Tíminn - 19.09.1991, Blaðsíða 16

AUGLÝSINGASÍMAR: 680001 & 686300
RÍKISSKIP
NUTIMA FLUTNINGAR
Hotnorhusinu v Tryggvogotu
« 28822
1
Lausnin er: Enzymnl
' •vA'yíí í Evrópu
EUQO-HAIR
á Islandi
■ Engin hárígræðsla
■ Engin gerfihár
■ Engin lyfjameðferð
■ Einungis tímabundin notkun
Eiffið hár með hjálp lífefna-orku
EURO-HAIR ^01 -676331e.kl.16.OO
P:0:Box 188 • 121 Rvlk

Ókeypis auglýsingar fyrir einstaklinga
91 SÍMI -676-444
Tíminn
FIMMTUDAGUR19. SEPT. 1991
Málm- og skipasmiðasambandið telur versnandi horfur á því að nýir þjóðarsáttarsamningar náist. Örn Friðriksson:
Afleggja verður kaskó-
tryggingu fjármagnsins
„Okkur sýnist að til þess að hægt verði að semja á sama grund-
velli og í febrúarsamningunum 1990, verði að byggja upp for-
sendur til þess upp á nýtt,“ segir Örn Friðriksson, formaður
Málm- og skipasmiðasambandsins og annar varaforseti ASÍ.
Sambandsstjórn Málm- og skipa-
smiðasambandsins kom saman til
fundar um sl. helgi í Borgarnesi til
að leggja mat á hvað hafi farið úr-
skeiðis á nýliðnu samningstíma-
bili. í áiyktun sambandsstjórnar-
fundarins segir m.a. að stjórn-
málaflokkar hafi í kosningabarátt-
unni heitið áframhaldandi
stöðugleika, lægri sköttum og
hækkun lægstu launa. Nú á haust-
mánuðum komi hins vegar í Ijós
að ný ríkisstjóm hefur stuðlað að
vaxtahækkunum. Hún hafi einnig
ákveðið að krefjast þjónustugjalda
fýrir félagslega þjónustu og aðrar
aðgerðir, sem gangi gegn grund-
vallaratriðum febrúarsamning-
anna, séu í farvatninu.
Örn Friðriksson sagði að vel hefði
tekist til með að halda verðlagi á
matvöru í skefjum á samningstím-
anum. Það hefði hins vegar ekki
tekist að fá ýmis sveitarfélög og
bankana til þess sama, einkum á
síðari hluta samningstímabilsins.
Nauðsynlegt væri nú að finna ná-
kvæmlega út hvað hefði farið úr-
skeiðis, til að afstýra því að slíkt
endurtaki sig á komandi samn-
ingstímabili.
í ályktun sambandsstjórnarfund-
arins kemur fram uggur um að sá
grundvöllur stöðugleika í efna-
hags- og atvinnulífi, sem lagður
var með þjóðarsáttarsamningun-
um í febrúar 1990, sé úr sögunni.
Ríkisvald og bankar haldi nú uppi
vaxtastigi sem sé að eyðileggja ár-
angur febrúarsamninganna; mörg
sveitarfélög hafi hækkað fast-
eignagjöld og aðrar tekjur sínar
langt umfram launahækkanir,
þrátt fyrir mótmæli verkalýðs-
hreyfingarinnar; tryggingafélög
hafi hækkað iðgjöld langt umfram
almennar verðhækkanir. Auk þess
hafi ýmsar fleiri hækkanir orðið
umfram launabreytingar á þjóðar-
sáttartímanum.
Örn sagði í gær að fjármagnið
tæki sífellt stærri hluta þjóðar-
teknanna til sín, enda væri það
nánast kaskótryggt með verð-
tryggingu. En auk þess væri spilað
með vextina eftir geðþótta og
Seðlabankinn reyndi ekki einu-
sinni að hafa stjórn á fjármagns-
markaðnum. ,Að okkar mati verð-
ur að rjúfa hina sjálfvirku teng-
ingu við launin, sem í raun er
kaskótrygging fjármagnsins —
lánskjaravísitalan. Hafi almennir
launþegar getað samið um ein-
hverja launahækkun, hefur hún
farið gegnum allt efnahagskerfið
með sjálfvirkum hætti, hækkað
fjármagnsskuldbindingar og
gjaldskrár opinberra þjónustufyr-
irtækja, t.d. Pósts og síma. Við svo
búið verður ekki unað lengur. Það
er forsenda nýrra samninga og al-
gert grundvallaratriði að mínu
viti, að klippt verði á þessa sjálf-
virku tengingu lánskjara og verð-
lags á vörum og þjónustu við laun-
in,“ sagði Örn Friðriksson.
í ályktun segir að forsendur nýrra
kjarasamninga séu eftirfarandi:
1. Að afnumin verði sjálfvirk
hækkun lánskjaravísitölu og nafn-
vaxta vegna hóflegra launahækk-
ana.
2. Rjúfa skuli aðra sjálfvirkni
vegna umsamdra launabreytinga
gagnvart öðrum verðlagsþáttum,
svo sem hækkun á landbúnaðar-
vörum og opinberri þjónustu.
3. Að iðgjöld launþega til lífeyris-
sjóða verði ekki tvísköttuð.
4. Umsaminn kaupmáttur launa
verði tryggður.
Þá er tekið fram að ríkisvaldið
verði að standa straum af útgjöld-
um ríkissjóðs á annan hátt en
hækka útgjöld launafólks með lág-
ar og miðlungs tekjur. Þetta megi
t.d. gera með því að fella niður sér-
stakan skattaafslátt vegna hluta-
bréfakaupa, sem á þessu ári verður
um 660 milljónir.
Fyrirtækjum verði ekki heimilað
að draga frá tekjum sínum kaup á
tapi annarra fyrirtækja. Fjár-
magnstekjur verði skattlagðar og
skattaeftirlit með fyrirtækjum og
einstaklingum verði hert og sér-
stakar ráðstafanir gerðar til að ná
skatttekjum af þeim sem starfa á
svörtum markaði. —sá
Skimpróf til að sanna fíkniefnaneyslu:
Sönnunin á 5 mín.
Ontrak er skimpróf (screening
test) notað til að sýna fram á
ftkniefni í þvagi, þ.e.a.s. greinir
efni í þvagi svo sem kókain,
kannabisefni, morffn, barbíturöt,
amfetamín svo einhver séu nefnd.
Prófið hefur verið f notkun er-
lendis í tæp 2 ár, m.a. í fangels-
um, á meðferðarstofnunum, í
umferðinni, bjá lögregiu þegar
aikóhól mælist ekki, en sterkur
grunur er um vfmu, og í ákveðn-
um starfsstéttum.
Æila má að töluvcrður sparnað-
ur næðist með því að nota Ontrak-
skimun, þar sem prófið er mun
ódýrara en hefðbundin blóðrann-
sókn. Þeir sem nota Ontrak-próf-
ið nú telja að óþarft sé að gera
blóðmælingu, þegar engin fíkni-
efni mælast í þvagi. Blóðrannsókn
er þá einungis framkvæmd til
staðfestingar þegar ffkniefni sjást
f Ontrak- þvagprófinu. Áhersla er
Íðgð á að Ontrak-prófið sé aldrei
eitt sér notað sem feliidómur eða
sðnnun um neyslu fikniefna.
Þannig yrði réttarfarslegs öryggis
þess prófaða gætt.
Prófið geta allir framkvæmt, en
prófpakkinn er samsettur af
þremur litlum plastglðsum A, B
og C, plötu, pipettu og hræríp-
inna. Dropum úr plastglösunum
er blandað saman við þvag það
sem rannsaka á, á plötunni.
Blandan rennur síðan mnundir
piötuna f hóifið fyrir enda hennar.
Þar er svaríð lesið að þrem mfnút-
um iiðnum með því að bera biönd-
una í hóifinu saman við ferhyrn-
ingana + og - fyrir ofan og neðan.
Eriendur Baidursson, deildar-
stjóri hjá Fangelsismáiastofnun,
kannast við umrætt próf. Hann
seglr „að það sé náttúriega bann-
að að neyta fíkniefna inni í fang-
eisum. Það er þrátt íyrir það alltaf
ákveðið vandamál, því stór hluti
þeirra manna, sem þangað koma,
hafa verið að fikta við slíkt, meira
eða minna. En fangar eru nú eldd
múraðir inni í fangelsunum, þeir
fá heimsóknir og þeir hafa ákveð-
ið svæði tfl að hreyfa sig á. Þann-
ig að það er erfitt að hindra það ai-
gjörlega að fíkniefni komist inn í
fangelsin. Þess vegna hefur verið
ákveðið að hafa eitthvert eftirlit.
Skimpróf sem þetta er Íiður f
slfku eftirliti, en það getur mæit
það hvort viðkomandl hefur verið
að neyta fíkniefna. Auðvitað
hjáipa þessi tæki okkur," segir Er-
lendur.
Eriendur segir að heimild sé fyr-
ir því að taka þvag- eða blóðsýni úr
fanga, ef grunur kemur upp um
neyslu fíkniefna. Hingað til hefur
þurft að senda fíkniefnaprófin til
rannsóknar á rannsóknarstofu, en
það tekur nokkra daga að fá niður-
stððu úr blóðsýni. Eriendur tekur
þó fram að lokum að starfsmenn
séu ekkert yfir sig hrífnir af því að
beita slíkum prófum. js
Prófplatan fyrír Ontrak-skim-
prófíö. Svariö er lesiö eftir
þljár minútur. Tknam.:Aml Bjama
Breytingar á húsnæði Alþingis. Áður varð „Snorrabúð stekkur". Efri deild skiptir nú um hlutverk og verður:
Stofa þingmanna
Þegar alþingismenn koma saman á Al-
þingi í haust munu þeir í fýrsta sinn
sitja í einni málstofu. Af þeim sökum
standa nú yfir umfangsmikiar breyt-
ingar á húsnæði Alþingis.
Friðrik Ólafsson, skrifstofustjóri Al-
þingis, segir að þar sem allir þingfundir
verði framvegis í stóra salnum, sé ekki
lengur þörf fýrir gamla efrideildarsalinn
og þar losnar því pláss. Núna er verið að
breyta efrideildarsalnum í setustofú fýr-
ir þingmenn, enda veitir ekki af, það
hefúr verið þröngt um þá, segir Friðrik.
Friðrik segir „að það sé ýmislegt sem
breytist varðandi þingsköp. í framtíð-
inni verða umræðumar þrjár á þinginu,
í stað sex áður. Nefndum fækkar úr 24 í
11, en það er geysilega mikill munur. Að
vísu Ijölgar í hverri nefnd um 2 alþing-
ismenn, þ.e. úr 7 í 9. Hingað til hala
þingmenn jafnvel verið að hlaupa á
milli 6-7 nefrida, sem var náttúrlega úti-
lokað og í rauninni ekki framkvæman-
legt.“
Þá má geta þess að nefhdimar staria
framvegis einnig á sumrin og þingið
starfar líka allt árið. Alþingi verður sett
1. október næstkomandi, en því þingi
lýkur ekki fýrr en næsta þing er sett
Þess vegna geta nefridimar starfað
áfram, því að þingið verður að störfum
allt árið.
Verið er að koma fýrir atkvæða-
greiðslukerfi í fúndarsal Alþingis. Það er
búið að leggja leiðslur í borð alþingis-
mannanna, en síðan verða lagðar ofan á
plötur með hnöppum, sem notaðir em
við atkvæðagreiðsla Friðrik kveður slík
kerfi notuð á öllum Norðurlöndum.
Friðrik segir að fúndið hafi verið að því
að ekki væri hægt að sjá samstundis á
ljósatöflu á veggnum, hvemig hver og
Fyrrum efrideildarsalur Alþingis sem veríð er að breyta (setustofu
fýrir þingmenn.
einn þingmaður greiðir atkvæði. Þó að
þingmenn sjái þetta ekki samstundis, þá
gerir tölvukerfi það kleift að prenta
„strax" út niðurstöður atkvæðagreiðsl-
unnar. Þar kemur fram hvemig hver
einstakur greiddi atkvæði.
Friðrik bendir á að ráðherrastólamir í
fúndarsalnum hafa verið færðir til. Þeir
standa nú undir gluggunum, en þar
stóðu þeir alveg fram til ársins 1987. Þá
varð að færa stólana vegna þess að ráð-
herramir voru orðnir of margir til að
komast fýrir undir glugganum.
Aðspurður segir Friðrik að lagabreyt-
ingin um að Alþingi væri orðin ein mál-
stofa hefði þurft að liggja fýrir, áður en
byrjað var að breyta húsnæðinu. Hann
segir að þrátt fýrir að stuttur tími sé til
stefriu, verði húsnæðið tilbúið er þing-
menn mæta til starfa 1. október.
-js
Hugmynd aö Ijósatöflu f fund-
arsal Alþingis.
Timamyndlr: Ami BJama