Tíminn - 09.08.1991, Blaðsíða 2

2 Tímlnri
Föstudagur 9. ágúst 1991
Kiafia

Mödrudalur
Kerlingardyngia
Herdubrctdarfjöll
Srartárkol
KollóUadyrtgja
Herdubreid / r-wdut»>d itndr
Eiriksstadir
Fljótsdalsvirh
CyngjiArarnP
; ir in
ssíadir
Aknreyrl
Lamisisilseáífi JB
J
Mnnrasífflálfi
sÍdtrf
/
Iliiiiimsíssdlfi <C
OdidiAraun
Dyngjufjoll
KskU

Sérfræðingahópur hefur í sumar unnið að umhverfislegu frummati á Fljóts-
dalslínu eitt og borið saman þrjár leiðir. Niðurstöður hópsins eru að þær:
Geta allar valdið
óæskilegum áhrifum
Fyrir liggur raat sérfræðíngahóps á þrcmur kostum sem tii
greina koma á legu Fljótsdalslínu 1. Hópurinn hefur í sumar
unnið að umhverfislegu frummati vegna línunnar og samkvæmt
því eru annmarkar á Öllum ieiðum. f niðurstöðum hópsins segir
að þær hnuleiðir sem bornar voru saman kunni allar að valda
óæskilegum áhrifum sem þó í flestum tilfellum megi bæta eða
minnka með viðhlítandi mótvægisaögerðum.
f apríl sl. ákvaö skipulagsaljóm rík-
isins aö veröa við þeirri ósk um-
hverfisrtóuneytisins aö unnið yröi
svokaBaö frummat á umhverfisieg-
um áhrifum þriggja kosta á iegu há-
spennulínu Érá fyrfrhugaöri Fijóts-
daisririqun aö RangárvöDum á Ak-
ureyri. Fyrir lá tillaga Landsvirlqun-
ar aö legu línunnar og haföi verið
óskaö eftir heimild stópukgsstjóm-
artílað auglýsa hana skv. 17. og 18.
gr. slripulagsiaga. Ákveöiö var að
fresta því að vcita slika heimfld þar
tfl niðurstöður úr frummatinu og
samanburöarathuganir iægju fyrir.
Myndaöur var sérfrieöingahópur
meö 3 sérfræöingum frá bandarísku
ráögjafarfyrirteki og 3 starfsmönn-
um Skipulags ríkisins. Fufltrúi
Náttúruvemdarráös fylgdist meö
störfumhópsinsogleitaövartilým-
issa rannsóknarstofnana. Verkefnis-
hópurinn skilgreindi 3 ólika mögu-
Icika á legu línunnar og kannaöi aö-
steöur á vettvangi fyrri hluta júlí-
mánaöar sL
Eftírfarandi mögukflar vora skoö-
aöhn
A: Aö fyigja núverandi byggöaltnu.
B: Aö fyigja núverandi byggöaiinu
að Jökulsá á Fjöllum, þaöan suö-
vestur yfir Ódáöahraun aö Svartár-
koti og þaöan noröur Ffjótsdaisheiö)
og yfir Báröardal.
C: Tiflaga Landsvirkjunar vestur yf-
ir Ffjótsdalsheiöi, suður fyrir Þrí-
hymingsvatn, miili Heröubreiöar-
tagla og Öskju, noröur Ffjótsheiöi
ogyfirBáröardaL
D: Engin lína á þessu svæöL
Þegar möguleikamir þrfr á kgu lírí-
unnar voru bomir saman var reynt
aö meta hugsankg áhrif á náttúru-
far, önnur hugsankg umhverfiskg-
og félagskg áhrif, samræmi við vab
in skipulagskg markmið og nauö-
synkgar aögeröir og eftíríit.
Umhverfisáhrif sem vora sameig-
inleg öllum kiöunum þremur vom
hugsanleg áhrif á landnotkun í ná-
grenni Akureyrar, hætta á jaröraski
vegna byggingar mastra og vega-
slóöa valdi tjónL s.s. uppblæstri,
hugsaakg áhrif á dýrab'f eöa gróður,
hætta á náttúruhamforum og hugs-
ankg mengun frá tækjum og elds-
neyti sem notuö ero viö byggingu
mastra og vega.
Þegar tekin voru saman umhverfis-
áhrif sem ekki voru sameiginleg fyr-
ir afla mögukika kom í flós aö ef
fylgt yröi núvenmdi byggðalínu, leið
A, gætí þaö hugsankga haft áhrif á
jaröiög og vatnasviö og skapaö
hættuástand. önnur umhverfiskg
og félagskg áhrif gætu veriö að
dregið yröi úr sjóorænu gfldi og
gæöum Mývatnssveitar sem útívist-
ar- og ferðamannastaðar auk þess
sem framkvæmdir gætu haft áhirif á
núverandi byggö við Mývatn. Táilöer
aö umhvcrfistjón gætí oröiö óbæt-
ankgL Varöandi vaKn skfpulagskg
markmiö getí byggö^jafnvægi oröið
meira en í öörum kostum. Lega á
þessum staö getí haft neikvæö áhrif
á ferðamennsku og óbyggöir oröið
aö mestu óbreyttar.
Verðl leiö B farin getur það hugsan-
lega haft áhrif á sprungusvæöum og
skapað hættu. Önnur umhverfisieg
áhrif eru m jl að verukga dregur úr
sjónrænu gfldi Suðurárhrauns. Eft-
iriit þurfi aö hafa með umferö um
hrauniö. Hætta getí skapast vegna
náttúruhamfara. Lega á þessum
stað myndi aö likindum styrija höf-
uöborgarsvæöiö meira en lands-
byggðina og óbyggöir landsins
myndu opnast meira en nú er.
Veiði leiö C farin, eins og Lands-
virkjun leggur tíl, getur það hugsan-
kga haft áhrif á jarðiög og vatnasviö
og skapaö hættuástand. Onnur um-
hverfisleg áhrif eru ma. að verulega
dregur úr sjónrænu gfldi á svæðinu
við Öskju og Herðubreiö og við
SvartárkoL Efthiit þurfi aö hafa
meö umferö og fjöida feröamanna,
umhverfisleg gæði útívistar- og
feröamannastaöa lýrna og hætta
verður af náttúruhamförum. Ef
engin lína veröur iögð á þessu
svæði, eins og kið D gerir ráð fyrir,
þá gætí krafan um orkufrekan iönaó
á Austuriandi auldsL Aftur á móti
styridst veitukerfiö ddd nema tíi
komi Kna austur og suöur fyrir
Vatnajökul.
Heildamiöurstaða sérfræðinga-
hópsins er sú aö upplýsingar þær
sem nú liggja fyrir gefi nokkra vís-
bendingu um þau umhverfiskgu
áhrif sem línustæöin kunni aö hafa.
Ef ekki náist samkomulag um nauð-
synlegar aögeröir og eftiriit á við-
kvæmum svæðum verði aö fara
fram fullnaðarmat á umhverfisleg-
um áhrifúm ef tryggja eigi að ekki
getí oritíö óbætanlegt umhverfis-
tjón.
—SE
Fyrirhugað útboð á akstri SVR:
Litlir vagnar
í Þingholtin
Á borgarráðsfundi síðastliðinn
þriðjudag var rætt um fyrirhugaðan
akstur SVR á litlum strætisvögnum
um Þingholtin í Reykjavík. Sam-
kvæmt fundargerð SVR um þetta
mál skildist borgarráðsfulltrúum
svo að SVR ætlaði að semja við ein-
hvern einkaaðila um þennan akstur.
Við þetta var gerð athugasemd og
fannst borgarfulltrúum að þessa
þjónustu ætti að bjóða út. Sveinn
Andri Sveinsson, formaður stjómar
SVR, sagði að stjóm SVR hafi falið
sér svo og forstjóra SVR að ganga til
samninga við einkaaðila um þennan
akstur. Síðan hefðu þeir tveir tekið
þá ákvörðun að auglýsa skyldi útboð
á þessum akstri og nú væri verið að
vinna að undirbúningi þess.
-UÝJ
Stjóm Byggðastofnunar ákveður að taka ekki
heimilað 200 m.kr. lán vegna rækjuvinnslunnar:
Atti að auðvelda
skuldbreytingar
Stjórn Byggðastofnunar hefur
samþykkt aö taka ekki 200 milljón
króna lán vegna rækjuvinnslunnar,
meö þeim skilyröum sem ríkis-
stjórnin hefur sett um lániö. En féö
átti að endurlána með öruggum
tryggingum. Hins vegar var sam-
þykkt heimild til skuldbreytinga og
einnig er stjómin reiðubúin aö
skoða umsóknir frá eigendum
vinnslunnar, þar sem óskað er eftir
lánum til hlutafjáraukningar.
Lárus Jónsson, framkvæmdastjóri
Félags rækju- og hörpudisksfram-
leiðenda, segir að með þessari
ákvörðun sé skemmra gengið í því
að koma á móts við menn, vegna
markaðsáfallsins, en vonir stóðu til.
Á hinn bóginn er þó ætlunin að
Byggðastofnun beiti sér fyrir því að
lánum verði skuldbreytt hjá bönk-
um og sjóðum. Og Byggðastofnun
mun skuldbreyta vanskilum sem
em hjá henni sjálfri.
Það eru þessar 200 milljónir króna
sem Byggðastofnun hafði heimild til
að taka, sem virðast ekki verða not-
aðar til að veita nýju fé inn í vinnsl-
una. Láms segir að vissulega sé
gengið skemmra með þessari aðstoð
en æskilegt væri, því þeir telji erfið-
leikana í vinnslunni tímabundna. Af
þeim sökum hafi verið rétt að rétta
mönnum hjálparhönd. Meginhug-
myndin með þessum 200 milljónum
króna var sú, að það væri hægt að
auðvelda skuldbreytingu hjá þeim
sem á þurftu að halda. Og menn
hefðu þá séð einhverja nýja peninga
koma inn í vinnsluna.
Ákvörðun Byggðastofnunar þýðir
það, segir Láms, að einhver af þeim
fyrirtækjum sem ef til vill hefðu get-
að nýtt sér lánamöguleikana, til þess
að standast betur markaðsáfallið,
eiga í meiri erfiðleikum nú. Erfið-
leikar rækjuvinnslunnar em fyrst og
fremst til komnir af stórfelldu
óvæntu verðfalli á pillaðri rækju.
Rækjan er seld núna á 22-23%
lægra verði en á sama tíma í fyrra.
Láms kveður framleiðsluna hafa
dregist saman og birgðir vera litlar,
þannig að það er útlit fyrir að fram-
boð á rækju verði minna í haust.
Með tilliti til þess er staðan nú
skárri, segir Láms að lokum.
-j*
Mikil aukning gras-
frjóa milli mánaöa
Niöurstööur frjómælinga í
Reykjavík í júK 1991 liggja nú fyr-
ir. Árið 1988 mældust 910 gras-
fijó í júlímánuði, en talan táknar
fjölda frjókoma og gróa í hverjum
rúmmetra andrúmslofts. í ár
reyndist fjöldi grasfrjókoma í júK-
mánuöi vera 2047. Ekki hafa
mælst jafnmörg grasfrjó í júK-
mánuöi til þessa.
Grasfrjó er búið að vera stöðugt í
loftinu síðan 14. júní sl. Frá þeim
degi og fram að 5. júlí voru að
meðaltali 4 grasfrjó í rúmmetra á
sólarhring. Frá 5. júlí til 30. júlí
reyndist meðalfjöldi grasfrjóa
liggja á bilinu 50-60 frjó á rúm-
metra á sólarhring. Grasfrjóið tók
enn stökk 31. júlí, en þann sólar-
hring tífaldaðist grasfrjóið og fór
yfir 500.
-js
Opnun væringjaskálans:
Skátadagur í Árbæjarsafni
Sunnudaginn 11. ágúst verður
haldinn Skátadagur í Arbæjarsafni
á vegum Árbæjarsafns og Skáta-
sambands Reykjavíkur. Umgjörö
dagsins er opnun Væringjaskálans,
sem reistur var í Lækjarbotnum
um 1920. SkáUnn var vígður 5.
september 1920 og þjónaöi hann
skátum um langt árabil eöa þar til
hann var fluttur í Árbæjarsafn.
Undanfariö hefur verið unniö aö
Værinajaskálinn í Árbæjar-
safni
uppbyggingu skálans og hafa þar
margir aöilar lagt hönd á plóginn.
Klukkan 11 verður messa í kirkju
safnsins. Prestur verður séra Krist-
inn Ágúst Friðfmnsson og munu
skátar sjá um allan söng í mess-
unni. Opnunarathöfn hefst síðan
kl. 14 með fánahyllingu við Vær-
ingjaskála en hann er syðst á svæði
safnsins. Að henni lokinni flytja
Margrét Hallgrímsdóttir borgar-
minjavörður og Ólafur Ásgeirsson,
formaður Skátasambands Reykja-
víkur, stutt ávörp. Á svæðinu verður
komið fyrir tjaldbúðum frá 1938 og
1991 ásamt þrautabrautum fyrir
alla aldurs- og þyngdarflokka. Auk
þess verður boðið upp á myndasýn-
ingu og ratleik um safnið. Dag-
skránni lýkur síðan með varðeldi
sem hefst kl. 16:30.
í Dillonshúsi verður boðið upp á
skátakakó og kex. Einnig mun Karl
Jónatansson leika þar á harmóniku
fyrir gesti. Allir eru velkomnir í Ár-
bæjarsafn á skátadaginn og er inn-
gangur ókeypis fyrir þá skáta sem
mæta í skátabúningi.
i