Tíminn - 06.02.1983, Blaðsíða 2
2
SUNNUDAGUR 6. FEBRUAR 1983
Mistökin urðu SAS dýr
VIÐSKIPAVINUR FÆR DÆMD-
AR HÁAR SKAÐABÆTUR
■ Eitthvaö á þessa leið mætti þýöa
fyrirscgn á frétt úr Politiken frá því um
miðjan janúarmánuö, en þar er greint
hjá okkur, eins og hjá öllum félögum.
Astæöa þess er aö þaö er gert er
einfaldlcga sú, að félögin eru að verja
sig tjóni því sem þau myndu annars
veröa fyrir, vegna svokallaöra skrópfar-
þega. Það er staðreynd að vél sem er
bókuð 100%, og ekkert fram yfir, fer
aldrei í sína áætlun full í Atlantshafsflug-
Yfirbókanir flugfélaga
eru viðurkennd staðreynd:
Dyr fejl
for SAS
Kunde f&r stor erstatning
AfTim Johnson
En norsk domstol har domt
ísAS til at betale 35.000 kr.
til en norsk passager, der
blev tvunget til at chartre
et pnvat jetfly, da det SAS-
fly han havde billet og end-
og boarding-kort til, var
overfyldt ved afgangen fra
Stavanger til London. Sa-
i*oer meget Ppincipiel for
SAS og mange internatio-
nale luftfartsselskaber, der
kan blive tvunget til at
œndre deres billet-boo-
kmgsystemer.
Direktoi- Björn Ivar Mong
var klar til at gá om bord efter
indcheckning i juni 1980, da
han fik at vide, at flyet allere-
de var fyldt til sidste plads.
Han var pá vej til Canada, via
London, pá en vigtig forret-|
ningsrejse og skulle ná et fly i
London. SAS tilbod ham en |
omvej over Kobenhavn, der
ogsá ville bringe ham rettidigt
eíf"1* P6t afsl°E han °8
chartrede í stedet et privatflv
sammen med flere andre pas- 1
sagerer.
Regningen, 21.000 norske
kroner sendte han til SAS, der I
nægtede at betale. Sagen end-
te i Stavanger Byret og siden I
den norske landsret. Direkta-
ren fik medhold begge steder
h.ftff? PrinciP'el f°rdi
luftfartsseJskaberne;, ogsá
bAS, altid regner med, at 3-4
passagerer, der har bestilt bil-
let, udebhver. Derfor var der
solgt flere billetter til flyet fra
Stavanger end der rent fak-
tisk var sæder til.
Tíminn ræðir
við Svein
Sæmundsson,
forstöðumann
kynningardeildar
Flugleiða um
yfirbókanir,
og dóm í Noregi,
sem féll SAS í
óhag, og gerði
félaginu að
greiða viðskipta-
vini 35 þúsund
norskar krónur
í skaðabætur,
vegna þess að
yfirbókað var í
ferð sem hann
átti pantað far í,
en fékk ekki
■ Fréttin sem birtist í Politiken um mistök SAS.
„Aldrei yfirbókað frá Islandi”
frá því að norskur dómstóll, fyrst
undirréttur, síðan Hæstiréttur, hafi
dæmt SAS til þess að greiða einum
viðskiptavina sinna 35 þúsund krónur
norskar, vegna þess að hann fékk ckki
far með vél félagsins, frá Stavangcr til
London, þó svo að hann ætti bókað far
með vélinni. SAS hafði einfaldlega
yfirbókað, því það er nokkurs konar
hefð fyrir því hjá stærri flugfélögum að
yfirbóka, til þess að bæta sætanýtinguna,
þar sem tölulegar upplýsingar frá liðnum
árum sanna að á bilinu 3 til 4 farþegar
að meðaltali, mæta ekki í flug það sem
þeir hafa bókað sig í. Er talið að þessi
dómsúrskurður í Noregi, geti gert það
að verkum, að flugfélög um heim allan
komi til með að þurfa að breyta
bókunarkerfum sínum til þess að koma
í veg fyrir að þau geti átt yfir höfði sér
miklar skaðabótakröfur. Það sem þykir
enn furðulegra, þegar þetta sérstaka ntál
er skoðað, er að áðurnefndur viðskipta-
vinur, sem var rcyndar á leiö frá
Stavangri til Kanada á ráðstefnu, en
ætlaði að millilenda í London, fékk það
boð frá félaginu, þegar í ljós kom að
hann fengi ekki far með vélinni til
London, að lljúga með annarri vél
félagsins til Kaupmannahaínar og þaðan
áfram til Kanada, og var í boðinu greint
frá því að hann kæmist á réttum tíma til
Kanada. Viðskiptavinurinn hafnaði
þessu boði og tók sér leiguflugvél og
sendi síðan reikninginn til SAS, og það
var þessi reikningur, auk einhverra
miskabóta sem dómstólarnir dæmdu
SAS til þess að greiða.
Nú kynnu sumir að velta því fyrir sér
hvort þessi atburður muni að einhverju
leyti marka tímamót í íslenska flugbók-
unarsögu, og það var einmitt það sem
umsjónarmaður þessarar síðu gerði og
hafði þess vegna samband við Svein
Sæmundsson, forstöðumann kynningar-
deildar Flugleiða og ræddi við hann um
þetta mál.
„Aldrei yfirbókað héðan
frá íslandi“
- Þekkið þið hliðstæð vandamál hjá
Flugleiðum, Sveinn?
„Já, auðvitað þekkjum við þetta
vandamál, en það er regla hjá Flug-
leiðum að það er aldrei yfirbókað héðan
frá íslandi. Öðru máli gegnir hins vegar
í Atlantshafsfluginu, - þar er yfirbókað
■ Sveinn Sæmundsson, forstöðumaður kynningardeildar Flugleiða.
inu. Hins vegar á er því þannig varið,
að ef svo vill til að fleiri farþegar mæta
en pláss er fyrir í vélinni, og allir eiga
bókað far, þá er alltaf hægt að koma
umframfarþegum á Norður-Atlantshaf-
leiðinni yfir á önnur félög."
- Gerist það oft að grípa þurfti til
slíkra ráðstafna?
„Nei, það gerist ekki oft. Auðvitað
hefur það komið fyrir að bókaðir
farþegar hafa ekki komist með, en þá
hefur því yfirleitt verið þannig varið, að
farþegar hafa komið með staðfesta miða,
sem einhverra hluta vegna hafa ekki
verið inni f okkar kerfi, og í slíkum
tilvikum er ákaflega erfitt að segja til um
hvað raunverulega hefur komið fyrir, en
sem betur fer er þetta ákaflega
sjaldgæft."
- Er það eitthvað nýtt í flugsögunni
að flugfélögin grípi til þessara yfirbók-
ana?
„Nei, síður en svo. Þessar yfirbókanir
hafa viðgengist ákaflega lengi, en voru
mjög lengi svona hálfgert leyndarmál
hjá félögunum. Svo var það fyrir
nokkrum árum, að forstjóri stórs, amer-
ísks flugfélags, hann skrifaði grein í blað
sem félagið ætlar sínum farþegum, og
sagði frá þessum yfirbókunum ogástæðu
þess að þær viðgangast. Ástæðuna sagði
hann m.a. vera þá að farþegar létu
kannski bóka sig á tvö flug, því þeir vissu
ekki hvort þeir ætluðu að nota og
afpöntuðu síðan hvorugt flugið.“
„Ákaflega hissa á þessum
dómsúrskurði“
- Sveinn, ertu þú trúaður á að
dómsúrskurðurinn í Noregi, geti haft
einhver áhrif á bókunarkerfi flugfélag-
anna?
„Ég er ákaflega hissa á þessum
dómsúrskurði í Noregi. því nú bauð
SAS að koma manninum á leiðarenda,
bara cftir annarri leið, en það er
nákvæmlega það sem félög eru skyldug
til að gera, t.d. í Ameríku, þar sem til
er reglugerð um svona tilfelli. Ef
félögunum hins vegar tekst ekki að
■ „Aldrei yfirhókað í ferðir frá ís-
landi", segir Sveinn Sæniundsson.
Tímamyndir - G.E.
koma viðkomandi manni á leiðarenda
innan ákveðins tíma, þá verða þau að
greiða sekt.
„Ég tel erfitt að sjá nú hvort þessi
dómur hefir einhver áhrif á bókunarkerfi
flugfélagnna, en ég skal ekki segja hvað
víðtæk. Svona uppákomur setja náttúr-
lega flugfélögin í vanda, og rýra rekju-
möguleika þeirra ef þetta yrði „praktís-
erað“ í einhverjum mæli. Afkomumögu-
leikar flestra flugfélaga nú til dags eru
ákaflega rýrir. Það má kannski segja að
SAS sé t sérflokki þar, því þeir höfðu
gott ár síðastliðið ár. Ég efast um að
mörg félög þyldu marga slíka reikninga
eins og SAS fékk með dómsúrskurði
norskra dómstóla."
„Við verðum hart úti í
innanlandsfluginu“
- Þú segir að þetta sé ekki stórt
vandamál hjá Flugleiðum í millilanda-
fluginu, og að yfirleitt megi kippa þessu
í liðinn þar, ef upp koma yfirbókunartil-
felli. er slíkt hið sama að segja um
innanlandsflugið hjá Flugleiðum?
„Nei, í innanlandsfluginu er ekki hægt
að segja sömu sögu, því þar verðum við
einmitt töluvert hart úti vegna skrópfar-
þega. Það eru í rauninni mikil vandræði
í innanlandsfluginu, hvað bókanir stand-
ast oft illa. Við höfum reynt að útskýra
þetta fyrir fólki, t.d. með útgáfu á
smáspjöldum, þar sem þessi mál eru
rædd, því sá sem gleymir í dag að
afpanta, eða einfaldlega sinnir því ekki,
getur orðið fyrir því á morgun eða
seinna, að hann fær ekki far með vél sem
hann vill fá, vegna þess að einhver annar
hefur gleymt því sama og hann gerði,
eða látið það undir höfuð leggjast. Það
er svo mikið meginmál hjá okkur í
innanlandsfluginu að fá fólk til þess að
afpanta far sem það ætlar ekki að nota
að það verður ekki nógsamlega ítrekað.
Það kemur oft upp sú staða að fólk
hringir og ætlar að panta far með
tilteknu flugi, en fær það svar að allt sé
fullt. Þetta fólk er tæplega að standa í
því að mæta út á flugvöll upp á von og
óvon, nenia eitthvað mikið liggi við. Þó
er það oft svo, að þó að vél sé sögð full,
að það eru það margir skrópfarþegar,
að viðkomandi kemst með, ef hann fer
út á völl. Þetta hefur reynslan í gegnum
árin sýnt. Það kostar ekki nema eitt
símtal að láta vita, ef maður ætlar ekki
að nota flugfarið og það sparar bæði
óþægindi og fyrirhöfn."