Tíminn - 03.05.1981, Blaðsíða 2

Fáeinar laglegar visur úr gmsum áttum:
„Að Evrópustyrjöld sé logið”
Dálitilli heimsstyrjöld er lokiö,
og aö sjálfsögöu er þaö töpuð
styrjöld, þvi aö á striöinu sigrast
enginn nema fuglinn i kjarrinu.
Þessi visnaþáttur veröur hinn
siðasti i blaöinu, enda fer nii aö sú
tið, er náttúran tekur við af
manninum og yrkir upp á eigin
spýtur.
Þessi styrjaldarlok leiöa hug-
ann að þvi, er annarri og talsvert
umstangsmeiri heimsstyrjöld
lyktaði fyrir hálfum fjóröa ára-
tug, og þvi, sem ort var fyrir
noröan um sunnlenzkuna I rikis-
útvarpinu um bil, er menn slíör-
uöu vopnin i Evrópu (ekki búnir
aö finna upp kalda striöið):
Avi minn, hann átti tig,
eingri skeppnu var hún lig.
Aldrei heyrðust óbin slig
I údvarbinu i Reygjavig.
Einu sinni úd ég leid,
átti heima i ljódri sveid,
sá ég bida gamla geid,
grasið upp meö ródum sleid.
Laungum var min lundin gljúb,
landiö vaviö þoguhjúb.
öurlegt er undirdjúb
udan vert viö Lómagnúb.
Heyrast mér stundum hljóöin
völd
hraba niður I kogiö.
í útvarbinu var auglýst
i kvöld,
aö Evróbustyrjöld sé logið.
Ekki er laust við, aö nokkur rig-
ur hafi á köflum veriö á milli
Rangæinga og Arnesinga, og má
raunar láta sér detta I hug, að
hann eigi djúpar rætur. Fram-
boðsraunir Sjálfstæöisflokksins
fyrir síöustu kosningar voru aö
nokkru leyti af þeim rótum
sprottnar.
Samt sem áöur verður ekki
fram hjá þvi gengið, aö Arnesing-
ar og Rangæingar eru nágrannar
og verða eiga margt saman aö
sælda. Þannig studdu báðir aöilar
aö þvi, aö útvegsbær reis upp i
Þorlákshöfn.
Einhverju sinni varð það, er
ástæöa þótti til aö fagna fram-
gangi mála I Höfninni, aö efnt var
til veizlu, sem bæöi sátu Rang-
æingar og Arnesingar. Fór hiö
bezta á meö mönnum, svo sem
vera bar á slfku gleðimóti, og þó
þeim mun betur sem á veizluna
leiö.
í þessu samkvæmi geröi séra
Helgi Sveinsson I Hverageröi
þessa visu:
Hér er margur sæll I sinni,
sýslurigur minnka fer,
Þjórsá verður minni og minni,
þvi meira sem að drukkið er.
Svo er nú þaö.
Vilhjálmur Hallgrimsson hefur
sent þessa visu um frammistöðu
stjórnarandstööuflokkanna nú-
verandi:
thaldsmenn og kratar eru
stútfullir af stolti,
stunda þó meö alúð aö drepa
flokkinn sinn.
Keflavikurflugstööin og
kamarinn i Holti
kæfir engan þó hann reki
nefiö snöggvast inn.
Siöan bregöum viö okkur norö-
ur á Húsavfk eins og stundum áö-
ur, og þar fiskum við þessa visu
Karls Sigtryggssonar:
Almenningur ekkert veit,
allt er á sandi kvikum,
af þvi fögur fyrirheit
fara á undan svikum.
Og eftir Karl Sigtryggsson er
lika þetta:
Töfrar lifsins ymja enn
undurþýtt i blóði,
þegar guö og mold og menn
mæla einu hljóöi.
Friörik Hansen á Sauðárkróki
kvaö á þessa leiö:
Þó aö visan þyki góö
og þjóti viöa um bláinn,
alltaf veröur óort ljóö
innsta hjartans þráin.
Jón úr Vör er gott visnaskáld,
þótt þekktari sé fyrir órimuö ljóð.
Hann orti þetta:
Ekki þarf aö gylla gull,
gulliö það er ætiö bjart.
Alltaf verður bulliö bull,
þótt búið sé i rimað skart.
Einari Beinteinssyni frá
Grafardal varð að orði, er hann
lét hugann reika til æskustöðva
sinna:
Manstu gamla, góða tið,
grös og dögg I haga,
vorsins söng og vetrartlð,
væra æskudaga?
Höskuldur Einarsson frá
Vatnshorni oröaöi aftur á móti
svipaöa hugsun á þessa leið:
Frammi viöa i fjallasal
foldin býður næöi,
þegar hlfö i djúpum dal
dýru skrýöist klæði.
Rósberg G. Snædal er höfundur
þessarar visu:
Hræöist varla veöur stór,
vog þótt falla taki,
sá er alla ævi fór
einn aö fjallabaki.
Ljúfara hljóö var i Ólinu Jónas-
dóttur á Sauðárkróki, er hún kvað
þessa visu um vorið og virktir
þess:
Horfinn vetur héðan er,
hrunin snjóavirkin,
og að vana vorið mér
veitir skáldastyrkinn.
Jóhanna Friðriksdóttir ljós-
móðir orti þessa visu einhvern
tima á feröalagi i dimmviöri,
kannski á Hretavörðuheiði:
Þokan köld og blökk á brá
byrgði holt og steina
eins og heiðarhrjóstrin grá
hefðu mörgu aö leyna.
Eftir hana er einnig næsta visa,
ort með löng kynni af sjúkrahús-
um i huga:
Vist er heljarvegur beinn,
verða ei sárin talin,
þar sem hnigur einn og einn
orðalaust i valinn.
Vikjum svo aftur aö Höskuldi
Einarssyni. Hann var Þingeying-
ur sem kunnugt er, þótt hann
byggi lengst af i Skorradal. Hann
andaðist i vetur norður á Blöndu-
ósi, en i Húnaþingi átti hann
siðustu æviárin.
Þar nyröra mun hann hafa gert
þessa visu:
Þegar min er gróin gröf
og grasið vex i kring um,
hlotnast mér sú góöa gjöf
aö gleyma Þingeyingum.
Og þar meö siglir þessi visna-
þáttur út úr kortinu, enda sjálf-
sagt kominn timi til.
— JH
KVERNELAND
Gnýbldsarar
Áratuga reynsla Gnýblásaranna hér á
landi hefursýntog sannað ágæti þessara
tækja, sem ollu byltingu við heyskapinn.
Gnýblásarinn er nú aftur fyririiggjandi.
Vegna afgreiðslutregðu verður mjög tak-
markað magn fáanlegt i sumar og þvi
vissara fyrir bændur að tryggja sér blás-
ara sem fyrst.
Greiðsluskilmálar.
Ghbuse
LÁGMtJLI 5, SlMI 81555
Oddný Guðmundsdóttir:
ORÐALEPPAR
Vésteinn Ólason flutti hádegiserindi
í útvarp 8. mars. Honum varð tíðrætt
um „gullaldardýrkun" og „snillinga-
dýrkun", sem honum þótti hafa
skyggtá raunsætt matá bókmenntum.
Svo sannarleaa dvrkuðum við snill-
inga. En Vésteinn gerir ungu kynslóð-
inni rangt til, ef hann heldur, að hún
eigi ekki sín goð á stalli. Dæmi um það
er í 6. tölublaði tímaritsins Líf 1978:
„Umdrögaðsjálfsmorði og tónleika
Megasar í Hamrahliðarskólanum 5.
nóv. 1978:
Sankti Megas, verndardýrlingur
dópistanna, kanamellanna, strætis-
rónanna, fríkanna, Villon, Dylan og
Johanny Rotten í einni persónu, sem
syngur sálumessu yfir Hallærisplan-
inu og heldur helvítisprédikun yfir
Morgunblaðshöllinni —. Bandið birtist
á sviðinu —. Áhorfendur fagna, veifa
pyttlum og hasspípum og hrópa takt-
fast: „Megas, Megas!" Og Megas
flytur sinn jákvæðasta boðskap í lag-
inu: Ef þú smælar framan f heiminn,
smælar heimurinn framan í þig —."
Geri margir menntaskólar betur!
Vésteinn talaði um erfitt hlutverk
kennara „að standa frammi fyrir
þrjátiu nemendum, sem kæra sig koll-
ótta um snilld allra heimsins skálda".
Hvers konar lífsreynsla er það á
langri skólagöngu, sem gerir nemend-
ur svona? Ekki eru börnin svona. Ég
hefði ekki afborið það margar vikur,
hvað þá þrjátfu ár, hefði ekki verið
gaman aðtala viðbörn um Ijóð og sög-
ur. Hins vegar hef ég aldrei komist í
kallfæri við þá yfirþyrmandi anda-
gift, sem lýst var áðan.
Annaðdæmi um dýrkun: Lífleg-
asta starfsemin, sem rekin er meðal
Islendinga í Kaupmannahöfn, er ef-
laust rokkhljómsveitin Kamarorg-
hestar," segir fréttaritari Þjóðv. 12.
ág. 1970. ,,— Óperan var síðar sýnd í
Félagsstofnun stúdenta við Hring-
braut í janúarlok í tvígang við troð-
fulluhúsi". Stúdentablaðið komst svo
að orði: „— Hápunktur verksins var,
þegarorghestarnir fluttu „Nú andar
suðrið sæla" við nýtt lag í pönkstíl og
salurinn tók andköf af hrifningu".
(Leturbreyting mín)
Ástæða er til að birta sýnisho’rn af
list, em vekur slík andköf meðal lær-
dómsmanna. Eftirfarandi, frumsam-
inn texti Kamarorghesta var jafn-
framt „ notaður í vor sem kennslugagn
i nútímaíslensku við Kaupmanna-
hafnarháskóla" segir í sömu grein,
(hvar, sem hann hefur verið fluttur
upphaf lega):
„Þótt þú boltist blankur um bæinn
og bísist
eftir bjór — þá er það bara
mátulegt á þig.
Sé sossinn sár á féð og sjúkur
þú liggir í nauð,
þá er það bara mátulegt á þig,
þvf þú ert bara flippað frík,
sem engan meikar sens."
Ungir menn eiga svo sannarlega
sína dýrlinga.
Oddný Guðmundsdóttir.