Tíminn - 20.12.1988, Qupperneq 8

8 Tíminn
Þriðjudagur 20. desember 1988
Titninn
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU 0G FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar:
Aðstoöarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
OddurÓlafsson
Birgir Guðmundsson
Eggert Skúlason
Steingrímur Gíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttastjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f. Auglýsingaverð kr.
465,- pr. dálksentimetri.
Póstfax: 68-76-91
„Harkan“ ótímabær
Morgunblaðið ítrekar á sunnudaginn viðvörun sína
til sjálfstæðisforystunnar um að hegða sér ekki eins og
offarar í andstöðunni gegn ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar.
Morgunblaðið sýnir réttilega fram á að því fylgir
ábyrgð að vera í stjórnarandstöðu. Það þarf ekki síður
að hyggja að ábyrgðinni en „hörkunni“, sem hefur
verið yfirlýst æðsta boðorð Sjálfstæðisflokksins, þegar
hann hefur verið í stjórnarandstöðu. Morgunblaðið
minnir m.a. á þá staðreynd, að Sjálfstæðisflokkurinn
hafi ekki náð neinum raunverulegum tökum á stjórn-
arandstöðu sinni gegn ríkisstjórn Ólafs Jóhannessonar
fyrr en í nóvember 1973, rúmum tveimur árum eftir
að sú ríkisstjórn var mynduð, enda voru þá komnir
brestir í stjórnarsamstarfið.
Af þessu dregur Morgunblaðið þá ályktun, sem í
hreinskilni sinni og raunsæi minnir á sjálfan Machia-
velli, að stundum sé skynsamlegt að flýta sér ekki um
of, heldur bíða átekta. Stjórnlistin er fremur í því
fólgin að sæta lagi en leika hetjur. Orðrétt segir
Morgunblaðið: „Eftir upplausn fyrrverandi ríkis-
stjórnar“ (þ.e. Þorsteins Pálssonar) „sem byggðist síst
af öllu á gagnkvæmum samningsvilja, þarf Sjálfstæðis-
flokkurinn líka að fá ráðrúm til að sannfæra kjósendur
um að hann hafi burði til að takast á við vandamálin.“
„Enn skortir nokkuð á að svo sé,“ bætir blaðið við.
Það er út af fyrir sig athyglisvert og sögulegt, að
Morgunblaðið skuli taka sig til að ráðleggja forystu-
mönnum Sjálfstæðisflokksins að fara sér hægt í
stjórnarandstöðunni. Það er einnig eftirtektarvert að
blaðið skuli segja það fullum fetum, að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé ekki við því búinn að sannfæra kjósend-
ur um hæfni sína, eins og sakir standa, til þess að ráða
við aðsteðjandi vanda atvinnu- og efnahagsmála.
Hvað öll þessi orð Morgunblaðsins varðar, þá er
hins vegar óþarfi að leggja í þau aðra merkingu en í
þeim felst. Enginn skyldi halda að Morgunblaðið sé
með þessu að bregða trúnaði við Sjálfstæðisflokkinn.
Morgunblaðið er ekki að draga sig út úr sinni gömlu
flokkspólitík, hvað þá að það stefni að því að veita
öðrum pólitískum öflum stuðning sinn eða sérstakt
umburðarlyndi. /
Hitt er annað að Morgunblaðið er ekki málpípa
Þorsteins Pálssonar eða Friðriks Sophussonar. Morg-
unblaðsmenn telja sig þess umkomna að vanda um við
núverandi forystu flokksins. Blaðið notar þá klóklegu
aðferð að hafa uppi mjög svo almennar hugleiðingar
um ástand og horfur í þjóðmálum og kemst að þeirri
niðurstöðu, að það sé óviðeigandi og ábyrgðarlaust að
halda uppi stjórnarandstöðuglamri upp á gamla
móðinn. Blaðið bendir á, að það séu ekki nema
nokkrar vikur síðan forysta Sjálfstæðisflokksins spil-
aði stjórnartaumunum úr hendi sér. Þess vegna telur
Morgunblaðið Sjálfstæðisflokkinn ekki færan um að
leggja á ráð í núverandi efnahagsvanda. Almenningur
hefur auk þess engan áhuga á að hlusta á Þorstein
Pálsson og félaga hans. Þessir menn hafa engan
hljómgrunn hjá þjóðinni, því er skynsamlegast að þeir
hafi hægt um sig í stjórnarandstöðunni, sýni ábyrgð en
ekki einhverja uppgerðarhörku. Þetta er sá boðskap-
ur, sem Morgunblaðið flytur Þorsteini Pálssyni. Blaðið
er að túlka almenningsálitið. Formanni Sjálfstæðis-
flokksins er ætlað að hlusta.
GARRI 111
iiiiiiiililliiilllilllllllllli

RITSTJ0RIISTUDI
Það er ekki oft sem Alþýðublað-
ið vekur bros lesenda. i*ó gerðist
það nú um helgina þegar ritstjór-
inn, Ingólfur Margeirsson, skrifar
grein, sem hann nefnir „Af örlög-
um þjóðar,“ og segir þar mest frá
atriðum varðandi Eistland, en rit-
stjórinn segist hafa verið þar á
ferðalagi. Flest í greininni hefði
verið hægt að skrifa við ritstjóra-
borð Alþýðublaðsins. En ritstjór-
inn tekur af allan vafa: „Ég er
nýkominn úr langri ferð um Sovét-
ríkin. Ég heimsótti meðal annars
Eistland.“ Og áfram heldur rit-
stjórinn frásögn sinni og víkur
aftur að sjálfum sér: „Ég var
staddur fyrir framan blcikmáluðu
þinghöllina í Tallinn, höfuðborg
landsins, þann 16. nóvember s.l.
þegar þingið samþykkti að hafna
breytingartillögum Gorbatsjovs.“
Vinir í Tallinn
Og enn heldur ritstjórinn áfram
og fjallar um stund um forræði
Moskvu. „Ég gekk um torgið þar
sem fólk á öllum aldri hafði safnast
fyrir með spjöld og borða... ,“
skrifar ritstjórinn. Seinna segir
hann: „Það sem kom mér verulega
á óvart var samstaða kommúnista-
flokks landsins og Þjóðfylkingar-
innar.“ Og enn: „En nú höfðu
málin snúist við sögðu mér borgar-
búar í Tullinn." Þcssum tilvitnun-
um um hinn samviskuríka og sjálf-
hvcrfa ritstjóra er rétt að Ijúka á
eftirfarandi: „Vinir mínir í Tallinn
sögðu... “
Lönd í fóstur
Það er auðvitað góðra gjalda
vert að segja fcrðasögur, en alltaf
getur orkað tvímælis hvað þær ciga
að vera föðurlegar. Vilji menn
taka einstök lönd í fóstur þá er það
út af fyrir sig til fyrirmyndar,
þ.e.a.s. ef landsmenn fá að vita af
því, lcsa t.d. Alþýðublaðið. Nú
hefur ritstjórinn starfað lengi við
blaðamennsku og er raunar rithöf-
undur líka, en hann hefur ekki fyrr
svo vitað sé skrifað eða látið skrifa
sérstaklega um Eistland, og það
var auðvitað timi til kominn. Á
cinum stað segist hann hafa staðið
við gluggann á hótelherbergi sinu
á 21. hæð í Tallinn og þar hafi allar
„þessar hugsanir" sótt að honum,
þ.e. um baráttuna við Moskvu.
Eins og fram kemur í upphafi var
hann staddur í Tallinn í boðsfcrð
til Sovétríkjanna og keypti sér
meira að segja silfurnælu í fánalit-
um Eistlands til að bera það sem
eftir var ferðarinnar í Sovétríkjun-
um. Væntanlega verður það til
styrktar Eistlendingum í barátt-
unni.
Frelsi í 1. persónu
En þessi mál eru ekki svona
einföld. Lengi er búið að halda
fram ágæti sovésks stjórnarfars, og
þau lönd, sem Sovétríkin hafa gert
að leppum sínum hafa ekki verið
svo ýkja mikið í umræðunni. Aö
vísu brá Ögmundur Jónasson sér
til Póllands, þegar mestur kraftur
var í Einingu og Þorgeiri Þorgeirs-
syni súrnaði í augum yfir vorinu í
Tékkóslóvakíu, cn ekkert þessara
landa standa nær sjálfstæði en
lllllllliilllllllllllllllll VÍTT OG BREITT lllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
áður. Miklir menn koma utan af
íslandi, ýmist boðnir, eða sem
fréttamenn, eða þá sem námsmenn
og eru sjálfir sérstakJega samúðar-
fullir hér heima á islandi, að svo
miklu leyti sem það kemst fyrír
innan um texta um þá sjálfa, en
undirokaðar þjóðir halda áfram að
vera undirokaðar. f raun verður
ekki séð hvcrs vegna menn, sem
eru taldir skynsamir að öðru leyti,
eru að leggja út ■ eríndisleysur eins
og þær að tala í fyrstu persónu um
frelsi þjóða, alveg eins og þeir
þurfi ekki annað en stíga fæti á torg
eða standa við hótelglugga og
horfa.
Trotskí-línan
En fyrst Stalín er fallinn og
ærulítill orðinn þykir ástæða til að
virða engan mann lengur. Maður á
borð við Jón Sigurðsson, forseta,
virðist liggja undir grun um að hafa
ekki veríð eins merkilegur og af
var látið. Það mátti heyra á Birni
Th. Björnssyni, listfræðingi og
sérfræðingi í kirkjugörðum, nýlega
á Stöð 2. Er þá komið þar í
messunni, að hentugast þykir, að
taka upp Trotskí-línuna, sem var
talinn ómerkilegastur manna og
var höggvinn með exi. Það hefur
lengi verið hugsjón vinstrí manna
að geta réttlætt valdarán og tilvist
leppríkja ef það eru réttir aðilar
sem að því standa. En nú er allt að
verða ósikkert með löndin, eins og
hjá Ljóðasjóði hér í Reykjavíkur-
höfn forðum, og þá er næst að
reyna að rústa orðstír þjóðarleið-
toga og mikilmenna, svo fleiri en
Stalín fái að sitja i súpunni. Flaður
vinstri manna hvað lönd snertir,
sem lögð hafa verið undir Moskvu
færir þeim enga virðingu. Til þess
er sagan of kunn og of ný. Þeir
stóðu með þessu öllu á sínum tíma
og hafa yfirleitt þagað, þangað til
nú að þeir halda að hægt sé að
fríðþægja fyrír þá þögn með blaðri
um vitaða og sjálfsagða hluti.
Garri

lllli
ililllll
Sigurvegarar
Ekki hafa verið færðar sönnur á
að íslendingar séu mikið keppnis-
glaðari en aðrar þjóðir, en óhætt er
að fullyrða að hvergi á byggðu bóli
er gert eins mikið úr keppnisafrek-
um og í fjölmiðlafárinu sem fá-
mennið á Fróni hefur komið sér
upp. Hér eru afreksmenn og
afrekskonur á hverju strái og sigrar
hér og hvar eru tíundaðir og blásnir
út af yfirþyrmandi fjölmiðlun og er
svo komið að áratugagömul
íþróttaafrek eru lögð til grundvall-
ar æðstu stöðuveitingum sem af-
reksmenn okkar á sviði stjórnmála
hafa yfir að ráða.
Varla Ifður svo vika að ekki sé
fundin upp ný grein til að skapa
afreksmenn. Þriðja sunnudag í að-
ventu eignaðist þjóðin fyrsta sigur-
vegara sinn í drengilegri keppni
um að drepa rjúpu. Hann hrósaði
sigri yfir 15 keppinautum í marg-
auglýstri keppni um að skjóta rúpu
eftir kúnstarinnar reglum á Húsa-
felli.
Aðeins mátti skjóta fuglinn á
flugi og afreksmaðurinn sigraði
með því að drepa tvær rjúpur.
Aðrir keppendur skutu færri.
íþróttaandinn
Aðstandendur rjúpnadráps-
keppninnar segja hana hafa mjög
göfgandi áhrif á keppendur. f DV
segir einn þeirra að þeir hafi meira
að segja virt bann við að drepa
aðra fugla á meðan á keppni stóð
„... og fengu því endur, mávar og
hrafnar að fljúga framhjá skot-
staðnum í friði.“
Svona hefur drengileg keppni
góð áhrif á þá sem streða við að
verða afreksmenn. Jafnvel rjúpna-
skyttur sitja á sér að drepa hrafna
og máva þegar þær eru settar í
íþróttamannslegar stellingar til að
vinna til verðlauna. Sigurvegarinn
á Húsafelli fékk tvíhleypta hagla-
byssu í verðlaun fyrir m.a. að
skjóta hvorki hrafn né máv, en
aftur á móti eitt hlaup fyrir hverja
rjúpu sem hann hitti. Og svo var
keppnisandinn ríkur að hvorki
tveggja rjúpna afreksmaðurinn eða
aðrir keppendur skutu svo mikið
sem eina önd á meðan á rjúpna-
keppni stóð.
Nokkur íslensk vöðvatröll eru
sífellt að afreka eitthvað í útlönd-
um, þau eru sterkustu menn í
heimi, eða heimsálfum og lyftinga-
kappar finna upp nýjar og nýjar
greinar til að verða sér úti um
heimsmeistaratitla.
Þakklætisvottar
Þá eru nú afrek keppniskvenn-
anna eitthvað til að monta sig af.
Þær keppa galvaskar um að verða
fegurstar í heimi hér og tekst það
býsna oft. Þau afrek lyfta sjálfs-
ímynd þjóðarinnar í öfugu hlutfalli
við það sem lánstraustið dalar í
útlöndum.
Hún Linda okkar Pétursdóttir
fékk þjóðhöfðingjamóttökur hjá
fjölmiðlunum þegar hún sté á land
fyrir helgina og á laugardagskvöld
var haldin sigurhátíð sæl og blíð í
einu af stúdíóum Stöðvar 2, eða
Hótel íslandi, eins og glitsalirnir
eru nefndir.
Þar var sjálfur utanríkisráðherr-
ann mættur með nýja rósabindið
sitt, ásamt öllu hinu fallega fólkinu,
og færði hann fegurstu konu ver-
aldar gjöf frá utanríkisráðuneytinu
í þessu heillandi umhverfi. Þjóðin
gleymir ekki afrekum sinna bestu
sona og dætra.
Næsta morgun mætti einn af
afreksmönnum þjóðarinnar í eld-
húsi utanríkisráðherrafrúarinnar
af slíkri skyndingu, að það gafst
ekki einu sinni tími til að hlaupa út
eftir kaffipakka svo að hægt væri
að hella upp á. En afreksmaðurinn
árrisuli þáði samt svolítinn vináttu-
og virðingarvott áður en hann
yfirgaf heimili utanríkisráðherra
og á þjóðin eftir að njóta mjög
góðs af þessari morgunheimsókn
þótt kaffið hafi gleymst.
Þegar vinna skal afrek er það
keppnisandinn sem gildir. Hann
felst auðvitað í því að ryðja öllum
keppinautum aftur fyrir sig og
sigra.
Það eru alltaf hinir bestu, feg-
urstu, sterkustu, fjótustu, hittnustu
og færustu í hverri grein sem sigra
og þá ber að verðlauna og nú
verður gaman að fylgjast með
hvaða grein verður næst fundin
upp til að nýir afreksmenn og
afrekskonur geti skotið öllum
keppinautunumreffyrirrass. OÓ