Fréttablaðið - 18.06.2008, Blaðsíða 9

H A U S
MARKAÐURINN 9MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ 2008
Ú T T E K T
sé það ekki síst hestamönnum sjálfum að
kenna að þeir séu ekki nægilega duglegir með
að koma upplýsingum á framfæri og að hesta-
heimurinn sé kannski svolítið lokaður.
Þau hafa fundið fyrir auknum áhuga á
hestamennsku undanfarinn ár og telja það
meðal annars skýrast af auknum frítíma
fólks, almennri umhverfisvitund og eftir
vill auknum ráðstöfunartekjum fólks. Hesta-
mennska sé nokkuð dýr og tímafrek íþrótt.
Haraldur nefnir að hækkandi olíuverð og
hækkun á heyi gæti dregið úr möguleikum
fólks til að sinna íþróttinni.
Haraldur og Jóna Fanney vonast hins vegar
til þess að gengisfall krónunnar geri það að
verkum að fleiri erlendir gestir komi í ár og
að hrossaræktendur fái einnig sinn skerð af
þróun gengisins, þ.e. að meiri áhugi sé hjá
erlendum aðilum að versla íslensk hross. Á
móti komi hins vegar aukinn kostnaður fyrir
mótshaldara vegna aðfanga erlendis frá, s.s.
tjöld og stúkur, sem séu drjúgar upphæðir.
Þau telja að það hljóti að vera gríðarlega
mikil lyftistöng fyrir þau landssvæði þar
sem Landsmót eru haldin að fá allan þennan
fjölda í samfélagið. Margfeldisáhrifin nái
langt út fyrir einstaka bæjarfélag, s.s. í allri
ferðaþjónustu og verslun, það gefi augaleið
þegar bæjarfélög fimmtánfaldist í íbúafjölda
á einni viku að það skili sér í langan radíus.
Í upphafi var það vilji manna að landsmót
færu fram á Þingvöllum og sátt um það. Árið
1974 þurfti mótið hins vegar að víkja út af
þjóðhátíðinni. Það hefur síðan þá verið haldið
á nokkrum stöðum víðs vegar um landið. Þrjú
síðustu mót og nú mótið 2008 hafa hins vegar
verið haldin til skiptis á Gaddstaðaflötum við
Hellu og á Vindheimamelum í Skagafirði.
Það megi þó alls ekki líta á það þannig að
landsmót sé bundið við þessa tvo staði og
segir Haraldur það einmitt vera í verkahring
Landssambands hestamannafélaga að breiða
hestamennskuna sem mest um landið. Jóna
Fanney bætir við að það eigi enginn að vera í
áskrift að Landmóti hestamanna.
Nú sé til að mynda unnið að uppbyggingu á
glæsilegri aðstöðu á höfuðborgasvæðinu þar
sem gert sé ráð fyrir að keppni og sýning-
ar fari fram innanhúss. Landsmót var haldið
í Reykjavík árið 2000 og segja þau Jóna
Fanney og Haraldur að mótið hafi gengið vel
en að kannski hafi vantað uppá stemninguna
sem fylgir því að halda slík mót úti á landi.
FLESTIR FRÁ ÞÝSKALANDI
Aðspurð segir Jóna Fanney að ekki sé til nein
nákvæm úttekt á því frá hvaða löndum er-
lendu gestirnir komi. Árið í ár ætti þó að gefa
góðar vísbendingar þar sem Landsmót sé í
góðu samstarfi við Icelandair með netmiða-
sölu á mótið. Í kringum netmiðasölu verði til
öflugur gagnagrunnur sem geti gefið margar
góðar og gagnlegar upplýsingar sem hingað
til hefur verið erfitt að halda utanum.
Talað er um að 25 til 30 prósent af þeim
sem sækja landsmót komi erlendis frá. Stór
hluti hestaunnenda íslenska hestsins koma
frá þýskumælandi löndunum, Austurríki,
Sviss og Þýskalandi. Þar á eftir komi gestir
frá Skandinavíu, þ.e. frá Danmörku, Svíþjóð
og Noregi. Annars sé þetta mjög fjölþjóðleg-
ur hópur og frá öllum heimshornum.
Aðspurð um hvert landsmót stefni í fram-
tíðinni segja þau að eftir mótið í ár verði farið
í stefnumótunarvinnu. „Landssamband hesta-
mannafélaga hefur þegar samið við Capacent
Gallup um að sjá um þá vinnu. Landsmótin
eiga orðið sína hefð en þurfa að sjálfsögðu
að laga sig að breyttum áherslum og því sem
máli skiptir hjá þeim fjölmörgu sem stunda
hestaíþróttina í landinu,“ segir Haraldur.
L A N D S M Ó T 2 0 0 8
Áætluð velta mótsins: 120-150 milljónir
Fjöldi starfsmanna: 300-400
Áætlaður fjöldi gesta: 12.000-15.000
Áætlaður fjöldi hrossa: 1.000-1.200
Áætlaður fjöldi knapa: Yfir 500 manns
Gunnar Arnarson, hrossarækt-
andi og hestaútflytjandi, segist
finna fyrir meiri viðbrögðum
frá erlendum kaupendum eftir
gengisfall krónunnar. Hann
segir að markaðshorfur verði
nú betri að loknu Landsmóti, en
sala á hestum er einna mest að
því loknu. Nú sé töluvert fýsi-
legra fyrir erlenda aðila að fjár-
festa í íslenskum hestum.
Varðandi veltu í hestaútflutn-
ingi segir Gunnar að lauslega
áætlað nemi hún í kringum 600
milljónum á ári. Síðustu ár hafi
verið seldir nálægt 1.500 hest-
ar ár hvert. Verðið á þeim hefur
verið frá nokkur hundruð þús-
und krónum upp í á annan tug
milljóna króna. Í einstaka til-
fellum seljist þó stóðhestar á
allt að fimmtíu milljónir króna.
Aðspurður um áhrif hækk-
andi verðs á olíu og heyi segir
Gunnar að vissulega finni menn
fyrir áhrifum af því. Hins vegar
horfi hestamenn fram á eitt
besta vor í áraraðir og því verði
gríðarlegur heyfengur, eða tut-
tugu til þrjátíu prósent meiri
en í meðalári. Það muni jafna út
aukinn kostnað.
Stóðhestar seljast á allt að 50 milljónir króna
GUNNAR ARNARSON hrossaræktandi
og hestaútflytjandi segist finna fyrir aukn-
um áhuga erlendra aðila að fjárfesta í
íslenska hestinum eftir gengisfall krónunn-
ar. Hér má sjá Gunnar á hryssunni Örk frá
Auðsholtshjáleigu á Svínavatni í vetur.
AÐSEND MYND/KRISTBJÖRG EYVINDSDÓTTIR
„Ég held að áhrif Landsmóts séu al-
gjörlega ómetanleg og verði seint
reiknuð út til fulls. Annars vegar
er það þannig að mót af þessu tagi
skapa í sjálfu sér mikil verðmæti.
Þarna kemur saman mikill fjöldi
fólks sem hefur heilmikil áhrif á
efnahag svæðisins í kring. Þessi
mót hafa sýnt það að þau laða til
sín fjölda útlendinga sem styrkja
okkar gjaldeyrisgrundvöll,“ segir
Einar Kristinn Guðfinnsson, sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra.
Einar telur að landsmót feli í sér
alls konar aðra kynningu á land-
inu fyrir ferðaþjónustuna. „Þetta
er líka til þess fallið að auka áhuga
bæði Íslendinga og útlendinga á
hestamennskunni. Hestamennsk-
an er gífur lega mikil atvinnugrein
og vaxandi og í sumum héruðum
er hún burðarásin í atvinnulífinu.
Svona mót þar sem að þúsundir
manna koma alls staðar að af land-
inu og víða úr heiminum hefur auð-
vitað mikla þýðingu til að styrkja
bakland þessarar atvinnustarf-
semi,“ segir Einar. Hann telur að
svona mót hafi gífurleg áhrif á lít-
inn stað eins og Hellu. Allt gisti-
pláss í nágrenninu sé löngu upp-
pantað auk þess sem þetta hefur
mikil áhrif á hvers konar þjónustu.
Aðspurður um stuðning hins opin-
bera við landsmót segir Einar að
Alþingi hafi með fjárveitingum lagt
fram peninga til þess að byggja upp
sýningaraðstöðu á landsmótsstöð-
um. Bæði á Gaddstaðaflötum nú á
Hellu og líka áður til dæmis á Vind-
heimamelum í Skagafirði. „Hesta-
mennska er stunduð af miklum
fjölda fólks og það er að mínu mati
eðlilegt að ríkisvaldið komi að því
að byggja upp þessa innviði eins og
við gerum með önnur íþróttamót
eins og landsmót ungmennafélag-
anna og annað slíkt,“ segir Einar.
Einar nefnir að þegar hann var
formaður Ferðamálaráðs þá beitti
hann sér fyrir því að ferðamálaráð
stóð straum af kostnaði við mark-
aðssetningu á markaðssíðu ferða-
málaráðs þá. Segir hann að það hafi
haft mikil og jákvæð áhrif.
Einar er þekktur fyrir afskipti
sín af sjávarútvegsmálum og segist
ekki mikill hestamaður en segist þó
sæmilega reiðfær. „Þegar ég var
yngri þá var ég ágætlega liðtækur
á hesti en á seinni árum hefur
minna farið fyrir reiðmennsku.
Ég umgengst mikið af hestamönn-
um og hef mörg tækifæri til að
skreppa á bak þó ég eigi enga hesta
sjálfur,“ segir Einar.
Hann hefur sótt þó nokkur lands-
mót og nefnir að fyrsta landsmót
sem hann sótti hafi verið árið 1966
þegar hann var í sveit í Skaga-
firði þá tíu ára gamall. Þá var
landsmót haldið á Hólum í Hjalta-
dal. Síðan hefur hann sótt nokkur
landsmót og seinni ár sérstaklega
á Vindheimamelum í Skagafirði.
Einar fór í fyrra á heimsmeistara-
mót íslenska hestsins sem haldið
var í Hollandi og segir þá upplifun
ógleymanlega.
Einar var á síðasta Landsmóti
sem haldið var á Vindheimamel-
um í Skagafirði og segir að það hafi
verið gífurleg upplifun og mjög
skemmtilegt hafi verið að sækja
það mót. „Stemningin sem mynd-
ast þarna er engu lagi lík, bæði á
meðan á mótinu stendur sem og
allur félags skapurinn í kringum
þetta,“ segir Einar að lokum.
Áhrif Landsmóts
eru ómetanleg
EINAR KRISTINN GUÐFINNSSON sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra sótti fyrsta
landsmót sitt árið 1966. Þá var hann tíu ára
gamall og var í sveit í Skagafirði. Landsmót var
þá haldið á Hólum í Hjaltadal. FRÉTTABLAÐIÐ/E.ÓL.rnir farnir
yst frá því að fyrsta landsmótið var
rsluna á dansleiki. Framkvæmdastjóri
s sem og aðra aðila sem því tengjast.
„Það kemur mér á óvart í undirbúningnum hversu lítið samstarf
er við hið opinbera. Ég veit ekki hvort þetta er skilningsleysi
eða bara hreint áhugaleysi en ég hefði viljað sjá þetta samstarf
mun öflugra.“
Jóna Fanney Friðriksdóttir, framkvæmdastjóri Landsmóts
„Hestamenn vilja
búa við sömu
skilyrði og aðrar
íþróttagreinar í
landinu gagnvart
hinu opinbera.“
Haraldur Þórarinsson,
formaður Landssambands
hestamannafélaga