Tíminn - 10.02.1984, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 10. FEBRÚAR 19S4
Þræðirnir
milli Svíþjóðar
og Dallas
■ Hinir og þessir leyniþræðir
liggja milli Svíþjóðar og Dallas.
Alkunna er að höfuðpaurinn,
sjálfur JR, eríeinkalífínu kvænt-
ur sænskri konu og hefur verið
það lengi, og nú hefur upplýstst,
að Howard Keel, sem fór með
hlutverk Clayton Farlow, þess
sem virtist ætla að verða tengda-
faðir Sue Ellen um hríð, tengist
líka Svíþjóð, þó að með mjög
óbeinum hætti sé!
Howard Keel hefur alla tíð
verið kvennagull hið mesta, enda
átti hann langan frægðarferil í
kvikmyndaheiminum, m.a. sem
söngstjarna, áður en hann fór að
helga sig leik í sjónvarpi. Hann
átti því ekkert erfitt með að setja
sig í spor Claytons, sem heillaði
hina fögru Sue Ellen, en sem
kunnugt er á hún oftast fullt í
fangi með að verjast ásókn
karlmanna. Og m.a.s. ættmóðir
Ewinganna, Ellie, féll í stafí yfír
töfrum hans og bar blak af
honum, þegar JR lagði allt kapp
á að eyðileggja allt fyrir honum.
Það er því ekki furða, þó að
ástarævintýri liðinna áratuga séu
farin að falla í gleymsku hjá
honum.
En nú fyrir skemmstu komst
hann höndum yfír sænskt blað
og þar rakst hann á mynd af
konu, sem hann rámaði í að hafa
einhvern tíma séð áður. Nafnið,
Lilian prinsessa, kom honum þó
ókunnuglega fyrir sjónir, og ekki
áttað hann sig neitt betur, þegar
hann var upplýstur um, að hún
væri eiginkona Bertils Svíaprins,
föðurbróður Karls Gústafs
konungs.
En smám saman fór að renna
upp fyrir honum Ijós. Það var
fyrir 45 árum, sem hann varð yfír
sig ástfanginn af ungri enskri
stúlku, þegar hann var á ferð í
London. Stúlkan hét Lilian
Craig. Howard bar upp bónorð
við hana, en var kurteislega
vísað á bug. Lilian sagði hjarta
sitt þegar tilheyra öðrum, þó að
hún reyndar vissi, að sá maður
fengi aldrei aö giftast sér.
40 árum síðar fékk Bertil prins
leyfi Karls Gústafs bróðursonar
síns, sem þá var orðinn faðir
ríkisarfa, til að ganga að eiga
Lilian, en hún hafði beðið hans
trygg og trú allan tímann. Próto-
kollinn leyfði ekki að prinsinn
giftist konu af borgaralegum
ættum, fyrr en tryggður var erf-
ingi að krúnunni.
■ í 40 ár mátti Lilian Craig bíða eftir því að fá að ganga að eiga
elskhuga sinn, Bertil Svíaprins. En þolinmæðin þrautir vinnur allar og
sá tími rann upp, að þau fengu að eigast með fullri sæmd.
fleiri erlendar og innlendar
myndir en hafa verið sýndar
áður og hátíðin hefur fengið
geysilega umfjöllun í fjölmiðlum
þannig að við höfðum vonast
eftirmeiri aðsókn. Þaðerreynd-
ar hörð samkeppni á ýmsum
vettvangi eins og t.d. frá sjön-
varpi og ekki sýst vídeóinu. Þeg-
ar erfitt hefur verið um vik að
komast að heiman í færð eins og
verið hefur undanfarið, siturfólk
frekar heima við videóið en að
fara út í bæ til að sjá kvikmyndir
þótt góðar séu.“
- Eru myndirnar á hátíðinni
e.t.v. of margar?
„Ég hef nú heyrt þessu flevgt
áður. En tilfellið er að þó við
höfum aðeins 8 daga erum við
með fjóra sali í Regnboganum til
umráða og getum því sýnt æði
margar myndir á hverjum degi.
Og tilgangur kvikmyndahátíðar
hlýtur að vera sá að gefa fólki
sem mest val. Við erum með
myndir frá 15 þjóðlöndum. bæði
ntyndir sem höfða til fjölda fólks
og einnig myndir sem höfða
frekar til þeirra sem sækja kvik-
myndir af lífi og sál. Og þær
myndir sem fengið hafa tiltölu-
lega bestu aðsóknina hafa verið
sýndar mjög oft.“
-Hvaða myndir hafa fengið
besta aðsókn til þessa?
„Best sóttu myndirnar eru sýn-
ist mér Querelle, Teiknarinn,
Örlög Júlíu og Kona undir á-
hrifum. Þá hefur Áhættuþóknun
og myndir John Waters verið
mikið sóttar.
Myndir Waters verða sýndar
oftar nú á seinni hluta hátíðar-
innar og síðan eru nokkrar
myndir sem enn hafa ekki verið
teknar til sýningar, t.d. Síðasta
nótt í Alarno."
Ég vil gjarnan nota tækifærið
og minnast á gesti kvikmynda-
hátíðarinnar sem allir hafa verið
góðir gestir, og þá ekki sýst
þessir erlendu blaðamenn sem
hingað hafa komið. Þeir hafa
kynnt sér íslenska kvikmynda-
gerð og ætla að skrifa um hana í
nokkur bestu fagblöðin í sviði
kvikmyndagerðar sem til eru í
heiminum. Ef þessi kvikmynda-
hátíð verður til að vekja áhuga
erlendis á íslenskum kvikmynd-
um er markmiðinu náð.“
GSH
erlent yfirlit
■ MITTERRAND forseti
Frakklands hefur að undanförnu
ferðazt milli höfuðborga þátt-
tökuríkjanna í Efnahagsbanda-
lagi Evrópu. Hann gerir það
ekki sem forseti Frakklands
heldur sem formaður í ráðherra-
nefnd bandalagsins. þar sem
þjóðarleiðtogar bandalagsríkj-
anna eiga sæti. Næsti fundur í
nefndinni verður í marzmánuði.
Þjóðarleiðtogarnir skiptast á
um formennsku í nefndinni.
Kjörtímabil þeirra er sex mánuðir
í senn. Mitterrand gegnir for-
mennskunni um þessar mundir.
Það erindi, em Mitterrand er
að reka. er vissulega mikilvægt.
Hann er að reyna að koma í veg
fyrir, að bandalagið verið lýst
gjaldþrota.
Vegna ágreinings þátttöku-
ríkjanna um það, hvernig eigi að
skipta kostnaði við bandalagið
milli þátttökuríkjanna, hefur
ekki tekizt að afla því nægra
tekna til að mæta útgjöldum.
Þess vegna vofir gjaldþrotið yfir.
Það, sem á mestan þátt í
þessu, er hin miklu framlög, sem
bandalagið innir af hendi til
landbúnaðarins í þátttökuríkj-
unum. Það hefur ekki náðst
samkomulag um að draga úr
þeim. Þau ríki, sem njóta minnst
af framlögum, neita að borga
það, sem á þau er lagt. Þess
vegna blasir við, að Efnahags-
■ Skrifstofubygging Efnahagbandalagsins í Brússel
Fyrrverandi rædismadur
íslands í erfiðu hlutverki
Verður Efnahagsbandalagið gjaldþrota hjá Thorn?
bandalagið verði orðið gjald-
þrota áður en leiðtogarnir hittast
í marz.
ÞAÐ er Gaston Thorn frá
Lúxemborg, sem gegnir nú fram-
kvæmdastjórastarfinu hjá Efna-
hagsbandalaginu. Hann tók við
því í júlí 1980 eftir harða sam-
keppni. Þar sem Thorn er mörg-
um Islendingum kunnur, þykir
rétt að rifja hér upp feril hans,
eins og það var gert í erlenda
yfirlitinu 10. júlí 1980:
„Bak við tjöldin hefur að.
undanförnu staðið mikill styr um
hver eftirmaður Roy Jenkins
sem framkvæmdastjóri Efna-
hagsbandalagsins ætti að verða.
Um skeið þótti Daninn Finn
Gundelach einna líklegastur til
að hreppa hnossið, en síðan
ítalinn Filippo Maria Pandolfi
og Belgíumaðurinn Davignon,
en Thorn var talinn alveg úr
spilinu, því að Frakkar voru á
móti honum.
Thorn sýndi hins vegar þá,
eins og oftar, að hann er laginn
diplomat. Hann náði fyrst stuðn-
ingi Benelux-landanna þriggja,
síðan Ira. Dana og Itala. Eftir
það bættust svo Bretar og Vesl-
ur-Þjóðverjar í hópinn.
Frakkar stóðu einir uppi að
lokum og urðu að beygja sig. Á
fundi ráðherranefndarinnar 22.
þ.m. mun endanlega gengið frá
útnefningu Thorns sem for-
manns framkvæmdanefndarinn-
ar frá næstu áramótum.
Ástæða er til þess fýrir íslend-
inga að fagna kosningu Thorns í
þetta váldamikla starf, en hann
var íslenzkur konsúll í Lúxem-
borg í sjö ár áður en hann varð
ráðherra.
GASTON Thorn á orðið lang-
an stjórnmálaferil að baki, þótt
han sé ekki nema 51 árs, fæddur
3. september 1928. -
Fyrstu afskipti Thorns af
stjórnmálum voru þau, að hann
tók þátt í mótspyrnuhreyfing-
unni gegn Þjóðverjum, þegar
han var 15 ára gamall og höfðu
þeir hann í haldi um skeið.
Lúxemborg var hernumið af
■ Gaston Thorn
Þjóðverjum á heimsstyrjaldarár-
unum.
Thorn stundaði síðan laganám
við Sorbonne-háskólann í París,
en enginn háskóli er í Lúxem-
borg. Jafnframt giftist hann
þekktri hlaðakonu, Liliane Petit.
Hún er sögð bera ábyrgð á því
að hann hóf þátttöku í stjórnmái-
um.
Þetta gerist að sögn með þeim
hætti, að 1957 komu fulltrúar
Frjálslynda flokksins heim til
þeirra hjóna og fóru þess á leit,
að Thorn yrði í framboði til
borgarstjórnar. Thorn var sjálfur
ekki heima, en kona hans sam-
þykkti framboðiö fyrir hans
hönd að honum forspurðum.
Tveimur árum síðar, 1959, var
Thorn fyrst kosinn á þing, þá 30
árá, og er hann yngstí maður,
sem átt hefur sæti á þinginu í
Lúxemborg. Skömmu síðar var
hann kjörinn á þing Efnahags-
bandalagsins. Þar hlaut hann
það 'v'erkefni að fylgjast með
málefnum Afríkuríkja og gerði
hann það svo dyggilega, að um
skeið gekk hann undir nafninu
Afríku-Gaston.
Árið 1961 varðThorn kjörinn
formaður Frjálslynda flokksins.
Hann varð utanríkisráðherra
1969 og gegndi því starfi í fimm
ár. Árið 1974 varð hann bæði
forsætis- og utanríkisráöherra.
Þessu.starfi gegndi hann til 1979,
en þá beið flokkur hans ósigur í
þingkosningum. Thorn varð
utanríkisráðherra í samsteypu-
stjórn, sem þá var mynduð.
Þórarinn
Þorarinsson,
ritstjori, skrifar
Auk ráðherrastarfanna, hefur
Thorn gegnt mörgum ábyrgðar-
störfum á alþjóðlegum vett-
vangi. Hann var forseti allsherj-
arþings Sameinuðu þjóðanna
1975-1976. Hann hcíur verið
formaður í alþjóðasamtökum
frjálslyndu flokkanna. Nú er
hann formaður samtaka þessara
flokka á þingi Efnahagsbanda-
lags Evrópu. Hann stefndi að
því að verða forseti þingsins, en
Frakkar komu í veg fyrir það
með því að tefla fram kvenskör-
ungnum Simone Veil.
ÞAÐ er vandasamt hlutverk,
sem bíður Gastons Thorn, þegar
han tekur við formennsku í
frantkvæmdanefnd Efnahags-
bandalagsins: Mörg viðkvæm
deilumál eru óleyst og sum þess
eðlis, að þau gætu valdið alvar-
legum klofningi. Þá verður
sennilega til meðferðar í stjórn-
artíð hans að ganga frá inngöngu
fjögurra ríkja, eða Grikklands,
Tyrklands, Spánar og Portúgals.
Það mun koma Thorn að góðu
haldi, að hann er reyndur samn-
ingamaður. Hann erekki sérlega
mikill fyrir mann að sjá, en
framkoma hans er viðfelldin og
vekur traust. Hann sækir mál sitt
með lagni og verður oftast vel
ágengt. Það hjálpar honum á
alþjóðlegum vettvangi, að hann
er góður málamaður. Hann.er
sagður jafnvígur á frönsku,
þýzku og ensku.
Eins og áður segir, var Gaston
Thorn ræðismaður íslands í Lúx-
emborg í sjö ár áður en hann
varð utann'kisráðherra, en eftir
að hann var kjörinn þingmaður.
Raunar sagði hann ekki starfinu
lausu fyrr en eftir að hann var
búinn að véra utanríkisráðherra
í þrjá mánuði. Ræðismannsstarf-
ið í Luxentborg heyrði þá undir
sendiráð íslands í París og var
Pétur Thorsteinsson sendiherra
þar um þetta leyti."
Gaston Thorn hefur á margan
hátt reynzt vel sem fram-
kvæmdastjóri Efnahagsbanda-
lagsins, þótt honum hafi ekki
tekizt að jafna hinn mikla ágrein-
ing ríkjanna og því stefnir
bandalagið í gjaldþrot.