Tíminn - 24.12.1991, Blaðsíða 10

lOTÍminn
Þriðjudagur 24. desember 1991
Þótt faðir minn væri án efa trúað-
ur á sinn hátt, sótti hann aldrei
mikið kirkju, enda þá nokkuð við
aldur og ákaflega heimakær.
Mamma var hins vegar kirkjuræk-
in og tók okkur Freyju oftast með.
Tvær útkirkjur voru frá prestsetr-
inu Miklabæ, Flugumýri og Silfra-
staðir. Hvern helgan dag bar
presti að messa og þurfti því ekk-
ert messuboð, þar eð það var ein-
falt reikningsdæmi að messa
skyldi á Silfrastöðum þriðja hvern
helgidag.
í þennan tíma bjó að Silfrastöð-
um Steingrímur Jónsson, sonar-
sonur Jóns stórbónda að Merki-
gili í Austurdal, Höskuldssonar
sterka. Steingrímur var stórbóndi
og hafði margt í heimili. Auk
vinnu- og kaupafólks var þar jafn-
an eitthvað af húsmennskufólki.
Steingrímur var stór maður vexti og
vel á sig kominn á allan hátt. Hann
var fremur toginleitur með yfirskegg
og skegghýjung um kjálka og höku á
efri árum, að mig minnir. Á yngri ár-
um hefur hann án efa verið myndar-
legur maður, beinn í baki og upplits-
djarfur, varð lítið eitt lotinn með aldri
og gekk að staf sökum blindu. Þannig
kom hann mér fyrir sjónir, þegar ég
kynntist honum gömlum manni og
blindum en algerlega óbuguðum. Er
það ætlan mín, að fátt hafi getað bug-
aö Steingrím. Eftir lát konu sinnar,
Efemíu Kristínar Ámadóttur, bjó
hann mörg ár blindur með ráðskon-
um og hélt fullri reisn þrátt fyrir ým-
islegt mótlæti og lét ekki hlut sinn
fyrir neinum, en ekki heyrði ég þess
getið, að hann færi í manngreinarálit.
Ef frá er talin blindan, var hann
heilsuhraustur, mun þó lítið hafa
fylgt fötum síðustu æviárin, enda þá
Öörgamall orðinn. Ekki mun Stein-
grímur hafa verið talinn tilfinninga-
maður en líklega dulur. Má því vel
vera að annað byggi undir skelinni.
Hann var áræðinn kjarkmaður og
harðsækinn til hvers sem var, trygg-
lyndur en óvæginn andstæðingum,
þó sérstaklega ef embættismenn og
höfðingjar áttu f hlut. Var víst engum
of gott að eiga í illdeilum við Stein-
grím. Steingrímur var alinn upp í
Austurdal. Og sagt er, að á yngri árum
Hestur undir taðkláfum á Silfrastöðum. Botninn er opnanlegur og leikur á hjörum. Þannig
voru kláfarnir tæmdir.
Á Silfrastöðum 1907. Kirkjan
var vígð 1896. Byggingin er
réttur áttymingur með fer-
strendum tumi. Til vinstri á
myndinni er skemmuburst, þá
stofuþil og loks bæjarþil og
framhlið skálans.
léti hann sig ekki muna um að fækka
fötum og vaða djúpar og straum-
þungar ár milli skara, uppbólgnar af
krapi, né heldur að liggja úti nætur-
langt í harðviðrum á fjöllum. Svo var
hann óvílsamur, að aldrei kvartaði
hann, hverju sem fram fór, vildi jafn-
vel ekki viðurkenna blindu sína fyrr
en síðasta dagsglætan þvarr og brást
illa við, ef honum var vorkennt. Ein-
hverju sinni mætti honum aðkomu-
kona, þar sem hann fetaði sig áfram
við staf sinn úti á hlaði. Konan mælti
til hans af vorkunnsemi: „Þú ert þá
þama, auminginn." Steingrímur
svaraði að bragði og heldur snúðugt:
„Nú, sjálf geturðu verið aumingi og
ræfill fyrir mér,“ og gekk sína leið án
frekari orða.
Steingrímur var um margt stórbrot-
inn persónuleiki, ákaflega sjálfstæður
en einkennilegur svo af bar. Held ég
hann sé sá einkennilegasti maður,
sem ég man eftir, vom þó fleiri
skrýtnir og lítt við alþýðuskap. Orða-
tiltæki og tilsvör Steingríms þóttu oft
harla furðuleg, enda var hann orðinn