Tíminn - 29.11.1988, Blaðsíða 6
6 Tíminn
Þriðjudagur 29. nóvember 1988
Niðurstöður hvalatalningar sumarið 1987 gefa ótvírætt til kynna að fullyrðingar
um bágt ástand stofna eigi ekki við rök að styðjast:
Um 7400 langreyðar
sáust við talningu
Niðurstöður hvalataln-
ingar sumarið 1987 marka
þáttaskil í þekkingu á út-
breiðslu og fjölda hinna
ýmsu hvalategunda við
strendur íslands og á nær-
liggjandi hafsvæðum. Þær
gefa ótvírætt til kynna að
fullyrðingar um bágt ástand
þeirra hvalategunda sem
mest hafa verið veiddar hér
við land á undanförnum
áratugum, þ.e. hrefnu og
langreyð, eiga ekki við rök
að styðjast. Þetta kemur
fram i grein Jóhanns Sigur-
jónssonar, sjávarlíffræðings
um hvalatalningar á N-At-
lantshafi sumarið 1987, sem
birtist í nýjasta tölublaði
Ægis.
íslensku talningaskipin þrjú leit-
uðu samtals 11.786 sjómtlur og
leiðarlína færeyska skipsins var
5608 sjómílur. Um borð í íslensku
skipunum sáust alls 1340 hópar
hvala eða tæplega 5800 dýr. Að
viðbættri færeysku talningunni sá-
ust 1545 hópar eða samtals um
9400 hvalir.
í niðurstöðunum segir Jóhann
um langreyðina: „Þessi tegund var
lang algengust stórhvala, en í allt
sáust 293 hópar á talningasvæðinu.
Mest var af langreyð um land-
grunnsbrúnina vestur af fslandi, en
einnig verulegur fjöldi við strendur
Austur-Grænlands og á svæðinu
djúpt suðvestur af íslandi. Á haf-
svæðinu frá Jan Mayen sttður að
Rockall var töluvert af langreyð,
mest nyrst en minna er sunnar dró.
Sérstaka athygli vakti fjöldi lang-
reyða, er sást á svæðinu norðaustur
og austur af íslandi, en þetta svæði
hefur ekki verið kannað á undan-
förnum árum.“
Áætlaður fjöldi langreyða á því
svæði sem skipin fjögur, sem þátt
tóku í talningunni, fóru um er
u.þ.b. 7200 dýr. Talningasvæðið
og þar með matið á fjölda hvala á
Hvalatalningar 1987
Hrefna
Útbreiðsla langreyðar samkvæmt
talningum af skipum sumarið 1987
svæðinu er allnokkuð stærra heldur
en sumarútbreiðslusvæði hins s.k.
Austur-Grænlands/íslands lang-
reyðarstofns, sem veitt hefur verið
úr hér við land á undanförnum
áratugum, segir Jóhann í greininni.
Á fundi vísindanefndar alþjóða-
hvalveiðiráðsins í maí 1988 voru
taln'inganiðurstöðurnar teknar til
sérstakrar athugunar og niðurstöð-
ur talninga hverrar þjóðar skoðað-
ar með tilliti til útbreiðslusvæðis
hverrar tegundar. Að slepptum
þeim hluta leitarsvæðis íslensku
skipanna sem reyndist utan sumar-
útbreiðslumarka langreyðarstofns-
ins og að viðbættum talningum
norsks skips á svæðinu í kringum
Jan Mayen var niðurstaða nefndar-
innar sú að stofninn væri nálægt
6500 dýrum.
Áætlaður heildarfjöldi hrefna á
leitarsvæðinu umhverfis landið
sem unnt reyndist að kanna árið
1987 var 8500 dýr. Að viðbættum
þeim fjölda, sem áætlaður var út
frá skipatalningu utan þess svæðis,
var áætluð heildarstærð Austur-
Grænlands-/íslands-/Jan Mayen
hrefnustofnsins um 19.500 dýr.
30 20 10
Útbreiðsla steypireyðar (hringir) og sandreyðar (ferningar) samkvæmt
talningu af skipum sumarið 1987.
Langflest dýr sáust á grunnslóð
vestur af íslandi, þ.e.a.s. á Faxa-
flóa- og Breiðafjarðarsvæðinu, en
einnig var vart hrefnu í einhverju
mæli við austurströnd Grænlands,
austur og suðaustur af íslandi, á
svæðinu í kringum Jan Mayen og á
sunnanverðu Noregshafi.
Um niðurstöður talninga á
hnúfubak segir Jóhann að lang
mest hafi verið af hnúfubak á
svæðinu vestan við ísland, bæði
grunnt og djúpt. Ennfremur sást
all nokkur fjöldi austan og suðaust-
an við landið og fáein dýr djúpt
norður af landinu. Samkvæmt
Útbreiðsla hrefnu samkvæmt
talningum af skipum sumarið 1987
niðurstöðum leiðangranna voru
um 200 hnúfubakar á talninga-
svæðinu sem bendir til þess að
hnúfubakurinn hafi náð sér aftur á
strik og í N-Atlantshafi sé nú
svipaður fjöldi einstaklinga og var
áður en hinar stórfelldu veiðar á
síðustu öld hófust.
Steypireyður sást allt í kring um
land, þó mest út af vesturströnd-
inni. Sandreyður var við vestanvert
landið og á djúpslóð milli Græn-
lands og fslands, að tveim hópum
undanskildum sem sáust djúpt
norðausturaf landinu. Talningarn-
ar gefa til kynna að steypireyðar
séu innan við 1000 talsins, en
heildarfjöldi sandreyða er talinn
vera um 1200 dýr. Þetta er þó ekki
talin heildarstofnstærð sandreyðar
vestan við ísland þar sem talning
fór fram í lok júní og í júlímánuði,
en vitað er að göngur sandreyðar
inn á svæðið eru í mestu mæli
síðsumars. Þá sást til um 1500
búrhvala á talningasvæðinu, en
vegna sérstakrar hegðunar hvalsins
er talið að fjöldi þeirra dýra sem
eru við landið á sumrin sé mun
meiri eða a.m.k. nokkur þúsund
hvalir. -ABÓ
*Fisksölur á Bretlands- og Þýskalandsmarkaði vikuna 21. til 25. nóvember sl.:
1840 tonn seld ytra
Rúmlega 1840 tonn af fiski voru seld á Bretlands- og
Þýskalandsmarkaði í síðustu viku. Þar af var fiskur í gámum
um 754 tonn. Heildarverðmæti alls aflans voru tæpar 134
milljónir króna.
Viðvörun á
bjórumbúðir
Sex bátar seldu afla í Bretlandi,
samtals um 538,6 tonn. Þrír seldu
afla í Hull, það voru Hólmatindur
SU (120,5 tonn), Heimaey VE (54,9
tonn) og Álsey VE (53,8 tonn). í
Grimsby seldu cinnig þrír bátar afla,
Sólborg SU (47,2 tonn), Bjartur NK
(131 tonn) og Gullver NS (130
tonn). Meðalverð afla þessara sex
báta var 72,09 krónur. Hæsta meðal-
verð fékk Álsey VE, 85,78 krónur á
kílóið, en lakasta mcðalverð á kíló
fékk Gullver NS, 64,57 krónur.
Fyrir 429 tonn af þorski fékkst
69,45 króna meðalverð á kíló, fyrir
70,7 tonn af ýsu fékkst 91,89 króna
meðalverð, fyrir 22,8 tonn af ufsa
fengust 39,9 krónur á kílóið og fyrir
5,7 tonn af blönduöum afla fengust
106,02 krónur á kílóið. Heildarsölu-
verð aflans voru rúmar 38 milljónir
króna.
í liðinni viku seldust um 754 tonn
af gámafiski á Bretlandsmarkaði, að
verðmæti um 57,9 milljónir króna.
Þorskurinn vó þar þyngst sem fyrr
eða 431,7 tonn ogfékkst 69,55 króna
mcðalverð á kíló. 160,6 tonn af ýsu
var flutt út í gámum og fékkst 90,36
króna meðalverð fyrir kílóið. Af
ufsa voru flutt út 17,1 tonn, meðal-
verð 36,40, af karfa voru 16,5 tonn
flutt út, meðalverð 41,33 krónur. af
kola voru 93 tonn llutt út í gámum
og fengust 92,58 krónur fyrir kílóið.
Blandaður afli var 35,4 tonn og
fengust 97,78 krónur fyrir kílóið.
Þá lönduðu þrír bátar um 547
tonnum í Bremerhaven í Þýskalandi
í síðustu viku. Söluverð aflans var
rúmar 37 milljónir króna. Kamba-
röst SU seldi 109 tonn og fékk 75,71
króna meðalverð fyrir aflann. Viðey
RE seldi 271,4 tonn og fékk 72,80
króna meðalverð á kíló og Már SH
seldi 166,7 tonn og fékk 55,97 króna
mcðalverð fyrir aflann.
Sem fyrr var karfi uppistaða aflans
sem fór á Þýskalandsmarkað, eða
333,4 tonn, meðalverð 77,45 krónur,
af ufsa seldust 111,9 tonn, meðal-
verð 67,14 krónur, af þorski seldust
35,5 tonn, meðalverð 67,83 krónur,
af ýsu seldust 5 tonn og fékkst 78,77
króna meðalverð. Blandaður afli
var 60,7 tonn og fékkst 18,90 króna
meðalverð á kílóið. -ABÓ
Umferðarráð itcfur skorað á
stjórnvöld að á bjórumbúðum
verði viðvörun sem segir að eftir
ncyslu áfengs öls sé akstur bannað-
ur. Ályktun þessa efnis var sam-
þykkt á íundi ráðsins þann 16.
nóvember sl.
I ályktun ráðsins kemur m.a.
fram að af tilefni þess að sala á
áfengu öli verði leyfð þann 1. mars
nk. þá bendir Umferðarráðá nauð-
syn þess að gera almenningi ræki-
lega grein fyrir því að eftir neyslu
áfengs öls eins og annars áfengis,
skerðist hæfni manna til að stjórna
vélknúnum ökutækjum.
Umferðarráð skorar því á stjórn-
völd að mcrkja umbúðir áfengs öls
mcð viðvörunum þess efnis að eftir
neyslu þess sé akstur varluigaverð-
ur og bannaður.
Ályktunin hefur verið scnd ráð-
herrum dóntstóla, fjármála og heil-
brigðis- og tryggingamála, svo og
til nefndar um átak í áfengismál-
um. -ABÓ