Tíminn - 28.02.1989, Qupperneq 20

AUGLÝSINGASÍMAR: 680001 —686300
NtlTÍMA FLUTNINGAR
Hafnorhúsinu v/Tryggvagötu,
S 28822

eru
okkarfað’-
VERÐBfiÉFAtfMSKIPTl
SAMtflNNUBANKANS
SUQURLANOS8RAUT 1S, SÍM1; 688568
ÖNNUMST SMÍÐI OG
VIÐHALD LOFTRÆSTI-
KERFA OG ALLA
ALMENNA BLIKKSMÍÐI
() BDBBABBmX ST;
Vagnhöfða 9, 112 Reykjavík,
S 68 50 99
NÝJA
SENDIBÍLASTÖÐIN
68-5000
GÓÐIR BÍLAR
ÁGÆTIR BÍLSTJÓRAR
Tímmn
ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRÚAR 1989
WMBm

Tillaga Steingríms Hermannssonar á fundi Noröurlandaráðs:
FORYSTA NORDURLANDA
Forsætisráðherrann telur að Norðurlöndin sameinuð
geti veitt umhverfísverndarmálum forystu. Þessi hug-
mynd kom fram ■ ræðu hans á fundi Norðurlandaráðs í
gær, auk þess sem hann ræddi fleiri hliðar vandans sem
er samfara eyðingu og mengun náttúrunnar.
Allur þorri manna er nú að
vakna til vitundar um umhverf-
isverndarmál og hversu alvarleg
eyðing og mengun náttúrunnar
er. Minntist Steingrímur í því
sambandi á skýrslu sem gerða var
á vegum Sameinuðu þjóðanna
undir forystu Gro Harlem
Brundtland. Samt sem áður vant-
ar mikið upp á samstöðu um
aðgerðir og breytta lífshætti svo
koma megi í veg fyrir áframhald-
andi eyðingu umhverfisins. For-
sætisráðherrann sagði að foryst-
una vantaði og gætu Norðurlönd-
in sameinuð tekið að sér það
hlutverk.
Hann minntist á hættuna sem
mannkyninu stafar af eyðingu
þess umhverfis sem er öllu lífi
' nauðsynlegt. Eitt alvarlegasta
merkið er eyðing ósonlagsins. En
nú hefur auk gats á ósonlaginu
yfir suðurheimskautinu uppgötv-
ast annað slíkt á norðurslóðum.
Einnig er varhugaverð mikil
eyðing skóga sem átt hefur sér
stað á undanförnum árum. Meðal
annars má minnast á ofnýtingu
regnskóganna sem eru öllu lífi á
jörðinni mikilvægir. Hugmyndir
eru uppi um gífurlega virkjun
Amasonfljóts sem mun leggja í
eyði regnskóga, sem þekja meira
en tvöfalda stærð Islands. Til
þessara framkvæmda hefur verið
Steingrímur Hermannsson.
sótt um lán til Alþjóðabankans.
íslendingar hafa lagst gegn þess-
ari fyrirætlun. Lagði Steingn'mur
til að önnur Norðurlönd gerðu
slíkt hið sama.
Eiturefni hafa safnast fyrir í
hafinu og valdið miklum usla.
Nægir þar að benda á áður
óþekkta sjúkdóma í fiski og sel í
Norðursjó. Eða áhrif sem komið
hafa fram á þörungagróðri við
strendur Noregs og Svíþjóðar og
svo mætti lengi telja.
Steingrímur benti á ýmsa
möguleika Norðurlandanna til
aðgerða í umhverfisverndarmál-
um. Til dæmis að þau settu sam-
ræmd lög sem myndu sporna
gegn hvers konar eyðingu um-
hverfisins. Norðurlöndin ættu að
beita sér á alþjóðlegum vettvangi
og vera öðrum þjóðum til fyrir-
myndar í setningu slíkra reglu-
gerða. Þau ættu að gæta þess að
fulltrúar landanna störfuðu eftir
slíkum fyrirmælum.
Það er ljóst að nýting umhverf-
isins verður að gerast í sátt og
samlyndi þannig að engu sé þar
ofgert. Islendingar eru gagnrýnd-
ir fyrir hvalveiðar. Þó erum við
fyrsta þjóðin ef ekki sú eina sem
bannaði hvalveiðar með lögum í
tuttugu ár þegar um augljósa
ofnýtingu var að ræða.
Steingrímur benti á að okkur
væri ekki síður en öðrum
kappsmál að vernda hvala- og
selastofninn. En að engin dýr
væru hins vegar rétthærri en
önnur. Hann ítrekaði jafnframt
að jafnvægi yrði að haldast í
náttúrunni, annars myndi illa
fara. Einnig að Norðurlöndin
sameinuðust um verndun allra
dýra. Að þau mál yrðu skoðuð af
raunsæi í því ljósi að jafnvægi
héldist milli dýrastofna að teknu
tilliti til eðlilegrar nýtingar
manninum til framfæris. jkb

SbíHNNHH
Hjörtur E. Þórarinsson formaður Búnaðarfclags íslands líkir félagskerfi
landbúnaöarins við tvístofna tré, hlaðið greinum, hálfgerðan vanskapning,
sem óhjákvæmilegt sé að höggva eitthvað til.
Búnaðarþing 1989, sett á Hótel Sögu í gær.
Formaður Búnaðarfélags fslands segir:
nFélagskerfið á
hverfanda hveli"
Hjörtur E. Þórarinsson, formaður Búnaðarfélags íslands,
sagði við setningu Búnaðarþings 1989 í gær, að allt félagskerfí
landbúnaðarins væri nú á hverfanda hveli. Hann líkti fjölgun
svo kallaðra búgreinafélaga við greinar er spryttu út frá
tvístofna meiði en leituðust við að tengjast stofninum á
einhvern hátt. Útkoman væri hálfgerður vanskapningur er
óhjákvæmilegt væri að höggva til.
Hjörtur spurði þeirrar spurningar
hvernig Búnaðarfélaginu reiddi af í
fyrirsjáanlegum skipulagsbreyting-
um innan félagskerfis landbúnaðar-
ins og vék að efasemdum bænda
sjálfra um þeirra eigin félagskerfi.
Undir þetta tók Steingrímur J. Sig-
fússon landbúnaðarráðherra í ávarpi
sínu til þingsins og varaði við því að
bændur dreifðu kröftum sínum og
fjármunum svo þeir bæru skaða af.
Steingrímur J. minntist í máli sínu
m.a. á frumvarp sem er í smíðum
hjá ráðuneytinu um að stofnuð verði
sérstök Hagstofnun landbúnaðarins,
er starfrækt verði í tengslum við
búvísindadeildina á Hvanneyri og
hafi aðsetur þar. Með þessu frum-
varpi er gerð tilraun til að færa
verkefni frá skrifstofu Búnaðarfé-
lagsins í Reykjavík út á landsbyggð-
ina. Hlutverk þessarar hagstofnunar
verði ýmiskonar úrvinnsla á búreikn-
ingum og talnalegum gögnum úr
landbúnaðinum og reynt að koma
þeim hlutum til sambærilegs horfs,
hvað færslu allra helstu hagstærða
varðar og hjá öðrum atvinnugrein-
um.
Hjörtur E. Þórarinsson vék að
öðrum valddreifingartillögum er
uppi eru hjá forsvarsmönnum
bændasamtakanna. Hann sagði
áform um flutning aðalstöðva Skóg-
ræktar ríkisins austur á Fljótsdals-
hérað og tillögu um eflingu stjórn-
stöðvar landgræðslu og gróður-
verndarmála í Rangárvallasýslu
uppörvandi vott um að hægt væri að
flytja og reka opinberar stofnanir
utan höfuðborgarsvæðisins ef vilji
væri fyrir.
í erindum er lögð eru fyrir þingið
er vanefndum ríkisins á greiðslu
lögbundinna jarðræktarframlaga
fyrir árið 1987 harðlega mótmælt og
krafist fullra verðbóta á þessi
framlög. Komi þau ekki til greiðslu
er lagt til að höfðað verði mál á
hendur ríkissjóði vegna þessa.
Steingrímur J. Sigfússon tilkynnti
búnaðarþingsfulltrúum að væntan-
legt væri frá landbúnaðarráðuneyt-
inu nýtt frumvarp um breytingu á
jarðræktarlögum er lyti að því að
koma meira til móts við núverandi
aðstæður í landbúnaði og vilja fjár-
veitingavaldsins um framlög til jarð-
ræktar og bygginga. Sagði Stein-
grímur að framlög á fjárlögum
undanfarin ár hefðu ekki dugað til
að greiða kostnað samkvæmt núgild-
andi lögum og stefndi þar í óefni ef
ekki væri á tekið. Hann lýsti jafn-
framt yfir vilja sínum til að semja um
uppgjör á þeim skuldavanda sem
safnaðst hefði upp vegna vanskila
ríkisins við bændur.
Bæði Steingrímur og Hjörtur viku
að landgræðslu og náttúruvernd og
sagði Hjörtur það sannfæringu
margra og von allra að nytjaskóg-
rækt væri orðin íslenskur raunveru-
leiki í dag. Fyrir þinginu liggja erindi
er lúta m.a. að þessu viðfangsefni,
þ.e. skógrækt, gróðurvernd og land-
græðslu. -ág