Tíminn - 23.11.1989, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 23. nóvember 1989
Tíminn 7
Upp úr öldudalnum
Kjördæmisþing framsóknarmanna í Reykjaneskjördæmi
Laugardaginn 5. nóvember sl.
héldu framsóknarmenn á Reykja-
nesi kjördæmisþing sitt. Það var að
þessu sinni haldið í hinu vistlega
Félagsheimili Kópavogs og hófst
klukkan 10 um morguninn. Á þing-
ið mættu fulltrúar allra flokksfélag-
anna á svæðinu alls um 80 manns.
Að lokinni skýrslu stjórnar var
lögð fram skýrsla laganefndar og
síðan drög að stjómmálaályktun
og kjördæmamálaályktun. Síðan
hófust almennar umræður. Eftir
hádegi fluttu þingmenn kjördæmis-
ins, þeir Steingrímur Hermannsson
forsætisráðherra og Jóhann Ein-
varðsson, ræður. Ræddu þeir um
hina pólitísku stöðu og hvað fram-
undan værí. Ræða forsætisráð-
herra var mjög ítarleg og stóð í eina
og hálfa klukkustund.
Þá hófust almennar umræður að
nýju og'lauk þeim með samþykkt
eftirfarandi stjórnmálaályktunar
og kjördæmismálaályktunar.
STJORNM ALAALYKTUN
kjördæmissambands framsóknarmanna í Reykjaneskjördæmi 1989
Kjördæmisþing framsóknar-
manna í Reykjaneskjördæmi,
haldið í Félagsheimili Kópavogs 5
nóvember 1989, lýsir yfir stuðningi
við ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar. Þingið lýsir ánægju
yfir þeim árangri sem ríkisstjómin
hefur náð í efnahagsmálum á þeim
skamma tíma sem hún hefur setið
og treystir því að þrátt fyrir ýmsa
erfiðleika, sem enn er við að etja í
þjóðfélaginu, takist henni að vinna
þjóðina að fullu út úr þeim vanda
og hefja nýtt framfaraskeið.
Þegar í ársbyrjun 1988 var ein-
sýnt að miklir erfiðleikar væru
framundan í íslensku efnahags- og
atvinnuiífí. Þrátt tyrír varnaðar-
orð, staðfestar upplýsingar og
niðurstöður starfshópa og nefnda,
sem m.a. voru skipaðir af þáver-
andi forsætisráðherra, Þorsteini
Pálssyni, þverskallaðist Sjálfstæð-
isflokkurinn við að framkvæma
raunhæfar tillögur til úrbóta. Hann
kaus að sitja aðgerðalaus í valda-
stólum þar til í óefni var komið.
Við það fór dýrmætur tími til
spillis.
Þingið minnir á að á haustmán-
uðum 1988 lýstu Samtök fiskvinnsl-
unnar því yfir að framleiðsla þeirra
myndi stöðvast ef gengið yrði ekki
fellt án tafar um 15 af hundraði.
Verslunarráðið spáði a.m.k. 5000
manns atvinnulausum í byrjun
þessa árs og Félag fslenskra iðnrek-
enda taldi að atvinnuleysið yrði
ennmeira. Þannigvarviðskilnaður
ríkisstjórnar Þorsteins Pálssonar.
Miklir erfiðleikar blöstu því við
þegar stjórn félagshyggjuflokk-
anna tók við völdum sl. haust.
Ríkisstjómin hafnaði nýrri óða-
verðbólgu og nýrri kollsteypu en
ákvað að freista þess að vinna
þjóðarbúið markvisst út úr erfið-
leikunum með fjölbreyttum að-
gerðum á ýmsum sviðum útflutn-
ings- og samkeppnisatvinnuveg-
anna. Þótt slíkt hljóti eðlilega að
taka nokkum tíma, hefur reynslan
sýnt að sú ákvörðun var tvímæla-
laust rétt.
Þingið fagnar því að nú virðast
útflutnings- og samkeppnisgrein-
amar búa við viðunandi rekstrar-
stöðu og leggur áherslu á að í
kjölfarið fylgi hröð hjöðnun verð-
bólgu. Þá telur þingið jafnframt að
eigi að afnema verðtryggingu fjár-
magns og allar sjálfvirkar viðmið-
anir.
Með styrkri stjórn efnahagsmála
undir forsæti Steingríms Her-
mannssonar má ætla að verulegur
árangur náist innan tíðar og þjóðin
rísi úr þeim öldudal sem hún
óneitanlega er í um þessar mundir.
Með Atvinnutryggingasjóði út-
flutningsgreinanna hefur fjölmörg-
um fyrirtækjum verið gert kleift að
endurskipuleggja rekstur sinn.
Sömuleiðis lýsir þingið yfir ánægju
sinni með stofnun Hlutafjársjóðs
Byggðastofnunar sem gert hefur
fyrirtækjum fært að fá skuldum
breytt í hlutafé. Fullyrða má að
með starfi þessara sjóða hafi tekist
að koma í veg fyrir stöðvun og
gjaldþrot margra atvinnufyrir-
tækja.
KJORDÆMISMALAALYKTUN
framsóknarmanna í Reykjaneskjördæmi
Kjördæmisþing framsóknar-
manna í Reykjaneskjördæmi,
haldið í Félagsheimili Kópavogs 5.
nóvember 1989, lýsir yfir áhyggjum
sínum yfir erfíðri stöðu atvinnu-
mála í kjördæminu og treystir á
þingmenn flokksins í kjördæminu
að fylgjast grannt með framvindu
þeirra.
Þingið bendir sérstaklega á stöðu
sjávarútvegs á Suðurnesjum, sem
um langa tíð hefur verið undirstaða
atvinnu og búsetu þar. Spoma
verður með öllum tiltækum ráðum
gegn því að svæðið missi frekari
fiskveiðiréttindi en orðið er með
sölu báta og skipa af svæðinu.
Þingið leggur áherslu á víðtæka
samtöðu meðal heimamanna
sjálfra í slfkum tilfellum, enda ljóst
að á henni veltur að verulegu leyti
hvort tekst að halda bátum og
skipum sem boðið er í af fjársterk-
um fyrirtækjum annarra byggðar-
laga. í því sambandi leggur þingið
áherslu á að Reykjaneskjördæmi
sitji við sama borð og aðrir lands-
hlutar hvað varðar opinberar lána-
fyrirgreiðslur.
Brýna nauðsyn ber til að bæta
öryggi vegfarenda, hvort sem held-
ur er á helstu umferðarleiðum eða
innan einstakra byggðarlaga. Sér-
staklega bendir þingið á nauðsyn
þess að dregið verði úr slysahættu
á Reykjanesbraut og hvetur þing-
menn kjördæmisins til að fýlgja
þeim málum fast eftir.
Þingið bendir á að hvergi á
landinu er skólahúsnæði eins lítið
á nemanda og í Reykjaneskjör-
dæmi og beinir því til þingmanna
að þeir beiti áhrifum sínum til að
auka fjárframlög til skólamála í
kjördæminu.
Þær stóru stofnanir, sem eru í
kjördæminu, eru byggðar upp fyrir
landið í heild. Öll uppbygging í
málefnum fatlaðra á Reykjanesi
hefur setið á hakanum.
Þingið hvetur stjómina til að
gera nú þegar á yfirstandandi Al-
þingi ráðstafanir til að bæta úr
málefnum þessa hóps.
Iðnaður, þjónusta og verslun er
stór þáttur í atvinnulífi kjördæmis-
ins og því veldur samdráttur í
þessum atvinnugreinum mikilli
röskun fyrir íbúa þess. Vegna erf-
iðleika í þessum greinum er brýn
þörf fyrir að leitað sé leiða til
nýrrar atvinnuuppbyggingar.
Með tilliti til þess tekur þingið
undir áform um stækkun eða bygg-
ingu nýs álvers við Straumsvík,
enda sé fullnægt fyllstu umhverfis-
kröfum og samningar náist um
viðunandi orkuverð.
Einnig vekur þingið athygli á
þeim möguleikum sem „Bláa
lónið“ býður upp á og hvetur til
þess að þeir verði nýttir, m.a. með
tilliti til erlendra ferðamanna.
Þingið lýsir fullum stuðningi við
allar aðgerðir sem miða að því að
lækka fjármagnskostnað í landinu.
Ríkisstjóminni hefur miðað tals-
vert í þeim efnum en betur má ef
duga skall. Óhóflegur fjármagns-
kostnaður síðustu ár hefur átt hvað
drýgstan þátt í erfiðri afkomu fyrir-
tækja og heimila.
Tryggja verður að stjórnendur
Seðlabankans framkvæmi stefnu
stjómvalda í peningamálum.
Þótt vel hafi miðað á ýmsum
sviðum er erfiðleikum þó ekki
lokið og útlit fyrir að enn sé
nokkuð í land að jafnvægi sé náð í
efnahagslífi þjóðarinnar.
Þingið lýsir yfir þungum áhyggj-
um vegna mikilla uppsagna starfs-
fólks hjá fyrirtækjum, einkum í
verslun og þjónustu. Víðtækt at-
vinnuleysi er eitt hið mesta böl sem
hent getur nokkra þjóð. Skorar
þingið því á stjórnvöld að gera ailt
sem í þeirra valdi stendur til að
koma í veg fyrir að slíkt gerist.
Þingið lýsir áhyggjum yfir þeirri
þróun sem orðið hefur í skipasmíði
í landinu þar sem skipasmíðastöðv-
ar eru að loka vegna verkefna-
skorts og verkefni nýsmíða og
viðhalds em að flytjast úr landi.
Þingið beinir þeim tilmælum til
stjórnvalda að leita allra mögu-
legra leiða til þess að snúa þessari
þróun við og skapa þessari þýðing-
armiklu atvinnugrein gmndvöll í
landinu.
Þingið leggur áherslu á að lækka
framfærslukostnað heimilanna,
m.a. með því að lækka verð mat-
væla. Því telur þingið rétt að mikil-
vægustu matvælin verði í lægra
þrepi virðisaukaskatts.
Erfið staða efnahagsmála innan-
lands og miklar erlendar skuldir
þjóðarbúsins em áhyggjuefni. Því
hvetur þingið til innlends spamað-
ar og aðhalds í rikisútgjöldum.
Treystir þingið á ráðherra og þing-
menn Framsóknarflokksins í þeim
efnum.
Kjördæmisþing framsóknar-
manna í Reykjaneskjördæmi legg-
ur áherslu á nauðsyn þess að núver-
andi ríkisstjóm starfi út kjörtíma-
bilið. Til að svo megi verða þarf að
ríkja gagnkvæmur trúnaður innan
ríkisstjómarinnar og að leitað sé
sátta í ágreiningsefnum. Treystir
þingið Steingrími Hermannssyni
forsætisráðherra til þeirra hluta.
Þingið varar við þeirri ómálefna-
legu áróðursstarfsemi sem Sjálf-
stæðismenn stunda. Sá málflutn-
ingur og vinnubrögð em ekki sæm-
andi íslenskum stjómmálum og er
þeim til skammar er þannig vinna.
Framsóknarflokkurinn er kjöl-
festa íslenskra stjómmála og til
hans horfa landsmenn nú sem jafn-
an áður f von um árangursríkt
stjómarsamstarf og farsæla
framtíð.
Kjördæmisþingið minnir á að
Framsóknarflokkurinn hefur nú að
skipa tveimur þingmönnum í kjör-
dæminu. Því horfa íbúar þess nú
meira til framsóknarmanna en
nokkm sinni áður og treysta á
stuðning þingmannanna við að
sinna málefnum sínum og standa
vörð um hagsmuni sína.
Senn líður að sveitarstjómar-
kosningum og því hvetur þingið
flokksfélög framsóknarmanna til
að hefja nú þegar undirbúning
þeirra og stefna markvisst að því
að rétta hlut flokksins. Reynsla
síðustu alþingiskosninga sýnir að
þess em framsóknarmenn megnug-
ir.
lllllllllllllllllllllll BÓKMENNTIR
Siglaugur Brynleifsson:
Fjórar kynslóðir
Michael Ignatieff: The Russian Album.
Penguin Books 1988.
Höfundurinn fæddist 1947, er
Kanadamaður en býr í London.
Stundaði nám við Harvard og í
Cambridge og hefur stundað ritstörf.
Þessi bók hans kom út 1987 í Banda-
ríkjunum og á Englandi og vakti
mikla hrifningu. Hún er mjög vel
skrifuð og er þá átt við að höfundur
sker sig algjörlega frá þessum oft
lágkúmlega stílsmáta sem tröllríður
nútíma textum, persónulausu snakki
sem er að því er virðist einhvers
staðar fyrir utan og ofan eða neðan
við textahöfundinn og hann hefur í
rauninni engin tengsl við efnið sem
hann þykist vera að fjalla um. Þessi
bók er skrifuð af þörf og innlifun í
þau örlög sem hann lýsir. Hann lýsir
og segir frá sínu fólki, sinni þjóð sem
hann er slitinn frá. Hann erútlagi frá
uppmna sínum, en það hefur orðið
hlutskipti ákaflega margra á 20. öld.
Flóttamenn, útlagar, fólk sem hefur
orðið að skipta um ríkisfang og
orðið að aðlaga sig nýrri tungu og
umhverfi og afkomendur þess fólks
sem hefur tapað tengslunum við
fortíðina og verður að aðlagast fóst-
urlandi og hefur ekki tækifæri til að
endumýja tengsl við uppmnalegt
föðurland vegna þess að það er allt
annað en það var í minningu ná-
komnustu ættingja þess. Auk þessa
koma til stjórnarfarslegar ástæður,
stundum svo þétt riðið hugmynda-
fræðilegt kerfi að ógerlegt er að
samlagast því, hafi menn vanist því
að geta um frjálst höfuð strokið.
Þetta em hinir eiginlegu útlagar
frá uppmnalegum heimkynnum, en
útlegð eða fjarvera frá eigin þjóð og
tungu er einnig staðreynd innan
samfélagsins, hinir heimilislausu
innan heimahaganna em lítið betur
settir en hinir eiginlegu útlagar.
Höfundurinn skrifar: „Framhaldið
virðist hafa rofnað. Mönnum finnst
þeir hafa verið nærri því allt aðrar
persónur fyrir nokkmm áratugum
og þeir eigi nú í rauninni ekkert skylt
við þá persónu sem þeir telja sig hafa
verið fyrr á ævinni. Hvað þá um
tengslin við fjölskyldu og ætt?“
Ef menn fljóta eins og einhvers
konar korktappar á yfirborðinu og
sveiflast eftir straumunum, mótast
af andrúmslofti eða umhverfi hvers
tíma, þá er eðlilegt að spurt sé
„Hver er ég?“
Rússneskur málsháttur hljóðar
svo: „Sökktu þér niður í fortíðina og
þú tapar sjón á öðm auga, hirtu
ekkert um fortíðina og þú verður
blindur." Þetta er mottó bókarinnar.
Höfundurinn lifir sig inn í fortíð
ættar sinnar, rekur minningar Nat-
öshu og Páls, föðurforeldra sinna,
og forfeðra þeirra. Sagan spannar
örlög fjögurra kynslóða. Sagan hefst
í Rússlandi meðal landeigenda og
embættismanna og herforingja
zarsins. Þetta er einnig mjög pers-
ónuleg ævisaga nákomnustu ættingja
höfundar. Rússneskt samfélag fyrir
byltinguna var andstæða þeirrar
myndar sem dregin var upp af vald-
höfunum eftir byltingu. Höfundur
lýsir reynslu afa síns og ömmu á
byltingarámnum, flóttanum úr landi
og nýju lífi í allt öðm umhverfi,
Englandi og Kanada. Höfundurinn
virðist koma til skila kenndum og
viðhorfum landflótta Rússa og þrátt
fyrir alla erfiðleikana guggnuðu þeir
aldrei. Höfundurinn skrifar þessa
bók til þess að skilja eigin uppmna
og rætur og í bókarlok skrifar hann
„að fjarlægðin útiloki að hann geti
átt heima í rússneskri fortíð afa síns
og ömmu.“ Og hann æskir þess
heldur ekki. Hann lifir ekki í fortíð-
inni, en hann afneitar henni ekki því
að þrátt fyrir allt er hann samt sem
áður hluti hennar, þegar hann skrifar
að hann móti sitt eigið líf en festi sig
ekki og velji sjálfur. Þá leið völdu
þau Natasha og Páll og m.a. þess
vegna skrifar sonarsonur þeirra svo
magnaða og ágæta bók.