Tíminn - 08.10.1987, Blaðsíða 5

Tíminn - 08.10.1987, Blaðsíða 5
Fimmtudagur 8. október 1987 Tíminn 5 Svefnlyf annað söluhæst á fslandi, en engin svefnlyf meðal 30 söluhæstu í heiminum: Svefnlyfið Halcion var 2.sölu- hæsta lyfið á íslandi á síðasta ári og framan af þessu ári. Ekkert svefn- lyf finnst aftur á móti í lista yfir 30 söluhæstu lyf í heiminum árið 1986, sem birtist í Financial Times fyrir skömmu. Tíminn spurði Guðjón Magnússon, aðstoðarlandlækni hvort út frá þessu mætti álykta að íslendingar notuðu svo miklu meira af svefnlyfjum en aðrar þjóðir. „Þú getur dregið þá ályktun af þessu að hér á landi sé einokun þessa lyfs - Halcion - með ólíkind- um. Sú spurning vaknar; er þetta vegna mjög árangursríkrar sölu- mennsku? - sem ég held að það sé - eða vegna þess að þörf íslendinga fyrir svefnlyf er svo miklu meiri en annarra þjóða?,“ sagði Guðjón. Hann sagði notkun þessa Halc- ion svefnlyfs hafa aukist svo á undanförnum árum að sá árangur sem náðist í að minnka notkun róandi lyfja um 40% á árunum 1976-1980 hafi nánast horfið í svefnlyfin. Gallinn hafi hins vegar verið sá að þær upplýsingar hafi ekki legið fyrir fyrr en með nýlegri skýrslu heilbrigðisráðuneytisins um lyfjanotkun 1975-1986. Hún hafi sýnt svart á hvítu hvert vanda- málið er. í framhaldi af því sagði Guðjón heilbrigðisyfirvöld nú hafa ákveðið að efna til herferðar til að draga úr þessari miklu svefnlyfjanotkun sem sé algerlega óeðlileg. Sterk- ustu töflurnar verði teknar af mar- kaðnum og sömuleiðis verði fækk- að úr 50 niður í 30 þeim fjölda taflna sem ávísa má á hverjum lyfseðli. íslendingar gleyptu á síðasta ári svefnlyfið Halcion fyrir rúmlega 38 milljónir króna og fyrir rúmlega 12 milljónir á fyrstu 3 mánuðum þessa árs. Eins og Tíminn skýrði frá fyrir nokkru nær tvöfaldaðist notkun svefnlyfja hér á landi frá árinu 1980 - og samsvaraði í fyrra því að 10. hver landsmaður noti svefnlyf dag- lega, eða hver einasti íslendingur í 5 vikur árlega að meðaltali. Ástæðu þessarar stórauknu svefnlyfjanotkunar telur Guðjón m.a. þá að fólk leiti stöðugt til lækna til að fá bót á svefnleysi. Þeim svefnlyfjum sem áður voru á markaðnum hafi hins vegar fylgt sá stóri ókostur að þau voru lengi að skila sér út úr líkamanum, þannig að fólk hafi kannski verið hálf sofandi fram undir hádegi. Það hafi bæði dregið úr áhuga fólks á langri notkun lyfjanna og áhuga íslendingur? Listi Financial Times og íslenski sölulistinn. læknanna á að ávísa þeim nema í algerri neyð. Síðan hafi Halcion komið á markaðinn, scm sam- kvæmt auglýsingum framleiðend- anna átti að vera horfið úr líkaman- um að mestu þegar fólk vaknar. Það hafi rutt hinum gömlu hindr- unum fyrir notkun úr vegi og afleiðingin orðið gífurlega aukin notkun. Halcion er að vísu ekki eitt á markaðnum lengur, þar sem Guð- jón upplýsti að Stefán Thorarensen hafi fyrir nokkrum vikum komið með sama lyftð á markaðinn, þ.e. eftirlíkingu með öðru nafni og mun ódýrara lyf. Vegna þess að stöðugt virðist bera meira á skrifum í erlendum tímaritum um hve róandi lyf og svefnlyf séu lúmsk og vanabind- andi var Guðjón spurður hvort Halcion væri kannski laust við þann ókost líka. Hann sagði fólk ekkert síður verða geðrænt háð þcssu svefnlyfi en öllum öðrum, þó þau gætu vcrið eitthvað mismunandi slæm. Þctta gerist t.d. þannig að eftir nokkurn tíma missi fólk trúna á að það gcti sofnað án svefntöflu, og þegar það rcyni, haldi þær áhyggjur því svo vakandi. Þar með hafi það tekið fyrsta skrefið á þcirri braut að verða háð efninu. Guðjón sagði þessa auknu notk- un því áhyggjuefni. Sé því brýnt að hefja upplýsingaherferö, bæði gangvart almenningi og ekki síður læknum, þ.e. að brýna fyrir þeim að ávísa ekki svefnlyfjum nema í ítrustu ncyð og þá í skamman tíma í einu. Athyglisvert er að söluhæsta lyf- ið cr það sama bæði á íslenska listanum og heimslistanum, maga- lyfið Zantac, sem selt var hér fyrir um 69 m'lljónir króna í fyrra. En 4 tcgundir magalyfja voru í flokki 20 söluhæstu lyfjanna, sem í fyrra seldust fyrir nær 130 milljónir króna. Magalyf voru 2 lang sölu- hæstu lyfin á heimslistanum, því- næst tvö lyf við hjarta og æðasjúk- dómum og í 5.-7. sæti voru svo gigtarlyf. Söluhæsta geðlyfið á heimslistanum var Valium, sem kom ekki fyrr en í í 20. sæti. - HEI GEÐLYF Þetta línurit sýnir í fyrsta lagi vel þann árangur sem náðist í að draga úr sölu róandi lyfja (skástrikaði hlutinn) á árunum 1976-1980, og hins vegar hvað sala á svefnlyfjum hefur síðan vaxið ár frá ári (köflótti hlutinn), þannig að heildarsala þessa lyfjaflokks var í fyrra orðin hátt í eins mikil og árið 1976. Línurnar sýna selda dagsskammta á degi hverjum miðað við hverja 1.000 íbúa. Stórfelld söluaukning lceland Seafood í Evrópu í september: Seldu tfyrir 350 milljónir lceland Seafood Limited í Hull í Bretlandi, sölufyrirtæki Sjávar- afurðardeildar Sambandsins fyrir Vestur Evrópu, seldi fyrir röskar 5,5 milljónir sterlingspunda í síðasta mánuði, eða sem nemur um 350 milljónum íslenskra króna. Þetta er mesta sala í einum mánuði frá því að fyrirtækið var stofnað fyrir sex árum. Fyrsta starfsár fyrirtækisins var sala Iceland Seafood 3,5 milljónir punda, sem nemur u.þ.b. þriggja vikna sölu fyrirtækisins nú. I magni nam salan 2.437 tonnum og er um að ræða 21 - 22% söluaukn- ingu frá því í sama mánuði í fyrra. Frá áramótum til septemberloka nam sala fyrirtækisins 32,1 milljón sterlingspunda, á móti 27,4 milljón- um í fyrra, sem cr liðlega 17% aukning. Magnaukningin er um 4%, eða úr 15.600 tonnum fyrstu níu mánuði síðasta árs í 16.300 tonn á þessu ári. Stefnir í 40 milljón sterl- ingspunda sölu á þessu ári, eða um 2,5 milljarða króna, en heildarsala lceland Seafood Ltd. í fyrra nam 34 milljónum punda. Að sögn Sigurðar Á. Sigurðsson- ar, framkvæmdastjóra lcelands Sea- food óttuðust menn að aðstæður heima fyrir leiddu til of mikils fram- boðs á frystum þorskflökum á Evrópumarkað, en markaðsupp- bygging fyrirtækisins hefur komið í veg fyrir það og eru birgðir þorsk- flaka í lágmarki. Þó hefurframboðið leitt til þess að verð á frystum þorskflökum á Bretlandsmarkaði hefur lækkað um 5% á þessu ári, en varð í fyrra á hinn bóginn 30% hækkun. - SÓL

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.