Tíminn - 31.10.1978, Blaðsíða 5

Þriftjudagur 31. oktáber 1978
5
Þingsályktunartillaga Alberts:
Flugleiðir og Eimskip
S.I.S. einnig!
— umsvif SlS. og stjómmálaleg tengsl
rannsökuð með tilliti til einokunarað-
stöðu og markaðsdrottunar
„Þessi þingsályktunartillaga er flutt til þess að
S.í.S. og þau fyrirtæki, sem þvi tengjast, verði
ekki útundan, ef Alþingi telur æskilegt að rann-
saka starfsemi stærstu fyrirtækja landsins. Þær
spurningar, sem settar eru fram i tillögunni, eru
samdar i sama anda og spurningar ólafs Ragn-
ars Grimssonar til handa Flugleiðum hf. og
Eimskipafélagi íslands hf., svo að rannsóknin
á S.í.S. og tengdum fyrirtækjum megi verða
sama eðlis og hjá hinum fyrirtækjunum”.
Þetta var útdráttur úr grein-
argerö Alberts Guömundssonar
með tillögu hans til þingsálykt-
unar „um rannsóknarnefnd
þingmanna til að kanna rekstur,
fjárfestingar, erlend umsvif og
stjórnmálaleg tengsl Sambands
tsl. samvinnufélaga og tengdra
fyrirtækja meö sérstöku tilliti til
einokunaraöstööu og markaös-
drottnunar þessara fyrirtækja”.
Tillaga Alberts gengur út á
þaö, aö Alþingi kjósi 7 þing-
manna rannsóknarnefnd er
starfi einkum að þvi aö leita
svara viö eftirtöldum spurning-
um:
1. Hver eru tengsl S.t.S. og
tengdra fyrirtækja viö
Framsóknarflokkinn og
hver hefur veriö hagur
beggja af þessum tengslum?
2. Að hve miklu leyti hafa sér-
stakar frádráttarheimildir
samvinnufélaga I lögum um
tekju- og eignarskatt skapaö
S.I.S. og kaupfélögunum viö-
tæka einokunaraöstööu?
3. í hve rfkum mæli nýtur
S.I.S. og tengd fyrirtæki
meiri og hagkvæmari lána-
fyrirgreiöslu en annar
atvinnurekstur?
4. Hver er hagur S.l.S. og
kaupfélaganna af núverandi
greiðslufyrirkomulagi
afuröalána?
5. Hver er hagnaöur S.I.S. og
kaupfélaganna af búfjár-
slátrun og hvert rennur sá
hagnaöur?
6. Hafa S.I.S. og kaupfélögin
nær einokun á dreifingu og
vinnslu landbúnaöarafurða
innanlands?
7. Hvernig er háttaö sölu dilka-
kjöts til útlanda og söluþókn-
un vegna þeirrar sölu?
8. Hvernig er háttaö rekstri og
fjárfestingum S.I.S. og
tengdra fyrirtækja erlendis?
9. Hvernig er háttaö samvinnu
viö erlend samvinnusam-
bönd og hvert rennur hagn-
aöurinn af þeirri samvinnu?
10. Eru skattframtöl S.t.S. og
tengdra fyrirtækja endur-
skoöuð meö sama hætti og
gert er hjá öörum atvinnu-
rekstri?
11. Voru einhver tengsl á milli
innflutningsbanns á kexi og
brauðvörum og stofnunar
kexverksmiöju Sambands-
ins?
12. Hvers vegna hefur S.l.S.
leitast viö aö efla tengsl viö
fjölda annarra fyrirtækja á
ólikum rekstrarsviöum og
þannig skapaö verulega
Textílviðgerðir 1
hafnar á Þjóð-
minjasafninu i
SJ — í gær byrjaði nýr starfs-
maöur á Þjóöminjasafni tslands,
Margrét Gfsladóttir handavinnu-
kennari, sem mun annast viö-
geröir á textilmunum. Raunar
hefur Margrét unniö viö safniö
undanfarin sumur viö viögeröir,
en áöur höföu stöku gripir veriö
sendir til erlendra safna ef þeir
þörfnuöust viögeröar.
Margrét Gisladóttir læröi viö-
geröir á textilgripum á verkstæöi
Statens historiska museum i
Stokkhólmi sumariö 1972 og hefur
siöan gert viö ýmsa muni á Þjóö-
minjasafninu, m.a. altarisklæöi,
og auk þess áklæöi á sjö gömlum
stólum i stil endurreisnartimans
sem eru á skrifstofu forseta Is-
lands, en þeir voru keyptir hingaö
til lands frá Englandi viö stofnun
rikisst jóraembættisins.
Mrgréthefurverið ráöin til eins
árs viö Þjóöminjasafnið og hefur
launalaust leyfi frá kennslu-
störfum á meöan. Hún kveöst
vonast til aö hún veröi sföar ráöin
til frambúöar aö safninu: — Mér
finnst gaman aö finna þessar viö-
geröir. Þær eru mikil ná-
kvæmnisvinna og dútl og ég hef
alltaf notiö þess aö gllma viö
slikt. Eins fæst ég oft viö fallega
hluti, og ég þvæ þá alltaf áöur en
gert er viö, og þá gerbreytast oft
litirnir, svo gripurinn veröur all-
ur annar.
Viötal viö Margréti Gisladóttur
birtist i blaöinu á sunnudag.
greiðslu og stjórnmálalegum
tengslum séí andstööu viö frjáls
viöskipti og frjálsa samkeppni i
þágu islenskra neytenda.
1 greinargerö meö tillögu
sinni segir Albert Guömundsson
m.a.:
Slikar rannsóknir sem þessar
hafa ekki tfökast hérlendis. Með
þingsályktunartillögu um rann-
sókn á Flugleiöum hf. og Eim-
skipafélagi Islands hf. flytur
okkar nýi og ungi þingmaður,
Olafur Ragnar Grimsson, þenn-
an þátt inn 1 sali Alþingis. 1 al-
þingiskosningunum nú i sumar
uröu þær breytingar á samsetn-
ingu Alþingis aömérer ekki ljós
afstaða þingmanna til sllkra
Framhald á bls. 15.
Snvrtivöruverslanir
krefiast hækkaðrar
hættu á viötækari markaös-
drottnun fyrirtækisins á nýj-
um sviöum likt og gerst hef-
ur i kexframleiðslu á siöustu
missirum?
13. Aö hve miklu leyti er mark-
aðsdrottnun þessara fyrir-
tækja i gegnum hátt vöru-
verð þáttur i þeirri dýrtiö,
sem á undanförnum árum
hefur rýrt kjör almenns
launafólks á Islandi?
14. Hvaöa skýringar eru á þvi,
aö gifurleg fjárfesting S.t.S.
og kaupfélaganna i fasteign-
um hefur ekki leitt til hlut-
fallslegrar lækkunar vöru-
verðs?
15. Hvers vegna hafa S.I.S. og
kaupfélögin kosið aö nota
markaösdrottnun sina frek-
ar til eignamyndunar i staö
þess aö veita almenningi I
landinu ódýrari þjónustu?
Rannsóknarnefndin skal hafa
rétt til aö krefjast skýrslugeröa
og vitnisburöa, bæöi munnlega
og bréflega, hjá hlutaöeigandi
aöilum og öörum fyrirtækjum,
embættismönnum og einstakl-
ingum. Nefndinni skal veitt
fjármagn til þess aö tryggja sér
sérfræðilega aöstoö.
Aö loknum athugunum sinum
skal rannsóknarnefndin gefa
Alþingi skýrslu og láta i ljós mat
á þvi, hvort og þá að hve miklu
leyti eignarform, rekstur og
fjárfestingar Sambands isi.
samvinnufélaga og tengdra
fyrirtækja svo og sérstaöa
þeirra i löggjöf, opinberri fyrir-
álagningar
Biaöinu hefur borist eftirfar-
andi frétt frá Kaupmannasam-
tökum tslands:
„Fundur I Félagi snyrtivöru-
verslana haldinn 26. október
skorar á verölagsyfirvöld aö
veröa nú þegar viö beiöni Kaup-
mannasamtaka íslands um leiö-
réttingu á álagningu smásölu-
verslunarinnar.
Fundurinn vekur athygli á þvi,
aö veröi ekki leiörétting gerö nú
þegar, leiöir þaö til þess, aö sér-
verslanir meö snyrtivörur leggj-
ast niður.
Fundurinn mótmælir eindregiö
30% vörugjaldinu (lúxusskattin-
um) og telur, aö meö honum sé
stuölaöaöþvl aö sala á snyrtivör-
um fari fram meö öörum hætti, en
eölilegt er.
Þegar tollar voru lækkaöir á
snyrtivörum á sinum tima, marg-
földuöust tolltekjur rikissjóös af
þeim. Fundurinnskorar þviá viö-
komandi yfirvöld aö fella nú þeg-
ar niöur áöurnefnt 30% vörugjald.
Þá telur fundurinn, aö núþegar
ætti aö leyfa versluninni aö sélja
vörubirgöir sinar á raunviröi, en
þvinga hana ekki meö valdboöitil
aö selja á úreltu veröi, þvi á þann
hátt skapast fjármagnsskortur,
sem leiðir til margháttaöra vand-
ræöa”.
Margrét Gisladóttir meö aitarisklæöi frá Reykholti
Timamynd Tryggvi
Fjallað
um skipu-
lagsmál
— á fundi Hafnasam-
bands sveitarfélaga
Niundi ársfundur Hafnasam-
bands sveitarfélaga veröur hald-
inn aö Hótel Esju, Reykjavlk,
föstudaginn 3. nóvember n.k.
Samgönguráðherra Ragnar
Arnalds mun flytja ávarp i upp-
hafi fundarins.
Auk venjulegra ársfundastarfa
veröur fjallaö um skipulagsmál
hafna og kynntar veröa hug-
myndir um verkaskiptingu rlkis
og sveitarfélaga á sviöi hafna-
mála.
Hafnasamband sveitarfélaga .
var stofnað áriö 1969. Aöild aö
sambandinu eiga nú 54 hafnir.
Formaöur hafnasambandsins er
Gunnar B. Guömundsson hafnar-
stjóri I Reykjavik.
Auk fulltrúa aöildarhafna
munu sækja fundinn fulltrúar frá
samgönguráöuneyti, Hafnamála-
stofnun, Siglingamálastofnun og
nokkrum öörum stofnunum, sem
afskipti hafa af hafnamálum.