Tíminn - 09.12.1989, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Laugardagur 9. desember 1989
MINNING
Anna Bergljót
Böðvarsdóttir
Fædd 19. júní 1917
Dáin 2. desember 1989
í dag er kvödd merkiskonan Anna
Bergljót Böðvarsdóttir, húsfreyja og
stöðvarstjóri á Laugarvatni. Hún
var fædd hér á Laugarvatni 19. júní
1917, næstyngst þrettán barna Ing-
unnar Eyjólfsdóttur og Böðvars
Magnússonar. Erfrændgarðurhenn-
ar stór og samheldinn.
Anna eignaðist traustan sam-
ferðamann, Benjamín Halldórsson,
og þrjú böm: Bergljótu, Halldór
Steinar og Böðvar Inga, sem öll eru
gift og eiga börn. Halldór er búsettur
á Laugarvatni og var fagurt að sjá
hvernig Sigríður kona hans annaðist
Önnu og heimili hennar í haust.
Árið 1960 kom ég að Laugarvatni,
nýgift með barn á fyrsta ári. Þar
þekkti ég engan fyrir. Þá kom til mín
glæsileg kona, hress í máli og hvatti
mig til að koma í sund með konun-
um. Þarna hófust okkar kynni sem
þróuðust í einlæga vináttu þar sem
Anna var ávallt nálæg og gefandi til
hinstu stundar. Vinátta hennar
breiddist út yfir börnin okkar öll og
barnabörnin, sem hún sendi hand-
prjónaðar peysur og sokka. Slíka
sokka hef ég einnig séð á fjölda
smábarna hér á Laugarvatni, með
hennar handbragði. - Hún átti stórt
hjarta.
Anna stóð aldrei álengdar ef
hreyft var góðu málefni. Þannig var
hún einn af stofnfélögum Kvenfélags
Laugdæla og starfaði í því af dugnaði
og festu. Hún tók virkan þátt í
safnaðarlífi og hélt þar öllum þráð-
um í hendi sér, taldi hvorki eftir
tíma né fyrirhöfn. Við fráfall for-
eldra hennar var stofnaður minning-
arsjóður til kirkjubyggingar á Laug-
arvatni. Hún varðveitti þann sjóð og
sá fyrir sér rísa fagra kirkju. Anna
var einn af stofnfélögum Söngkórs
Miðdalskirkju árið 1952. Hún var
afar lagin við að laða nýja félaga og
glettni hennar og nærfærni mótaði
mjög þann félagsskap. Það má segja
að kórinn væri hennar óskabarn.
Hún var ávallt vakandi yfir að útvega
ný verkefni. Hún fékk tónskáldið
Pálmar Þ. Eyjólfsson til þess að
semja lög við texta Einars Sæmund-
sen um Laugardalinn sem síðan eru
sungin hér 17. júní. Hún hafði
miklar mætur á lögum Sigurðar Ág-
ústssonar og óskaði þess að kórinn
réði við „Háfjöllin" hans.
Anna lagðist inn á Sjúkrahús
Suðurlands I haust, þar sem allt var
gert fyrir hana sem hægt var og var
hún afar þakklát starfsfólki þess.
Hún komst heim um tíma og 3.
nóvember sl. komst hún af sálarstyrk
í vinaboð eina kvöldstund með rósir
sem hún nældi í okkur að skilnaði.
Guð blessi minningu hennar og
Fædd 7. maí 1894
Dáin 3. nóvembcr 1989
Örfá síðbúin kveðjuorð. Langan
starfsdag áttir þú að baki. Árla risin
úr rekkju og seint til náða gengin.
Allt í svo góðri röð og reglu, þó
enginn asi á ferðum, verkin unnust
samt. Ég leit svo til að þú værir hin
sívinnandi kona. Háöldruð varst þú
að prjóna; betra að hafa eitthvað að
dunda við, sagðirðu.
Róleg, yfirveguð og svo hlý, þann-
styrki Benjamín, börnin og ástvini
hennar alla.
Rannveig Pálsdóttir
Anna Böðvarsdóttir hafði þá sér-
stöðu meðal heimamanna hér á
Laugarvatni að hún hafði sjálf fylgst
með og fundið hvernig fornt höfuð-
ból, óðal foreldra hennar, breyttist í
skólasetur. Hún var fædd 17. júní
1917 og því 11 ára þegar héraðsskól-
inn tók til starfa 1928. Hér átti hún
heima alla ævi og ílentist aldrei
annars staðar. Hún leit til með
foreldrum sínum, Laugarvatnshjón-
unum Böðvari Magnússyni og Ing-
unni Eyjólfsdóttur, og sá svo um að
þau áttu hér hæga og góða dvöl til
hárrar elli. Laugvetningar sem aðrir
litu á Önnu sem fremsta fulltrúa
hinnar framsýnu fjölskyldu sem lét
hið sérstæða ættaróðal af hendi í
þágu uppvaxandi kynslóða. Öllu því
margvíslega starfi, sem hér hefur
verið unnið í rúmlega 60 ára sögu
skólasetursins, sýndi hún lifandi
áhuga og tengdi framtíðarvonir stað-
arins við eigin átthagatryggð. Og svo
var hún vönduð að ég minnist þess
ekki, þrátt fyrir áratuga kynni, að ég
hafi nokkurn tíma heyrt hana fella
neikvæða dóma um neina stofnun
eða starfsemi hér á staðnum. Hún
kaus ætíð að bregða hinu betra og
styðja það í orði og verki sem hún
taldi til heilla horfa. f hugum
margra, jafnvel flestra sem til
þekktu, varð hún sameiningartákn
hins litla samfélags hér á Laugar-
vatni. Við fráfall hennar er því
mikið skarð fyrir skildi.
Anna Bergljót, en svo hét hún
fullu nafni, hlaut algenga skóla-
menntun í Héraðsskólanum á Laug-
arvatni og Húsmæðraskólanum á
Laugalandi í Eyjafirði. En hún hélt
tryggð við æskustöðvar sínar. Og
síðan hún giftist árið 1950 eftirlifandi
eiginmanni sínum, Benjamín Hall-
dórssyni, húsasmíðameistara og hús-
verði Menntaskólans að Laugarvatni
frá upphafi, hefur heimili þeirra
staðið hér, rómað fyrir gestrisni,
nánast um þjóðbraut þvera. Þau
eignuðust tvo syni, Halldór Steinar,
trésmið og bifreiðastjóra á Laugar-
vatni, og Böðvar Inga, verslunar-
mann í Reykjavík. Áður átti Anna
dótturina Bergljótu Magnadóttur,
líffræðing og starfsmann tilrauna-
stöðvarinnar á Keldum, og ólst hún
upp að öllu leyti hjá þeim hjónum.
Börn Önnu eru myndar- og dugnað-
arfólk, þau eru öll gift og eiga
mannvænlegan barnahóp.
Þegar börn Önnu voru vaxin úr
grasi varð hún stöðvarstjóri Pósts og
síma á Laugarvatni og gegndi því
starfi frá 1966 til 1988 og raunar
ig kynntist ég þér.
Þú áttir dýrmætan fjársjóð þar
sem dótturbörnin voru og naust
hans ríkulega. Ekki var alltaf auð-
velt fyrir þig að vera alvarleg í návist
þeirra, þótt þú teldir það nauðsyn-
legt þegar þú varst að sinna þeim og
gæta þeirra, því að margt datt nú
ungviðinu í hug sem sagt var eða
gert á stundinni.
Margan góðan kaffisopann var ég
búin að þiggja í eldhúsinu hjá þér,
og þá um leið að njóta fróðleiks af
lengur í afleysingum. Á þeim vett-
vangi sem annars staðar varð hún
þekkt, bæði meðal heimamanna og
nemenda skólanna, fyrir hjálpfýsi
og greiðasemi. Og mér er kunnugt
um að hún naut mikils álits yfir-
manna sinna hjá Pósti og síma fyrir
trúnað og góða reglu í hvívetna.
Anna Böðvarsdóttir var kvenna
vænst ásýndum, meðalhá vexti,
beinvaxin og samsvaraði sér vel.
Allt fas hennar bar með sér einkar
geðþekka reisn og sjálfsvirðingu.
Hún var glaðvær og miðlaði öðrum
af léttri lund. Raungóð var hún með
afbrigðum og trygg sem klettur sín-
um vinum og vandamönnum. Þetta
eru ekki innantóm orð, heldur ósvik-
in reynsla. Ég þakka henni ógleym-
anleg kynni og tryggðavináttu sem
ég og fjölskylda mín höfum notið í
þrjá til fjóra áratugi. - Við hugsum
til Benjamíns og fjölskyldunnar allr-
ar í einlægri samúð. '
Krístinn Krístmundsson
„Vinir mínir fara fjöld“. Þessi
fleyga hending úr ljóði Bólu-Hjálm-
ars kom mér fyrst í hug er mér var
tjáð að Anna Böðvarsdóttur, fyrr-
verandi símstöðvarstjóri að Laugar-
vatni, hefði andast á sjúkrahúsinu á
Selfossi aðfaranótt 2. desember eftir
tiltölulega stutta legu.
Anna var fædd og uppalin að
Laugarvatni og ól þar mest allan
sinn aldur. Hún var næstyngst þrett-
án barna heiðurshjónanna Böðvars
Magnússonar hreppstjóra og Ing-
unnar Eyjólfsdóttur, en þau eignuð-
ust tólf dætur og einn son og ólu þar
að auki upp eina dótturdóttur.
Anna var alin upp á umsvifamiklu
heimili. Faðirinn var oft fjarverandi
að gegna fjölþættum félagsmálum
sem hann var óspart valinn til af
sveitungúm sínum og sýslungum.
Meðmóður sinni, Ingunni, ogsínum
eina bróður, Magnúsi, munu „Laug-
arvatnssystur", eins og þær hafa
almennt verið kallaðar, því oft hafa
þurft í æsku að taka til hendinni við
bústörfin og Anna var í þeim efnum
enginn eftirbátur.
Faðir Önnu seldi á sínum tíma
óðalsjörðina Laugarvatn, með allri
sinni fegurð, kostum og gæðum,
undir skólasetur. f bókinni „Undir
tindum" sem hann skrifaði á efri
árum og út kom 1953, getur faðir
hennar þess að það hafi verið gert í
fullu samráði við konu hans og börn,
en ekki sársaukalaust. Það var líka
uppfylling óska Magnúsar, föður
Böðvars, að láta jörðina ekki fara í
brask. Jónas frá Hriflu skrifar for-
mála að bókinni „Undir tindum" og
segir að bókin sé merkileg og grein-
argóð og þar sé skráð „Landnáma
hins nýja Laugarvatns“ og með sölu
jarðarinnar hafi hagsmunum ættar-
vörum þínum, úr gamla tímanum.
Það verða mér ógleymanlegar
stundir. Alla þína alúð og hlýju í
minn garð fæ ég seint þakkaða.
Nú ert þú komin til skapara þíns,
algóðs Guðs, sem sannarlega hefur
vandað sitt verk er hann bjó þig úr
garði. Ég veit að vanti hann konu til
að gæta lítilla barna þá kallar hann
á Þjg-
Ég man þig. Hafðu þökk fyrir allt
og allt.
Anna
innar verið fórnað fyrir hagsmuni
þjóðarinnar.
Ef Önnu Böðvarsdóttur hefði enst
líf og heilsa hefði hún getað ritað
annað bindi „Landnámu hins nýja
Laugarvatns" og tekið þráðinn upp
þar sem frásagnir föður hennar
enda, svo gjörkunnug var hún sögu
staðarins. Anna var það eina af
Laugarvatnssystkinunum sem ól svo
að segja allan sinn aldur að Laugar-
vatni. Hún fylgdist vel með öllu sem
þar gerðist en vegna hlédrægni hafði
hún sig lítt í frammi, en ótrúlegt er
að hún hafi verið ánægð með allar
ráðstafanir því svo milda ástúð bar
hún til staðarins.
Út af Ingunni og Böðvari, hrepp-
stjóra að Laugarvatni, er kominn
stór ættleggur, samheldið fólk og
félagslynt. Ég tel að Anna hafi
haldið uppi eins konar miðstöð fyrir
fjölskylduna, fyrst meðan hún bjó í
kjallaranum í Bjarkarlundi og að-
stoðaði foreldra sína og seinna, eftir
lát þeirra, uppi á hæðinni í Bjarkar-
lundi svo og í Símahúsinu.
Anna var skipuð stöðvarstjóri
Pósts og síma að Laugarvatni 1967
og gegndi því starfi þar til fyrir
tveimur árum að hún sagði því upp
fyrir aldurs sakir.
Ég tel að Anna hafi með sóma
verið eins konar andlit Laugarvatns.
Hún vandaði mjög valið á aðstoðar-
stúlkum sínum og fullvíst er að þeim
leið vel í návist hennar enda traust
og hjúasæl með afbrigðum. Anna
var rík af sjálfsögun, ævinlega
prúðbúin í vinnunni og virðuleg, en
það ljómaði mest af henni þegar
barnabörnin hennar voru að skokka
í kringum hana og hún lét sem þau
væru að hjálpa henni. Það var mikið
og óeigingjarnt starf sem Anna vann
fyrir Póst og síma að Laugarvatni og
alla sem dvöldu og komu á staðinn.
Sérstaklega var starf hennar mikið á
vetrum í sambandi við skólana og
nemendur þeirra. Hún komst að-
dáunarlega vel af við nemendur.
Hún brást mjög vel við öllu þeirra
kvabbi og aldrei held ég að nokkrum
nemanda hafi dottið í hug að
skemma símaklefana hjá henni eða
krota á þá, eins og víða er algengt.
Þótt slabb væri úti og mikið rennsli
af fólki inn á símstöðina var stöðin
ævinlega eins og nýskúruð, svo vel
tókst Önnu, með sínum virðuleik,
að halda í horfinu.
Margar ferðir átti ég á stöðina til
önnu, þung í spori og áhyggjufull
yfir afkomunni. Hún leysti ævinlega
með skilningi og röksemd úr öllum
mínum vanda án þess þó nokkurn
tíma að gleyma hag stofnunarinnar
sem henni hafði verið falið að gæta.
Það traust sem Anna hafði í svip
sínum hafði uppörvandi áhrif og
alltaf var ég léttari í spori þegar ég
fór frá henni.
Anna giftist Benjamín Halldórs-
syni, trésmíðameistara frá Skaftholti
í Gnúpverjahreppi. Frá stofnun
Menntaskólans að Laugarvatni hef-
ur hann haft þar umsjón og séð um
allar byggingar og einnig aðstoðað á
sumrin hótelstjóra Edduhótelsins í
Menntaskólanum. Anna og Benja-
mín eignuðust saman tvo syni: Hall-
dór húsasmið sem giftur er Sigríði
Mikaelsdóttur frá Patreksfirði og
eiga þau þrjú börn og hann eina
stjúpdóttur, þau eru búsett á Laug-
arvatni, og Böðvar Inga, verslun-
armann sem giftur er Sólveigu Frið-
geirsdóttur, ættaðri úr Kópavogi og
eiga þau þrjá drengi og eru búsett í
Svanþrúður
Vilhjálmsdóttir
Hánefsstöðum
Mosfellsbæ. Á heimili Önnu og
Benjamíns ólst einnig upp dóttir
Önnu, Bergljót Magnadóttir há-
skólakennari, sem Benjamín gekk
aðdáunarlega vel í föðurstað. Hún
er gift dr. Georg R. Douglas
menntaskólakennara. Þau eiga tvö
börn og eru búsett í Mosfellsbæ.
Fáum duldist að Anna hafði mikl-
ar mætur á Laugarvatni og það
verður vandasamt að uppfylla það
skarð sem hún skilur þar eftir sig.
Sennilega er það mörgum í fersku
minni þegar skriða féll úr fjallinu
fyrir ofan byggðina á Laugarvatni og
hreif með sér skóginn úr hlíðinni á
stóru svæði, fór yfir þjóðveginn og
umkringdi hús. Skriða hafði ekki
fallið á þeim stað í manna minnum.
Anna harmaði það mikla sár sem
skriðan skildi eftir sig en fagnaði því
síðar meir að horfa á litskrúðugar
lúpínur breiða sig yfir sárin og græða
upp hlíðina. Hún gat fylgst með
þessu undri út um gluggann þar sem
hún vann.
Anna átti á tímabili við mótdrægt
líf að stríða en með sjálfsaga og
víðsýni stóð hún eins og klettur í
hafinu með sigurskjöld sem færði
henni farsæld og bjarta daga.
Anna var alla tíð vel á sig komin
og frá á fæti. Hún var „sportkona",
gekk á skíðum á vetrum og stundaði
sund og aðrar íþróttir ef hún átti
þess kost. Hún var félagslynd í eðli
sínu. Aldrei var svo messað að Anna
stæði ekki með þeim fremstu í
kirkjukór Laugardalssóknar, enda
söngelsk. Ég held að fáar samkomur
hafi verið haldnar svo á Laugarvatni
að Anna væri ekki viðstödd.
í sumar ferðaðist hún um Norður-
lönd og heimsótti frænkur sínar sem
þar eru búsettar. Þær höfðu aldrei
fengið skemmtilegri gest, svo hress
var hún þá og kát. En þegar líða tók
á sumarið kenndi hún þess meins
sem ekki var hægt að græða.
Mér finnst allur lífsmáti Önnu
benda til þess að hún hafi lifað eftir
kjörorðinu „dyggð er sæla“ og upp-
skorið samkvæmt því farsæld og
fagurt líf.
Með djúpri hluttekningu til allra
aðstandenda og vina Önnu Böðvars-
dóttur.
Jensína Halldórsdóttir
fyrrv. skólastjóri Laugarvatni
Pú bláfjalla geimur með heiðjöklahring,
um hásumar flý þér að hjarta.
Ó, takmigífaðm. Minnsöknuðburtégsyng
um sumarkvöld við álftavatnið bjarta.
Þín ásjóna, móðir, hér yfir mér skín
með alskærum tárum kristals dagga.
Und miðsumars himni sé hvílan mín.
Hérskaltu, ísland, bami þínu vagga.
Hér andarguðs blær, og hér verð égsvo frjáls,
í hæðir ég berst til Ijóssins strauma,
æ lengra, æ lengra að lindum himinbáls,
unz leiðist ég í sólu fegri drauma.
(Stgr. Thorst.)
í dag kveðjum við konu sem gaf
okkur öllum svo mikið. Ég er viss
um að mörgum finnst sem mér að
Laugarvatn sé ekki samur staður er
Önnu Böðvars nýtur ekki lengur
við. Hún kunni að sjá það skemmti-
lega í tilverunni, var ávailt svo hress
og kát og glettnin skein úr augunum.
Hún gaf sér ætíð tíma til samskipta
við aðra þótt hún væri störfum
hlaðin. Hún var stöðvarstjóri Pósts
og síma í mörg ár og húsfreyja á
gestkvæmu heimili. Hún unni úti-
veru, stundaði skíðagöngu á vetrum,
leikfimi og sund, og göngutúrar með
hlíðum Laugarvatnsfjalls voru ófáir.
Hún sá fegurðina í landinu og unni
hvers konar listum.
Anna var ákaflega félagslynd enda
gott að umgangast hana. Hún var í
kirkjukórnum, kvenfélaginu, full-
trúi á kvenfélagasambandsþingum
og á aðalfundum SÍS í mörg ár og
virkur þátttakandi í félögum póst-
manna og stöðvarstjóra.
Anna Bergljót Böðvarsdóttir var
fædd 19. júní 1917 á Laugarvatni.
Foreldrar hennar voru Laugarvatns-
hjónin Ingunn Eyjólfsdóttir 'og
Böðvar Magnússon hreppstjóri.
Anna var næstyngst 13 systkina. Þau
eru: Ragnheiður, Arnheiður, Híf,
Sigríður, Lára, Auður og Svanlaug,
en látin eru Sigríður Oddný sem dó
vikugömul, Magnús, Laufey,
Hrefna og Magnea. Anna ólst upp
við glaðværð á fjölmennu menning-
arheimili þar sem tónlist og söngur