir augum. Iþróttamenn etja kappi við mis-
jafnan orðstir i „Polar Cup”, og ungir athafna-
menn sitja á rökstólum i „Junior Chamber”, en
listamenn láta fyrir berast i „Galleri”.
Enn má framar telja. Tónlistarmenn hafast
við i „Stúdió” meðan þeir fremja sitt „Pop”, en
aðrir stéttarbræður þeirra setja saman
„Reykjavik Ensemble” af sannri fórnfýsi og
listrænum áhuga. Hraðakstursmenn eru með
hugann við „Rallý”, en ábyrgir máttarstólpar
þjóðfélagsins sækja fundi i „Lions” sem meira
að segja hlitir brezkum framburði, — og megi
Guð varðveita okkur fyrir orðbragðið.
Fjölmörg fyrirtæki, sjálfsagt þjóðþrifastofn-
anir öll, skarta með annarlegu heiti til þess að
sýna af sér veraldarbrag. Stundum er á vafa-
sömu máli talað um „kompani”, en það er ekki
einu sinni nógu fjarrænt fyrir bjartsýna at-
hafnamenn nú á dögum. Nú er það „Co”, og skal
fint heita.
Á þvi er ekki vafi að fyrirmyndir af þessu tagi
hafa sin áhrif. Hitt er þó merkilegast að menn
skuli hafa sig i að lúta svolágt fyrir útlendingum
sem dæmi sem þessi sýna. Sannleikurinn er
nefnilega sá að þau eru skopleg og litilmótleg,
og er mál að linni.
JS.
Úr bæklingi þýzkra
j afnaðarmanna og verkalýðsfélaga:
Nýnazistar láta æ
meira að sér kveða
Hafa komið sér upp þjálfuðum sveitum,
sumum vopnuðum, og efna
opinskátt til óeirða og skemmdarverka
Nýnazistar eru farnir að láta
á sér bera i Vestur-Þýzka-
landi. Lengi hafa þeir haft
liægt uin sig, en nú eru þeir
að færast i aukana. Áróður-
inn er orðinn hrottalegri en
aður og ofbeidis verkum
fjölgar. Félög eru farin að
gangast við þvi á opinskáan
hátt, að þau aðhyilist naz-
isma. Stjórnarvöid amast
tiltöluiega litið við fundum
þeirra og göngum um borgir
og byggðir.
Samtök, sem eru nákomin
þýzkum jafnaðarmönnum og
verklýðshreyfingunni i Vest-
ur-Þýzkalandi hafa látið
prenta bækling um uppgang
nýnazismans. Þar segir, að i
landinu séu fjörutiu og fimm
sambönd rammhægrisinnaðra
félaga, og i fyrra hafi þau
gengizt fyrir ekki færri en þrjú
hundruð fjölmennum fundum
og þingum, er sótt voru af þús-
undum manna og sum stóðu
dögum saman. Einkum er það
i Suður-Þýzkalandi, þar sem
hægriflokkarnir vestur-þýzku
eru öflugastir, að nazistar fá
að fara sinu fram alveg
óáreittir, ef þeir njóta þá ekki
beinlinis lögregluverndar,
segir i þessum bæklingi. Það
er meiri linkind en ýmsum
öðrum hópum, sem ekki fara
almannaleiðir, er sýnd i Vest-
ur-Þýzkalandi. í Bæjaralandi
er æðsti dómari landsins
meiraað segja formaður sam-
taka hálffasista.
Allir, sem þessi samtök
fylla, einbeita sér að þvi að
fegra nazismann og draga
fjöður yfir illvirki nazista. Að
þeirra vitni er það haugalygi,
að sex milljónir Gyðinga hafi
verið deyddar á valdadögum
Hitlers. Þeir tala mjög um
sameiningu alls Þýzkalands,
og þá hafa þeir ekki aðeins
auga á Austur-Þýzkalandi,
heldureinnig stórum héruðum
i Póllandi og Tékkóslóvakiu og
ef til vill viðar. Þeir úthúða
stjórnarskránni vestur-þýzku
og berjast grimulaust fyrir
einræðisstjórn.
Kynþáttafræðin eru einnig i
hávegum höfð. Útlendingar
skulu burt af þýzkri grund.
Fullyrt er, að Hitler hafi af-
numið atvinnuleysi, og sú
staðhæfing hittir viða i mark i
landi, þar sem spáð er tveim-
ur milljónum atvinnuleys-
ingja innan fimm ára. Mikið
kapp er lagt á að vinna fylgi
meðal þess hluta þýzkra
æskumanna, sem litillar
menntunar hefur notið.
‘ Einn helzti forsprakki ný-
nazista, Gerhard Frey, gefur
út vikublað i Múnchen,
National-Zeitung. Upplagið er
eitt hundrað og þrjátiu þúsund
eintök, og er það stærsta
þýzka vikublaðið, sem fjallar
um stjórnmál. Frey hefur
safnað um sig sexfélögum ný-
nazista innan svokallaðs frels-
isráðs, sem annars veitir
Franz Jósef Strauss allan
þann stuðning, sem það má.
Meðal þeirra, sem taka þátt i
„frelsisráðinu” er svonefnd
„vikingaæska”, sem skipu-
lögð er að fyrirmynd frá dög-
um Hitlers, gengur i ein-
kennisbúningum og leggur á
sigerfiða þjálfun. Hún stofnar
iðulega til slagsmála á mann-
fundum og hefur staðið að
skemmdarverkum.
Annar atkvæðamaður í ný-
nazistahreyfingunum er Man-
fred Röder, áður flokksbróðir
Franz JósefsStrauss, og heitir
hann hverjum manni tíu þús-
und marka verölaunum, ef
hann geti fært sönnur á að ein
einasta manneskja hafi dáið i
gasklefum á valdatima Hitl-
ers. Hannæfir lika slagsmála-
sveitir, sem hafa hnúajárn og
járnstengur að vopni. Náinn
félagi hans er Erwin Schön-
born, er stýrir „baráttusam-
tökum þýzkra hermanna”.
Hann hefur siðan aftur gott
samband við Karl-Heinz Hoff-
mann, sem hefur fengið óátal-
ið að koma sér upp „varnar-
liði”, sem búið er raunveru-
legum vopnum.
Þessir hópar allir fara iðu-
lega i skrúðgöngur, nota
Hitlerskveðju og syngja naz-
istasöngva. Hoffmann og
menn hans hafa stofnað til
óeirða á götum úti og „hreins-
að sali”, þar sem jafnaðar-
menn eða vinstrisamtök hafa
stofnað tíl funda. Algengt er,
að hakakrossfánar séu breidd-
ir yfir legsteina i kirkjugörð-
um eða hengdir upp i kirkjum
og sýnagógum. Vopnageymsl-
ur hafa fundizt, ásamt skrám
meðnöfnum fólks, sem átti að
ræna. Iðulega er ráðizt að
flokksskrifstofum og bæki-
stöðvum verklýðsfélaga.
I Hamborg og Neðra-Sax-
landi er lika farið að bera á
nýnazistum, og einnig þar
hafa þeir veitzt að kirkjum og
'samkomuhúsum Gyðinga.
Bæklingar um Gyðinga flæða
yfir allt, og er jafnvel farið að
selja þá með klámritum i
sumum söluturnum.
Ein samtökin, HIAG, hafa
hvorki meira né minna en
fjörutiu þúsundum manna á
að skipa, og eru þar saman
komnir þeir, sem voru i
SS-sveitunum á valdatima
nazista. Við réttarhöldin i
Núrnberg voru SS-sveitirnar
lýstar glæpasamtök. Eigi að
siður fá þessi nýju samtök
SS-manna að starfa, og það
enda þótt þar sé skipulag
nauðalikt, þvi, sem var i
SS-sveitunum. Einn þeirra,
sem þar er mikils ráðandi er
þingmaðurinn Hans Wiss-
bach, úr Kristilega demó-
krataflokknum. 1 þýzka hern-
um, Bundeswehr, er sigur-
daga nazista enn minnzt með
fögnuði, en hryggð þeirra
daga, er þeir urðu fyrir
skakkaföllum. Lúðrasveitir
frá hernum hafa leikið á sam-
komum nýnazista og hers-
höfðingjar setið þar i heiðurs-
sæti, og i bókasöfnum hersins
eru bækur frá dögum nazista
hafðar á áberandi staö.
Hitlerskveðjur og nazista-
söngvar eru ekki heldur
óþekkt fyrirbæri innan hers-
ins.
Þegar tveir þingmenn jafn-
aðarmanna spurðust fyrir um
þetta á sambandsþingi svar-
aði ráöherra Andreas von
Bulow sem er úr hægra armi
jafnaðarmanna og aðdáandi
nifteindasprengjunnar, að
þeir, sem héldu þessu á lofti,
vildu aðeins sverta Vest-
ur-Þýzkaland, ef þeir gengju
þá ekki beinlinis erinda
kommúnista.
Þau samtök jafnaðarmanna
og verklýðshreyfingarinnar,
er stóðu að útgáfu bæklings
þess, sem hér er vitnað til,
virðast þó á öðru máli. Þau
hafa að auki beitt sér fyrir þvi,
að sem viðast séu myndaðar
and-fasiskar nefndir, sem
fylgist með gerðum nýnazista
og afstöðu stjórnarvalda til
þeirra, oglátieinskis ófreistað
að vara almenning við hætt-
unni.
Karl-Heinz Hoffmann, 41 árs gamall, safnar að sér hópi eink ennisbú inna manna,
hann lætur stunda heræfingar. Þessimynder frá siðustu jólasamkomu þeirra félaga