Fréttablaðið - 06.02.2009, Qupperneq 18
18 6. febrúar 2009 FÖSTUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is VIÐSKIPTARITSTJÓRI: Óli Kr. Ármannsson olikr@markadurinn.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Emilía Örlygsdóttir emilia@frettabladid.is
og Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf.
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal jk@frettabladid.is og Þorsteinn Pálsson thorsteinn@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI:
Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili
á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur
sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
SPOTTIÐÍ
gær birtist í þremur blöðum hér á landi heilsíðuauglýsing frá
áhugamönnum um framgang frjálshyggjunnar þar sem tínd-
ur er til aragrúi lagaboða og reglugerða frá liðnum árum sem
takmarka og skilgreina aðstöðu til reksturs í fjármálavið-
skiptum. Auglýsingin er áminning um að hér var regluverk
um þessa tegund atvinnurekstrar og baneitruð pilla til þeirra í
landinu sem kenna sig við óheft einkaframtak og ítrekun á róttæk-
um sjónarmiðum sem Andríkishópurinn stendur fyrir.
Andríkishópurinn telur Sjálfstæðisflokkinn hafa gengið of langt
í takmörkunum á athafnafrelsi auðmagnseigenda: skattheimta og
ríkisþensla hafi í átján ára stjórnartíð flokksins farið út fyrir rétt
mörk og lagt óþarfa bagga á landsmenn. Hér hafi í raun ekki ríkt
frjálshyggjustjórn í fjármálum og hagstjórn.
Kenningin er athyglisverð um sjónarmið í flokknum. Afneitun
Andríkismanna á að frjálshyggjan hafi ráðið för í vestrænum sam-
félögum er líka merkileg. Þeir hafna alfarið ríkjandi niðurstöðum
í umræðu á Vesturlöndum. Frjálsræði og lausung í fjármálaheimi
kapítalismans leiddi samfélög um gervalla heimskringluna í efna-
hagslegt hrun á fjármálamörkuðum og í atvinnulífi: verksmiðjur
loka, viðskiptastraumar dragast ógnarhratt saman, lánaþurrð og
samdráttur í vörusölu eykst hraðar en nokkurn óraði fyrir. Niður-
staða þeirra er í bága við almennt álit: við vorum ekki nógu frjáls,
tauta þeir á leið út úr réttarsal sögunnar.
Sjónarmið þeirra og trú á lausnum óhefts markaðar öllum til
góða, bæði ríkum og fátækum, hafa um langt skeið verið stórri
félagshreyfingu í landinu hugsjónamál og fært henni mikil völd í
samfélaginu til að deila og drottna, fylgi sem hefur hlaupið frá 40-
25% í kosningum og skoðanakönnunum. Væri óskandi að þeir And-
ríkismenn hertu nú áhrifamátt sinn innan Sjálfstæðisflokksins,
styrktu sig svo flokkurinn komi fram með hreina og beina stefnu
í þessum anda. „Sjálfstæðisstefnan“ sem oft er svo kölluð hristi af
sér óværu skatttekjupostula og ríkisþenslumanna, orð og gerðir
fari saman og kjósendum í komandi kosningum boðið kristalstært
val. Af flokknum sé þvegin hin bleika slikja jafnaðarstefnunnar,
margþvæld dula sérgæða, hann hætti ástarsambandi sínu við rík-
isvaldið og komi fram af einurð: fægð beinagrind úr skáp sögunnar
en ekki sem líkami í dulargervi samhjálpar og jafnaðarstefnu með
séríslensku sniði.
Því nú er þörf á skýrum línum: populismi hinna velsnyrtu ung-
menna flokksins, sem eru reyndar flest komin á miðjan aldur, má
ekki dylja beinskeytt stefnumið borgaralegrar frjálshyggju, sem
heimtar að lýðræði og frelsi séu í hávegum höfð – því Andríkishóp-
urinn er lýðræðissinnaður – ekki hneigist hann bak við tjöldin að
alræði hinna ríku í gegnum fasíska leiðtogastjórn?
Fagna ber ábendingu þeirra um margfalt regluverk ríkisstjórna
Sjálfstæðisflokksins sem dugði ekki til að forða atvinnurekstri og
einstaklingum frá fjárhagshruni á örfáum vikum, og hvetja þá
Andríkismenn til að hvessa enn málflutning í starfi flokksins á
næstu vikum, svo við hin vitum öll hvar við höfum hann. Og hinn
stóri hópur kjósenda í landinu viti það líka þegar kosið verður um
næstu stjórn landsins.
Andríkismenn auglýsa:
Sjálfstæðisflokki
til heilla
PÁLL BALDVIN BALDVINSSON SKRIFAR
UMRÆÐAN
Sigurður Kári Kristjánsson skrifar um
verkefnaskrá ríkisstjórnarinnar
Minnihlutastjórn Samfylkingar og Vinstri-grænna hefur nú tekið við stjórnartaum-
unum, varin vantrausti af Framsóknarflokkn-
um. Um leið og ég óska Jóhönnu Sigurðardóttur
til hamingju með að vera fyrsta konan til þess
að gegna embætti forsætisráðherra á Íslandi,
hlýt ég að lýsa miklum vonbrigðum mínum
með þá verkefnaskrá sem minnihlutastjórnin hefur
kynnt.
Það sem veldur vonbrigðum er að eftir vikulanga
fundalotu forystumanna stjórnarflokkanna, sem í fjöl-
miðlum var sögð ganga eins og í sögu, hafi afurðin ekki
verið merkilegri en raun ber vitni. Verkefnaskrá þess-
arar ríkisstjórnar er svo rýr í roðinu að leita þarf langt
aftur í stjórnmálasöguna til þess að finna hliðstæðu.
Hún er í heild svo almennt orðuð að erfitt er að festa
hendur á hver stefna nýrrar ríkisstjórnar er í mörgum
af mikilvægustu málaflokkum þjóðarinnar.
Í verkefnaskrá minnihlutastjórnarinnar segir ekkert
um stefnu ríkisstjórnarinnar í utanríkismálum, ríkis-
fjármálum eða gjaldmiðilsmálum. Ekkert um stefnu-
mörkun ríkisstjórnarinnar vegna deilunnar við bresk
stjórnvöld um uppgjör vegna Icesave-reikninganna,
þrátt fyrir að yfir íslenska ríkinu vofi krafa að fjár-
hæð 700 milljarðar íslenskra króna. Ekkert um stefnu
ríkisstjórnarinnar í samgöngumálum, menntamálum,
sjávarútvegsmálum eða landbúnaðarmálum. Ekkert
um stefnu ríkisstjórnarinnar í Evrópumálum, annað en
það að Evrópunefnd skili skýrslu fyrir 15. apríl.
Nefna mætti fleiri málaflokka þar sem
ríkisstjórnin skilar auðu og hefur enga yfir-
lýsta stefnu. Það dylst hins vegar engum að
þessi verkefnaskrá er ekki gæfulegt vega-
nesti fyrir ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðar-
dóttur.
Stefnuleysi ríkisstjórnarinnar í Evrópu-
málum vekur auðvitað sérstaka athygli, ekki
síst í ljósi þess að í stjórnarsamstarfi sjálf-
stæðismanna og Samfylkingarinnar lagði
Samfylkingin ofuráherslu á Evrópumál.
Lýsti formaður flokksins, Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, því jafnvel yfir að breytti Sjálfstæðis-
flokkurinn ekki stefnu sinni í Evrópumálum væri
stjórnarsamstarfinu sjálfhætt. En nú virðast Evr-
ópumálin hafa gufað upp í hugum Samfylkingarfólks
og verið tekin af dagskrá.
Einu atriði í þessari verkefnaskrá fagna ég þó sér-
staklega. Verkefnaskráin ber það nefnilega með sér
að Vinstri grænir hafi kúvent stefnu sinni í stóriðju-
málum. Í verkefnaskránni segir að engin ný áform
um álver verði á dagskrá ríkisstjórnarinnar. Það er
ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin
muni halda áfram vinnu við þau verkefni sem þegar
eru áformuð um stóriðju í Helguvík og á Bakka við
Húsavík. Í því felast auðvitað mikil tíðindi í ljósi
fyrri yfirlýsingar forystumanna Vinstri grænna.
Að öðru leyti sýnir verkefnaskrá hinar nýju rík-
isstjórnar svart á hvítu að núverandi stjórnarflokk-
ar hafa í raun ekki getað komið sér saman um neitt
annað en völd. Sú staðreynd er auðvitað afleit við
þær aðstæður sem uppi eru í íslensku samfélagi.
Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Rýrt í roðinu
SIGURÐUR KÁRI
KRISTJÁNSSON
Bjallan glymur, gróft er
hennar mál
Á Alþingi blossaði upp rifrildi um
hver ætti að slá í bjölluna þegar þing-
menn hafa talað of lengi. Fyrir valinu
varð Guðbjartur Hannesson, kallaður
Gutti. Hann er fyrrverandi skólameist-
ari og því kunnugur bjöllum sem
marka tímans rás. Hann hefur og sýnt
myndugleika við sláttinn.
En það er ekki sama hver er, og
nýjum forseta fylgir sú nýbreytni
að láta bjölluhljóminn óma og
hljóma uns söngurinn verður
sjálfdauður. Þannig heyrist
þessi lífseigi ómur lýðræðis
löngu eftir að ræðumaður
hefur þagnað, jafnvel inn í
ræðu þess næsta.
Gutti mætti kynna sér
sið forvera sinna í starfi, sem þögg-
uðu niður í bjöllunni þegar hún hafði
skilað tilætluðum árangri. Skóla-
meistarinn má færa sér til málsbóta
að hann er grænjaxl á þingi, miðað
við fyrri forseta. En lærir sem lifir.
Góð áhrif
Andrés Jónsson almannatengill lýsir
aðdáun sinni á Oddnýju Sturludóttur
á síðu sinni. „Oddný Sturludóttir er
orðsnjöll kona. Hefur verið það frá
því að ég kynntist henni.“
Þetta má kalla góð áhrif
sem Andrés hefur á fólk;
það verður umsvifalaust
orðsnjallt við að hitta
hann.
Nýtt Ísland, gamlir refir
Nú er risið upp nýtt land og
iðjagrænir Iðavellir – svo vísað sé
í goðafræðina – eru lausir við alla
spillingu og fortíðarvanda. Í því ljósi
er áhugavert að velta því fyrir sér að
nú virðist tími hinna gömlu refa vera
kominn.
Ásmundur Stefánsson er orðinn
bankastjóri, Indriði H. Þorláksson
ráðuneytisstjóri, Jóhanna Sigurðar-
dóttir forsætisráðherra og Steingrím-
ur J. Sigfússon þríeinn ráðherra.
Þess er varla langt að bíða að
Vigdís Finnbogadóttir taki við
Borgarleikhúsinu.
klemens@frettabladid.is
kolbeinn@frettabladid.is
Sæktu
um núna
á n1.is
-5kr. / -15%