Tíminn - 29.03.1990, Blaðsíða 5
Fimmtudagur 29. mars 1990
Tíminn 5
Embætti ríkislögmanns blandast inn í deilur um „Sturlumálið“ á Alþingi:
Ráðherra vill afleggja
„þetta sjálfstæðisbákn“
Umræður fóru fram um „Stur1umálið“ utan dagskrár á Alþingi
í gær. Tilefnið var yfirlýsing Svavars Gestssonar, menntamála-
ráðherra, í fyrradag vegna athugasemda yfirskoðunarmanna
ríkisreiknings við fjárgreiðslur úr ríkissjóði vegna sátta milli
menntamálaráðherra og fjármálaráðherra annars vegar, og
Sturlu Kristjánssonar fyrrverandi fræðslustjóra á Norðuriandi
eystra hins vegar.
Það vakti nokkra athygli við
þessar umræður að bæði fjármála-
ráðherra og menntamálaráðherra
deildu mjög hart og óvægið á ríkis-
lögmann. Lýsti menntamálaráðherra
því yfir að hann vildi hreinlega
leggja embættið niður.
„Eg tel að það embætti sé óþarft,"
sagði Svavar. „Ég tel að ríkið eigi að
leita til lögmanna eins og annarra
aðila, eftir því sem þörf krefur á
hverjum tíma. Og þetta bákn sem
Sjálfstæðisflokkurinn bjó til undir
forystu Þorsteins Pálssonar á sínum
tíma, ríkislögmannsembættið, ég tel
að það sé alger óþarfi í núverandi
mynd.“
Olafur Ragnar Grímsson, fjár-
málaráðherra, tók í sama streng og
sagði það ranga ákvörðun hjá ríkis-
lögmanni að ætla að sækja það til
Hæstaréttar sem tapaðist í undirrétti.
Dómur hefði fallið í málinu og mál-
flutningur ríkislögmanns ekki fengið
náð fyrir þeim dómi.
Upphaf utandagskrárumræðnanna
var frétt í Ríkissjónvarpinu á mánu-
dag þar sem menntamálaráðherra
sagði að hann hefði tekið þá stefnu í
„Sturlumálinu“ að fylgja fordæmi
forvera síns Birgis ísleifs Gunnars-
sonar. Af þessu tilefhi fór Birgir ís-
leifúr fram á umræðu um málið utan
dagskrár á Alþingi.
Birgir Isleifur sagði að því færi
Qarri að menntamálaráðherra gæti
skotið sér á bak við sig þegar hann
væri að verja sín eigin embættisaf-
glöp. Slíkt væri ekki stórmannlegt.
Hann sakaði Svavar um að hafa far-
ið vísvitandi með ósannindi í þessu
máli og kvaðst vilja nefha íjögur at-
riði þar sem hann greindi algerlega á
við Svavar Gestsson.
Það væri í fyrsta lagi sú ákvörðun
að taka málið úr höndum Hæstarétt-
ar, þrátt fyrir eindregin andmæli rík-
islögmanns.
I öðru lagi hefðu menntamálaráð-
herra og fjármálaráðherra ákveðið
upp á sitt einsdæmi að greiða Sturlu
800.000 þúsund króna hærri bætur
en Bæjarþing Reykjavíkur hafði
dæmt honum.
í þriðja lagi hefði menntamálaráð-
herra boðið Sturlu að taka aftur við
sínu fyrra starfi. Á því hefði hann
aldrei ljáð máls í sinni ráðherratíð.
I fjórða lagi hefði hann ráðið
Sturlu til tímabundinna verkefna á
launakjörum sem voru mun lægri en
kjör fræðslustjóra. Svavar Gestsson
hefði hins veitt Sturlu tveggja ára fri
á fræðslustjóralaunum
Svavar Gestsson menntamálaráð-
herra sagði fulla ástæðu til þess að
Birgir Isleifur tæki þetta mál upp í
umræðum utan dagskrár, ef tekið
væri tillit til hans framgöngu í því,
svo og annarra ráðherra Sjálfstæðis-
Svavar Gestsson
flokksins. Enda full ástæða til þess
að rekja þá sögu all ítarlega.
Ráðherrann sagði að það sem lægi
fyrir í þessu mál væri að öll fræðslu-
umdæmi landsins hefðu farið fram
úr fjárlögum, samkvæmt ríkisbók-
haldi árið 1986, því ári sem Sturlu
var vikið úr starfi. Fræðsluumdæmi
Reykjavíkur hefði haft mest frávik
frá fjárlögum og Norðurlandsum-
dæmi eystra hefði verið langt frá því
að vera hæst.
Þá hefði legið fyrir að um langt
skeið hefðu verið uppi deilur á milli
Sverris Hermannssonar, þáverandi
menntamálaráðherra og Sturlu Krist-
jánssonar. Þeim deilum hefði lyktað
með því að ráðherrann hefði rekið
Sturlu og síðar verið dæmdur fyrir
það athæfi í undirrétti. Svavar rakti
síðan aðgerðir Birgis ísleifs eftir að
hann tók við embætti menntamála-
ráðherra árið 1987.
„Hann ákveður í fyrsta lagi að
Ólafur Ragnar Grímsson
reyna að bæta um með því að taka á
leigu sérstakt skrifstofúhúsnæði fyrir
Sturlu Kristjánsson, sem þó var
brottrekinn sem fræðslustjóri,“ sagði
menntamálaráðherra. „I öðru lagi
gengur hann frá því að Sturla verði
ráðinn til starfa við Kennaraháskóla
íslands við tiltekin verkefni. Og í
þriðja lagi ákveður hann, eftir að
þessi tími í Kennaraháskólanum er
runninn út að bæta við tveimur ár-
um...tveggja ára fræðslustjórakaupi
með 40 tímum í yfirvinnu handa
Sturlu Kristjánssyni.“
Svavar bætti því við að eftir að
Sturlu var sagt upp hefði verið ráð-
inn maður í hans stað, sem fljótlega
hefði hrökklast frá starfi og verið
færður til Menntamálaráðuneytisins
til að annast þar óljós verkefni. Ann-
ar maður hefði verið ráðinn í hans
stað og því í raun verið þrír menn
skráðir í starf fræðslustjóra í kjör-
dæminu.
„Það sem okkur er svo gefið að
sök er að vinna í anda Birgis ísleifs
Gunnarssonar, að þessu leytinu til,
að reyna að sætta málið,“ sagði
Svavar. Okkur er gefið það að sök í
þessu máli, af ríkislögmanni rétt eins
og hann sé einhver dómstóll, að við
höfum rifið málið út úr dómstóla-
meðferð. Málið hafði sætt dómstóla-
meðferð, það hafði verið dæmt í
málinu i Bæjarþinginu í Reykjavík,
niðurstaða þess dóms lá fyrir. Og
það er grundvallarregla í lögum að
menn eiga að leita sátta. Það er ljóst
og það er viðurkennt sjónarmið í
lögum og dómstólameðferð einnig
að málsaðilar geta sæst án niður-
stöðu hvenær sem er, þó þess að
málið kunni að vera til meðferðar
hjá viðkomandi stofnun."
Fjármálaráðherra tók til máls á eft-
ir menntamálaráðherra og
sagðist kvaðst hafa metið það svo
að það væri íjárhagslega hagkvæmt
fyrir ríkið að gera umrædda samn-
inga við Sturlu Kristjánsson. Þess
vegna hafi hann tekið þá ákvörðun
að áfrýja ekki til Hæstaréttar í þágu
hagsmuna ríkisins.
Fleiri tóku til máls við utandag-
skrárumræðumar s.s. Þorsteinn Páls-
son, formaður Sjálfstæðisfiokksins
og Pálmi Jónsson þingmaður, sem
báðir gagnrýndu Olaf Ragnar og
Svavar Gestsson íyrir að hafa dregið
„Sturlumálið" út úr Hæstarétti.
Guðmundur Ágústsson, þing-
flokksformaður Borgarafiokksins
sagði að hér væri um þrætur á milli
sjálfstæðismanna og alþýðubanda-
lagsmanna að ræða og lagði til að
þeir gerðu út um sín mál annars
staðar en í sölum þingsins. - ÁG
Flugleiðir fljúga
fyrir Arnarflug
Amarflug varð í gær að skila þotunni
sem félagið hefur haft á leigu frá
sænska flugfélaginu TransveL Þar með
hefúr Amarflug enga millilandavél til
umráða þessa stundina. Flugfélagið er
búið að tryggja sér aðra vél en hún
kemur ekki til landsins fýrr en um miðj-
an næsta mánuð.
Síðdegis í gær náði Amarflug sam-
komulagi við Flugleiði um að Flugleiðir
flytji milli 70-80 farþega, sem eiga bók-
að far til Amsterdam og Hamborgar, til
Kaupmannahafnar. Þaðan fara þeir svo
til ákvörðunarstaðar með öðrum flugfé-
lögum. Allmargir farþegar eiga bókað
far til íslands í dag fiá Amsterdam og
Hamborg. I gærkvöldi var ekki ljóst
hvemig Ámarflug leysir það mál. Flug-
félagið hyggst í dag reyna að fá leigða
þotu í skammtímaleigu. -EÓ
Ásgeir Hannes Eiríksson hefur boðað stuðn-
ingsmenn sína til fundar á Borginni á morgun:
Yfirlýsingin
kemur á morgun
Ásgeir Hannes Eiríksson þing-
maður segist ætla að opinbera
ákvörðun um pólitíska ffamtíð sína á
fúndi með stuðningsmönnum sínum,
á Hótel Borg síðdegis á morgun.
Þingmaðurinn vildi ekkert tjá sig í
samtali við Tímann i gær, um það,
hvort hann væri á leiðinni út úr Borg-
araflokknum og gengi til liðs við
Nýjan vettvang. ,J>etta kemur bara í
ljós, ég mun ræða þessi mál við vini
mína og félaga á fúndinum á Hótel
Borg,“ sagði Ásgeir Hannes. - ÁG
Ásgeir Hannes Eiríksson
Leikaramir Þórarinn Eyfjörð, Guðlaug María Bjamadóttir og Þórdís Amljótsdóttír eru meðal leikenda í Hjartatromp-
etnum.
Nýtt íslenskt leikverk
íslenska leikhúsið frumsýnir í
kvöld nýtt íslenskt leikrit, „Hjartatr-
ompet" eftir Kristínu Ómarsdóttur
rithöfúnd. Kristín hlaut fyrstu verð-
laun í leikritasamkeppni Þjóðleik-
hússins fyrir einþáttunginn „Draum-
ar á hvolfi“, en hann var sýndur á
Litla sviði Þjóðleikhússins 1987.
Hjartatrompet fjallar um samskipti
fjögurra persóna, sem búa saman.
Þær eru Lára, sem er ekkja og hús-
ráðandinn á heimilinu, Helgi fóstur-
sonur hennar og Hákon mágur henn-
ar. Leikritið hefst þegar fjórða per-
sónan Dódó, flyst inn á heimilið og á
hún eftir að hafa mikil áhrif á heim-
ilislífið auk þess sem líf þeirra allra á
eftir að taka ýmsum breytingum.
Leikritið byggir á togstreitunni á
milli þess unga og þess sem ekki er
lengur ungur, togstreitunni um
valdabaráttu og ást, erótík og eignar-
rétt.
Pétur Einarsson leikstýrir verkinu.
íslenska leikhúsið er nýstofhaður at-
vinnuleikhópur, sem hefúr að mark-
miði að setja upp íslensk verk og
hvetja unga rithöfunda til leikritunar.
Að íslenska leikhúsinu standa auk
Péturs Einarssonar og Kristínar
Ómarsdóttur leikararnir Guðlaug
María Bjamadóttir, Halldór Bjöms-
son, Þórarinn Eyfjörð og Þórdís Am-
ljótsdóttir. Halla Helgadóttir er bún-
ingahönnuður og Ieikmyndateiknari
er Ingileif Thorlacius.
Sýnt verður í Leikhúsi Frú Emilíu,
Skeifúnni 3c. -EÓ
Opinn fundur með forsætisráðherra:
Bjartari efnahagshorfur
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra mun á opnum fúndi á
Hótel Sögu í kvöld fjalla um bjart-
ari horfur í efnahagsmálum þjóðar-
innar. Fundurinn verður í Súlnasal
Hótel Sögu og hefst klukkan
20:30. Eftir að forsætisráðherra
hefúr lokið máli sínu mun gestum
gefast kostur á að bera fram spum-
ingar. Það er Framsóknarfélag
Reykjavíkur sem stendur að fúnd-
inum.