Tíminn - 26.07.1991, Qupperneq 6

6 Tíminn
Föstudagur 26. júlí T991
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin (Reykjavik
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar Indriöi G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gislason
Aöstoðamtstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Asgrimsson
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gíslason
SkrH*tofur:Lyngháls 9,110 Reykjavlk. Síml: 686300.
Auglýslngasíml: 680001. Kvöldsímar: Askrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, (þróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaöaráskrift kr. 1100,-, verð (lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Eymd Alþýöuflokksins
Sagt hefur verið um íslenska krata að þeir forherðist
því meira sem fleira er rekið ofan í þá.
Margþekktur er málflutningur Alþýðuflokksins í
landbúnaðarmálum, þar sem sama tuggan er jóðluð
dag eftir dag og ár eftir ár, að ekkert hafi verið gert til
þess að draga úr framleiðslu búvöru eða fækka búfé til
samræmis við markaðsaðstæður, þótt uppstokkun hafí
átt sér stað í þessum efnum og sé í fullum gangi.
Alþýðuflokkurinn er ekki að halda því á loft að ís-
lenska bændastéttin hefur haft frumkvæði að endur-
skipulagningu síns eigin atvinnuvegar. Hún hefur sjálf
tekið á sig ábyrgðina á framkvæmd nýrrar landbúnað-
arstefnu (sem kratar af sinni prívat-rökvísi kalla
„görnlu" stefnuna). Bændastéttin hefur átt um þetta
gott samstarf við alla þingflokka að Alþýðuflokknum
einum undanteknum. Alþýðuflokkurinn hefur í af-
stöðu sinni til hins fjárhagslega og mannlega vanda
bændafólksins, sem fýlgir róttækum breytingum í
elsta og grónasta atvinnuvegi þjóðarinnar, komið fram
af þeim „ódrengskap", sem Þóra Einarsdóttir, fræg
stuðningskona Alþýðuflokksins um áratugi, segir að
krataráðherrar eigi að forðast í samskiptum sínum við
sjúklinga, aldrað fólk og aðra sem mannlegur vandi
mæðir á.
Virðulegur embættismaður, sem fyrir nokkru hefur
látið af störfum fyrir aldurs sakir, ritar skarplega um
hina nýju „mannúðarstefnu" Alþýðuflokksins í Morg-
unblaðið í fyrradag. Sigurgeir Jónsson, fyrrverandi
hæstaréttardómari, hefur reynslu og þekkingu til þess
að bera saman tvenna tímana í sögu Alþýðuflokksins. í
fáum, vel völdum orðum ristir hann nútímakrötum
slíkt níð, segir sannleikann um þá svo berum orðum,
að þeir ættu að fyrirverða sig, ef þeir kynnu það.
í grein sinni bendir Sigurgeir á baráttu Alþýðuflokks-
ins fyrr á öldinni fýrir bættum kjörum alþýðunnar,
hvernig hinir löngu liðnu foringjar beittu sér m.a. fýr-
ir að breyta þurfamannaframfærslu í almannatrygg-
ingar og tilfallandi líknarþjónustu í virkt heilbrigðis-
kerfi sem efnalítið fólk ætti fullan aðgang að.
Nútímakrötum og stefnu þeirra lýsir Sigurgeir m.a.
með þessum orðum:
„Eins og málin horfa nú fýrir mér hafa þessir herrar
komið málum svo fyrir, að kostnaði við heilbrigðismál
á ekki að jafna niður á íslendinga eftir efnum og
ástæðum, svo sem verið hefur, heldur eftir því hvort
menn eru vel eða illa staddir heilsufarslega, þeir sem
eru illa settir eiga að borga útgjöldin, en þeir velmeg-
andi, þ.e. heilsugóðu, eiga að sleppa við þau. Þetta er
samkvæmt ákvörðun manna sem kenna sig við AI-
þýðuflokkinn, höfund almannatrygginga á íslandi."
Þessi orð eru í samræmi við lýsingu gömlu Alþýðu-
flokkskonunnar sem skrifar að hinn nýi heilbrigðis-
ráðherra kóróni það verk sitt að ráðast á alþýðu lands-
ins, börn og gamalmenni með því að „hækka lyf upp úr
öllu valdi“ með því líka að „heimta peninga af þeim
sem liggja á spítölum".
Sannleikurinn um nútímakratana felst í þeirri ábend-
ingu Sigurgeirs Jónssonar áð þeir telji það köllun sína
að gera hugsjónir nýkapitalismans að veruleika. Ekki
er því að undra þótt svo umsnúnir menn séu forhertir
í nýjum átrúnaði sínum.
Furðuákvarftanir, átök og illindi
wftast vera helstu einkenni og af-
kiöingar stjómarfiátta núverandi
rikisstjómar. Þessa hefur einkum
sem er óvenjulegt fyriraöalráögjafa rétt til heilbrigóisþjónushi. En í
viö stofnun slíkrar deildar. En von- víðtalinu er Friðrik spurður hvort
andi skýrist það eftir helgina hvort verift sé að auka skattheimtu og
jjtyþtOr ^ cftírferaníii kátfc
hafa verift kaHaðir tíl. Hitt « ýóst 'bér sé skattlagSag i (erdhmi og
aftþetta mS afit samaner að þróast tala jafnvel um sjtMngaskatt, þeg-
upp í slíkan farsa að Iflið þyrfti að ar JJóst er að einungis um óvtru-
kennst af svoköUuðu „ég rseð en hvíka frá raunverulcikanum til að iega kostaaðarþátttöku sjúklings er
ekid þú-syndrómi“. W heilbrigftis- skrifa handrit að góftu gamanleik- að ræða.“ Garri faer ómögukga
táftherra haf) seöft skamman tíma ritf. Gallinn er baxa sá að málið er skiBð þessi rök ráðherrans, enda
kgvandamál,ogþess vegnaerfátt skoðaft. Merkja þessTorð|ármála-
frnjtíftriðþ^trókgu^e^u^sem ráðkBtra e.Lv. aft þá fyrst væri um
tortryggni sem teídst hefur að vekja aðarþátttöku sjúkHngs væri að
upp í kringum það nteð fádæma ræða? Hvað er þá verukg kostaaft-
flausturslegum stjómarháttum. arþátttaka? Ráðhemnn tabr um
bull, en Ganri fær eldd betur séö en
Ekki llógtl mlkiA til að það, sem hann talar, sé buli, ias-
að vera skattur? auknar
^Garri^hefur áftur QaUað um þá
herra. Ástæðuiaust væri að Ijölyrða
um það frekar, nema fyrir þaft aft í
og nær óskiljanlegan
um skattaalögur sé aft ræða.
Kjarkurinn og
skynsemin
Nú er það svo að heilbrigðisráð-
.. .. herrann er ekki öfuudsveróur af j>ví
stofhun shkrar geðdeÖdar. Bo0 málarfðhena um þetta mái, þar verkefnl að þurfa að spaxa verukga
mun þó vera væntanlegur tfl Íands- sem hann lofar frarotak heilbrigóis- í heilbrigðiskerfinu og það þarf
ins um helgina, en mjög óijóst er ttí ráðherra. Friðrikiýsirþarynrþeim kjarkmenn tíi að takast á við slíkt
hvers hann er að koma. Sumir sltoðun sinni að hann teíji fráleitt verkefni. Sighvatur Bjorgvinsson
segja að hann sé að koma tíl að gefe að þeir, sem veikLst aðeins endrum verður iika seint vændur um kjark-
ráð varðandi stofhun rétfargeö- Og sinnum, eigi að njóta aðstoftar leysi í þessum efnum, þvert á móti
defldar, en aftrir segja aft hann ætH rikisms vift iyfjakaup. Siik aftstoft hefur hann sýnt mikinn fcjark í
aft gefa skýrsiu um einhveija sjúk- eigi eingöngu aft koma tíl þeirra ákvarðanatöku. HHt er svo annaft
Hnga sem vistaftir eru hjá honum á sem búa við „sérsbdtar aðstæður". mál að kjarkur er eldd endikga það
stofnun í Svíþjóð, og sumir segja Fjáimálaráðberrann tfundar raunar sama og skynsemi og Gairi er
að hann ætii að geta bvort tveggja. ekki frekar bverjar þessar sérsföku þeirrar skoðonar að betra hefði ver-
BogivilJsjálfurtítlðsegjaummáJ- aöstæður eru, eu þó er Ijóst að ið fyrir sjúktínga á tslandi og þá,
ift og minnir i aft þó hann sé ís- hann sér ofsjónum yfir því aft riJdft sem þeim efga aft sbrna, og nmnar
knskur ríkisbotgari, þá sé haim aðstoði þá skattgjreiðendur sem Hóðfélagift f hetíd aft heiibrigftis-
sænskur embættismaður, auk þess lenda í tímabundnum veilándum, ráftherrann sýndi af sér meira
sem hann vití ekkert um málavextí og hann títur ekki svo á aft aOir Igarkieysí.
varöandi réttaigeðdeildannáiið, skattgreiðendur eigi aft hafa jafnan Garri

S VÍTT OG BREITT
Heimatilbúnir milljónamæringar
Ekki alls fyrir löngu skrifeði for-
stjóri og aðaleigandi öflugs verð-
bréfafyrirtækis grein í blað um
ágæti sparifjáreignar og vaxtatöku.
Hann hélt því blákalt fram, að hver
einstaklingur ætti að eiga að
minnsta kosti sem svarar hálfs árs
Iaunum á varareikningi. Það átti að
vera til öryggis ef hann missti vinn-
una eða eitthvað færi úrskeiðis
þannig að tekjur til lífsframfæris
stöðvuðust. Hálfs árs öryggissjóður-
inn átti að vera utan eiginlegs
spamaðar einstaklingsins.
,Af hverju borðar fólkið ekki brauð
og smjör heldur en að deyja úr
hungri?" er flökkusögn sem höfð er
eftir hefðarfrú í mörgum löndum á
ýmsum tímum.
Skilningurinn á veraldargengi al-
múgans sýnist löngum vera samur
við sig þegar hefðarfólk og peninga-
menn eru að leggja honum lífsregl-
umar. Það er auðvelt að ákveða það
í rammgerum virkjum auðmagns-
ins aö launamenn eigi að eiga hálfs
árs kaup í varasjóði. En það getur
reynst þrautin þyngri að nurla sam-
an slíkum upphæðum þegar helm-
ingurinn af kaupinu fer í húsaleigu
eða afborganir af íbúð.
Hveijir borga og
hveijir græða?
Peningafurstar og aðrir þeir, sem
alltaf eru að hvetja til spamaðar,
gleyma því nefhilega alltaf að allur
sá fjöldi, sem ekki hlýtur annað í
vöggugjöf en hug, hendur og starfs-
hæfni til að sinna öllum þeim
mörgum Iáglaunastörfum sem ís-
lenskt þjóðfélag býður upp á, er það
fólk sem ver miklum hluta ævinnar
til að borga vexti og verðbætur inn í
peningastofnanimar. Það eru síðan
aðrir sem njóta þessara vaxta og
verðbóta og svívirðilegra skatta-
ákvæða sem öll em á einn veg, að
þeir ríku í löndum og lausum aur-
Hve mikið sparifé til
eftirlaunaáranna ?
ViðstarfslokorokkióalprnKt art hjón |»urfi aóoi»ra 20 til 25 m.kr. hn-ma <-urri jH-ir.tr n'-uisi*::
i lil'oyrissjóói «*ru lalin moó
um greiða ekki til samfélagsins,
enda er skattheimtunni beint að
þeim sem aldrei hafe vit á að bera
hönd fyrir höfúð sér, meðaljóni
launastigans.
Sigurður B. Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfemarkaðs ís-
landsbanka, skrifer enn einn óð sinn
til ijármagnshræringa sem veita
peningum, eignum og þar með
þeim efnaðri frelsi til athafna, í við-
skiptakálf Moggans, sem út kom í
gær. Þar er tíundað hve mikið spari-
fé fólk þarf að hafa yfir að ráða til eft-
irlaunaáranna.
Útkoman er að hjón þurfi að eiga
20-25 milljónir til að komast sæmi-
Iega af. Betra er samt að þau eigi 30
milljónir króna. Þar með eru taldar
eignir þeirra og lífeyrisréttindi.
Matarholur ellinnar
Sigurður B. Stefensson reiknar
mánaðartekjur hjónanna af mikilli
fimi og finnur marga matarholuna,
þar sem pírt er að þeim misjafnlega
smáum upphæðum á eftirlaunaár-
unum.
Athyglisvert er, að það er spamað-
ur hjónanna og ávöxtun þess fjár
sem vegur þyngst til að þau geti
fengið viðunandi eftirlaun, sam-
kvæmt útreikningi verðbréfafor-
stjórans. Lífeyrissjóðir þeirra duga
skammt, enda hvergi minnst á að
hvorugt hjónanna hafi setið á Al-
þingi eða í ríkisstjóm, eða í banka-
stjóm, eða gegnt neinum þeim há-
tignarlegu embættum sem metin
em til.mannsæmandi eftirlauna á
íslandi.
Ekki gleymir verðbréfaforstjórinn
að minna efnaða fólkið á að njóta til
fulls þeirrar miklu greiðasemi sem
stjómmálamennimir em ávallt svo
fúsir að veita þeim sem loðnir eru
um lófana og betur mega, svo ekki
sé nú talað um þá sem erfa. Þessi
mikla hugulsemi beinist einkum að
því að ekki séu borgaðir skattar af
fjármagnstekjunum og jafnvel að
því að ríkissjóður endurgreiðir þeim
efnuðu hlutabréfakaup, og er það
fagurt dæmi um þá umhyggju sem
fjármagni í einkaeigu er sýnd. Hins
vegar sýnir það venjulega fyrirlitn-
ingu ráðamanna á sóun almanna-
fjár, en hún er ekki til umræðu hér,
fremur en annars staðar.
Til að njóta ellinnar þurfa Pétur og
Palla ekki annað en að borga skatta
og skyldur alla ævina, í lífeyrissjóði
og leggja fyrir 20 þúsund á mánuði
inn á listilega útbúna ávöxtunar-
reikninga.
Einfalt, ekki satt?
Svo væri gaman að fé vandaða út-
reikninga á því hvemig Pétur og
Palla, sem enn eru á besta aldri, fera
að því að vinna fyrir húsaleigunni,
eða afborgunum, vaxta- og verð-
bótagreiðslum af íbúðinni, bama-
heimilisgjöldunum, báðum bfiun-
um sem þau neyðast til að reka
vegna vinnu og lélegra almennings-
samgangna, kreditkortaúttektinni í
stórmörkuðunum, svo eitthvað sé
nefnt af daglegum heimilisrekstri
þeirra.
Feikn verður fróðlegt að frétta
hvemig þau fara að því að spara og
ávaxta til elliáranna.
OÓ