Tíminn - 29.12.1988, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 29. desember 1988
^Tíminn 7
BHMR segir lítiö mark takandi á spám Þjóöhagsstofnunar:
LOK KJOR LEIÐA
TIL LANDFLÓTTA
Birgir Björn Sigurjónsson,hagfræöingur og Páll Halldórsson form. BHMR á blaðamannafundi í gær.
TimamyndrGunnar
„Hér verða að ríkja svip-
uð lífskjör og í nágranna-
löndunum. Ef svo er ekki
leiðir það til fólksflótta og
yngsti, best menntaði og
hreyfanlegasti hluti vinnu-
aflsins fer fyrst,“ sagði Páll
Halldórsson hjá Bandalagi
háskólamenntaðra ríkis-
starfsmanna.
Páll sagði að þegar væri farið að
bera á því að fólk kemur ekki heim
að loknu námi erlendis enda væri
aðkoman köld. Laun væru mun
lægri en gerðist í nágrannalöndun-
urn og þótt þau hefðu hækkað um
25% frá árinu 1986 þá vantaði enn
48% uppá að þau yrðu jöfn launum
í Svíþjóð.
Nú léti nærri að með laununum
mætti greiða um 83% einkaneysl-
unnar hérlendis, en í Svíþjóð hefðu
menn um 20% afgangs þegar
einkaneyslan er greidd.
Páll og Birgir Björn Sigurjóns-
son hagfræðingur kynntu í gær
niðurstöður reiknistofu BHMR í
launa- kjaramálum sem birtar eru
í Kjarafréttum BHMR fyrir des-
embermánuð.
Par eru niðurstöður og spár
Pjóðhagsstofnunar mjög dregnar í
efa og sagði Páll að eftirtektarvert
væri að undanfarin ár hefði Þjóð-
hagsstofnun sett fram margar spár
um versnandi þjóðarhag og hefðu
þær helst birst um það leyti sem
kjarasamningar voru lausir, að því
er virtist í þeim tilgangi að skelfa
launamenn.
Nú hefði enn birst illspá frá
stofnuninni sem ekki væri nú frem-
ur en áður ástæða til að taka mark
á þegar samið verður um kaup og
kjör. Árið 1984 hefði stofnunin
spáð 3,6% samdrætti í landsfram-
leiðslu sem stóðst ekki betur en svo
að það ár var 3,6% hagvöxtur.
Árið 1985 spáði stofnunin 1,3-
1,4% aukningu landsframleiðslu.
Stjórnvöld vildu halda kröfum
launafólks í skefjum og lofuðu þá
kjarabótum án launahækkana en
hótuðu jafnframt afnámi samn-
ingsréttar.
Samningar á miðju árinu voru
hógværir og vísað var frá Kjara-
dómi leiðréttingakröfu BHMR
vegna aðstæðna í ríkisbúskapnum.
Eftir að samningar voru að baki
birtist fljótlega ný spá frá Þjóð-
hagsstofnun um 3,1% vöxt Iands-
framleiðslunnar sem síðan reyndist
3,4%.
Þjóðarsáttarsamningarnir í des.
1986 byggðu á spá stofnunarinnar
um aukna landsframleiðslu sem
næmi 3,5%. Aukningin varð hins
vegar 6,6%
Þeir Páll og Birgir Björn sögðu
aðspurðir um hvað þeir teldu vera
ástæður þess hve spádómar Þjóð-
hagsstofnunar stæðust illa, að ým-
ist hlytu spálíkön stofnunarinnar
að vera léleg, forsendur þjóðar-
hags breyttust með snöggum og
tilviljanakendum hætti og/eða
stjórnmálamenn segðu stofnuninni
hreinlega fyrir verkum. Páll gat
þess jafnframt að stofnunin heyrði
beint undir forsætisráðuneytið.
Birgir Björn sagði að tekjuskipt-
ingin í þjóðfélaginu væri alröng og
óeðlilegt að milliliðir eins og bank-
ar og lánastofnanir rökuðu til sín
fé. Þá sagðist hann deila þcirri
skoðun með Ásmundi Stcfánssyni
forseta ASÍ að margir atvinnurck-
endur hefðu enn ekki áttað sig á
raunvaxtastefnunni.
Þessi skilningsskortur heföi
komið átakanlcga í Ijós í góðærinu
1987 þar sem fjárfest var á frálcitan
hátt í bæði skipum og byggingum
þannig að fjárfestingarnar geta
ómögulega skilað arði.
Birgir Björn sagði að stjórnend-
um verði að skiljast það að þeir
geta ekki ítrekað gert mistök á
mistök ofan og sent síðan reikning-
inn til launafólks. - sá
Sjóvá og Visa
gera samning:
Örorkustig í
slysatilfell-
um og trygg*
ingar bættar
Sjóvátryggingarfélag ís-
lands hf. og VISA Island-
Greiðslumiölun hf, hafa sam-
ið um að hið síðarnefnda
annist ferðaslysatryggingu
korthafa frá og með 1. janúar
1989. Þá hafa tryggingar al-
mennra korthafa verið bætt-
ar og örorkustig tekin upp,
varðandi bætur í slysatilfell-
um.
Slysatrygging almcnns korthafa er
um 6 milljónir króna, sjúkratrygging
1,2 milljónir, en gullkorthaía um 12
millj. og sjúkratrygging 4,5 millj. á
núverandi verðlagi.
Fyrr á árinu ákvað Visa að bjóða
innlendum tryggingafélögum að
gera tilboð í trygingarvernd fyrir
korthafa þess, sem eru á bilinu
80-90.000 talsins og varð Sjóvá hlut-
skarpast.
Rcykvísk endurtrygging hf sem
þjónað hcfur korthöfum Visa síð-
ustu tvö árin, lætur af því verkefni
nú um áramótin. Europe Assistance
mun áfram veita sömu þjónustu og
áöur, hvað snertir viðlaga- og neyð-
arþjónustu á fcrðalögum erlendis.
Samningur Sjóvá og Visa var
undirritaður þann 15. des. s.l., af
þcim Einari S. Einarssyni og Einari
Svcinssyni, framkvæmdastjórum
fyrirtækjanna og cr gcrður til 3ja
ára, og nema tryggingariðgjöld á ári
um 20 milljónum króna.
Jóla-
hraðskák
í kvöld, finmitudaginn 29. dcs-
cmbcr verður hið árlega jólahrað-
skákmót Taflfélags Seltjarnarness
haldið í Valhúsaskóla.
Skákmótið hefst kl. 20.00, öllum
cr hcimil þátttaka, og er fólk beðið
um að mæta stundvíslega.
Uthlutað úr Norræna
sjónvarpssjóðnum
Ríkisútvarpsstöðvar Norðurlanda
hafa komið sér saman um að stofna
sjónvarpssjóð á vegum Nordvision-
ar, en svo nefnast samtök norrænna
sjónvarpsstöðya.
Tekjur sjóðsins er það fé sem
sjónvarpsstöðvarnar frá greitt fyrir
sýningar á því efni, sem sent er um
kapalkerfi í grannríkjunum. Ætla
má að hann muni árlega fá um 100
milljónir íslenskra króna til ráð-
stöfúnar.
Umsjón með rekstri sjóðsins er í
höndum stjórnar sem skipuð er fuli-
trúum allra aðildarstöðvanna sem
eru Danmarks Radio, Norsk Riks-
kringkastning, Ríkisútvarpið, Sver-
iges Television og Rundradioen/Yl-
esradio í Finnlandi.
Markmið sjóðsins er að styrkja
gerð sjónvarpsefnis sem höfðar til
allra Norðurlandaþjóðanna og gert er
ráð fyrir að sjóðurinn greiði um
helming af kostnaði við gerð þess
efnis sem fé er veitt til.
Nú hafa í fyrsta sinn verið fengin
framlög úr sjóðnum og renna þau til
eftirtalinna verkefna:
Norðurlönd 1814.
Leikin heimildamynd um stjórn-
málaviðburði á Norðurlöndum þetta
ár, auk þess sem vikið er að atburð-
um annars staðar í álfunni. Upptöku
stjórnar Stein 0rnhöj frá norska
ríkisútvarpinu.
Myndaflokkur sem m.a. sækir
efnivið í íslenskar fornsögur.
Styrkur var veittur til umfangs-
mikillar undirbúningsvinnu sem
Hggja þarf fyrir áður en endanleg
ákvörðun um upptöku er tekin.
Handritsgerð og leikstjórn annast
Hrafn Gunnlaugsson, Ríkisútvarp-
inu.
Goðafræði Norðurlandabúa.
Teiknimyndasyrpa ætluð börnum
um goðafræði, vestnorræna jafnt
sem austnorræna. Syrpan verður í
24 þáttum og annast finnski hreyfi-
listamaðurinn Seppo Putkinen gerð
þeirra fyrir hönd finnska sjónvarps-
ins.
Axel.
Sjónvarpsmynd sem finnska sjón-
varpið lætur gera eftir skáldsögu Bo
Carpelans. Leikstjóri er Anssi
Blomstedt.
Auk þess er gert ráð fyrir að veita
styrk til norræns sakamálamynda-
flokks, „Det skulli være sá sundt“,
aðákveðnumskilyrðum uppfylltum.
Hanna María Karlsdóttir og Helgi Björnsson í aðalhlutverkum sínum í Heimsmeistarakeppni í maraþondansi.
Heimsmeistarakeppni í maraþondansi:
Frumsýning í Broadway
Söngleikurinn Heimsmeistara-
keppni í maraþondansi, (They shoot
Horses, don’t they?) verður frum-
sýndur í Broadway í kvöld, 29.
desember.
Um 20 leikarar koma við sögu í
söngleiknum, sem gerist árið 1935, í
Los Angeles, að mestu í stórum
danssal og að hluta til niður við
höfn. Skyggnst er inn í örlög nokk-
urra keppenda og fléttast vofveifleg-
ir atburðir inn í atburðarásina.
Keppnir eins og þessar voru algengar
„skemrrttanir" í Bandaríkjunum á
kreppuárunum. Linnulaust var
dansað í nær þrjá mánuði og voru
verðlaunin að loknu kvalastríði sig-
urvegaranna, geysihá, en flestir
færðu aðeins fórnir og sprungu á
limminu; örvinglaðir allsleysingjar
langt um aldur fram.
Með aðalhlutverk fara Helgi
Björnsson og Hanna María Karls-
dóttir, en auk þcirra fara um 18
manns með önnur hlutverk. Þýð-
ingu, söngtexta og leikstjórn annast
Karl Ágúst Úlfsson, og tónlist er
eftir mörg heimsþekkt tónskáld,
m.a. George Gershwin, Irving
Berlin, Duke Ellington, Johan
Strauss o.m.fl.
/