Tíminn - 06.05.1979, Qupperneq 13
Sunnudagur 6. ma! 1979.
13
Oft er um það rætt að ettt og
annað sé ódýrara i Reykja vlk en
úti á landi, og er þá málunum
y firleitt kippt i lag i snarheitum.
Það heitir að verðjafna, til að
tryggja að bdið sé í landinu öllu,
þótt til þess vanti í rauninni
aðra þjóð, eða stærri.
Þjóðræknisstefnan að láta
menn fyrir sunnan borga freð-
mýrabússkap „hist og her” i
nafni Islands og lýðveldisins
virðist ekki eiga sér neinn endi.
En nú er Bleik brugðið.
Þvi er haldið fram fullum fet-
um, að fjölmargir disilbilamenn
úti á landi keyri bilana á hús-
kyndingaoliu einni saman
(VISIR) oglosni þannig við sölu-
skatt, og hljóti svo þar ofan i
kaupin styrki til að kynda upp
húsin sin. Er talið, að vörubil-
stjórisem ekur á húsaoliu, spari
sérum 400 þúsundkrónur á ári i
eldsneytiskostnað, og I búreikn-
ingum má svona maður i raun
og veru þakka fyrir að vera ekki
á einhverju hitaveitusvæðinu,
þvi það myndi svo sannarlega
valda honum fjárhagslegu tjóni
að ekki sé nú meira sagt.
Visir hefur verið með þetta
mál, en aörir fjölmiölar þegja.
Samt ganga hrikalegar sögur
um bæinn um húsaoliubilana úti
á landi og söluskattsvindlið þvi
tilheyrandi. Sagt er að bær fyrir
noröan, sem þó hefur hitaveitu
(ekki samt mjög góöa) hafi þró-
að þessa nýju svikatækni mest
allra. Þar séu þeir ekki einu
sinni með húshitunartankana
við húsin, heldur geymi elds-
neytið á bUana I kirkjugaröin-
um innan um hausaskeljar og
bein.
Oliubillinn kemur meö húsa-
hitunaroliuna, sem nota á til að
keyra eftir án söluskatts, beint
uppi garð, og er nú sagt aðoliu-
bilar og vörubUar séu algengari
viö sáluhliöin en likbilar, enda
langlifi mikið að sögn I hérað-
Jónas Guömundsson, rith:
sparað sér um það bil 400 þús-
und krónur á ári I slepptum
söluskatti. Jeppaeigandi um
50.000 krónur. Svo kemur tU við-
bótar oliustyrkur, sem getur
numið um 200 þúsund krónum á
ári fyrir meðalfjölskyldu, svo
þetta getur verið um hálf miUj-
ón á ári, sem þannig sparast,
eða tapast, allt eftir þvi með
hvorum mennhalda, — bUstjór-
um, eða rikisféhirði.
Strætisvagnar Reykjavikur
greiða um það bil 100.000 krónur
ádag i söluskatt af eldsneyti, en
SVR eru með 44 vagna á götun-
um f dagiegu brúki. 22 vagna á
helgum dögum. Strætisvagnar
eru vörubilar (grindur) yfir-
byggðirtil fólksflutninga, og eru
með sams konar vélar og gætu
endurgreiddur raunverulegu
húskyndingafólki, eftir útkomu
sæmilegra stillltra tækja, þá
kæmist á réttlæti.
Nú þegar bensinhækkanir
dynja yfir þjóöina, þá versna
lifskjörin I bæjunum tii muna.
Mjólkin mun hækka, kjötiö mun
hækka, það gerir visitalan.
Lömbin á Eyvindarstaöaheið-
inni ganga að visu ekki fyrir
bensini, ekki heldur grösin, en
olian hækkar þau f verði ef ben-
sin hækkar, þvi við erum ennþá
með bensintraktora-visitölu I
gangi, þrátt fyrir alla kirkju-
garðsoliuna og þrátt fyrir aö
bændur noti sáralitið bensin við
framleiðslu sina.
Hin hrikalega skattheimta
rikisins af oliuvörum, hlýtur nú
að veröa að minnka.
Rfkið reiknar að visu sinar
prósentur sjálft, sem er vont.
Þaðgerir litiö sem ekkert — að
þvi er virðist — til aö spara olíu.
Varðskipin eru ekki með svart-
oliu, heldur ganga fyrir luxus-
eldsneyti og kirkjugarðsoliu.
Sama gera hafrannsóknaskipin.
Þó hafa læröir menn sýnt fram
á gildi svartoliusparnaöar.
Varöskipin stóru TÝR og
ÆGIR eru til dæmis meö MAN
dfcilvélar, þær stærshi I landinu
og bestu svartoh'uvélar sem i
dag eru smiðaöar norðan Alpa-
fjalla. Fróðir menn telja aö 8
Kirklugarðsolian
alveg gengiö á húsahitunaroliu
án söluskatts ef því væri að
skipta.SVRgreiddi 30.000.000.00
i söluskatt af oliu á seinasta ári.
Þaðgefur þvi auga leið, að ef
stór hluti af vörubíla- og disil-
bilaflota þjóðarinnar kemst
meöbrögðum undan söluskatti,
þá erum verulegar fjárhæöir aö
ræða.
Hvers vegna
Nú stendur fyrir dyrum að
hækka bensin i 258 krónur litr-
r&h,
Mjög mun þregnt verða af blleigendum, ef rikið tekur
fulla prósentu af hækkuðu bensini.
inu, og þeir heilsulausu komnir
suöur fyrir löngu til aö sálast
þar i örmum sérfræðinnar.
Annað dæmi frá stórum kaup-
stað á Austfjörðum er lika til
umræðu, en þar selst engin olia
á bila árið um kring, heldur fá
dfsilbilar þaroliu undiralls kon-
ar iönaöarlegu, útgerðarlegu og
húsahitunarlegu yfirskini.
Að visu munu forviða af-
greiöslumenn stöku sinnum að
sumarlagi fá ferðalanga á disil-
bilum yfir fjallaskörðin, — öku-
þóra, sem vita ekki að bilaolla
er ekki seld þarna á söluskatts-
dælum.
Eftir nokkurt múður munu
þeir þó fá afgreidda oliu meö
söluskatti, en orðalaust gengur
þaö þó ekki fyrir sig að sögn.
Núætla ég ekkert að ganga aö
þvi sem gefnu, að allir rólfærir
disilbilaeigendur úti á landi not-
færi sér hina kerfislegu mögu-
leika, aö keyra á húshitunar-
oliu, en mér finnst, að þegar i
ljós kemur að ákveðnir kaup-
staðir eyða helmingi meira af
oliu til húshitunar en Akranes,
þá eigiekki að senda stillinga-
menn, eða flokka á staðina,
heldur lögregluna.
Verulegar fjárhæðir
sparast — tapast,
Þaðhefur komið fram i skrif-
um um þessi mál, að vörubil-
stjóri á kirkjugarðsoliu geti
ann. Rikisstjórnin tekur um það
bil helminginn af þeim pening-
um i skatta af bensininu.
Ef af þessari hækkun verður,
þá fylgir hún prósentureikningi.
Auövitaö hafa allir komiö
auga á þá staöreynd, að pró-
sentuhækkun álagöra skatta á
bensin er farin út I öfgar þegar
erlendar hækkanir eru jafn
hrikalegar og raun er á.
Sagt er að nota eigi milljarð-
ana, sem nú fást til viðbótar i
bensinsköttum, til að greiða
niður aðra oliu, t.d. til aö fella
niður söluskatt af allri disiloliu.
Þá spyr maður sig sjálfan, hef-
ur nokkur umtalsverður skattur
af þessu tagi skilaö sér, nema i
stærri hitaveitubæjum. Getur
rikið forsvaraö skattheimtu til
þess að mæta útgjöldum sem
þaö hefur ekki?
Það er vont aö fara meö
dylgjur, en hvað mikið af húsa-
oliunni.skipa- og iðnaöaroliunni
fer þegar á bila? Hver veit þaö:
Hvers vegna lita nágrannaþjóð-
ir okkar skattlausa oliu til að
koma upp um svindlara?
Slik litun er ekki óþekkt á ís-
landi. T.d. er skylda að setja
kartöflumél i magarin til aö
unnt sé að joðprófa hugsanlegt
smjörsvindl (margarinbland-
aösmjör). Éghygg nefnilegaað
rétt væri að setja söluskatt á
allt eldsneyti, bæði þaö sem
geymt er i kirkjugörðum og
annars staöar, og hann siöan
varÖ6kip og hafrannsóknaskip
geti notað svartoliu, en nota
disisloliu I staðinn. Það situr þvi
ekki á rikinu aö vera að styrkja
aðra til að breyta yfir á svart-
oliu, en gera ekkert sjálft nema
reikna sér prósentur af bensini
til aö ausa I hítina.
Miöaö viö tal sérfræöinga ætti
rikið t.d. aö geta sparaö 200-300
milljónir króna á ári, með þvi aö
setja svartoliuna um borð i
skipin sin.
Oliusala á tslandi viröist
Framhald á bls. 31
Sumarheimilið|
Bifröst
Aðstada
rV-f
Maturog kaffi
Á 2 ja manna herb. með hand-
laug og útvarpi. Bókasafn, verslun
og setustofa. Sturtur, gufubað og
íþróttasalur. Stutt í sund. Dagblöð
og sími. Rómuð náttúrufegurð. .
!/^\I
Fyrir einstaklinga, starfshópa,
fjölskyldufagnaði og hópferðir.
Pantið með fyrirvara.
Stakar máltíðir eða afsláttar
matarkort, hálft eða fullt fæði^
Sjálfsafgreiðsla.
Börn______________________
Frítt fœði með gistingu fyrir
börn orlofsgesta til 8 ára aldurs.
Matur á hálfvirði fyrir 8—12 ára.
Ráðstefnur-fundir-námskeíð
Fyrir allt að 150 manns. Leitið
upplýsinga og verðtilboða.
Pantanir og upplýsíngar
91-17377 Reykjavík til20.maí.
93- 7500 Bifröst eftir 20.maí.
Orlof stímar 1979 2ja manna herb.
uppselt
16.—17. júní Næturgisting
18.—22. júní 4. daga orlof 15.700
22.—29. júní viku orlof 28.700
uppselt
2.—9. júlí viku orlof 32.700
9.—16. júlí viku orlof 37.700
16.—23. júlí viku orlof 37.700
23.—30. júlí viku orlof 37.700
30.—6. ágúst viku orlof 37.700
6.—12. ágúst 6. daga orlof 28.700
12.—17. ágúst 5. daga orlof 20.700
uppselt
20.—27.ágúst viku orlof 24.700
íslenskur orlof sstaður