Tíminn - 02.03.1979, Blaðsíða 12

12
Minning
Föstudagur 2. mars 1979

Nú fyrir skömmu var opnaö
skóladagheimili i Kópavogi og
er þaö fyrsta dagheimili slikrar
tegundar I Kópavogi. Heimilið
sem er aö Dalbrekku 2 mun
rúma 20 börn, þar m unu starfa 4
starfsmenn og veröur lögö
áhersla á aö starfsmenn séu af
báöum kynjum og hafi uppeldis-
lega menntun.
1 fréttatilkynningu frá Fé-
lagsmálastofnun Kópavogs-
kaupstaöar segir aö félags-
málaráö hafi boriö hita og
þunga af þessu veröuga verk-
efrii og aö miklar vonir séu
bundnar viö þessa auknu þjón-
ustu við börn og foreldra i kaup-
staönum.
Nýja skóladagheimiliö í Kópavogi. TimamyndG.E.
40 mál fyrir Búnaöarþingi:
Vill afnám ein-
okunar á dýralyfjum
HEI — 40 mál hafa nú veriö lögö
fram á Búnaöarþingi. A 9. fundi
Búnaöarþings i gær voru 4 mál
til fyrri umræöu, þ.e.: stofnun
lánaflokka til bygginga smá-
Ibúöa fyrir aldraöa á sveita-
heimilum, forfalla og afleys-
ingaþjónusta í sveitum, endur-
skoöun reglugeröar um útflutn-
ing hrossu og breytingar á lög-
um og reglugerðum um loö-
dýrarækt.
Alyktaö var um 3 mál á fund-
inum:
Búnaöarþing skorar á land-
búnaðarráöherra aö hlutast til
um aö Tilraunastöö Háskólans I
Morgcm
ss KOne
Lög frumskógarins
Morgan Kane
og nýr flokkur
Ot er komin 13. bókin I
Morgan-Kane bókaflokknum og
nefnist hún Lög Frumskógarins.
Aö þessu sinni er lögreglufor-
ingjanum Morgan Kane faliö aö
leysa verkefrii á Yucatan. Verk-
efniöer aö bjarga visindamönn-
um sem hafa starfaö I frum-
skóginum undan ofsóknum
Maya Indiána sem sagt hafa
hvitum mönnum á skaganum
striö á hendur.
A Yucatan giltu lög frum-
skógarins og þau þekkti Morgan
Kane. Aö drepa eöa vera drep-
inn.
Næsta vasabrotsbók frá
Prenthúsinu veröurfyrsta bókin
I nýrri vasabrotsseriu S.O.S. og
fjallar hún um harösnúinn hóp
málaliöa sem taka aö sér verk-
efrii um aUan heim.
Meö tilkomu þessa nýja bóka-
flokks er gert ráö fýrir aö út
komi ný bók mánaöarlega frá
Prenthúsinu.
meinafræöi geti framvegis
framleitt og verslaö meö bú-
fjárlyf meölikum hætti og veriö
hefur. bá telur þingið óviöeig-
andi þá breytingu sem gerð var
1977, aö dýralæknum og lyfja-
búöum sé einum heimilt aö selja
eöa afhenda dýralyf. Þvi' er
skoraö á landbúnaöarráöherra
aö hlutast til um aö kaupfélög og
verslanir megi selja algengustu
dýralyf, s.s. ormalyf, bóluefni,
lambasermi o.fl. sem notaö er
til aö fyrirbyggja búfjársjúk-
dóma.
Búnaðarþing beinir þvi til
Eins og fram hefur komiö I
bridgefréttum munu margfaldir
Noröurlandameistarar, Norö-
mennirnir Per Breck og Heidar
Lien koma hingaö til lands og
spila á Stórmóti Bridgefélags
Reykjavlkur, sem haldiöveröur
helgina 17. og 18. mars I
kristalssal Hótel Loftleiöa.
Breck og Lien voru i sigurliöi
Noregs á stöasta Noröurlanda-
móti og voru af mörgum taldir
besta pariö. Þá má nefna aö
þeir voru i 6. sæti I einni virtustu
tvimenningskeppni I heimi —
Sunday Times keppninni sem
spiluö var I janúar slöastliön-
um.
28 pör munu taka þátt I mót-
inu og veröa skiptingar meö
sýslunefnda og bæjarstjórna, aö
árlega veröi geröar hreinsunar-
herferöir i öllum sveitarfélög-
um til aö fjarlægja af almanna-
færi gömul vél- og bllflök, sem
víöa eru til sárrar ömunar.
Jafnframt veröi hertur áróöur
fyrir bættri umgengnismenn-
ingu tU lands og sjávar.
Búnaöarþing skorar á Alþingi
aö samþykkja þingsályktunar-
tillögu Jóns Helgasonar og
VUhjálms Hjálmarssonar um
könnun á þætti landbúnaðar-
framleiöslu i atvinnulifi þjóöar-
innar.
Barometer fyrirkomulagi.
Keppnisstjóri veröur Vilhjálm-
ur Sigurösson.
Daginn fyrir stórmótiö föstu-
dagskvöldiö 16. mars veröur
haldin sveitakeppni meö þátt-
töku gestanna. PáU Bergsson og
Þórir Sigurösson munu spUa i
liöi meö Norömönnunum. Þrjár
aörar sveitir taka þátt, sveitir
Hjalta Eli'assonar, Þórarins
Sigþórssonar og Sævars bor-
bjömssonar.
SpUaöir veröa 10 spila leikir
og veröa þeir sýndir á
Bridge-Rama.
Haldiö veröur áfram aö spila
sveitakeppnina á laugardags-
kvöldiö og lýkur henni þá.
Stórmót Bridgefélags Reykjavfkur:
Margf aldir Norður-
landameistarar
verða á meðal
þátttakenda
Þorsteinn
Þorsteinsson
- fyrrverandi
Ég mætti Þorsteini Þorsteins-
syni fyrrverandi hagstofustjóra
fyrir jólin i vetur á Laufásvegi.
Hann var enn furðu léttur I spori.
Ég gekk i veg fyrir hann og
spurði: „Hve gamall ert þú
oröinn, Þorsteinn?” Hann brosti
og svaraði: ,,Ég man þaö nú ekki
lengur. En ég er fæddur 1880”.
Þetta vorugamanmálhans. Hann
var aö prófa hvort ég gæti enn
reiknað einföldustu tölur.
Gegnum huga minn liöu fyrstu
kynni okkar, þau er voru mér
minnisstæð. Siöan ný kynning á
hverju ári. Þetta var fulltrúi kyn-
slóðar,semvar rúmlega tiuárum
eldri, en ég haföi stundum
brugðistþeim vonum.sem ég bar
til hennar, en Þorsteinn haföi þó
vaxiö mér i augum, þar til hann
var oröinn 98 ára. Ég fann aö
hann var enn með hugann viðþau
störf sem hann haföi valiö sér og
kynslóöhans haföi valiö hann til.
Reyndarhaföi éggleymt þvi, er
ég kom i hagstofuna I fyrsta sinn.
Mér haföi ekki verið erindi mitt
nógu rikt I huga til aö muna þaö.
En hins vegar mundi ég glöggt er
ég frétti þaö voriö 1943, aö skipuö
haföiveriösexmannanefnd til aö
meta þaö, hvaöa verö væri sann-
gjarnt aö bændur landsins fengu
fyrir afurðir þær er þeir seldu á
innlendum markaöi. Fram aö
þeim tima höföu þeir sætt þvi
veröi.er þeir fengu fyrir þær er-
lendis. Þaö verö fannst mér lægst
allra afuröaveröa. Þá vaknaöi ég
viö þá von aö þetta væri upphaf
nýs tima fyrir islenskan land-
búnaö. Þetta reyndist mér líka til
bjargar í bráö og lengd. Þor-
steinn var formaöur nefndarinn-
ar, Guömundur Jónsson búnaöar-
skólastjóri á Hvanneyri ritari
hennar.
Nefrid þessi var skipuð af utan-
þingsstjórn Björns Þóröarsonar
og þaö var bráöabirgöanefnd sem
starfaöi aöeins þetta ár, en hag-
stofan skyldi eftirleiöis reikna
landbúnaöinum visitölu á þeim
grundvelli er nefndin bjó honum.
Næsta ár reiknaöi hagstofan
bændum 9,4% hærra verö en
nefndin reiknaöi þeim 1943. Þá
var alþingi okkar þannig skipaö
mönnum, að meiri hluta þeirra
þótti þaö verö of hátt fyrir land-
búnaöinn. Þá var kallaö saman
aukabúnaöarþing til aö sam-
þykkja þaö.að verö landbúnaöar-
afuröa yröi óbreytt frá liönu ári,
þótt allt annaö verölag hækkaði.
Meö þvi tókst aö stööva þessa
9,4% hækkun landbúnaöarafuröa-
verösins þaö ár, lika tvö næstu ár,
1945 og 1946. Meö þvi tókst Sjálf-
stæöisflokknum aö halda Fram-
sóknarflokknum utan ríkisstjórna
en halda uppi Nýsköpunarstjórn
meö Alþýöuflokknum og
Sósialistaflokknum fram i
febrúar 1947. betta þóttu bæöi
mér og öörum bændum erfiö ár.
Jafhvel bóndi í Sjálfstæöisflokkn-
um, sem hélt mikla ræðu gegn
þessu I bændaklúbb á Akureyri
fékk þennan vitnisburö:
Auratylftir upp hann gróf,
ýföi villta strengi
Viti stillti vel i hóf,
var þvi hylltur lengi.
Þá var ég samþykkur þvi,sem
hann sagK um verö á afuröum
bænda.
Ariö 1947komu til framkvæmda
ný lög um framleiösluráð land-
búnaöarins og meö þeim var úr-
slitavald um verölagningu land-
búnaöarafuröa lagt i hendur hag-
stofustjóra öörusinni. Þá var svo
fyrirmælt,aö sexmannanefnd, er
skipuö væri þremur fulltrúum
bænda og þremur fulltrúum laun-
þega skyldi fyrst leita samninga
um verölagsgrundvöll land-
búnaöarafuröa, en ef samningar
um þann grundvöll tækjust ekki,
skyldi hlita dómi hagstofústjóra
um þann grundvöll. Ég var
hagstofustjóri
kallaöur sumariö 1947 fulltrúum
framleiösluráös til aöstoöar viö
þeirra baráttu um verðlags-
grundvöllinn. Var mér m.a. faliö
aö leggja grundvallarsjónarmiö
þeirra I rituöu máli fyrir dóm
hagstofustjóra og reyndi ég aö
færa þau sem næst þeim sjónar-
miöum, sem fram höföu komiö i
nefndarálitinu 1943. Þá féll mér
dómur hagstofustjóra um verö-
lagningu landbúnaöarafuröanna
ekki eins vel og mat hans 1943.
Hann fór bil beggja,svo að báöir
gætu sætt sig viö úrslitin, en mér
þótti hann og hans kynslóö um of
hneigö til þess aö fylgja þeim
sjónarmiöum.er hún vildi skoöa
meö stillingu og vitsmunum,
þannig aö mér voru þau ekki
skiljanleg.
Svo liöu fjögur ár. Aö þeim ár-
um liönum varö ég starfsmaöur
hagstofunnar og það varö mér
eins og annað heimili, þar sem
mér leiö vel meðal samstarfs-
mannanna allra. Þá var Þor-
steinn hættur þar sem hagstofu-
stjóri. En þegar hann lauk þvi
starfi varö þaö samkomulag meö
honum og nýja hagstofustjóran-
um, Klemens Tryggvasyni, aö
hann tæki að sér mikið verkefni
fyrir hagstofuna, skýrslur um
manntaliö 1950. Þetta vann hann
að mestu heima hjá sér en kom
Framhald á bls. 8
Þjóðhátlðargjöf
Norðmanna:
Styrkir til
Noregsferða
tjthlutaö hefur veriö styrkjum
úr sjóönum Þjóöhátiöargjöf
Norömanna á þessu ári. Norska
stórþingiö samþykkti i tilefni
ellefu alda afmælis tslands-
byggöar 1974 aö færa tslending-
um 1 milljón norskra króna aö
gjöf I feröasjóö. Samkvæmt
s kipulagsskrá sjóösins skal
ráöstöfunarfénu sem eru vaxta-
tekjur af höfuöstólnum, en hann
er varöveittur I Noregi.variö til aö
styrkja hópferöir Islendinga til
Noregs.
Styrkir voru fyrst veittir úr
sjóönum 1976 og fór nú fram
fjóröa úthlutun. Ráöstöfunarfé
sjóösins var aö þessu sinni
6.190.953 kr. 23 umsóknir bárust
um styrki en samþykkt var aö
styrkja eftirtalda aöila: Flug-
björgunarsveitina Akureyri,
Samvinnuskólann, nemendur I
útgeröartæknideild Tækniskóla
Islands, Iþróttafélag fatlaöra,
norskunema viö Háskóla tslands,
Iþróttakennaraskóla lslands,
Sjálfsbjörg landssamband
fatlaöra, Skógræktarfélag ls-
iands, norskukennslu viö Miö-
bæjarskólann i Reykjavik og
Fjalliö, félag jarö- og landfræði-
nema viö Háskóla Islands. Sam-
kvæmt umsóknum eru styrkþeg-
ar sjóösins f ár samtals 330.