Tíminn - 30.11.1989, Page 5

Fimmtudagur 30. nóvember 1989
Tíminn 5
Sjálfstæðismenn fara hamförum í sameinuöu þingi og koma í veg fyrir að skýrsla
utanríkisráðherra um málefni EFTA og EB verði rædd á Alþingi í þessari viku:
Lögðu f ram vantraust
og hindruðu umræður
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra segir það verk-
efni fyrir sálfræðinga að fínna út úr því hvað sjálfstæðismönn-
um hafí gengið til í umræðum um skýrslu utanríkisráðherra
um könnunarviðræður EFTA við Evrópubandalagið. Sjálf-
stæðismenn kröfðust þess undir merkjum þingskapa að
utanríkisnefnd Alþingis yrði kölluð saman og svo fór að
Iokum að þingfundi var frestað. Á sama tíma kom fram tillaga
um vantraust á ríkisstjómina og verður hún tekin fyrir í beinni
útsendingu útvarps og sjónvarps í kvöld.
„Það virðist augljóst að sjálf-
stæðismenn vilja alls ekki að ríkis-
stjóm sem hefur á bak við sig
öruggan meirihluta á þingi, geti
haldið áfram eðlilegum viðræðum
við önnur ríki og vissulega mjög
mikilvægum viðræðum," sagði for-
sætisráðherra í samtali við Tímann í
gær. „Þessar viðræður hafa verið í
gangi núna um nokkurn tíma, á
svokölluðu könnunarstigi. Þeir geta
ekki unað því, þrátt fyrir að ljóst sé
að utanríkisráðherra hefur fullan
stuðning ríkisstjórnarinnar og að
fyrir liggi að upplýsingum um það
sem er að gerast sé komið jafnóðum
á framfæri. Það liggur einnig ljóst
fyrir að í þessum viðræðum verður
ekkert ákveðið án þess að Alþingi
leggi blessun sína yfir það. Þetta er
algerlega óskiljanlegt er náttúrlega
ekkert annað en einhvers konar
„sjó“ eins og krakkarnir segja,“
sagði Steingrímur.
Miklar umræður spunnust í sam-
einuðu þingi í gær þegar tekin var á
dagskrá skýrsla utanríkisráðherra
um könnunarviðræður EFTA og
Evrópubandalagsins. Eiginlegar
umræður hófust þó aldrei, því þing-
menn Sjálfstæðisflokks kröfðust
þess hvað eftir annað að utanríkis-
málanefnd yrði kölluð saman til að
fjalla um málið. Þetta gerðu þeir
utan dagskrár undir liðnum
þingsköp. Þessu lyktaði á þann veg
að fundi var frestað og ljóst er að
málið verður ekki tekið fyrir í þessari
viku, þar sem utanríkisráðherra fer
utan í dag.
Hjörleifur Guttormsson þingmað-
ur Alþýðubandaiagsins, og nefndar-
maður í utanríkismálanefnd Alþing-
is, lýsti því yfir að hann stæði ekki
að samþykkt skýrslu utanríkisráð-
herra. Samkvæmt heimildum Tím-
ans mun hann vera einn þingmanna
stjómarflokkanna sem tekur þessa
afstöðu. „Égvil ekki hleypa utanrík-
isráðherra til þessara sameiginlegu
samningaviðræðna og tel að það sé í
andstöðu við íslenska hagsmuni,"
sagði Hjörleifur í gær. Varðandi það
hvort að hann léti af stuðningi við
ríkisstjórnina vegna þessa máls,
sagðist þingmaðurinn engu vilja spá
um það mál, en hlutirnir gerðust
hratt á þingi um þessar mundir og
hann mundi fylgja afstöðu sinni eftir.
Hvort sem það er tilviljun eða
ekki, kom fram við umræðumar í
gær, tillaga frá stjómarandstöðunni
um vantraust á ríkisstjómina. Sú
tillaga hefur verið í deiglunni síðan
á mánudag, en þar er farið fram á að
ríkisstjórnin segi af sér og boðað
verði til kosninga. Tillagan verður
rædd í sameinuðu þingi í kvöld.
Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðherra sagðist í gær fagna tillög-
unni og vonast til þess að hún yrði
tekin fyrir sem fyrst. „Ég vildi helst
taka tillöguna fyrir í kvöld, þá fengju
sjálfstæðismenn kannski svefnfrið,"
sagði forsætisráðherra. Hann bætti
því við að sér hefði þótt umræðan í
gær með ólíkindum.
Þorsteinn Pálsson formaður Sjálf-
stæðisflokksins sagði í samtali við
Tímann í gær að þingræðið væri
fótum troðið í EFTA/EB - málinu.
En hvers vegna?
„Vegna þess að það er eðlilegt að
Alþingi Islendinga marki stefnuna í
þessu máli,“ sagði Þorsteinn. „Þetta
em stærstu alþjóðlegu samningar
sem ísland hefur tekið þátt í um
áratuga bil og það er verið að fjalla
um mikilvæga íslenska hagsmuni.
Ríkisstjómin virðist ætla að setja
íslenska hagsmuni á hakann og láta
króa sig af í lok viðræðnanna með
íslenska hagsmuni. Það er röng að-
ferð og hættuleg, og með því verið
að kalla yfir okkur mikla hættu í því
efni hvað varðar sjávarútveginn.
Hvað varðar formlegu hliðina er
ríkisstjómin að pukrast með bókun
um þessi mál af því að henni kemur
ekki saman. Hún vísar í fyrirvara
sem ekki er gerð nein grein fyrir og
það em mismunandi skoðanir innan
stjómarflokkanna á því hverjir þess-
ir fyrirvarar em.“
Sú bókun sem formaður Sjálf-
stæðisflokksins vísaði til var lesin
upp af forsætisráðherra í gær og er
svo hljóðandi:
„Utanríkisráðherra hefur gert
ríkisstjórn og Alþingi grein fyrir
sameiginlegum könnunarviðræðum
EFTA-ríkjanna við Evrópubanda-
lagið um víðtækara samstarf ríkj-
anna átján, sem aðilar em að EFTA
og EB. Utanríkisráðherra mun áfr-
am taka þátt í undirbúnings- og
samningaviðræðum þessara aðila,
sem byggðar verða á sameiginlegum
niðurstöðum könnunarviðræðna
þ.m.t. þeim fyrirvömm sem íslend-
ingar hafa sett fram.
Jafnframt því sem fylgt verður
eftir í þessum viðræðum sameigin-
legri kröfu EFTA - ríkjanna um
fríverslun með fiskafurðir innan hins
væntanlega evrópska efnahagssvæð-
is, verður haldið áfram tvíhliða við-
ræðum Islendinga við Evrópubanda-
lagið og aðildarríki þess, með það að
markmiði að tryggja tollfrjálsan að-
gang að mörkuðum Evrópubanda-
lagsins og stöðu íslensks sjávarút-
vegs að öðm leyti.
Náið samráð verður haft innan
ríkisstjórnarinnar og við utanríkis-
nefnd Alþingis á öllum stigum
málsins.“
Að þessari bókun standa einnig
ráðherrar Alþýðubandalagsins, en
Ólafur Ragnar Grímsson fjármála-
ráðherra kynnti við umræðurnar í
gær bókun frá þingflokki Alþýðu-
bandalagsins um sama málefni. Þar
segir að flokkurinn hafi almennan
fyrirvara við málið á þessu stigi.
Tekið er sérstaklega fram að varð-
andi samninga EFTA og EB verði
fullur fyrirvari hafður um þátttöku
og fjárfestingu útlendinga í íslensku
efnahags- og atvinnulífi. Allir þing-
menn Alþýðubandalagsins nema
Hjörleifurstóðu að þessari bókun.
Að meðaltali 50% verðmunur á bökunarvörum en allt upp 1160%:
Oftast lægst verð í
Bónus og KEA nettó
Mjög mikill munur er á verði á
bökunarvörum milli verslana sam-
kvæmt könnun Verðlagsstofnunar í
34 verslunum í Reykjavík, Akurcyri
og Sauðárkróki. A útgjöldum fólks
fyrir jólabaksturinn getur greinilega
munað þúsundum króna eftir því
hvar innkaup eru gerð. T.d. hefði
verðmunur á einum pakka af marsip-
Stefán fær
að spyrja
Stefán Valgeirsson alþingis-
maður fékk í gær samþykki sam-
einaðs Alþingis til að leggja fyrir
dómsmálaráðherra fyrirspurn um
málsókn á hendur Magnúsi Thor-
oddsen fyrrum forseta Hæstarétt-
ar. Guðrún Helgadóttir forseti
sameinaðs Alþingis hafði áður
hafnað því að fyrirspumin yrði
lögð fram.
Fyrirspum Stefáns sem tekin
verður fyrir í næstu viku er í
tveim liðum. Hann spyr hvers
vegna mál Magnúsar hafi ekki
verið rannsakað að hætti opin-
berra mála og hvað valdi því að
aðeins sé höfðað mál á hendur
Magnúsi vegna áfengiskaupa
hans, sem einum af handhöfum
forsetavalds, en ekkert gert í
áfengiskaupum annarra, sem
virðast sambærileg að verulegu
leyti, eins og fram kemur í fyrir-
spurninni. -ABÓ
ani dugað fyrir 10 kg af hveiti.
Verðið reyndist oftast lægst í Bón-
us í Reykjavík (10 af 26 tegundum)
og KEA nettó á Akureyri (9 af 25
tegundum). Samanlagt verð þeirra
tegunda sem fengust í þessum versl-
unum var um 4,5% og 6,8% lægra
heldur en samanlagt lægsta finnan-
legt verð í könnuninni. Fjarðarkaup
var með lægsta verð á 8 af 38
tegundum sem þar vom seldar.
Hæsta verð var hins vegar oftast í SS
(9 af 36), Laugarás (9 af 29) og
Skagfirðingabúð (8 af 35).
Könnunin náði til 53ja vömteg-
unda. Af þeim fengust flestar í
Hagkaupi (43) þar af 3 á lægsta
verði, en að meðaltali var Hagkaups-
verð um 14% yfir lægsta finnanlegu
verði. Fæstar tegundir fundust í
Plúsmarkaðinum á Akureyri (16).
Vömflokkar í könnuninni vom
raunar 11; hveiti, lyftiduft, smjör-
líki, sykur, sýróp, kakó, súkkulaði,
möndlur, kókosmjöl, marsipan og
kökudropar - en af mismunandi
tegundum og sömuleiðis mismun-
andi þyngd af sömu tegundum.
Að meðaltali var 51% munur á
hæsta og lægsta verði. Þeir sem ætla
að baka úr möndlum ættu að gá að
sér fyrir kaup, því á þeim fannst allt
upp í 165% verðmunur. Á kókos-
mjöli reyndist í kringum 100% verð-
munur og sama á við um sýróp þótt
um sama vörumerki væri að ræða.
Verðmunur á suðusúkkulaði af
sömu tegund var algengur 30-60%,
en miklu meiri ef borið er saman
verð mismunandi tegunda.
í krónum talið var mestur verð-
munur, 361 kr., á 500 gr. af Odense
marsipani (frá 455-816 kr.). Verð-
munurinn á þessum eina pakka af
marsipani hefði t.d. dugað fyrir 10
kílóum af ódýrasta hveiti, eða meira
en hálfu kílói af súkkulaði.
Sé settur saman innkaupalisti og
annars vegar valdar ódýrustu vörur
af hverri tegund og hins vegar þær
dýrustu gæti dæmið litið svona út:
Innkaupalisti
Ódýrast ■ -Dýrast
kr. kr.
Hveiti 6kg. 204 500
Smjörlíki 4kg. 632 952
Sykur 6kg. 399 594
Flórsyk. lkg. 110 180
Púðursyk. 1 kg. 112 222
Sýróp 500 gr. 96 196
Kókosmj. 500 gr. 71 155
Kakó 500 gr. 200 628
Súkkul. 600 gr. 342 600
Möndlur 200 gr. 98 260
Marsip. 500 gr. 191 880
Lyftid. 450 gr. 109 276
Dropar 2gl- 65 109
Samtalskr. 2.629 5.552
I þessum ýtrustu dæmum er verð-
munurinn 111%, eða hátt í þrjú
þúsund kr. (2.923 kr.), eða t.d. verð
dæmigerðrar jólabókar. Þótt fæstum
tækist að kaupa allt á lægsta verði og
heldur enginn svo óheppinn að
kaupa allt á hæsta verði er þó ljóst
af þessu að vel getur munað fólk
hundruðum og þúsundum króna
hvort það gætir vel að verði við
innkaupin eða tínir bara í innkaupa-
körfuna eftir hendinni. - HEI
sjúkradeildarinnar. Túnamynd Pjetur.
Borgarspítalinn:
Ný sjúkradeild
tekin í notkun
Ný sjúkradeild í B-álmu Borgar-
spítala var tekin í notkun í gær. Á
sjúkradeildinni er gert ráð fyrir 27
rúmum til öldrunarlækninga og
bæklunaraðgerða. Þá hefur verið
tekin í notkun ný vararafstöð fyrir
spítalann, en sú sem fyrir var brást
sem kunnugt er þegar rafmagn fór af
suðvesturhorni landsins á haustmán-
uðum 1988.
í B-álmu eru nú þegar starfræktar
sjúkradeildir fyrir aldraða á 5. og 6.
hæð. Með nýju deildinni verða því
samtals 81 rúm fyrir aldraða í álm-
unni, auk þess sem á fyrstu hæð er
starfrækt sjúkra- og iðjuþjálfun og í
kjallara er aðstaða fyrir apótek,
lager, tæknideild og ræstingu.
Kostnaður við standsetningu nýju
deildarinnar er um 57 milljónir
króna á verðlagi í nóvember 1989.
-ABÓ