Tíminn - 19.03.1991, Blaðsíða 6
6 Tíminn
Þriðjudagur 19. mars 1991
Tímirm
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin I Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrímsson
Auglýsingastjóri: Steingrlmur Glslason
SkrifstofurLyngháls 9,110 Reykjavík. Sími: 686300.
Auglýsingasími: 680001. Kvöldsfmar. Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð (lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Sjálfstæöismál Islands
Stefnumunur stærstu stjómmálaflokka landsins,
Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins, kem-
ur fram í mörgu og felst ekki aðeins í þeim mikla
mismun sem er á stefnunni í innanlandsmálum,
heldur ekki síður í því sem varðar milliríkjasam-
skipti. Hvergi kemur munurinn betur í ljós en í af-
stöðunni til ríkjabandalaga Evrópu.
Sjálfstæðisflokkurinn imdirbýr þjóðina undir
framtíðaraðild að Evrópubandalaginu. Framsóknar-
flokkurinn segir að slík aðild komi aldrei til greina.
Hvers vegna er Framsóknarflokkurinn svo harður
gegn aðild að Evrópubandalaginu?
Það er einfaldlega vegna þess að þá missir íslenska
þjóðin sjálfstæði sitt og fullveldi. Aðild að Evrópu-
bandalaginu hefur í för með sér svo mikla skerðingu
á fullveldisrétti íslenska ríkisins að ekkert stendur
eftir af lýðveldinu nema nafhið tómt. Þjóðin mun
gangast undir alríkisstjóm með aðsetur í Briissel,
þar sem eftirleiðis yrði höfuðborg íslands. Af þessu
er ljóst að Evrópuumræðan snýst ekki um viðskipta-
mál í eðli sínu eins og sífellt er látið í veðri vaka.
Evrópuumræðan er hreinpólitískt mál. Andstaðan
gegn inngöngu í EB er vaijiarbarátta í sjálfstæðis-
og fullveldismálum. Hún er í raun og vem framhald
sjálfstæðisbaráttu fyrri kynslóða og landhelgisbar-
áttunnar sem ein stóð í 30 ár.
Halldór Asgrímsson minnti á það í þingræðu ný-
lega að fullveldið, sjálfstæðið og landhelgin hafí
unnist með „támm og svita“. Orðrétt sagði hann:
„Framsóknarflokkurinn mun standa vörð um þessa
sigra og hugsjónir undir kjörorðinu: „Öflug þjóð í
eigin landi.“ Framsóknarmenn skera sig úr í ís-
lenskum stjómmálum varðandi einhug flokks-
manna í varðstöðunni um fullveldi og sjálfstæði
þjóðarinnar.“
Þessi orð Halldórs undirstrika í fyrsta lagi að Evr-
ópuumræðan er pólitískt mál í innsta eðli, en ekki
efnahagsmál, hún er sjálfstæðismál í óbrengluðum
skilningi þess orðs, og í öðm lagi að Framsóknar-
flokkurinn er hinn samstæði þjóðlegi flokkur, sem
hafnar hugmyndum um sjálfstæðisafsal fýrir
ímyndaða viðskiptahagsmuni.
Framsóknarflokkurinn hlýtur því að gera að höfúð-
atriði kosningabaráttunnar að tala máli þjóðræknis-
stefnunnar og sýna fram á óþjóðleg viðhorf mark-
aðshyggju Sjálfstæðisflokksins og gjalda varhug
við alþekktri linku Alþýðuflokksmanna gagnvart
kapítalískri alþjóðahyggju og félagsmálapökkum
evrópskra krata, að ekki sé minnst þjóðræknisslapp-
leika smágrúppanna í líki Birtingarmanna og ann-
arra uppflosnaðra sósíalista og marxista.
Hluti Alþýðubandalagsmanna hefur snúist til liðs
við alþjóðahyggju kapítalismans og er ekki treyst-
andi í fullveldismálum frekar en Sjálfstæðisflokkn-
um.
Gegn þessum öflum eiga frambjóðendur Fram-
sóknarflokksins að snúast hver í sínu kjördæmi.
Flokkurinn er einhuga um að verja fullveldið og á
að sýna það í verki í kosningabaráttunni.
GARRI
MotgunblaWð vinnur nú höröutn
hönduni að því aö skapa Davíö
Oddssynl, borgarstjóra og formanni
Sjáifstæ&isfloidksins, nýja ímynd,
Bróöurparturinn af sunnudagsút-
gáfú blaðsins fór í þetta eina verk-
efni og er borgarstjóri Reykjavíkur
nú kominn í noldnið annan kkeðnað
en menn hafa áður átt að venjast í
sunnudagsmogganum vill nýi borg-
arstjórinn vera vánur atvinnurekand-
anna, sem vændu hann um
skemmdarverk í flokknum fyrir
landsfundinn á dögunum, og hann
er hættur að tala sem borgarstjóri
Reykvíkinga heldur er hann nú
borgarstjóri landsmanna allra. Það
kemur líka fram í kynningunni á
hinum nýja borgarstjóra að það hef-
ur verið einhver misskilningur h|á
Þorstein Pálssyni þegar hann var að
tala um að færa fiokkinn inn að
miðju og gefa honum mýkra yflr*
brað. Garri fær ekki betur séð en að
Þorsteinn Páisson hafi fyrir lands-
fundinn eignað sér viðhorf og skoð-
anir hins nýja borgarstjóra, enda er
það Davíð Oddsson en ekki Þor-
steinn sem segir þau fleygu orð í
Morgunblaðinu að „ftjálshyggju-
menn í Sjáifstæðisflokknum verði
að hafa skilning á því aö flötómum
verði ekki breytt úr breiðum fjölda-
flokld yftr í einhvem flofek þröngra
Íífssboðana“. Hvað er svo Þorsteinn
að tala um harðara yfirbragð á
flokknum með n»um fnrmanni?
Landsfaðír verður til
ins á nýjum borgarstjóra liður í
manndómsv'ígslu nýs formanns hjá
Sjálfstæöisflokknum og fvrstu
skrefin í því að umbreyta pólitíkus,
sem þótt hefur harður og „töff, í
formann sem friður getur orðið um
í fiokknum. Ailir þekkja hvemig
þessi umbreyting varð með Þorstein
Páisson og jafnvel Geir HaJlgrims-
son og nú er röðin komin að Ðavfð
Oddssyni. Breytingin á eflaust eftir
að taka nokkum tíma enn, þó hinn
nýi horgarstjóri hafl sýnt og sannað
í Morgunblaðinu að hann er ótrúlega
námfús og fljótur aö tíleinka sér
hiutina. Næsta skréfið vcrður ef-
iaust það að hinn nýi borgarstjóri
ailra landsmanna fer í yfirreið um
Íandið tíí að sýna og sanna að hann
er ekld aðebis borgarstjóri Reykvík-
og munum við eflaust fá að fylgjast
með þvt ferðalagi hans á stðum
Morgunbiaðsins.
Nýtt stjóramála- og
Nú standa menn frammi fyrir kosn-
inguum og eðliiega veJta menn því
fyrir sér hvert framhaldið verður í
landsstjóminni eftir kosningar. Á
miðstjómarfundi Pramsóknar-
flokksins um heigina gat Finnur
Ingóifsson, sem skipar efsta sætið á
iista Framsóknar í Reykjavík, þess í
ræðu að það slyrittí mjög stöðu
Framsóbnarflokksins í landinu að
flokkurinn ætti óumdeilda fotystu-
menn sem hefðu margsannað getu
sína viö landstjómina. Garra þóttu
athyglisverðar vangaveltur sem fram
komn hjá Flnni í framhaldi af þessu,
ekki sist þar sem Finnur var á sm-
um tíma einn aðalhöfundur og
hvatamaður ásamt verkalýðshreyf-
ingunni að innfangsmiláni starfs-
fræðslu og starfsfræöslunámskeið-
um hjá fiskvinnslufólkL Finnur rifl-
aði upp ummæli, sem ÓJafur Þ.
Þórðarson alþingismaður viðhafði í
: eftír að ríkis-
stjóm Þorsteins Páissonar hafi
hrökldast frá völdum. Ummæli Óí-
afs voru á þá leið að með því að
hleypa ungum og óreyndum for-
manni Sjálfstæðisfloidtsins í stól
forsætísráðherra hafi farið fram eitt-
hvert viðamesta og flárfrekasta
starfsfræðsiu- og stjónunálanám-
skeið fyrir einn mann, sem nokkum
tíma hafl veriö haldið. Það sem virt-
ist einkum angra Finn Ingóifsson,
þegar hann var^að rifla upp þessí
ár hefiir ríkisstjóm Steingrfms Her-
mannssonar verið að moka flórinn
eftír starfsfræösiunámskeið Þor-
steins. Því verki er ekki fyrr lokið en
nýr formaöur er kominn í Sjálfstæð-
isflokkinn og horfur áaðkrafaverði
gerð um að þjóðin borgi fyrir stjóm-
mála- og starfsfræðshmámskeiö
handa honum iíka. Það þurftí um 10
tll að koma gangvefki ís-
starfsfræðsln Þorsteins og því ekki
óeðliiegt að menn spyrji hvað slíkt
námskeið mun kosta íýrir núverandi
fonnann Sjáifstæðisflokksins, sem
er eins og Þorsteinn, iiýgræðíngur í
iandsmálapólitík. Taiið var að
reynsia Þorsteins úr Vlnnuveitenda-
sambandinu yrði itotadiýgri en
rauttín varð á, og nú binda menn
vonir víð að reynsla hins nýja for-
marais úr borgarmáium dugi eitt-
hvað betur.
Garri tekur þo undir það með Finni
Ingólfssyni að ráðlegra sé að tefla
ekki á tvær hættur varðandi frckari
útgjöld til starfsfræðslumáia for-
manna Sjálfstæðisflokksins, enda
óþarfi, þar sem reyndir mcnn hafa
þegar boðist tii að hálda áfram um
stjómvölinn.
Skilning brestur
Síst er því að leyna að fyrir kemur að
fyrirsagnir í Tímanum er svo djúp-
hugsaðar að ekki liggur alltaf í aug-
um uppi við fyrsta augnakast hvað í
þeim felst. En sé athyglinni beitt
kemur yfirleitt fljótlega í Ijós um
hvað fréttin, sem fyrirsögnin vísar
til, fjallar. Að þessu leyti eru fyrir-
sagnir og tilvísanir í Tímanum ekki
ósvipaðar því sem gengur og gerist í
blöðum heima og heiman.
En einnig hendir að hugsunin á
bak við fyrirsögn er svo klúðruð að
enginn botn fæst í hana hvorki í
bráð né lengd. Svo er því t.d. varið
með fyrirsögn sem prentuð var und-
ir síðuhausnum Fjölmiðlar í Mogga
26. ágúst s.l. „Tímans óheilla rás“,
stendur þar. Manni býður í grun að
hér sé á ferðinni lauflétt sprell með
orðaleik og að hugtakið „í tímans
rás“ hafi forklúðrast í málleysu sem
hvorki stenst sem mælt eða skrifað
mál eða sem heil hugsun.
Undir þessari fyrirsögn er saman-
tvinnað svartagallsraus um að dag-
blaðið Tíminn sé ekki annað en mis-
tök frá fyrstu síðu til hinnar síðustu.
Tíndar eru tíl prentvillur og prent-
smiðjuglöp úr nokkrum tölublöð-
um Tímans, og gerðar kjánalegar at-
hugasemdir við þau.
Af bemskri ánægju um eigið ágæti
segir fjölmiðlagagnrýnandi m.a:
„Hugsanlega má finna afsakanir fyr-
ir þessum mistökum en það eru ekki
raunverulegar ástæður. Það má ekki
gieyma þeim einfalda sannleik að
það sem er ekki nógu gott er ekki
nógu gott."
Fjölmiðlafár í Mogga
Önnur blöð hafa fengið svipaða út-
rás hjá alvitringi þeim sem Moggi
hefur útvalið til að úthúða öðrum
blöðum.
Samkvæmt hans mati em allir ís-
lenskir fjölmiðlar, að Mogga undan-
skildum, lágkúrulegir og ekki í hús-
um hæfir eða á vetur setjandi, nema
sjálf lágkúran, frjáls og óháður dæg-
urglymjandi í tali og tónum.
En nú er fjölmiðlaljósið mikla Ás-
geir Friðgeirsson líka farinn að upp-
fræða lesendur Morgunblaðsins um
að það kíki ekki nægilega vel á bak
við tjöldin þegar miklir atburðir ske.
í fjölmiðlafári sínu s.l. sunnudag les
hann Mogga pistilinn og eftir því
sem helst er að skilja á rausinu
klikkaði blaðið á að skrifa ekki lang-
hunda dag eftir dag um formanns-
framboð Davíðs fyrir landsfundinn.
Eitthvað voða mikið var að gerast
baksviðs og að tjaldabaki og bak við
tjöldin, svo að notað sé orðfæri
greinarhöfundar. Önnur blöð sem
fjölluðu um ffamboð Davíðs til for-
manns Sjálfstæðisflokksins gerðu
það ekki til að upplýsa, „heldur
reyndu þau að nota átökin til að
skara eld að sinni pólitísku köku.“
Enda er niðurstaða greinarhöfund-
ar, að þau skrif hafi ekki haft teijandi
áhrif á formannskjör landsfundar
Sjálfstæðisflokksins, ffemur en
þögn Morgunblaðsins.
Ef þessi sjónarmið eru ekki misskil-
in hrapallega sýnist það helsta tak-
mark blaða að hafa áhrif á gang mála
og stjóma stjórnmálamönnum og
stjómmálaflokkum og þegar það
mistekst em blöðin dæmd úr leik
sem alvörufjölmiðlar.
Þá fer líka að verða lítið úr gamal-
dags hugmyndum um að blöð eigi
að segja frá fréttnæmum atburðum
og reyna að hafa það sem sannara
reynist.
Ruglandi
í fjölmiðlapistlinum um Mogga og
landsfundinn er farið mörgum orð-
um um stefnuleysi máigagnsins og
að það hafi í engu breytt niðurstöð-
um formannabardagans og bmgðist
óskilgreindum skyldum við áskrif-
endur og Iesendur.
Ritstjórar Morgunblaðsins sitja
ekki alveg óbættir hjá garði, því þeir
gera athugasemd við pistilinn og
se0ast ekki skilja hann.
1 athugasemdinni er bent á tvær
málsgreinar sem virðast hafa bæði
upphaf og endi, en em botnlausar og
óskiljaniegur mglandi þegar betur
er að gáð og leitað að vitrænu sam-
hengi.
Moggaritstjórar upplýsa að skó-
sveinn þeirra er „svokallaður fjöl-
miðlafræðingur“ og hefur sjálfsagt
próf upp á það.
En hann er ekki betur að sér í fjöl-
miðlafræði en það, að hann heldur
að það sé eins sjálfsagt að skrifa
óskiljanlegt mgi um Mogga í Mogga
eins og að skrifa lítt gmndaðar
ófrægingargreinar um önnur blöð í
Mogga.
Þessi Erasmus Monthanus okkar
daga lætur einatt eins og íslensk
blöð séu eins og hver önnur úr-
þvætti miðað við allt ágætið sem
gefið er út í útlöndum. Hvað skyldi
fjölmiðlafræðingurinn segja um
vinnubrögð eins og þau t.d. að gera
James Baker að vamarmálaráð-
herra, ef Tímanum hefði orðið það á,
miðað við þau lítilvægu penna- og
prentsmiðjugiöp sem notuð em til
gera sem minnst úr íslenskum blöð-
um. En þá villu er að finna á bls. 60 í
fréttaritinu Time 11. mars og fyrir-
finnst sjálfsagt ekki sá hrokagikkur
um allan hinn enskumælandi heim
sem skrifar að Time sé óalandi og
óferjandi fyrir slíka yfirsjón.
En þar sem ritstjórar Moggans
skilja ekki leigupenna sinn, er varla
von til að aðrir geri það.
OÓ