Tíminn - 10.02.1989, Blaðsíða 3

Föstudagur 10. febrúar 1989
Tíminn 3
Efnahagsráðstafanir sliga Ríkisspítalana:
Dráttarvextir jafnháir
kröfunni um niðurskurð
Ef Ríkisspítölunum væri gert kieift að standa skil á sínum
skuldum á réttum tíma færi það langleiðina í að samsvara
þeim niðurskurði sem nú er krafist af þeim í efnahagsráð-
stöfunum ríkisstjórnarinnar.
í efnahagsráðstöfunum er gert ráð fyrir niðurskurði
launaútgjalda ríkisins um 4%. Hvað Ríkisspítalana varðar
var í fjárlögunum boðaður niðurskurður upp á 1,5%, með
efnahagsráðstöfunum bætist við niðurskurður upp á 2,5%
sem samsvarar 80 milljónum króna.
I þessu sambandi er athyglisvert
að samkvæmt bráðabirgðauppgjöri
greiddi Skrifstofa Ríkisspítalanna 60
milljónir í dráttarvexti á síðastliðnu
ári, þar af fóru 40 milljónir til
Lyfjaverslunar ríkisins. Afgangur-
inn, um 20 milljónir voru greiddar út
fyrir opinbera geiranq. Vaxta-
greiðslur Ríkisspítalanna á árinu
1987 voru 49 milljónir *þannig að
gera má ráð fyrir að vaxtagreiðslur
þessa árs samsvari þeim niðurskurði
sem nú er boðaður.
Þessi skringilega aðstaða Ríkis-
spítalanna er til komin vegna þess að
þeir veita ýmsum stofnunum og
öðrum spítölum þjónustu sem þessir
aðilar eiga síðan í erfiðleikum með
að greiða fyrir. Áætlaðir dráttarvext-
ir sem þessir aðilar skulda Ríkisspít-
ölunum er um 25 milljónir, þar af
skulda Sjúkrasamlag Reykjavíkur
og Tryggingastofnun ríkisins 16
milljónir. Nú hefur heyrst að þessi
vaxtaskuld við Ríkisspítalana verði
felld niður en Ríkisspítölunum er
gert að greiða sínar vaxtaskuldir að
fullu. Þess ber að geta að í fjárveit-
ingu til Ríkisspítalanna er að ein-
hverju leyti gert ráð fyrir hluta af
vaxtagreiðslunum.
Að sögn Péturs Jónssonar, fram-
kvæmdastjóra stjórnunarsviðs
Ríkisspítalanna, hafa Ríkisspítal-
arnir ekki gengið jafn hart fram í að
bókfæra vexti eins og Lyfjaverslunin
hefur gert gagnvart Ríkisspítölun-
um. „Lyfjaverslunin greiðir lægri
vexti af sínum skuldum gagnvart
ríkissjóði en hún rukkar okkur um
þanmg að með þessu er Lyfjaversl-
unin farin að gera út á sjóðina. Ríkið
er þarna að veita peningum til Lyfja-
verslunarinnar í gegnum okkur.“
Niðurskurðurinn
Með hvaða hætti niðurskurður
heilbrigðisstofnana verður liggur
ekki Ijóst fyrir. f fljótu bragði virðast
aðeins tvær leiðir vera færar til
niðurskurðar, að loka einhverjum
deildum á sjúkrahúsunum og fækka
starfsfólki.
Næstkomandi þriðjudag hefur
ÍllSf^SES* r«i?ir
Landspítalinn í Reykjavík.
heilbrigðisráðherra boðað forráða-
menn heilbrigðisstofnana á sinn fund
þar sem þessi mál verða rædd.
Davíð Á. Gunnarsson forstjóri
Skrifstofu Ríkisspítalanna, sagði í
samtali við Tímann að þessa dagana
væri verið að athuga með hvaða
hætti væri hægt að ná fram þessum
niðurskurði. „Mér sýnist að um
verði að ræða framhald á þeim
ráðstöfunum sem við höfum haft í
gangi undanfarin ár. P.e.a.s. enn
meira aðhald en við höfum beitt og
jafnvel lokanir deilda í enn meira
mæli en hefur tíðkast.“
Davíð sagðist gera ráð fyrir að á
fundinum næstkomandi þriðjudag
myndi ráðherra fyrst og fremst
kynna hvernig ríkisstjórnin ætlaðist
til að þessi niðurskurður yrði frant-
kvæmdur. „Ég geri ekki ráð fyrir að
við verðum tilbúnir með nákvæma
útfærslu á því hvernig við förum að
þessu. Það verður að koma í ljós í
framhaldi af þessum fundi með ráð-
herra.“ SSH
Vegna hlýinda og rigningar myndaðist mikill vatnselgur á götum Reykjavíkur í gær.
Það reyndi ekki aðeins á hæfni bílstjóranna, gangandi vegfarendur lentu margir í því að
þurfa að forða sér á hlaupum frá því að fá á sig vatnsgusurnar sem gengu undan bQunum.
Tímamynd: Pjetur
Fiskum hefur rignt víðar en í Ástralíu:
Síld „flaug“
áland1930
Sá atburður átti sér stað á bænum
Gerðum ■ Bjarneyjum á Breiðafírði
um haustið 1930 að síld rigndi niður
á bæjarhlaðið. Tilefni þess að Tím-
inn rifjar þennan atburð upp núna er
frétt sem birtist í blaðinu í fyrradag
um að sardínum hefði rignt niður í
Ipswich í Ástralíu þár sem 50 km eru
til næstu strandar.
Eyjólfur Stefánsson sem nú er
búsettur í Reykjavík bjó á Gerðum
er þessi atburður átti sér stað, en þá
var hann 12 ára gamall. Tíminn
hafði samband við Eyjólf og bað
hann um að rifja upp þennan atburð.
„Eftir því sem ég man best var
vest-norð-vestan stórstormur og
gekk á með miklum sviptivindum.
Eitt sinn er við komum út lá svoköll-
uð kópsíld á víð og dreif á bæjarhlað-
inu og var þetta þó nokkuð mikið.
Það var talið að síldin hafi verið efst
í sjónum þegar rokhnútar rifu fisk-
ana upp úr sjónum." Síldin barst í
loftinu nokkra tugi metra og féll svo
niður á bæjarhlaðið. Síldin var ekki
nýtt til matar.
Eyjólfur bætti við: „Ég má til með
að segja þér frá því að þegar þessi
frétt kom í Speglinum á sínum tíma
var sagt svona í gríni að kópsíld væri
síld á fermingaraldri.“
Þess má geta að kópsíld er í
rauninni smásíld sem einnig er oft
nefnd blaðsíld.
Eyjólfur sagðist ekki minnast þess
að hafa heyrt um atburði líka þessum
en rokhnútar af þessu tagi mynduð-
ust oft á þessum slóðum í tiltekinni
vindátt þegar hásjóað væri og stór-
streymt.
Bjarneyjar, þar sem þessi atburð-
ur átti sér stað, eru sem fyrr segir á
Breiðafirði og teljast til Flateyjar-
hrepps.
Svipaðar skýringar hafa verið
gefnar á atburðinum í Ástralíu er
sardínum rigndi í þó nokkru magni
yfir bæjarbúa í Ipswich. Þau ósköp
gengu yfir í kjölfar stórviðris. Vís-
indamenn telja að mikið uppstreymi
sem fylgdi stormi sem gekk yfir hafi
sogað sardínutorfu sem synti við
yfirborð sjávar upp úr sjónum og
upp í regnský sem fylgt hafi lægðar-
draginu inn yfir meginland Ástralíu.
Þegar regnskýið var komið yfir Ips-
wich minnkaði uppstreymið þannig
að sardínurnar féllu ásamt regndrop-
unum yfir bæjarbúa.
Að lokum má svo geta þess að í
Eyrbyggju er getið um svokölluð
Fróðárundur en þá á blóði að hafa
rignt yfir Fróðá. Líkur eru taldar á
því að þar hafi verið á ferðinni
rauðáta sem stormur hreif upp af
yfirborði sjávar sem síðan rigndi yfir
Fróðá eins og blóð væri. SSH