Tíminn - 26.04.1980, Blaðsíða 3

Laugardagur 26. april 1980
3
Miðstjórnarfundur Framsóknarflokksins:
„Heldur biartsvnn á
stj órnarsamstarf ið”
— sagði Steingrímur Hermannsson
HEI — 1 upphafi ræöu sinnar á
miöstjórnarfundi Framsóknar-
flokksins i gær fór Steingrimur
Hermannsson, form. flokksins
nokkrum oröum um helstu at-
buröi, sem gerst heföu I stjórn-
málunum frá þvf er siöasti aöal-
fundur var haldinn. Hann ræddi
um stjórnarslitin I haust, sem
hann sagöi bæöi hafa veriö ótima-
bær og óskynsamleg. Þau heföu
leitt til 5 mánaöa stjórnleysis, er
stóraukiö heföu vandann sem viö
væri aö glima I efnahagsmálun-
um.
Þá kom hann aö hinni óvenju-
legu stjórnarmyndun og fór
nokkrum oröum um stjórnarsátt-
málann, sérstaklega efnahags-
kaflann, sem hann sagöi I grund-
vallaratriöum byggöan á efna-
hagsstefnu Framsóknarflokks-
ins.
Steingrfmur sagöist telja nú-
verandi stjórnarsamstarf gott.
Sérstaklega taldi hann mikilvægt,
aö menn væru reiöubúnir til þess
aö ræöast viö og leysa þannig þau
ágreiningsmál, sem alltaf væru
fyrir hendi þegar þrir óllkir aöilar
ynnu saman. Menn væru sáttir
aö hlaupa ekki meö allt sllkt I f jöl-
miöla og þar meö rlgbinda sig
meö slikri opinberri umræöu.
Vegna þessa sagöist Steingrlmur
heldur bjartsýnn á stjórnarsam-
starfiö.
Varöandi atvinnumálin nefndi
Steingrlmur nokkur vandamál.
Hann taldi gifurlega mikilvægt aö
bændur sjálfir — I samvinnu viö
opinbera aöila —-komi sér niöur á
þá stefnu sem mörkuö var I rlkis-
stjórn Olafs Jóhannessonar, um
framleiöslustjórnun. Þannig aö
mjólkur- og kjötframleiösla veröi
nokkurn veginn I samræmi viö
þarfir innanlands, bæöi hvaö
varöar neyslu og hinsvegar iön-
aöarframleiöslu. Þetta þyrfti þó
aö gerast á nokkrum árum, þann-
ig aö ekki hlytist af o.f mikil rösk-
un. Um leiö þyrfti siöan aö byggja
upp aörar búgreinar, sem eflt
gætu byggö I dreifbýlinu og aukið
tekjur bænda. Steingrlmur gat
þess, aö mikiö átak heföi veriö að
fá samþykkta 3 milljaröa til viö-
bótarútflutningsbóta fyrir s.l. ár.
Nú blasti aftur viö 5-6 milljarða
vöntun, sem ennþá erfiöara yröi
aö fá viö ráöiö. Skynsamleg
stefna I framleiöslumálum væri
þvi hreint lifsspursmál fyrir land-
búnaöinn.
Varöandi iönaöinn lýsti Stein-
grlmur vonbrigöum slnum með,
aö sú leiörétting sem gerö heföi
veriö á genginu, virtist ekki hafa
dugaö. Gripa þyrfti til viöbótar-
aögeröa, t.d. meö hraöari greiösl-
um á uppsöfnuöum söluskatti.
Meginviöfangsefniö I sjávarút-
veginum sagöi hann vera aö
koma á skynsamlegri stjórnun á
fiskveiöum. Sagöist hann hins-
vegar bjartsýnn á framtíð hans,
ekki slst vegna góörar afkomu
þorskstofnsins. Hrygning undan-
farinna ára heföi tekist mjög vel,
sérstaklega er árgangurinn 1976,
talinn nær þrisvar sinnum sterk-
ari en árgangurinn 1973, sem þá
heföi veriö sá sterkasti sem vitað
var um. Hinsvegar væri árgang-
urinn 1974 mög veikur. Mikil
nauösyn væri þvi á, aö veiöa ár-
ganginn frá 1973 I hófi, þar sem
hann yröi llka uppistaöan i afla
næsta árs. Annaö gæti leitt til
sveiflu niöur á viö næsta ár. Þá
lýsti Steingrimur nauösyn á þvi,
aö tengja betur saman veiöar og
vinnslu.
Á sviöi samgöngumála lagöi
Steingrlmur áherslu á aö reynt
veröi aö stórauka framkvæmdir
viö bundiö slitlag á vegum á
næstu árum.
Þá kom hann inn á þróun Jan
Mayen málsins, þar sem hann
sagöist harma frumhlaup nefnd-
armanna, er þeir heföu rokiö meö
undirbúningsgögn á viökvæmu
stigi á fundi og i fjölmiöla. Sagöi
hann þaö nálgast hreina
skemmdarstarfsemi.
1 kjarasamningum, sem nú
væru allir lausir, sagöi Stein-
grlmur I raun vera um f jóra þætti
aö ræöa: grunnkaupskröfuna, um
aö horfiö veröi frá viöskipta-
kjaravlsitölu, gifurlega háar sér-
kröfur félaga og siöan félags-
málapakka. En til þessa heföi
rikisstjómin eingöngu fjallaö um
hann, i von um aö hann geti oröiö
til þess aö auövelda lausn kjara-
samninga. Hinsvegar taldi hann
ekkert svigrúm vera til grunn-
Tillögur Verkamannasambandsins um breytta kauptaxta:
39% launabil í
A JC 1 CT 0(17 — mliu hæstu og
SLd.íl I n ?S /n lægstu kauptaxta
°tW U lnnan VMSl
HEI — Verkamannasamband ís-
lands hefur samþykkt og kynnt
fyrir samtökum atvinnurekenda,
VSl, og VMS, tillögur um breyt-
ingar á skipan kauptaxta, sem
gera ráö fyrir breyttri uppbygg-
ingu og einföldun þeirra.
Gert er ráö fyrir 9 aöaltöxtum,
meö 8 þús. kr. taxtabili og 4 ald-
urshækkunarþrepum I hverjum
taxta. Þ.e. eftir eins, 2ja, 3ja og 5
ára starf I viðkomandi starfs-
grein. Biliö milli aldursþrepa
veröi einnig 8 þús. kr., en ekki er
gert ráö fyrir aldurshækkun 1.
taxta þar sem sárafáir taka laun
eftir honum. Meö þessum hætti
veröa taxtarnir 5x8+1 = 41, en
kauptölurnar veröa alls 13. Koma
þeir i staö 77 taxta meö 64 kaup-
tölum. Gert er ráö fyrir aö sam-
bandsfélög Verkamannasam-
bandsins muni aöhæfa meira eöa
minna af töxtum sérsamninga
sinna þessu taxtakerfi, veröi um
þaö samkomulag viö atvinnurek-
endur.
Samkvæmt þessum tillögum
veröur 1. árs kaup 9. taxta 26%
hærra en 1. árs kaup 1. taxta. En
mesti munur, þ.e. 5 ára kaup 9.
taxta verður 39% hærra, en 1. árs
kaup 1. taxta.
VMSl segir margar ástæöur
fyrir þvi aö þessi leiö væri valin:
Taxtakerfiö væri oröiö svo
þröngt, aö litiö sem ekkert væri
hægt aö hreyfa. 5. taxti sé aöeins
12% hærri en 1. taxti og mesti
munur timakauptaxtanna væri
15,8%. Samanburöur launa
VMSl-félagsmanna og LlV-fé-
lagsmanna væri óviöunandi, þar
sem LÍV-félagsmenn fengju allt
aö 15% meira fyrir sömu störf. Og
enn óhagstæöari væri saman-
buröur viö laun BSRB-félags-
manna fyrir sams konar störf. Þá
væru allir sammála um, aö nú-
verandi skipan launataxta sé orö-
in allt of flókin og þarfnist endur-
skipulagningar. Þetta væri skref I
þá átt.
Tekiö er fram, aö tillaga þessi
er óháö tillögu AAl um almenna
5% grunnkaupshækkun og aö
VMSl væri einnig aöili aö verö-
bótatillögu ASl.
Búnaðarbankinn 50 ára:
Gefur 400 viðskipta-
vinum 2000 birkitré
HEI — t tilefni af 50 ára afmæli
Búnaöarbankans, sem er hinn 1.
júlink., hefur stjórn bankans á-
kveöiö aö halda upp á þetta
merkisafmæli meö ýmsum
hætti og sumpart nokkuö ný-
stárlegum, aö þvi er segir 1 frétt
frá bankanum.
M.a. ætlar bankinn aö snúa
afmælisgjafaheföinni viö, þvl
hann ætlar sjálfur aö gefa 400
eigendum sparisjóösbóka og
vaxtaaukareikninga samtals
2000 birkitré til gróöursetningar
viö heimili sin, eöa á öörum
þeim stööum er þau yröu sem
flestum til yndisauka. En svo
vill til aö á þessu Ari trésins eru
einnig 50 ár liðin frá stofnun
Skógræktarfélags Islands og
ætlunin aö afmælishald Búnaö-
arbankans veröi aö mestu helg-
aö islenska birkinu og skógrækt
arstarfi á Islandi þessa hálfu
öld.
Bjarkir Búnaöarbankans
veröa sérstaklega valdar af
fulltrúa Skógræktar rlkisins, en
auk hennar sjá Skógræktarfélag
Reykjavlkur og starfsmenn
Búnaöarbankans um fram-
kvæmd þessa verkefnis.
Hver afmælisgjöf veröur
fimm birkitré, 1 m til 1,25 m á
hæö og tilbúin til gróöursetning-
ar. En fólki veröur gefinn kostur
á aö skipta og fá aörar tegundir
eftir samkomulagi viö gróörar-
stöö þá er afgreiöir trén á
hverjum staö, samkvæmt
gjafabréfum Búnaöarbankans.
Trén veröa afhent frá 15 mai til
1. júnl nk., en eftir þann tlma
renna ósótt tré til viökomandi
skógræktarfélags, sem þá sér
um gróðursetningu þeirra eöa
aöra ráöstöfun.
Nöfn þeirra er hljóta þessar
afmælisgjafir veröa tölvudregin
eftir númerum sparisjóösbóka
og vaxtaaukareikninga, i hlut-
falli viö reikningafjölda I aöal-
banka og útibúum Búnaöar-
bankans um land allt.
Tómas Arnason
Steingrímur Hermannsson
Guömundur G. Þórarinsson
Jóhann H. Jónsson
kaupshækkana og áleit þaö skref
afturábak, aö taka ekki tillit til
viöskiptakjara, sem bæöi gæti
veriö plús og mínus fyrir laun-
þega.
Aö lokum kom Steingrlmur aö
flokksstarfinu. Hvatti hann til aö
aftur yröi hafiö af fullum krafti
þaö ötula starf i fjölda starfshópa
er störfuöu innan flokksins.
Nefndi hann þar m.a. hópa varö-
andi atvinnumál, orkumál, sam-
göngumál og fundi meö launþeg-
um, sem leggja þyrfti mikla
áherslu á.
m
'j SA enskerrask islandsk-
norsk Jan Mayen-losning
Washington (NTBs
medarbeider Henry
Henriktten): USA har
oppfordret Norge og I«t-
land til á lose Jan May-
en-problemet sá raskt
som mullg, slik at det
Ikke oppstár frlksioneri
mellom NATO-allierte,1
opplyser fremtredende
amerikanske kilder tll
NTB mandag.
Scmlldif bllr d«l angt al USA Ivl-
ler pá «1 lalmd kommer IIII bru-
'drl óvrrfor Norgf umlrr ilr van
hold«. I R«vkl«vlk I «.t« minrj
ui.ndlnf.n. *r full lilar ov.r
•I K.flavlk-baMn ulfjar «n vlk-
•'S d«l av«e««7 aikallr nordUk.
aikk.rhetapolltlake balana. pi
NATOa nordnanke. heterde.ttctn
D«n amcrlkaiuk* r«f]erlnf er Ul-
freda m*d den mil« Norfc har
opptridt pi I forholdct tll Sovjet-
unlonen I forblndelae med dcn
aovJetUke Invaajon I Affhanl-
atan Det er helt ut I aamavar
med USAa Intereaaer at man fra
norak alde ai aterkt underatreker
at lavapennlnfa-polltlkken mi
fortaette I nordomridene. Det
bllr pi amerlkanak hold aamtldlf
pekt pi at man Ikke har merket
noen akt apennlng I nordomride-
ne etter Affhanlatan-lnvaajonen.
I dennc forblndelae bllr det pi
ledende amerikanak hold under-
atreket at det Ikke minat akulle
vare I aovjetlak Intereaae al lav-
apennlnfapolltlkken fortaetter I
betraktnlnf av at det aovJeUake
baaekompleka pi Kola-halveya
Den vedvarende aovJetUke
preaaekrlllkk av Norge bllr pi
amerlkanak hold oppfattet aom et
alfnal til Norf* of NATO om at
utvlkllngen pi nordflanken Of I
den forblndeUe aporamilet om
forhindalagrtnf av tyngre uUtyr
pi norak omride. falfea med den
atarate oppmerkaomhet. Men pi
amertkanak hold har man mer-
ket a«f at den aterke aovJetUkc
preeaekrtUkk I motaelnlnf tll tid-
llfere Ikke «r fulft opp med noen
offUlell aovJetUk note.
KrlUkken har ImldlerUd Ikke
fart til noen ekt belaatnlng I for-
holdet 111 NATO of USA. TverU-
mot er de amertkanak-norakc for-
blndeUer ni bedre cnn pi lenge.
heter det.
At USA of Norge alt for tre ir
alden tok opp aparamilet om for-
hindalagrlng av tungt mlllUrrt
uutyr pi norak omride pi grunn
av den vokaende aovJetUke opp-
ruatnlng I nord har viat aeg fullt
ut berettlget, Ikke mlnat pi bak-
grunn Aff hanUtanlnvaaJonen.
Skal forhindalagrlngen ha
noen menlng. mi'det bll tale om
atrldavogner og tyngre mllltatre
kjaretayer. Forhandllnfene aom
pifir I Bruaael f Jelder utatyr for
flere tuaan amerlkanake marlne-
aoldater. det kan bli anakk om
10 000 mann. og 5 000 kanadUk*
•oldater. Det aom ofai vurderea
av de amenkanake myndifheter
er om marineaoldaten* akal ata-
•Jonerea 1 Skottland. alik at de
hurtlf kan aettea Inn pi nordflan-
ken I en knacaltuaajon. heter det.
Spekulaajonene om at tunft ut-
atyr akulle kunne lagrea om bord
pi ailp blir avvUt.
Det aovJetUke u
n ny fi
d tU-
om de vanakellf* delelinjeapera-
mii I Barentahavet har vakt be-
tydellf oppaikt I Waahinfton.
men de areerlkanake myndlghe
ter er ogai I vilirede om hva aom
liffer bak og hva ruaaeme kom-
mer tll i foreali nir forhandlin-
gene tar tll I Moakva I naat* mi-
ned.
Det man apar a«f, er om rue-
aerae vll foreali en pakkelaanlnf
aom ogai kan komme tll i berare
Svalbard. VII de ipni forhandlln-
gene med i aende ut en kunngja-
rlnf om at aektorUnJen er Sovjet-
unlonena offlalelle veatfrenae el-
ler vll forhandllnfene I Moakva
•lutte med at Norge og Sovjet-
unlonen bllr enlf* om «t morato-
rlum for havbunnen. dva at man
utaetter leanlngen av aparamilet
om elendomaretten U1 reaauraer
aom olje og taaa til et betydellf
Det er ikke USAa pollUkk i grt-
pe Inn I d« norak-aovjctlake for-
handltnger pi noen mit*. Dele-
linje-problemene mi Norge aclVi
loa*. heter det
/
ile- J
i
Alger hug-
arburður
— segir utanríkisráðherra
HEl — „Þetta er alger hugar-
buröur, ég hef aldrei heyrt minnst
á þetta”, svaraöi Olafur Jóhann-
esson, utanrikisráöherra er Tim-
inn bar undir hann sannleiksgildi
fréttar, sem birtist I norska blaö-
inu Nationen stuttu fyrir Jan May
en-viöræöurnar þess efnis, aö
Bandarikin hafi hlutast til um aö
reka á eftir skjótri samningagerö
milli íslendinga og Norömanna,
þannig aö ekki komi til árekstra á
milli NATO-þjóöa. Frétt þessi var
ættuö frá Henry Henriksen,
fréttamanni NTB, sem segist
hafa hana eftir framámönnum I
Bandarikjunum. „Hann hlýtur aö
ganga meö imyndunarveiki,
maöurinn”, sagöi utanrlkisráö-
herra.
Jafnframt var sagt, aö Banda-
rlkjamenn drægju I efa, aö Is-
lendingar myndu nota herstööina
á Keflavíkurflugvelli sem
„pressu” gegn Norömönnum á
hinum erfiöa samningafundi i
Reykjavik um Jan Mayen.
Aug/ýsið i
Tímanum