Tíminn - 13.11.1990, Blaðsíða 16
111/^1 VQIMC A
RÍKISSKIP
NÚTÍMA FLUTNINGAR
Hatnarhusmu v Tryggvagotu.
S 28822
AKTU EKKI ÚT
í ÓVISSUNA.
AKTUÁ
Ingvar
Helgason hf.
Sævartiöföa 2
Sími 91-674000
<§
I íniinn
ÞRIÐJUDAGUR13. NÓVEMBER1990
Aðilar vinnumarkaðarins og fulltrúar bænda ræða þessa daaana um róttækar tillögur
hafa það að markmiði að lækka verð á búvörum og tryggja bændum viðunandi kjór:
ROTTÆKAR TILLOGUR
ILANDBUNAÐARMALUM
Beinar greiðslur til bænda, innflutningur á nýjum og betri
hænsnastofnum og fijáls sala á mjólkurkvóta. Þetta eru meðal
þeirra tillagna sem aðilar vinnumarkaðarins og fuiitrúar bænda
eru að ræða þessa dagana. Með þessum og fleiri tillögum á að
verða hægt að ná fram veruiegri hagræðingu og þar með lægra bú-
vöruverði. „Hér eru á ferðinni róttækar tillögur sem ég hef trú á
að hafl í för með sér jákvæð áhrif á afkomu neytenda og bænda,“
sagði einn nefndarmanna í sjömannanefnd í samtali við Tímann.
Sjömannanefndin svokallaða var
sett á stofn í tengslum við gerð
kjarasamninganna fyrr á þessu ári
sem kenndir eru við þjóðarsátt. í
nefndinni sitja: Guðmundur Sig-
þórsson frá landbúnaðarráðuneyt-
inu, formaður nefndarinnar; As-
mundur Stefánsson fyrir hönd
ASÍ, Ögmundur Jónasson fyrir
hönd BSRB, Þórarinn V. Þórarins-
son fyrir hönd VSÍ, Hjörtur Eiríks-
son fýrir hönd VMS, Haukur Hall-
dórsson og Hákon Sigurgrímsson
fyrir hönd Stéttarsambands
bænda. Ritari nefndarinnar er
Gunnlaugur Júlíusson.
Til að byrja með fór nefndarstarf-
ið fyrst og fremst í að upplýsa aðila
vinnumarkaðarins um hið marg-
brotna landbúnaðarkerfí. Haukur
Halldórsson sagði í samtali við
Tímann í vor að verið væri að
kenna aðilum vinnumarkaðarins á
kerfið. í sumar og haust hefur ver-
ið velt upp ýmsum hugmyndum
og leiðum til að auka hagkvæmni,
með það að markmiði að lækka
verð á búvörum. Nokkrar undir-
nefndir hafa starfað að þessum
málum, sem m.a. hafa haft það
hlutverk að reikna út áhrif ein-
stakra breytinga á þessu sviði.
Undanfarnar vikur hafa undir-
nefndir og sjálf sjömannanefndin
fundað stíft. Ákveðið hefur verið
að láta þetta nefndarstarf hafa al-
geran forgang og því hafa eigin-
legar samningaviðræður um nýj-
an búvörusamning legið niðri síð-
an í haust. Stefnt er að því að
nefndin skili áfangaskýrslu fyrir 1.
desember, en þá á að vera lokið
endurskoðun á kjarasamningun-
um.
Nefndarmenn hafa verið tregir til
að greina frá þeim tillögum sem
hafa verið á borðum nefndarinnar,
m.a. vegna þess að óvíst er hvað
verður þar ofan á. í Vinnunni,
tímariti Alþýöusambands íslands,
er rætt við Guðmund Gylfa Guð-
mundsson, hagfræðing ASÍ, og
þar fjallar hann nokkuð um tillög-
ur nefndarinnar. Greinin er undir
fyrirsögninni: „Stefnir í allsherjar
uppstokkun í landbúnaði?" Spurt
er hvort aukin hagræðing í land-
búnaði geti gefið af sér 20-30%
lækkun helstu landbúnaðarafurða
og allt að 2-3% lækkun fram-
færslukostnaðar heimilanna í
landinu?
Haft er eftir Guðmundi að mikið
hafi verið rætt í nefndinni að flytja
inn egg til að bæta hænsnastofn-
inn. Tálað er um að verði staðið að
þessu með skipulögðum hætti,
megi ná fram 20-30% framleiðni-
aukningu á tveimur árum. Guð-
mundur segir einnig að nefndin
hafi rætt um að leyfa sölu á mjólk-
urkvóta, eins og kúabændur hafa
reyndar lagt til, en talið er að með
því móti verði hægt að nýta betur
þá fjárfestingu sem fyrir er í land-
inu.
Gunnlaugur Júlíusson hagfræð-
ingur sagði að allmikið hefði verið
rætt í nefndinni um að taka upp
beinar greiðslur til bænda. Hann
sagði það fyrirkomulag að ýmsu
leyti áhugavert, en þá yrði líka að
gera margvíslegar aðrar ráðstafan-
ir samhliða. Gunnlaugur vildi að
öðru leyti ekki tjá sig um tillögur
nefndarinnar á þessu stigi.
Nefndin hefur enn sem komið er
lítið rætt um vanda sauðfjárfram-
leiðslunnar, en sá vandi er ekki
auðleystur. Ýmsir óttast að sam-
dráttur í innanlandsneyslu muni
halda áfram. Framleiðsla hefur
dregist mikið saman á síðustu ár-
um, en það hefur ekki dugað til að
jafnvægi kæmist á. Ýmislegt bend-
ir til að erfitt geti orðið að draga
enn frekar úr framleiðslu með
þeim aðferðum sem hingað til
hafa verið notaðar.
Sjömannanefndin hefur sett sér
þrenn markmið: að lækka verð á
búvörum til neytenda, að tryggja
bændum viðunandi kjör og að
lækka kostnað ríkissjóðs vegna
landbúnaðarframleiðslunnar.
GATT-viðræðurnar tengjast óhjá-
kvæmilega þessum umræðum. ís-
lendingar hafa boðist til að draga
úr framleiðsluhvetjandi styrkjum
til landbúnaðar um 60-65%. Guð-
mundur Sigþórsson, skrifstofu-
stjóri í landbúnaðarráðuneytinu,
er farinn til Genfar til að vera við-
staddur lokahrinu viðræðnanna.
-EÓ
Dauðsfall í Vestmannaeyjum.
Barst læknisaöstoö of seint?
Ungur Svíi
lést vegna
heilabólgu
Tæplega tvítugur sænskur piltur niður í skólum eða vinnustöðum,
lést af vöidum heilahimnubólgu í þá hafl verið gripið til þess ráðs
Vestmannaeyjum á sunnudag. að gefa sýklalyf, sem hefði yflr-
Pilturinn vann í Fiskiðjunni í leitt geflst vel.
Vestmannaeyjum. Hann hafði í útvarpsþættinum „ísland í
veikst á föstudag, en var fluttur á dag“, á Bylgjunni í gær, kom
sjúkrahúsið í Vestmannaeyjum á fram í viðtölum við samstarfsfólk
sunnudag, þar sem hann lést. sænska piltsins að læknar í Vest-
Að sögn Ólafs Ólafssonar land- mannaeyjum hefðu ekki fengist
læknis stafaði þessi heilahimnu- til að vitja hans í Fiskiðjuna eftir
bólga af sýklasýkingu og koma að hann var orðlnn veikur og að
upp einstaka slík tiifelli á hveiju þeir vildu helst ekki koma í
ári. Sýklasýking þessi dreiflst frystihúsin yflrleitt Landlæknir
með smíti, en landlæknir sagðist kvaðst ekk) kannast við þetta.
vonast til að fljótlega verði farið Auk þess væri bráðveikt fólk yflr-
að bólusetja við þessu, sérstak- leitt flutt á sjúkrahús. Landlækn-
lega ungt fólk, en Norðmenn hafa ir vildi þó hafa nokkurn fyrirvara
náð langt í bóluefnisrannsóknum á því sem hér kemur fram, vegna
gegn sýkingum af þessu tagi. þess að honum hefur ekki borist
Landlæknir sagði að þegar nákvæm skýrsla af atburðinum.
sýklasýldng sem þessl styngi sér —GEÓ
w Ný pökkunaraðferð stóreykur geymsluþol dilkakjöts:
Ofryst kolsýrt ket
Kaupfélagið og Sláturhúsið í Borg-
amesi hafa nýverið sett á markað
dilkakjöt í loftskiptum umbúðum.
Tilraunir með umbúðimar hafa
staðið í um tvö ár og er útkoman ný
pökkunaraðferð sem lengir
geymsluþol á fersku og ófrosnu
dilkakjöti.
Aðferðin byggir á góðri kælingu og
pökkun í kolsýru og miklu hreinlæti
við vinnslu kjötsins. Þetta þýðir að
hægt verður að bjóða upp á ófrosið
og meyrt dilkakjöt fram að jólum. í
gær kynntu fulltrúar Kaupfélagsins
og Sláturfélagsins í Borgarnesi af-
urðina í Matreiðsluskólanum okkar
að Bæjarhrauni 16. Á kynningunni
kom fram að tilraunir frá því í fyrra
sýndu að kjöt í loftskiptum umbúð-
um geymist vel í 8 vikur, sem er um
3-4 vikum lengra en hægt er með
öðrum geymsluaðferðum. Þegar
geymslupokinn er opnaður hverfur
kolsýran úr stykkjunum og þá
geymist kjötið í kæli í 3-4 daga.
Að sögn Hilmars B. Jónssonar,
matreiðslumeistara og eiganda Mat-
reiðsluskólans okkar, er kjötið sem
notað er valdir hlutar skrokksins.
Um er að ræða hluta úr framparti
þar sem búið er að skera í burtu
bringukollinn og hálsinn. Þá eru
hryggur og læri heil. Þá sagði Hilm-
ar að pökkunaraðferðin væri mjög
sniðug og t.d. hefði kjötið, sem þeir komið úr pakkningunni. Bragðið
hefðu prófað á kynningunni, -verið væri engu að síður virkilega gott.
fullhangið sex vikna gamalt en ný- khg.
Á myndinni sjáum við Hilmar B. Jónsson matreiöslumeistara vera að
matreiða „kolsýmdilkakjöt" úr loftsklptum umbúðum.
Tímamynd: Aml BJama