Tíminn - 09.12.1979, Qupperneq 13

Sunnudagur 9. desember 1979
13
lögreglan kálaöi reyndar nýlega i
skotbardaga, tókst aö flýja fyrir
samfellda röö mistaka innan
fangelsisins. „Ef viö gripum til
öryggisráðstafana á borö viö þær,
sem Bandarikjamenn nota, yrði
sennilega bylting hjá okkur. En
ýmislegt mætti taka upp svo sem
talstöðvarkerfi milli fangavaröa,
sem er ekki annað en neyöarsimi.
Kerfið fer sjálfkrafa i gang, ef
vörður er beittur ofbeldi. — Ann-
að, sem mér fannst athyglisvert
snýr að föngunum sjálfum og
mannréttindum þeirra. Um leiö
og maður er tekinn fastur og
settur inn er honum boðið að
hringja i einhvern náinn til þess
að láta vita af sér. Ef hann á
engan að getur hann strax fengið
samband við lögfræðing
fangelsisins. Þetta þýöir að
maðurinn er ekki alveg einn á
valdi örlaga sinna.
Manson æ við
það sama
Peyrefitte ræddi við marga
fanga i þessari ferð, m.a.
Manson, morðingja leikkonunnar
Sharon Tate. „Mér sýndist hann
nú vera snargeggjaður. Ég spurði
hann, hvort hann notaði timann i
fangelsinu til þess að lesa og
fræðast. Og svaraði hann þvi til,
að hann vissi allt. Þá spurði ég
hann, hvernig hann færi að þvi, að
vita allt. Og sagðist hann vera i
beinu sambandi við himininn. Ég
skoðaði myndir af honum fyrir ca
10 árum og hefur hann litið
breytst miðað við þær. Lifs-
tiðarföngum er oft sleppt, þegar
þeir hafa setið inni i tiu ár, en
Manson er enn álitinn með hættu-
legustu föngum i Bandarikjunum
og verður ekki látinn laus.”
Frakkar dæma enn barna-
morðingja til dauða og dauða-
refsing er enn við lýði i 36 af 50
fylkjum i Bandarikjunum. Sum
þessara fylkja höfðu afnumið
dauðarefsingu, en siðan tekið
hana upp aftur.
Hugsjónir renna
út i sandinn
Um reynslu sina hafði Peyre-
fitte annars þetta að segja:
Bandarikjamenn, sem voru
frumkvöðlar þess, að litið yrði á
fangelsi sem endurhæfingarstöð
eða stökkpall út i lifið á ný, hafa
skipt um skoðun. Arangurinn af
þessari fögru hugsjón, hefur eng-
inn orðið. Þaö þýðir ekki að neyða
menntun upp á peinn.
Nýja kenningin, sem Banda-
rikjamenn hafa aðhyllst i þessum
efnum, er eftir Morris nokkurn,
prófessor i Chicago og byggist
hún á þvi, aö menn afpláni dóma
að fullu innan fangelsis. Hingað
til hafa menn getað stytt fanga-
vist sina, ef hegðun hefur verið
sérstaklega til fyrirmyndar,
Morris telur, að góð hegðun sé of
ódýr lausn fyrir fangann.
Fangelsi skóli menn i glæpum nú
þegar, en óþarft sé að bæta við
þjálfun i leikrænni tjáningu. Það
hefur nefnilega sýnt sig, að harð-
sviruðust glæpamenn hafa tekið
upp á þvi að leika algjöra engla
innan fangelsis, stytta þannig
fangavist, en sýna strax sitt rétta
andlit er út i lifið er komið. Nú er i
ráði að menn afpláni dóma að
fullu, en geti endurhæft sig að vild
þann tima. Peyrefitte bætti þvi
við, að Svíar og Danir væru alveg
að gefast upp á sibrotamönnum,
sem aldrei afplánuðu fangavist
sina að fullu.
„Amerikanar hafa aldargamla
reynslu i þessum efnum og þeir
ætla sér aö snúa blaðinu við. Ósk-
ir um endurhæfingu meðan á
fangavist stendur á her eftir að
koma frá föngunum sjálfum. Þeir
geta lært það sem þeir vilja,
tungumál, iðngreinar, eða raf-
eindafræði. En ósk um það verður
aö koma frá þeim sjálfum.
Og það sem meira er. Afbrota-
menn verða að sitja inn I
samræmi við þunga lögbrota.
Gamla góða kenningin um það að
afbrotamaðurinn sé ekki einn
sekur, heldur þjóðfélagið i heild,
er úr sögunni.”
Flþýddi
Heilsuhæli NLFÍ í
Hveragerði
Endurhæfingastofnun
Hjúkrunarforstjóri óskast
til starfa frá 1. april 1980. Húsnæði til
staðar sé þess óskað. Umsóknir sendist
fyrir 1. janúar n.k. ásamt upplýsingum
um menntun og fyrri störf til stjórnar
Heilsuhælis NLFÍ c/o Friðgeir Ingi-
mundarson, Heilsuhælinu Hveragerði.
Nánari upplýsingar veita hjúkrunarfor-
stjóri og framkvæmdastjóri i sima 99-4201.
Lokað vegna
jarðarfarar
Verslanir okkar og skrifstofa verða lokað-
ar á morgun, mánudag, frá kl. 12.30-15
vegna jarðarfarar.
''aupfélag
Reykjavíkur
og nágrennis
Bókafrétt
Steingríms Saga og
sex aðrar nýjar bækur
STEINGRÍMS SAGA
Sjálfsævisaga Steingríms Steinþórssonar forsætisráðherra
Brýtur í blað í íslenskri ævisagnaritun
Þegar Steingímur Steinþórsson féll frá lét hann eftir sig
handrit að ævisögu sinni. Hann hélt lengst af dagbækur og
byggði sögu sína á þeim. Ævisaga Steingríms er því skráð
eftir heimildum sem ritaðar voru í hita baráttunnar frá degi
til dags og í sögunni er ekkert undan dregið. Steingrímur er
opinskár og einlægur og fjallar á þann hátt um menn og
málefni að bók hans á fáar sér líkar. Hann hlífir engum og
allra síst sjálfum sér.
STEINGRÍMS SAGA ER ÍSLENSK STÓRSAGA
Roy Hattersley:
NELSON
flotaforingirin mikli
Nelson er einn af mestu sæ-
görpum allra tíma. Þrír miklir
sigrar hans í orrustunum við Níl,
Kaupmannahöfn og Trafalgar
tryggðu honum frægð og þakk-
læti föðurlandsins. Áhrif
Nelsons á gang veraldarsög-
unnar eru ótvíræð.
Hannes Pálsson
frá Undirfelli
VOPNASKIPTI OG VINAKYNNI
Andrés Kristjánsson skráði
Hannes rekur misvirðasama og
margþætta lífssögu sína af mik-
illi ósérhlífni, opinskáu hrein-
lyndi, glöggskyggni og heiöar-
leik — og án feluleiks eða tæpi-
tungu um menn og málefni —
einnig um sjglfan sig.
Per Sundböl:
ÍSLANDSPÓLITIK DANA
1913-18
Þessi bók varpar nýju Ijósi á
sjálfstæðisbaráttu íslendinga og
kallar marga stjórnmálamenn
fram á sjónarsviðið. Þetta er þörf
bók sem á erindi^við alla sem
unna íslenskri sögú. Jón Þ. Þór,
sagnfræðingur, þýddi.
Jón Bjarnason frá Garösvík:
BÆNDABLÚÐ
Það er þjóðlegur fróðleikur,
kraftur og kitlandi kimni í bók
þessa norðlenska bónda. Hann
segir forkostulegar sögur af fólki
og fénaði og varpar skemmtilegi
Ijósi á það líf sem lifað var í
landinu til skamms tíma.
Örn og Örlygur
Vestungötu42 s 26722
Sigurgeir Magnússon:
ÉG BERST Á FÁKI FRÁUM
Fjörhestar- og menn
Þessi bók hefur á sér öll ein-
kenni þeirra ritverka um hesta
sem minna á bókmenntir um
konur, en jafnframt talar höf-
undurinn tæpitungulaust um
ýmislegt sem hann telur að
mætti betur fara hjá hesta-
mönnum og forsvarsmönnum
þeirra.
Metsölubókin:
UPPREISN FRÁ MIÐJU
Frá því að bók þessi kom út í
Danmörku í febrúar 1978 hefur
hún vakið óskipta athygli víða
um heim og selst í metupplög- s
um. Höfundar hennar lýsa nýrri |
þjóðfélagsgerð og skilgreina þá I
þróunarleið ýtarlega og undan- f
bragóalaust. Ólafur Gíslason í
þýddi.