Tíminn - 26.07.1991, Qupperneq 4

4 Tíminn
Föstudagúr 26. júlí 1Ö91
Enn eykst vandi ríkisstjórnar Suður-Afríku:
Vaiasamar greiðsl-
ur til Namibíu
Ríkisstjóra Suður-Afríku viðurkenndi í gær að hafa með leyni-
greiðslum stutt við bakið á sjö stjórnmálaflokkum í Namibíu í bar-
áttunni fyrír þingkosningarnar í landinu árið 1989. Með greiðslun-
um reyndi ríkisstjómin án árangurs að koma í veg fyrir að hin
vinstrisinnuðu samtök SWAPO (South West Africa People’s Organ-
isation) kæmust tii valda.
Namibía hlaut fullt sjálfstæði frá
Suður-Afríku árið 1990 fyrir tilstilli
Sameinuðu þjóðanna. SWAPO-
samtökin sigruðu í kosningunum
árið 1989, en höfðu þá staðið í 23 ára
baráttu við Suður-Afríkumenn sem
réðu ríkjum í landinu. Það var utan-
ríkisráðherra S-Afríku, Pik Botha,
sem sagði frá þessum leynigreiðsl-
um í gær á fféttamannafundi, sem
hann boðaði til vegna uppljóstrana
um greiðslur ríkisstjómarinnar til
Inkata-frelsisflokksins. Hann sagði
að ríkisstjómin hafi látið rúmlega 2
milljarða króna renna til stjórn-
málaflokkanna. Yfirlýst hlutleysis-
stefna Suður-Afríku gagnvart Nami-
bíu hafði mikið verið gagnrýnd og
ljóst að sú gagnrýni átti við rök að
styðjast.
Nelson Mandela, forseti Afríska
þjóðarráðsins (ANC), hefur, í kjölfar
þess að upp komst um greiðslur rík-
isstjómarinnar til Inkata-frelsis-
flokksins, krafist þess að mynduð
verði ný bráðabirgðaríkisstjóm í
Suður-Afríku, sem nyti almenns
stuðnings þjóðarinnar. Reuter-SÞJ
Frestur íraka rann út í gær. Bandaríkjamenn segja þá:
Leyna enn upplýsing-
um um kjarnorkubúnaö
Formælandi Hvíta hússins sagði í gær að frakar hefðu ekki gefíð
fullnægjandi upplýsingar um allan kjarnorkubúnað sinn, en frest-
urínn, sem flmm fastafulltrúar Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna
gáfu þeim til þess, rann út í gær.
„Forseti íraks, Saddam Hussein,
hefur ekki gefið nauðsynlegar upp-
lýsingar," sagði formælandi Hvíta
hússins, Roman Popaduik. Hann
sagði að S.Þ. hafi sett írökum ákveð-
inn frest eingöngu til þess að fá end-
anlega úr því skorið hvort íraska rík-
isstjómin og Saddam Hussein reyni
eftir fremsta megni að framfylgja
skilyrðum samtakanna.
Aðspuröur hvort möguleiki væri á
hemaðaraðgerðum gegn írökum,
sagðist hann ekki vilja útiloka þann
möguleika, en það hafi ekki verið
hugsunin með tímamörkunum.
Tævan:
Engu að síður sagði formælandinn í
framhaldi af þessu svari að Banda-
ríkjamenn hygðust ekki ætla að Ieyfa
Saddam Hussein að komast upp með
að brjóta skilyrði S.Þ.
Fjórða eftirlitsnefnd S.Þ. er væntan-
leg til Bagdad á morgun, og mun hún
reyna að komast yfir nákvæmari upp-
lýsingar um kjarnorkuáætlun íraka.
Alþjóða kjamorkumálastofnunin (IA-
EA) telur að írösk stjórnvöld hafi enn
ekki gefið fúllnægjandi upplýsingar.
Javier Perez de Cuellar, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
sagðist ekki eiga von á því að Banda-
ríkjamenn og bandamenn þeirra réð-
ust aftur á írak. Reuter-SÞJ
Eftirlitsmenn Sameinuöu þjóðanna skoöa íraskar sprengjur.
Evrópudómstóllinn (The European Court of Justice) ógilti í gær
bresk flskiveiðilög, sem ætlað var að koma í veg fyrir að skip í eigu
erlendra aðila veiddu úr þeim flskikvóta sem Evrópubandalagið út-
hlutar Bretum.
Fjöldamorðingi
tekinn af lífi
Hinn 31 árs gamli fjöldamorðingi,
Lin Lai-fu, var tekinn af lífí af rétt-
argæsluyfírvöldum í Tævan í gær.
Hann var skotinn fjórum sinnum í
hjartað (aftan frá), að sögn formæl-
anda hæstaréttar landsins.
Lin er einn mesti glæpamaður í
sögu Tævans. Á ferli sínum, sem
hófst ekki fyrr en árið 1986, tókst
Lin að myrða 24 menn, ræna fjölda
banka og fjölmörgum einstakling-
um, auk þess að standa fyrir ýmsum
minni glæpum. Hæstiréttur dæmdi
hann tvisvar sinnum til dauða fyrr í
þessum mánuði eftir að vísbending,
sem kostaði yfirvöld rúmar 23 millj-
ónir króna, hafði leitt til handtöku
hans. Lin fékk að gifta sig áður en
hann var tekinn af lífi, og gerði hann
það til þess að bömin hans tvö gætu
borið ættarnafnið hans!
Síðan herlögum var aflétt á Tævan
árið 1987 hefur glæpum fjölgað gíf-
urlega. í fyrra tóku yfirvöld 78 menn
af lífi og var það bæting frá fyrra
meti sem sett var árið á undan.
Reuter-SÞJ
Bresku lögin sögðu að skip skrásett
í Bretlandi þyrftu að yera 75% í eigu
breskra aðila og með 75% breska
áhöfn. Evrópudómstóllinn, eða EB-
dómstóllinn, hafnaði þessum lögum
á þeirri forsendu að lög Evrópu-
bandalagsins heimiluðu íbúum að-
ildarríkjanna að stofnsetja fyrirtæki
í öllum ríkjunum tólf. En dómurinn
ítrekaði engu að síður rétt Breta til
að krefjast þess að erlendu skipin
væru gerð út frá Bretlandi.
Bresku lögin voru sett árið 1988 til
að koma í veg fyrir að skip annarra
aðildarríkja EB, sérstaklega
spænsku skipin, væm skrásett í
Bretlandi, þannig að þau gætu geng-
ið á breska kvótann og landað hon-
um í sinni heimahöfn.
í samningaviðræðum EB og Frí-
verslunarsamtaka Evrópu (EFTA)
um evrópskt efnahagssvæði (EES)
er rætt um að þessi EB-dómstóIl
myndi, ásamt sérstökum EES-dóm-
stól, sameiginlegan dómstól, sem
skeri úr um hvort við fylgjum lögum
EES. Til að smeygja okkur undan
ýmsum óþægilegum lagareglum
höfum við sett ýmsa fyrirvara, s.s.
fyrirvara um eignarhlutdeild útlend-
inga í fyrirtækjum og á landi og um
innflutning á erlendu vinnuafli.
Ýmsir hafa haft uppi neikvæða gagn-
rýni á viðræðurnar, sem felst m.a. í
því að fyrirvararnir séu ekki nógu
margir og ekki líklegir til að halda
nema í stuttan tíma.
Reuter-SÞJ
Fréttayfirlit
MOSKVA - Gorbatsjov Sovét-
fbrseb' lagði til á miðstjómarfundi
sovéska kommúnistaflokksins f
gær að flokkurinn breytti hug-
myndafraeði sinni, legði niður
marx-leninisma og tæki upp
stefríu f ætt við stefhu vestræna
jafríaðarmannaflokka.
JERÚSALEM - Það, hverjir
eigi að vera fulltníar Palestinu-
manna á fyrirhugaðri friðarráð-
stefnu Araba og fsraelsmanna,
viröist æffa að koma f veg fyrir
að af henni geti orðiö. Shamir,
forsætisráðherra ísraels, hefur
sagt að Palestínumenn frá Aust-
ur-Jerúsalem eigi ekki að taka
þátt í ráðstefríunni, en Frelsis-
samtök Palestínu (PLO) segja
aö friðarráðstefna komi ekki til
greina án fulltrúa frá Austur-
Jerúsalem.
ZAGREB - Að minnsta kosti
níu króatfskir þjóðvarðliðar féllu
og fimmtán særðust þegar júg6-
slavneskir skriðdrekar, staðsettir
í Serbfu, skutu á þá yfir landa-
mærin í gær, að sögn króatisku
lögreglunnar.
RÓM - Leiðtogar og utanríkls-
ráöherrar Júgóslavíu, ítaliu,
Austumkis, llngverjalands og
Tékkóslóvakiu munu fúnda f
bænum Dubrovnik í Króatiu í
dag og á morgun. Þessi rfki
mynduðu með sér samtök í nóv-
ember 1989, sem ætlað er að
auka tengsi rikja Vestur- og
Austur-Evrópu. Astandið í Júgó-
slavíu verður aðalefríi fundarins.
ANTANANARIVO Öryggis-
sveitir á Madagaskar handtóku í
gær þriðja .skuggaráðherra"
stjómarandstöðunnar og skutu
táragashylkjum til að dreifa
skara mótmæienda, sem reyndi
að hindra handtökuna. Stjómar-
andstaðan lýsti yfir myndun
nýrrar ríkisstjómar [ sfðustu viku
í óþökk Ratsiraka, forseta iands-
ins, en forsetinn setö á neyðar-
lög i landinu á þriöjudag.
KÓLOMBÓ - Stjómvöld á Sri
Lanka hafa ákveöið aö ieita eftir
viðræðum við indversk stjóm-
völd annars vegar og aðskilnað-
arsinna tamíla á Sri Lanka hins
vegar, til að reyna að binda enda
á átta ára átök við aöskilnaðar-
sinna, að sögn opinberra emb-
ætösmanna á Sri Lanka ( gær.
Rúmlega 30 þúsund manns
hafa látið llflð í átökunum þessi
áttaár.
KÚVEITBORQ - Kúveisk
stjómvöld ætla um næstu heigi
aö hefla að nýju útfiutning á hrá-
dfu. Næstum árer liðið síðan út-
flutningur Kúveita stöðvaðist, en
frakar hertóku landið í byrjun ág-
úst.
MILWAUKEE - Þrjátfu og elns
árs gamail Bandarikjamaður að
nafni Jeffrey Dahmer játaði að
hafa orðið flórtán einstaldingum
að bana, eftir að lögneglan hafði
fúndið líkamsleifar á annan tug
manna f fbúð hans í Milwaukee t
Wisconsin. Svo virðist sem
Dahmer hafi fulinægt afbrigði-
legri kynþörf sinni á Ifkamspört-
um fórnariamba sinna og grunur
leikur einnig á að hann hafi étið
hluta þeirra.
NEW YORK - Rithöfundurinn
og Nóbelsverðlaunahafinn, Isa-
ac Bashevis Singer, lést í gær,
87 ára að aidri. Singer, sem
skrifaöi á hebresku, var Gyðing-
ur og fæddist I Póllandi árið
1904, en flutti til Bandarikjanrta
árið 1935. Hann hiaut Nóbels-
verðiaunin í bókmermtum árið
1978. Meðal ffægra verka hans
er smásagan „Yenti“ og hefur
kvikmynd verið gerð eftir henni,
sem m.a. hefur verið sýnd í fs-
fenska ritóssjónvarpinu.
Reuter-SÞJ