Tíminn - 10.01.1991, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Fimmtudagur 10. janúar 1991
Aríar, Arabar og Hebrear
- og 15. janúar
Aríar voru „fundnir upp“, ekki af
Hitler, heldur af Rask og Young,
Bopp og Grimm, Humboldt og Go-
bineau og öðrum ágætismönnum
framfaranna á 19. öld, og fór sú
þekking vaxandi fram á hina 20.
Varð mönnum full- ljóst, að sam-
band hinna indóevrópsku þjóða var
ekki aðeins á sviði tungumálsins,
heldur einnig ætternislegt: allsstað-
ar þar sem menn komast næst upp-
tökum þeirra þjóða, sem töluðu þau
tungumál af einni rót, rákust menn
á vitnisburði um hávaxið, fagurleitt,
bjarthært og bláeygt fólk. Að slíkur
stofn var til, ætti enginn að þurfa að
taka sem móðgun við sig, jafnvel þó
að hann eða hana vanti eitthvað af
því, sem upprunalegast var. Munu
„frumheimkynnin" hafa verið ekki
fjarri því sem Litháen er nú, en þar
er sagt vera svo upprunalegt tungu-
mál, að jafnvel íslenskan megi vara
sig, í sumum greinum. — En mikið
hefur verið reynt til að breiða yfír
þessar líffræðilegu, málfræðilegu og
sagnfræðilegu staðreyndir á seinni
árum, og ýmsar gervikenningar ver-
ið búnar til — og „mannfræði" er
nú ýmislegt kallað, sem ekki er það.
Það þótti mannfræðingum að vest-
an einkennilegt — meðan komm-
únisminn mátti sín — að starfs-
bræður þeirra að austan töluðu
frjálslega um þessar staðreyndir á
sameiginlegum þingum, sem hinir
vestrænu máttu heita múlbundnir
að minnast aldrei á. Skýringin var
væntanlega sú, að hjá kommúnist-
um var valdstjórnin svo alger, að
engin „hætta“ var á því að neitt bær-
ist út um það, sem vísindamenn
spjölluðu á þingum sínum; en á
Vesturlöndum barst allt út, og þess-
vegna var það ráð tekið þar að kúska
fræðimennina og allar frjálsar radd-
ir, svo að hægt væri að halda áfram
„holukústinu" gegn hinum hvíta
kynstofni. Það „holukúst" er nú svo
langt komið, að óvíst virðist að
nokkurrar viðreisnar sé von, enda
falla nú stórborgirnar bandarísku
hver af annarri niður í svaðið, og eru
dæmin ljósust frá Washington. Og
þó — jafnvel helsjúkan mann hefur
stundum tekist að lækna, og því þá
ekki líka mannkyn, sem þannig er
komið fyrir.
Semítar — Arabar og Gyðingar —
eru mestu trúarbragðaþjóðir jarðar-
innar, en endanlegur árangur af
„mikilli trú“ þeirra er hin mesta
grimmd og heift, sem nú þekkist og
er þó af ýmsu að taka, hér og hvar.
En það, sem enn er fram komið í
þeim efnum, er þó vissulega smá-
munir hjá því sem verða mundi. Það
er fyrir alllöngu búið að fylgjast með
því hvernig orð og gerðir verða sí-
fellt stórbrotnari, eftir því sem nær
dregur þeim degi. Fátt hefur vakið
mér meiri efasemdir gagnvart
fréttastofum og fréttamönnum en
það, hvernig slíkir hafa verið að tala
um „væntanlega styrjöld og afleið-
ingar hennar" — m.a. á sviði pen-
ingamála. Mennirnir eru svo frá-
bærlega vel að sér á hinum ýmsu
sviðum, og álykta e.t.v. rétt um
hvern einstakan þátt, en þeir virðast
ekki sjá hvað er að gerast.
Fyrir nokkrum vikum, rétt eftir að
ég heyrði fyrst nefndan 15. janúar,
fékk ég birta þessa setningu: Það á
alls ekki að fara í þetta stríð. Og nú
ætla ég að herða betur á: Það má alls
ekki fara í stríð, og hver sá, sem gef-
ur fyrsta árásarmerkið, dæmir sjálf-
an sig til þyngri örlaga en hann get-
ur órað fyrir.
Það þyrfti e.t.v. að skýra, hvers-
vegna getur oltið svo mikið á sögðu
orði frá einskisverðum manni, og er
þá fyrsta sporið í skilningsátt að
gera sér Ijóst, að enginn er alveg
einskisverður. Næsta atriði er að
himingeimurinn er óendanlegur og
að lengra komnir stjarnbúar (jarð-
armenn eru einnig stjarnbúar, þó að
þeir gleymi því oftast) eru að reyna
til að bjarga. Og það er stórt fyrir-
tæki, sú björgunaraðgerð. Hver
mannssál, hver dýrssál, allt niður í
frumdýr og hverja ögn steinaríkis-
ins er athuguð, til þess, ef verða
mætti, að komast yfir haftið 15.
Oft er bæði ritað og rætt um ýmsa
starfsemi sem hafi ekki bara starfs-
vettvang og stöðvar sínar í Reykja-
vík, heldur sinni engu utan þess
svæðis. Vissulega er þetta rétt og
getur dreifbýlismönnum sannarlega
sviðið að sjá þann mun sem oft er að
því sem höfuðborgarbúum er nær-
hendis og því sem landsbyggðin
verður að láta sér nægja. Þetta á við
á fjölmörgum sviðum.
En kveikjan að þessu greinarkorni
er sú að ég sé að einmitt núna stend-
ur yfir herferð hjá samtökum sem
hafa ekki einskorðað sína merku
starfsemi við Stór- Reykjavíkur-
svæðið, heldur láta einskis ófreistað
til að veita þjónustu, fræðslu og
hjálp sem víðast um land. Þarna á ég
við SÁÁ. Það er stórkostlegt að eiga
þess kost að fá fræðsiu, uppbyggingu
og leiðsögn svona í sína heima-
byggð. Fólk frá fjölskyldudeildinni
hefur farið afskaplega víða, haldið
fundi, námskeið og veitt einkaviðtöl
og ráðgjöf. Og þá hafa einnig aðrir
komið á vegum SÁÁ og stutt vel við
bakið á þeim sem þess þurfa, þar
janúar — og reyndar töluvert
Iengra, því án stærra markmiðs en
þess eins að lifa af þann dag, verður
lífinu ekki tilgangur fúndinn. En
hvað skyldi þurfa til þess, að sá ná-
lægi þröskuldur verði yfirstiginn?
Það er mjög einfalt mál, og er ein-
mitt það sem trúmenn, af hvaða teg-
und sem er, hafa aldrei skilið, og
ekki heldur andstæðingar trúarinn-
ar. Þeir trúuðu tala um kraft sem
guð gefur þeim, en ef á að fara að
skýra þann kraft, bregðast þeir reið-
ir við, og segja að það sé bannað að
skilja („ofar öllum skilningi"). En
þeir margfróðu yfir doðröntunum
verða einnig reiðir, segja annað-
hvort að þetta sé ekki til, eða þá að
það sé ekki vísindanna að fást við
slíkt, þó svo það væri til. Fara svo og
inntaka sakramenti í einhverjum
fi'num klúbbi, til þess að fá þar kraft
í Iífið í sér. En í raun réttri eru þeir
að sækja sér stilliáhrif frá félögun-
um í fína klúbbinum eða smásér-
söfnuðinum. Séu félagarnir sæmi-
lega gott fólk, getur þetta allt geng-
ið nokkurnveginn vel, um tíma. En
til að leysa jarðarvandann er þetta
allt of áhrifalítið.
„Valdið mun flytjast til íslands" og
mun 'verða alviðurkennt, sagði Ray
Logan nýaldarmaður, ef menn vilja
taka þannig til orða, fyrir nokkrum
vikum, og var alls ekki laust við, að
hann hefði pata af þessari miklu
rannsókn á jarðarástandinu, sem
framkvæmd er frá öðrum hnöttum.
Og það sem meira er, hann sagði að
menn yrðu að gera nokkuð sjálfir,
gera sjálfa sig virka, enda er þá kom-
ið að kjarna málsins, og því, hverju
það getur valdið að einn maður taki
til orða. Það þarf stiiliáhrif til þess
að rannsókna-mannkynin geti kom-
ið hér við áhrifum sínum. Eg er slík-
ur stillir, af því að ég segi það og
kannast við það. Ég segi við hvern
þann sem setur fingur sinn á stríðs-
hnappinn: Gáðu að þér, maður. Og
sá fingur mun visna. Og ef tunga tal-
ar þau orð, mun hún skorpna. En
hver sá eða sú sem treystir þessum
krafti og segir það, er í sama liði og
ég. Við erum í aríska Iiðinu, sem
ætlar að koma vitinu fýrir Semítana.
1. janúar 1991,
Þorsteinn Guðjónsson.
sem eitthvað er í óefni komið vegna
áfengisneyslu. Þetta er ómetanlegt,
því oft er nú erfitt að komast að
heiman, en ekki síst fyrir þá sem vita
sig aldrei örugga með sitt heimafólk,
ef þarf að bregða sér af bæ. — Og
ekki verður heldur sagt um SÁÁ að
það þjóni ekki fólki í meðferðarhug-
íeiðingum, hvaðan sem er af landinu
eins og nú er raunar í hæsta máta
viðeigandi hjá slíkri sjúkraþjónustu-
stöð. Á afvötnunar- og meðferðar-
stöðvum SÁÁ er fólk hvaðanæva og
fá allir sömu manneskjulegu þjón-
ustuna.
Vegna þessa og vegna þess hve SÁÁ
hefur gert stórbrotna hluti í baráttu
okkar Islendinga við áfengisbölið vil
ég endilega hvetja sem flesta til að
standa nú vörð um starfsemi SÁÁ og
leggja henni lið, hjálp við að reisa
nýju endurhæfingarstöðina. Það
kostar tólf hundruð krónur að sýna
þann vilja í verki. Einn greiddur
happdrættismiði skiptir miklu máli
og því fleiri sem eru með, þeim mun
fyrr rís nýja endurhæfingarstöðin al-
þjóð til blessunar. Húsvíkingur.
Kvöld-, nætur- og helgidagavarsla
apóteka í Reykjavík 4.-10. janúar er f
Ingólfsapóteki og Lyfjabergl, Breið-
holti. Það apótek sem fyrr er nefnt
annast eitt vörsluna frá kl. 22.00 að
kvöldi til kl. 9.00 að morgni virka daga
en kl. 22.00 á sunnudögum. Upplýs-
ingar um læknis- og lyfiaþjónustu eru
gefnarfsíma 18888.
Hafnaríjörðun Hafnarfiaröar apótek og Noröur-
bæjar apótek eru opin á virkum dögum frá kl.
9.00-18.30 og til skiptis annan hvem laugardag
kl. 10.00-13.00 og sunnudag kl. 10.00-12.00.
Upplýsingar I simsvara nr. 51600.
Akuneyri: Akureyrar apótek og Stjömu apótek
eru opin virka daga á opnunartíma búða. Apó-
tekin skiptast á slna vikuna hvort að sinna
kvöld-, nætur- og helgidagavörslu. A kvöldin er
oplð I þvl apóteki sem sér um þessa vörslu, til
kl. 19.00. Á helgidögum er opið frá kl. 11.00-
12.00 og 20.00-21.00. Á öðrum timum er lyfja-
fræöingur á bakvakt. Upplýsingar eru gefnar I
síma 22445.
Apótek Keflavíkur Opið virka daga frá k. 9.00-
19.00. Laugardaga, helgidaga og almenna fri-
daga kl. 10.00-12.00.
Apótek Vestmannaeyja: Opiö virka daga frá kl.
8.00-18.00. Lokað I hádeginu milli kl. 12.30-
14.00.
Selfóss: Selfoss apótek er opið til kl. 18.30. Op-
Ið er á laugardögum og sunnudögum kl. 10.00-
12.00.
Akranes: Apótek bæjarins er opiö virka daga til
kl. 18.30. Opið er á laugardögum kl. 10.00-
13.00 og sunnudögum kl. 13.00-14.00.
Garöabæn Apótekið er opið rúmhelga daga kl.
9.00-18.30, en laugardaga kl. 11.00-14.00.
Læknavakt fyrir Reykjavik, Settjamames og
Kópavog er I Heilsuverndarstöð Reykjavíkur alla
virka daga frá kl. 17.00 til 08.00 og á laugardög-
um og helgidögum allan sólarhringinn. Á Sel-
tjamamesi er læknavakt á kvöldin kl. 20.00-
21.00 og laugard. kl. 10.00-11.00. Lokað á
sunnudögum.
Vitjanabeiðnir, slmaráðleggingarog tímapantan-
Ir I slma 21230. Botgarspttalinn vaktfrá kl. 08-17
alla virka daga fyrir fölk sem ekki-
hefur heimilislækni eða nær ekki til hans (slml
696600) en slysa- og sjúkravakt (Slysadeild)
sinnir slösuðum og skyndiveikum allan sólar-
hringinn (simi 81200). Nánari upplýsingar um
lyfjabúðir og læknaþjónustu enrgefnar I símsvara
18888.
Ónæmlsaðgetöir fýrir fullorðna gegn mænusótt
fara fram á Heilsuvemdarstöð Reykjavfkur á
þriðjudögum kl. 16.00-17.00. Fólk hafi með sér
ónæmisskirteini.
Seltjamames: Opið er hjá Tannlæknastofunni
Eiðistorgi 15 virkadaga kl. 08.00-17.00 og 20.00-
21.00, laugardaga kl. 10.00-11.00. Sími 612070.
Garöabæn Heilsugæslustöðin Garðaflöt 16-18
er opin 8.00-17.00, slmi 656066. Læknavakt er I
sima 51100.
Hafnarfjöröun Heilsugæsla Hafnarfjarðar,
Strandgötu 8-10 er opin virka daga kl. 8.00-
17.00, sími 53722. Læknavakt simi 51100.
Kópavogur. Heilsugæslan er opin 8.00-18.00
virka daga. Simi 40400.
Keflavik: Neyðarþjónusta er allan sólarhringinn á
Heilsugæslustöð Suðumesja. Simi: 14000.
Sálræn vandamál: Sálfræðistöðin: Ráðgjöf I sál-
fræöilegum efnum. Slmi 687075.
Landspítalinn: Alla daga kl. 15 til 16 og kl. 19 til
kl. 20.00. Kvennadeildln: kl. 19.30-20.00.
Sængurkvennadeild: Alla daga vikunnar kl. 15-
16. Heimsóknartimi fyrir feður kl. 19.30-20.30.
Bamaspitali Hringsins: Kl. 13-19 alla daga.
Öldrunartækningadeild Landspitalans Hátúni
10B: Kl. 14-20 og eftir samkomulagi. - Landa-
kotsspítali: Alla virka kl. 15 til kl. 16ogkl. 18.30
til 19.00. Barnadeild 16-17. Heimsóknartimi
annarra en foreldra kl. 16-17 daglega. - Borg-
arspitallnn i Fossvogi: Mánudaga til föstudaga
kl. 18.30 til 19.30 og eftir samkomulagi. Á laug-
ardögum og sunnudögum kl. 15-18.
Hafnarbúðin Alla daga kl. 14 til kl. 17. - Hvíta-
bandið, hjúkrunardeild: Heimsóknartimi frjáls
alla daga. Grensásdeild: Mánudaga ti föstu-
daga kl. 16-19.30. - Laugardaga og sunnu-
daga kl. 14- 19.30. - Heilsuvemdarstöðin: Kl.
14 til kl. 19. - Fæðingarheimili Reykjavlkur: Alla
daga kl. 15.30 til kl. 16.30. - Kleppsspitall: Alla
dagakl. 15.30til kl. 16ogkl. 18.30tilkl. 19.30.
- Flókadeild: Alla daga kl. 15.30 til kl. 17. Kópa-
vogshæJIÖ: Eftir umtali og kl. 15 til kl. 17 á
helgidögum. - Vifilsstaðaspitali: Heímsóknar-
timi daglega kl. 15-16 og kl. 19.30-20. - St
Jósepsspítali Hafnarfirði: Alla daga kl. 15-16
og 19-19.30.
Sunnuhlið hjúkrunarheimili I Kópavogí: Heim-
sóknartimi kl. 14-20 og eftir samkomulagi.
Sjúkrahús Keflavíkuriæknishéraðs og heilsu-
gæslustöðvar: Vaktþjónusta allan sólarhring-
inn. Slmi 14000. Keflavik-sjúkrahúsið: Heim-
sóknartími virka daga kl. 18.30-19.30. Um
helgarog á hátiðum: Kl. 15.00-16.00 og 19.00-
19.30. Akureyri- sjúkrahúsið: Heimsóknartimi
alla daga kl. 15.30-16.00 og 19.00-20.00. Á
barnadeild og hjúkrunardeild aldraðra Sel 1:
Kl. 14.00-19.00. Slysavarðsstofusimi frá kl.
22.00- 8.00, simi 22209. Sjúkrahús Akraness:
Heimsóknartimi Sjúkrahúss Akraness er alla
daga kl. 15.30-16.00 og kl. 19.00-19.30.
Reykjavik: Seitjamames: Lögreglan simi
611166, slökkvilið og sjúkrabifreiö simi 11100.
Kópavogur Lögreglan slmi 41200, slökkvilið
og sjúkrabifreið simi 11100.
Hafnarfjöröun Lögreglan sími 51166, slökkviliö
og sjúkrabifreið sími 51100.
Keflavík: Lögreglan slmi 15500, slökkvilið og
sjúkrabíll slmi 12222, sjúkrahús 14000, 11401
og 11138.
Vestmanneyjan Lögreglan, sími 11666,
slökkvilið simi 12222 og sjúkrahusiö simi
11955.
Akureyri: Lögreglan simar 23222, 23223 og
23224, slökkvilið og sjúkrabifreið simi 22222.
fsatjörður: Lögreglan slmi 4222. slökkvilið simi
3300, brunasimi og sjúkrabifreið simi 3333.
AUGLÝSINGASIMAR TÍMANS:
680001 & 686300
Komið og
spáið '
bömin fá
Velkomin á LANDSSAMBand tók?yP'f
glæsilega íslenskíia Terd i aft-
sýningu vélsle?>amanna anísleða
Vélsleða- og útilífssýning
á Akureyri 12. og 13. janúar nk. Sýning á vél-
sleðum, útbúnaði og útilífsvörum í glæsilegum
sýningarsal við Tryggvabraut hjá íþróttaskemm-
unni á Oddeyri.
Opnunartími: Laugardag kl. 11-18, sunnudag kl.
11-16.
Vélsleðaumboðin sýna 1991 árgerðirnar.
Björgunarsveitir sýna útbúnað sinn, kynning og
þjálfun á nýjum staðsetningartækjum. Bílaum-
boðin sýna glæsilega jeppa og 4x4 bíla, sleða-
kerrur og tjaldvagna á skíðum.
Árshátíð L.Í.V. verður í Sjallanum kl. 19.30 á
laugardagskvöld. Borðhald — Skemmtiatriði —
Dans.
Skráning á árshátíð í síma 96-27466 (Pétur). Af-
sláttur á hótelum á Akureyri fyrir L.Í.V. félaga og
sýningargesti.
og *Pa'

Hjartans þakkir sendum við öllum þeim er sýndu okkur hlýhug og
vináttu vegna andláts og útfarar
Sigríðar Ingvarsdóttur
frá Efri-Reykjum, Biskupstungum
Sérstakar þakkir til starfsfólks Hjúkrunarheimilis aldraðra, Ljos-
heimum, Selfossi.
Hlöðver Ingvarsson Ragna Hjaltadóttir
Ingvar Ingvarsson Guðrún Sigurðardóttir
Eiríkur Ingvarsson
Gunnar Ingvarsson Kristín Jóhansen
bamaböm og bamabamaböm
SAA sinnir lands-
byggöinni —
sinnum þeim nú!