Tíminn - 13.02.1990, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Þriðjudagur 13. febrúar 1990
Dagsbrúnarmenn greiddu atkvæði um kjarasamningana eftir harðar umræður á félagsfundi í gær:
53% fundarmanna með
en 44% voru á móti
Dagsbrúnarmenn samþykktu nýju kjarasamningana með semingi í gær á fundi þar sem margt hvassyrðið var látið fjúka. Fundurinn var fremur fámennur.
405 manns greiddu atkvæði. 216 samþykktu, 179 voru á móti, 10 seðlar voru auðir eða ógildir. [imamvnd Pjetur.
Nýju kjarasamningarnir milli
ASÍ og VSÍ voru samþykktir með
216 atkvæðum gegn 179 á félags-
fundi verkamannafélagsins Dags-
brúnar í gær. Tíu seðlar voru auðir
eða ógildir þannig að 405 félags-
menn tóku þátt í atkvæðagreiðsl-
unni. Af þeim sem atkvæði greiddu
voru 53% samþykkir en 44% voru
á móti. Þarna var því mjótt á
munum.
Samningarnir voru einnig sam-
þykktir á fundi starfsmannafélags-
ins Sóknar en þar var afgerandi
meirihluti samþykkur samningun-
um eins og raunin hefur verið í
þeim félögum sem samþykkt hafa
samningana hingað til. Já sögðu
106 eða 84,2% en nei 19 eða
15,1%. Einn seðill var ógildur hjá
Sókn.
Þeir Guðmundur J. Guðmunds-
son og Sigurður Bessason fulltrúi á
skrifstofu Dagsbrúnar kynntu
samningana, forsendur þeirra og
markmið. Mikið var um frammí-
köll frá þeim sem ekki voru sáttir
við samningana. Eftir kynninguna
voru frjálsar umræður og urðu þær
miklar og harðar.
Gunnar Halldórsson tók fyrstur
til máls og sagði að það gæti virst
sterkur leikur að fella samningana.
Það væri þó óhyggilegt í því við-
kvæma atvinnuástandi sem nú
væri. Hann hvatti til þess að samn-
ingarnir yrðu samþykktir þótt
kjarabætur í þeim væru rýrar því
að, eins og hann sagði; „okkar tími
er ekki kominn."
Þórir Karl Jónasson hvatti hins
vegar til þess að samningarnir yrðu
felldir. Hann efaðist um að
vaxtalækkanir sem orðið hafa og
gert er ráð fyrir að verði í tengslum
við samninginn væru annað en
tómt fals. Vextiraf húsnæðislánum
og lífeyrissjóðalánum væru vísi-
tölubundin eftir sem áður.
Laun væru allt of lág og ekki
væri hægt að lifa af 42 þúsundum á
mánuði og fráleitt að ætlast til þess
að nokkur gæti það. „Þetta er allt
saman fals og lygi á kostnað verka-
lýðsins og við skulum fella þessa
samninga og kjósa nýja samninga-
nefnd,“ sagði Þórir Karl og var
ákaft fagnað.
Jóhannes Guðnason sagði að
samningarnir væru í sjálfu sér all
góðir með einni veigamikilli
undantekningu. Launin væru allt
of lág. Lágmarkslaun þyrftu að
vera um 80 þúsund á mánuði.
Hann lagði til að samningarnir
yrðu þess vegna felldir.
1 sama streng tók Þórarinn Vík-
ingur og taldi jafnframt að stjórn-
endur Dagsbrúnar kúguðu verka-
lýðinn á sama hátt og gerst hefði í
Austur-Evrópu. Þetta sagðist hann
hafa sannreynt er hann hefði tjáð
stjórn Dagsbrúnar bréflega að
hann segði sig úr Dagsbrún og að
félagið hefði ekki sitt leyfi til að
innheimta félagsgjöld af launum
sínum. Honum hefði þá verið tjáð
að hann missti öll réttindi ef hann
segði sig úr Dagsbrún en að hann
skyldi samt gjöra svo vel að borga
áfram eins og allir aðrir.
Þórarinn sagði að ekki væri sam-
ið um nokkurn skapaðan hlut og
lagði til að samningarnir yrðu felld-
ir og ný samninganefnd valin.
Hann sagði síðan: „Þið skuluð
vera einu íslendingarnir með hug-
rekki til að segja þessum helvítum
að fara til andskotans."
Jóhannes Sigursveinsson, Einar
Sigurðsson, Guðbrandur Magnús-
son og Þorsteinn Jónsson tóku í
sama streng og lögðu til að samn-
ingarnir yrðu felldir. Þorsteinn
vildi auk þess vita hvort blaðamenn
á fundinum væru í Dagsbrún því
að ef þeir væru það ekki vildi hann
fá samþykki fundarmanna fyrir að
vísa þeim út af fundinum. Fundar-
stjóri benti honum þá á að hann
stýrði ekki fundi.
Guðmundur J. Guðmundsson
svaraði gagnrýni sem fram kom á
samningana og skýrði frekar út
efnisatriði þeirra. Hann sagði að
vissulega fælust litlar hækkanir í
þeim. Hins vegar væri staðan nú sú
að frekari kjarabætur væru ómögu-
legar. Með þessum samningum
væri verið að verjast því að kjör
rýrnuðu enn frekar jafnframt jjví
að verið væri að leggja grundvöll
að traustara efnahagslífi sem yrði
forsenda nýrrar lífskjarasóknar.
Algert skilyrði væri að öll aðild-
arfélög ASÍ samþykktu samning-
ana nú og að enginn gæti komið á
eftir og heimtað meira en aðrir.
Slíkt myndi eyðileggja þá. Stað-
reynd væri að ef tækist að keyra
verðbólguna niður myndu verð-
bætur á lán jafnframt lækka og þar
með afborganir um meira en helm-
ing auk þess sem nafnvextir lækk-
uðu og ýmis þjónusta.
Guðmundur varaði við því að
fella samningana og sagði að menn
þyrftu ekki að byggja sér einhverj-
ar skýjaborgir um að takast mætti
með því að ná fram meiri kjarabót-
um. Hann svaraði síðan stóryrtri
gagnrýni á Dagsbrúnarforystuna
sem fram hafði komið og sagði:
„Eru það launráð við verkafólk að
hindra gengislækkun? Er vaxta-
lækkun launráð við verkafólk? Er
fast verðlag launráð við verkafólk?
Ég veit að kaupið er of lágt en
fyrsta atriðið er að ná þessu. Ef
þetta hrynur skellur verðbólgu-
skriðan yfir okkur,“ sagði Guð-
mundur.
Hann hvatti menn til að sam-
þykkja samningana og jafnframt
að hver einstakur yrði vakandi
fyrir því að samningarnir yrðu
haldnir og menn héldu vöku sinni
gagnvart hugsanlegum tilhneiging-
um til verðhækkana á vörum og
þjónustu bæði opinberra stofnana
og einkaaðila.
Árni Jóhannsson tók til máls á
eftir Guðmundi. Hann hvatti til
þess að menn samþykktu samning-
ana og sagði að í verðbólgu fengju
menn ekki neinar kjarabætur, að-
eins krónur sem rykju út í loftið
áður en við væri litið.
Hann minnti jafnframt hina
óánægðu á það að þeir bæru sinn
hluta ábyrgðarinnar á ástandi þjóð-
félagsins og sagði: „Þið hafið sjálf
kosið þessa fugla í ríkisstjómir ár
eftir ár og virðist ekkert hafa
skammast ykkar fyrir það. Sumir
þessara legáta hafa skilið eftir sig
allt að 14 milljarða halla þegar þeir
hafa staðið upp úr ráðherrastólun-
um.“
Árni sagði að ljóst væri að í
þjóðfélaginu væru til miklir fjár-
munir en þeir væru ekki í höndum
heiðarlegra verkamanna sem
hefðu um 45 þúsund á mánuði fyrir
fulla vinnu. Hann sagði að lokum
að ef verkamenn bæru ekki gæfu til
að standa saman og mylja fjár-
plógspakkið mélinu smærra í kosn-
ingunum í vor í Reykjavík þá ættu
þeir dauðann vísan.
-sá
25 millj. framlag í
gjaldeyrisvarasjóð
Rikisstjorn hefur ákveðið að
leggja til við Alþingi að veitt verði
25 milljón króna framlag í gjaldeyr-
isvarasjóð vegna Póllands. Ólafur
Ragnar Grímsson fjármálaráðherra
sendi fjarmálaraðherra og varafor-
sætisráðherra Póllands bréf í gær
þar sem tilkynnt var um ákvörðun
ríkisstjórnarinnar.
Varasjóðurinn er stofnaður að
tillögu pólsku ríkisstjórnarinnar, en
gert er ráð fyrir að flest iðnríki
Vesturlanda taki þátt í sjóðnum.
Verkefni hans er að stuðla að
stöðugleika í gjaldeyrisviðskiptum
með gjaldmiðli Póllands, zloty, en
pólska ríkisstjórnin ákvað að gera
hann að fullu skiptanlegan í aðra
gjaldmiðla í tengslum við vöru- og
þjónustuviðskipti frá og með ára-
mótum.
Það að gera zloty skiptanlegt í
tengslum við vöru- og þjónustuvið-
skipti er hluti af víðtækari efnahags-
umbótum sem miða að því að leysa
þau vandamál verðbólgu, erlendrar
skuldasöfnunar og almenns efna-
hagslegs óstöðugleika sem Pólland á
við að stríða, á sama tíma og mark-
aðsbúskapur er aukinn.
Pólsk stjórnvöld stefna að því að
sjóðurinn geti orðið allt að einn
milljarður bandaríkjadollara eða um
60 milljarðar íslenskra króna og er
hann vistaður í seðlabanka Banda-
ríkjanna sem jafnframt sér um dag-
legan rekstur hans á grundvelli fyrir-
mæla pólska seðlabankans.
Framlag íslands er ákveðið á
grundvelli hlutfallsstærðar Islands
meðal aðildarlanda Efnahags- og
framfarastofnunarinnar í París,
OECD. -ABÓ
SERA R0BERT
JACK LÁTINN
Séra Róbert Jack, fyrrum sókn-
arprestur og prófastur að Tjörn á
Vatnsnesi, lést að morgni sunnu-
dagsins 11. febrúar að heimili sínu
í Kópavogi. Hann fæddist í Glas-
gow í Skotlandi 5. ágúst 1913, en
kom til íslands 1936 sem knatt-
spyrnuþjálfari. Séra Róbert var
sóknarprestur að Tjörn áVatnsnesi
í rúm 30 ár, en lét af störfum á
síðasta ári. Fyrri kona hans var
Sigurlína Guðjónsdóttir, en hún
lést árið 1952. Síðari kona séra
Róberts var Vigdís Sigurðardóttir
og lifir hún mann sinn.