Tíminn - 19.10.1990, Page 6

6 Tíminn
Föstudagur 19. október 1990
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin f Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrfmsson
Auglýsingastjóri: Steingrfmur Gfslason
SkrifstofunLyngháls 9,110 Reykjavík. Sími: 686300.
Auglýsingasfml: 680001. Kvöldsímar. Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setnlng og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1000,-, verð f lausasölu kr. 90,- og kr. 110,- um
helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Ein málstofa
Góðu heilli eru alþingismenn að ræða í alvöru að gera
Alþingi að einni málstofu. Það skipulag sem nú gild-
ir, að þingið sé þrískiptur umræðu- og afgreiðsluvett-
vangur, er úrelt. Það á rætur í gömlum tíma og af-
lögðu kosningafyrirkomulagi. Konungur tilnefndi á
sinni tíð vissan hluta þingmanna og þeir sátu í efri
deild. Síðar var konungkjörið afnumið, en tekið upp
svokallað landskjör og enn var deildaskiptingin látin
halda sér. Ástæðulaus íhaldssemi hefúr ráðið því að
skipulagsbreytingar hafa ekki verið gerðar á Alþingi.
Ýmis önnur þing hafa gengið í gegnum svipaða þró-
un og starfa nú í einni málstofu í stað þess að vera
skipt í deildir eða sérþing. Það sem mælir með því hér
á landi að Alþingi sé ein málstofa er þó ekki endilega
það að vísa til erlendra fyrirmynda, heldur hitt að all-
ir alþingismenn eru í raun og veru kosnir til þess að
sitja í einni málstofu. Efri og neðri deild gegna ná-
kvæmlega sama hlutverki í löggjafarstarfi og engin
sönnun fyrir því að þess háttar tvíverknaður bæti
meðferð þingmála. Allt löggjafarstarf getur sem best
farið fram í einni málstofú. Virkara nefndarstarf
myndi vega upp á móti því sem sumir halda að sé
kostnaður við tvær þingdeildir. Ef halda ætti deilda-
skiptingu Alþingis væri rétt að gera mun á verkefnum
deildanna og kjósa þingmenn með mismunandi hætti
eins og gerist í þeim þingum sem hafa fulltrúadeild og
öldungadeild.
Fleira mælir með því að Alþingi leggi niður þá þrí-
skiptingu starfsdeilda sem nú er við lýði, þ.e. að
skipta sér í efri og neðri deild og starfa auk þess sem
sameinað þing, en það er sú fáránlega útkoma sem
orðið getur að meirihluti í sameinuðu þingi kann að
umbreytast í minnihluta í annarri hvorri þingdeild-
inni, eins og fyrir hefur komið oftar en einu sinni og
síðast haustið 1988, þegar Steingrímur Hermannsson
myndaði lögfulla meirihlutastjóm miðað við stöðuna
í sameinuðu þingi, en lenti í pattstöðu í neðri deild,
hafði þar ekki formlegan meirihluta.
Á þeim tíma vom þessi mál rædd ítarlega í ritstjóm-
argreinum Tímans og eindregið mælt með því að al-
þingismenn tækju skipulagsmál Alþingis til endur-
skoðunar með það fyrir augum að gera þingið að
einni málstofu. Þessi hugmynd er að sjálfsögðu ekki
„ný“, hún hefur lengi verið rædd án þess að hafa al-
mennan stuðning ráðamanna. Þetta virðist vera að
breytast. Páll Pétursson, formaður þingflokks Fram-
sóknarflokksins, hefur fýlgt þessari hugmynd mynd-
arlega úr garði með frumvarpsflutningi á síðustu
þingum og Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðis-
flokksins, styður slíka breytingu. Hugmyndin mun
eiga stuðningsmenn í öllum stjómmálaflokkum. Þótt
það sé af formsástæðum og eftir þingsiðum óvenju-
legt að forsetar þingsins þrír beiti sér sérstaklega í
pólitísku máli af þessu tagi á þann hátt sem þeir hafa
gert, er ekki ástæða til að gera mikið úr því. En um-
ffarn allt er þetta málefni þingflokkanna en ekki þing-
forsetanna.
■■ —■ — i i ■ i ..........
GARRI

Erfiðlega hefur gengið að halda ut-
an nm Sölusamtök íslenskra út*
flytjenda, Á örðugkíkatímum urðu
samtök |>es«i til. Þá var fereppa og
erfiftkikar í saltfisksölu. Hörðusfcu
enn eins og
ið innan aamtaka, sem ksmu fram
eins og ein heild út á við. Nú um
langt skeið hefur sala á sjávarafurð-
um, saltfiski sem öðrum fiski,
var færð út ng út-
eldn hirt fisldnn
boöum inn á tsienskan markað.
Gróðavonin glepur, það sem þéttu
Hísnauðsynieg samtök á árum áður
þykir betra að eiga sitt undir duttl-
ungum markaðarins á meðan hann
býður vel. Minna er hugað að því að
samtök sem eru eyðilögð í dag nýt-
ast engum á morgun.
Á móti sjálfu sér
Erfiðkikar SÍF hafa kristaUast í
uppsögn Magnúsar Gunnarssonar,
framkvæmdastjóra samtakanna.
Hann stúð að tillögu á félagsfuodi,
þar sem lagt var tíl að félagsmenn
flyttu ekki út flattan ferskan fisk,
sem síðan er saltaður erlendis og
veitír saltfiski okkar harða sam-
keppni. Tillagan var felld. Menn
vikiu heldur eiga þess kost aö sulla
flöttum fiski á erkndan markað
heldur en vemda saltfisksöiuna
héðan. Með því var gróðavonin iátin
hera fyrirhyggjuna ofurilði, Því var
horið vlð að ummæK utanrfldsráð-
herra uro að gefa saltfisksöluna
frjálsa hefðu ráðið úrslitum t at-
kvæðagreiðslunni. Orð utanríkis-
ráðherra geta eldn verið blórabögg-
inu. Þat IOTI
á Jónunum að vestan, þessum nýk-
rötum með ftjálshyggjubakternina
frá fhatóinu, helðu þeir orðið að
taka við sjávarútveginum þjóðnýtt-
Utanrfldsjíðherra hefur gert
stlkkprufu og leyft elnum saltfisk-
vericanda að flytja út saltfisk utan
vlð sölukerfi SIF. Ekki tókst þú bet-
Magnús Gunitarsson.
ull íþessu tHviki. Undfarótin er vflji
að selja flattan fisk í sam-
ið sölusamökin. Eðlilegt
verður að teljast að Magnús Gunn-
arsson kæri sig ekki um að vínna
hjá samtökum, sem hafe ekki
manndóm í sér tíl að verja eigið Iff.
Baktería
'unnar
ogfáþví breytt. Þessi stikkprufe ut-
anríkisráðherra varð því hvorki
honum né útflytjandanum til
fremdar.
Þeir hafa sumh
hverífe látið f sér heyra út af upp-
sögn Magnúsar Gunnarssonar og
iýst iítílit hrifhingu út af þvf máli.
Magnús hefur staðið sig vel í starfi
og í hans tíð hefur verið biyddað á
að
bitnlr yfir því að Magnús Gunnars-
son skuli ætía að hætta störfum. Ef
svo fer að ekki verður hægt að
í forsvari fyrir samtök á sjálfs-
morðsskeiði, verífe meðliimmir
hefur verið tafeð um, að mildð
skortí á, að fiskur væri unninn hér
niðor samtök og ríkisstofnamr, fku
eíns og þelr hafi tetóð bakteríu tii að fraroleiða ma. saltfisk svo
ins. Sú var þó tíð að halda varð aft- otótur á eríendum mörkuðum eftír
ur af krötum, og beita póBtfskum að fiskimið við lönd þeirra em oi•&-
kröftum, svo þeim tældst etód að in meogun að bráð. Garri
AF ERLENDUM VETTVANGI
Hrottaskapur Israela
Mánudaginn 9. þ.m. varð sá at-
burður á Musterishæðinni í Jerú-
salem að 21 maður féll dauður íyr-
ir byssukúlum lögreglu og 150
lágu særðir eftir með mismunandi
alvarleg skotsár. Skotmennirnir
voru ísraelskir lögreglumenn, þeir
sem féllu eða særðust voru Palest-
ínumenn. Þótt þjóðfélagsástandið
í ísrael hafi í áratugi verið þannig
að það hefur alið á viðvarandi
hrottaskap af þessu tagi, fór samt
svo að heiminum virtist blöskra
þetta atvik, og er það að vonum.
Fordæming S.Þ.
Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna, sem alla jafna hefur ekki þótt
samstætt um fordæmingu á
hrottaskapnum í Austurlöndum
nær, þ. á m. ísrael, mannaði sig
upp að fordæma þennan verknað,
en þó með svo teygjanlegu orða-
lagi, að hvorugum málspartinum
þykir viðunandi fyrir sig, og þarf
það út af fyrir sig ekki að koma á
óvart. ísraelsmönnum þykir aldrei
nóg með sinn málstað gert eins og
alkunna er og Palestínumönnum
finnst þeir vera í stöðu ljóta andar-
ungans og öskubuskunnar. Land-
leysingjar sem þeir eru njóta þeir í
hæsta lagi góðgerðarsamúðar ef
mikið ber út af en Iítils skilnings á
raunverulegum vanda sínum.
Meira en 40 ára úrræða- og mein-
ingarleysi stórþjóðanna í málefn-
um ísraelsmanna og Palestínu-
þjóðarinnar speglaðist í klaufaleg-
um orðum Hurds, utanríkisráð-
herra Breta, um þau efni, þegar
hann var á ferðalagi í ísrael til þess
að tala við báða málsaðila nú í vik-
unni. Hurd tókst að gera sig tor-
tryggilegan í augum Palestínu-
manna með vanhugsuðum orðum
sínum um sjálfstætt Palestínuríki.
Þótt ráðherrann hafi eftir á reynt
að skýra nánar merkingu orða
sinna, breytir það engu um úr-
ræðaleysi Breta og annarra stór-
velda um Iausn á deilum ísraela og
Palestínumanna. Þessar deilur eru
þó bæði langvinnar og hættulegar
og ein rótin að ófriðarástandinu í
löndunum fyrir botni Miðjarðar-
hafsins og Miðausturlöndum yfir-
leitt. Án lausnar á vanda Palestínu-
manna verður aldrei friður í þess-
um heimshluta.
Skotið í bakið
En af því að það var þessi afmark-
aði atburður á Musterishæðinni 9.
þ.m., sem hleypt hefur Iífi í al-
þjóðaumræðu um deilur ísraela og
Palestínumanna, mitt í öllu Persa-
flóafárinu, er fróðlegt að vita meira
um það sem gerðist. Breska blaðið
Sunday Times reynir að gera þessu
máli skil og slær því upp á forsíðu
14. þ.m. að ísraelska lögreglan hafi
skotið á Palestínumennina án þess
að hafa hina minnstu stjórn á at-
höfnum sínum. Skotárásin var
hrottafengið hryðjuverk og í engu
samræmi við tilefnið. Fyrir þessu
kveðst blaðið hafa sannanir frá
ísraelskum öryggisyfirvöldum
sjálfum, sem segja að lögreglan
hafi farið þvert gegn fyrirmælum,
þegar hún skaut úr hríðskotabyss-
um á Palestínumennina, sem voru
óvopnaðir. Það sýnir hversu
stjórnlaus og hrottafengin þessi
árás var, að lögreglan skaut fólkið í
bakið á flótta og beindi skothríð að
hjúkrunarliði sem var að hlúa að
særðum og dauðvona mönnum.
Réttur
Palestínumanna
Það er því síst að furða, þótt Ör-
yggisráð Sameinuðu þjóðanna for-
dæmi siíkar aðfarir. En það er e.t.v.
heldur ekki undrunarefni, þótt rík-
isstjórn undir forsæti manna á
borð við ísak Shamir bregðist illa
við fordæmingunni og neiti Sam-
einuðu þjóðunum um að alþjóðleg
rannsóknarnefnd kanni þetta
fólskuverk ísraelsku lögreglunnar.
Shamir hefur aldrei átt önnur svör
í viðskiptum sínum við Palestínu-
menn en að þeir séu réttdræpir, ef
þeir sýna andróður. Honum fmnst
það réttlætanlegt að svara hnefa-
höggum og steinkasti með hríð-
skotaárás. Iþessu tilfelli er reyndar
vafamál að Palestínumennirnir
hafi barið frá sér eða kastað grjóti,
svo að það þyrfti að verða upphaf
miskunnarlausrar skotárásar.
Hrottaverk ísraela á Musteris-
hæðinni er vissulega vert fordæm-
ingar eitt út af fyrir sig. En um-
fram allt er þetta spegilmynd af
ástandi sem felur það í sér að
hryðjuverk verði endurtekin með-
an það varir. Þetta er ein áminn-
ingin enn um að stórveldi og Sam-
einuðu þjóðirnar verða að samein-
ast um lausn á vanda Palestínu-
manna. Réttur þeirra hefur of
lengi verið fyrir borð borinn.
I.G.