Tíminn - 05.08.1982, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 5. ÁGÚST 1982
7
UM ÞESSAR mundir eru að hefjast
í Hamborg viðræður milli stjómmála-
flokka, sem mun verða veitt mikil
athygli í Vestur-Þýskalandi. Viðræður
þessar eru á milli flokks sósíaldemó-
krata og Græna flokksins, sem hefur
oddastöðu í borgarstjóm Hamborgar.
í borgarstjórnarkosningunum, sem
fóm fram í Hamborg 6. júní síðast-
liðinn, urðu þau úrslit, að sósíaldemó-
kratar misstu meirihlutann , sem þeir
höfðu haft síðan í stríðslok. Þeir töpuðu
ekki minna en 9% fylgis síns. Kristilegi
flokkurinn bætti hins vegar fylgi sitt um
6% og varð stærsti flokkurinn í
borgarstjóminni. Kristilegir demó-
kratar fengu 43.2% greiddra atkvæða,
en sósíaldemókratar 42,8%.
■ Atta af níu borgarfulltrúum græningja í Hamborg.
Semja græningjar
vid sósíaldemókrata?
Sögulegar viðræður hafnar í Hamborg
Þetta nægði kristilegum demókrötum
þó ekki til þess að fá meirihluta
borgarfulltrúa, sem þeir hefðu fengið, ef
nýr flokkur, Græni flokkurinn eða
flokkur græningja, eins og hann er ýmist
nefndur, hefði ekki fengið 7.3%
greiddra atkvæða og 9 borgarfulltrúa
kosna af 120 alls.
Frjálslyndi flokkurinn hafði ekki átt
fulltrúa í borgarstjórninni og fékk engan
kjörinn nú. Hann fékk aðeins 4.8%
greiddra atkvæða, en þurfti að fá 5%
til að fá fulltrúa kjörinn.
Kristilegir demókratar kröfðust þess
að sjálfsögðu eftir kosningarnar, að
borgarstjórinn, Klaus von Dohnanyi,
sem er sósíaldemókrati, segði af sér, en
hann neitaði því, og gat það með fullum
rétti. Borgarstjóri þarf því aðeins að
víkja, að meira en helmingur borgarfull-
trúa hafi lýst stuðningi við annan mann.
Slíkan stuðning hefði leiðtogi kristi-
legra demókrata ekki, þar sem græningj-
ar neituðu honum um hann.
En þeir telja sig ekki heldur styðja
borgarstjóra sósíaldemókrata.
Borgarstjórinn getur hins vegar því
aðeins setið áfram, að hann nái
samkomulagi við græningja, t.d. um
næstu fjárlög borgarinnar. Hinir grænu
hafa lýst sig fúsa til að ræða við hann
um fjáriögin og eins einstök mál, en
stjórnarsamvinna eða bandalag komi
hins vegar ekki til greina. Aðeins sé um
að ræða að semja um hvert mál
sérstaklega.
Um þetta snúast viðræðurnar. Ljóst
er, að græningjar muni setja ýms skilyrði
fyrir stuðningi sínum. Efst á blaði er að
hindra mengun í ánni Elbu, en Hamborg
stendur við mynni hennar. Annað er að
vinna að lokun kjarnorkuversins í
Brokdorf, en Dohnanyi borgarstjóri
hefur áður lýst sig fylgjandi henni, en
hins vegar er það ekki í valdi
borgarstjórnarinnar, að koma því í
framkvæmd.
ÞAÐ þykir nú nokkurn veginn víst,
að flokkur græningja muni eiga fulltrúa
á þinginu í Bonn eftir næstu kosningar
til þess, en þær verða í síðasta lagi
haustið 1984. Samkvæmt skoðana-
könnunum myndu græningjar fá 7.7%
atkvæða, ef kosið væri nú, en frjálsir
demókratar ekki nema 6.8%.
Vel getur farið svo, að hinir grænu fái
oddastöðu í þinginu, líkt og nú í
borgarstjóminni í Hamborg.
Leiðtogar græningja lýsa yfir því, að
þeir muni ekki undir þessum kringum-
stæðum ganga til stjórnarsamstarfs eða
bandalags við sósíaldemókrata eða
kristilega demókrata, þar sem þeir skipi
sér hvorki til hægri eða vinstri. Hins
vegar komi til greina að semja um
einstök mál, en þó um hvert þeirra
sérstaklega.
Fjarri fer því, að stefna hinna grænu
sé ljós, nema hvað snertir umhverfis-
verndarmál. Einn af talsmönnum þeirra
hefur sagt, að grundvallarstefnan sé
byggð á fjómm meginatriðum.
Fyrsta og veigamesta atriðið er
umhverfisvernd, en þar er baráttan gegn
■ Petra Kelly
staðsetningu kjarnorkuvopna og kjarn-
orkuvera efst á blaði.
Annað atriðið er sem jöfnust skipting
tekna og auðæfa.
Þriðja atriðið er fullkomið lýðræði,
sem sé ekki aðeins fólgið í þingkosn-
ingum eða héraðsstjórnarkosningum
fjórða hvert ár, heldur að fjöldinn allur
sé stöðugt sem virkastur þátttakandi í
stefnumótun og ákvörðunum.
Fjórða atriðið er höfnun hvers konar
ofbeldis. Flokkurinn leggur á það
áherzlu í baráttu sinni gegn kjarnorku-
vemm og náttúruspjöllum að beita
aðeins óvirkri mótspyrnu, líkt og
Gandhi forðym í Indlandi, t.d. með
setuverkföllum. Lögreglu sé ekki sýnd
bein mótspyrna, en hins vegar geti hún
þurft að fjarlægja mótmælendahópa,
sem ekki veita viðnám.
Flokkurinn telur að síðastnefnda
stefnuatriðið geti reynzt erfiðast í
framkvæmd, því að margir láti sér ekki
nægja óvirka mótspyrnu, þegar út í
baráttuna sé komið. Frá uppeldislegu
sjónarmiði sé þetta mikilvægasta stefnu-
málið. Með því sé stefnt að því að skapa
nýtt og friðsamt hugarfar, sem sé þýzku
þjóðinni nauðsynlegt.
FORMAÐUR græna flokksins er um
þessar mundir Petra Kelly, 34 ára
gömul, félagsfræðingur að menntun,
sem hefur verið við nám bæði í Hollandi
og Bandaríkjunum.
Það er ekki ætlunin, að Kelly gegni
formennskunni lengi, því að eitt af
stefnumálum hinna grænu er að skipta
oft um menn í helstu trúnaðarstörfum
fyrir flokkinn.
Græningjar telja, að spilling geti fylgt
því, ef menn fari með meiri háttar völd
til lengdar.
Sú hugmynd hefur verið á dagskrá í
flokknum, að fulltrúar hans, sem ná
kosningu til þings eða fylkisþinga, gegni
þingmennsku í aðeins tvö ár, en þá taki
varamenn þeirra við. Einnig að þeir
greiði hluta af launum sínum til
flokksins. Hvorugt þetta hefur þó verið
samþykkt enn.
Kelly ber á móti því, að flokkur
hennar sé þjóðernissinnaður, eins og oft
er haldið fram. Hann sé miklu fremur
alþjóðlega sinnaður. Einnig sé það
rangt að hann sé andamerískur og
hallur undir Rússa. Hann vantreysti
bæði Kreml og Washington.
Hún segir, að helzta baráttumál
flokksins nú sé að berjast gegn
staðsetningu Pershing-eldflauga í Þýska-
landi, eins og gert er ráð fyrir samkvæmt
áætlun Nató, ef ekki næst samkomulag
um takmörkun meðaldrægra eldflauga í
Evrópu. Þessara eldflauga sé ekki þörf,
því að nóg sé af kjarnavopnum, sem
hægt sé að skjóta frá kafbátum eða
flugvélum.
Ef samningar takast milli sósíal-
demókrata og græningja í Hamborg,
gæti það orðið fyrirboði þess, að
samkomulag næðist síðar milli þessara
flokka á breiðara vettvangi. Græningjar
bera þó á móti því, að nokkuð slíkt verði
ráðið af því. Margir leiðtogar sósíal-
demókrata gera það einnig og telja
víðtækt samstarf við græningja ekki
koma til greina. Willy Brandt hefur hins
vegar sagt, að ekki eigi að útiloka það.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
erlendar f réttir I
Palestínumenn
veita öflugt
viðnám í Beirút
■ ísraelskur hermaður hrekur á undan sér konur og börn við stöðvar
Israelshers í bænum Sidon í Líbanon. Fólkið var að krefjast að menn þeirra
og feður yrðu látnir lausir úr haldi.
■ Eftir að ísraelskar hersveitir
réðust inn í vestur-Beirút í fyrrinótt
hefur ekki linnt bardögum í borg-
inni.Hafa ísraelsmenn sótt fram
með skriðdrekum, brynvögnum og
jarðýtum, sem greitt hafa liði veg um
torfærur á götum. Palestínumenn í
borginni hafa varist af hörku og beitt
eldflaugum gegn innrásarmönnum
og segja þeir að ísraelska liðinu hafi
orðið lítt ágengt. 1 gær féllu
sprengjur á sjúkrahús í vestur-
Beirút og á tvö helstu hótel
borgarinnar. Enn urðu skrifstofur
tveggja dagblaða fyrir sprengjum.
Israelsmenn hafa lagt áhersíu á að
árásin sé gerð til þess að hefna fyrir
ítrekuð brot PLO manna á vopna-
hléinu í Beirút og til þess að styrkja
stöðu herliðs síns, en margir hafa
borið brigður á það og telja að
/sraelsmenn hyggist vinna borgina á
sitt vald. Er bent á hina langvinnu
lokun á vatni til vestur Beirút að
undanförnu sem þátt í undirbúningi
vegna innrásarinnar, en vatnsskort-
urinn hefur þegar verið talinn farinn
að hafa haft hinar alvarlegustu
afleiðingar og óttast að taugaveiki
kunni að skjóta upp.
Palestínumenn segja að ísraels-
mönnum hafi aðeins orðið lítið
ágengt í bardögunum og að þeir hafi
beðið mikið mannfall. f gær var
staðfest að þeir hefðu tekið herskildi
líbanskar herbúðar sunnan við Bei-
rút. Mjög erfitt hefur verið að fá
staðfestar tölur um mannfall vegna
hinna miklu skotbardaga. Á spítala
í miðborg Beirút er þó sagt að frá
því er innrás ísraelsmanna hófst og
þar til á hádegi í gær, hafi verið tekið
þar á móti 28 dauðum mönnum og
140 særðum, . sumum mjög alvar-
lega.
f gærkvöldi bárust fregnir um
innrás ísraelsmanna í suður Beirút,
en þá voru liðnar 18 klukkustundir
frá því innrásin hófst.
Skálmöld í Kenya
■ Mikil leit stendur nú yfir í Kenya
að stuðningsmönnum byltingar-
tilraunar þeirrar sem ungir liðsfor-
ingjar í flugher landsins stóðu að sl.
sunnudag gegn stjórn Daniel Arp
Moi, forsætisráðherra. Herma fregn-
ir að um 150 liðsmenn úr flughernum
og um það bil 100 óbreyttir borgarar
hafi fallið í átökunum. Þá munu um
500 manns hafa særst. Mikil skálm-
öld hefur geisað í höfuðborginni
Nairobi í bardögunum. Hafa stjóm-
arhermenn notað ringulreiðina til
þess að fremja rán og gripdeildir og
ýmsir hafa farist við þá iðju. Þegar
síðast var vitað hafði foringi upp-
reisnarmanna, Odpo að nafni, ekki
verið handsamaður.
Frakkar herða
á umferðarlögum
Franska stjórnin hefur nú hert á
ýmsum reglugerðum í umferðarlög-
um vegna hins hörmulega slyss sem
var í bænum Crepyi-en-Valois á
laugardaginn þegar meira en 50
manns, þar af 44 börn, biðu bana í
umferðarslysi. Mitterrand Frakk-
landsforseti var viðstaddur útför
hinna látnu á þriðjudag.
Slysið varð með þeim hætti að
þrjár rútur og sjö bílar, rákust
saman. í rútunum vom börn að
koma úr sumarbúðum í frönsku
Ölpunum. Kom eldur upp í bílunum
er þeir skullu saman með þessum
hræðilegu afleiðingum.
Reagan krefst að
vopnahléi verði
komið á að nýju
Á fundi sem skotið var á í
Öryggisráði SÞ í gær gagnrýndi
fulltrúi Sovétríkjanna Bandaríkja-
menn harðlega fyrir framgöngu
þeirra í átökunum í Líbanon og
ásakaði þá fyrir að styðja ísraels-
menn á laun í fyrirgangsstefnu
þeirra.
Reagan Bandaríkjaforseti setti í
gær fram kröfu þess efnis að PLO
menn færu þegar frá Beirút. Um leið
krafðist hann þess að ísraelsmenn
kæmu aftur á vopnahléi og virtu það.
Sagði forsetinn þessi atriði vera
frumskilyrði þess að bardögum yrði
hætt og að líbönsk yfirvöld fcngju á
ný að stjórna í eigin landi.