Tíminn - 23.01.1992, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 23. janúar 1992
Tíminn
MALSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVIHNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Tlminn hf.
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóri: Jón Kristjánsson ábm.
Aðstoðamtstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Asgrímsson
Auglýsingastjóri: Steingrlmur Glslason
Skrifstofur: Lynghálsi 9, 110 Reykjavlk Sími: 686300.
Auglýsingasími: 680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1200,-, verð I lausasölu kr. 110,-
Grunnverö auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Málsvöm
heilbrigðisráðherra
og hinir ósnertanlegu
Sá fáheyrði atburður gerðist á Alþingi í atkvæða-
greiðslu um „bandorminn“ svokallaða að heilbrigð-
isráðherra kom henni í uppnám í miðju kafi með
greinargerð fyrir atkvæði sínu. Þar hóf hann efnis-
lega umræðu og árásir á fyrrverandi heilbrigðisráð-
herra. Ráðherrann fullyrti að skerðing á grunnlíf-
eyri ellilífeyrisþega væri nákvæmlega eins og Guð-
mundur Bjarnason hefði lagt til í ráðherratíð sinni,
að öðru leyti en því að þar hefði verið gert ráð íyrir
30% skerðingu. Nú væri gert ráð fyrir 25%. Fullyrti
hann að barátta Framsóknarflokksins gegn málinu
stafaði af því að skerðingin væri lægri nú.
Hér er langt seilst og eru áreiðanlega fá dæmi
þess í þingsögunni að ráðherra fari með aðra eins
útúrsnúninga og staðlausa stafi í greinargerð fyrir
atkvæði sínu. Auðvitað er skýringin á þessu að ráða-
menn Alþýðuflokksins hafa lent í kröppum dansi
innan síns eigin flokks að koma þessu máli fram.
Eina málsvörnin er að halda sér dauðahaldi í frum-
varp sem lagt var fram af Guðmundi Bjarnasyni síð-
astliðið vor og felur í sér heildarendurskoðun á al-
mannatryggingakerfjnu. Það byggðist á því að færa
til fjármuni innan kerfisins, þannig að kjör stórra
hópa sem stóðu höllum fæti hefðu verið bætt. Hins
vegar var frumvarpið lagt fram til kynningar á Al-
þingi og hafði ekki hlotið meðferð þingsins og þá
endurskoðun sem það hefur í för með sér.
Hinar grófu tilraunir heilbrigðisráðherra til
blekkinga felast einkum í því að bera saman annars
vegar einhliða skerðingar hans á ellilífeyri, sem eru
notaðar til að mæta óskyldum útgjöldum ríkissjóðs,
og hins vegar réttarbætur og tilfærslur innan al-
mannatrygginganna sem fólust í tillögum íyrrver-
andi heilbrigðisráðherra. Einnig í því að veifa frum-
varpi fyrrverandi heilbrigðisráðherra eins og það sé
endanleg niðurstaða og ófrávíkjanleg afstaða hans.
Hér er verið að breiða yfir „handarbakavinnu-
brögð“ ríkisstjórnarinnar sem heilbrigðisráðherra
viðurkenndi í sjónvarpsþætti síðastliðinn þriðjudag
að hefðu verið viðhöfð. Þau eru fólgin í því að henda
breytingum á hinni viðkvæmu almannatrygginga-
löggjöf fram á Alþingi sem breytingartillögu við
„bandorminn“, án nægjanlegs undirbúnings, og
neita síðan öllum lagfæringum á augljósum ann-
mörkum tillögunnar. Enn er vegið að kjarasamn-
ingum sjómanna, en ekki láð máls á því að lagfæra
það í meðförum Alþingis.
Eftir að frumvarp um ráðstafanir í ríkisfjármál-
um hefur verið samþykkt er staðfest sú stefna ríkis-
stjórnarinnar að leggja byrðarnar á herðar gamla
fólksins sem komist hefur til bjargálna, skólanem-
enda, sjúklinga og barnafólksins í landinu. Hinn
venjulegi hátekjumaður og eignamenn á góðum
aldri eru hinir ósnertanlegu.

MMI'IÍ:

.....,,, „
M'íí'y,' Vli
Aðall og almúgi
Allar sparnaðarráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar eru af þeirri stærð-
argráðu að það eru aðallega krakk-
ar, gamlingjar og lasburða fólk
sem verður þeirra vart. Lágtekju-
fólk í ríkisstofnunum er kvíðið,
enda standa á því hótanir um dapr-
ar atvinnuhorfur, þar sem boðaður
samdráttur lendir fyrst á þeim sem
ekki teljast burðarásar margslung-
ins ríkisrekstrar.
Það urgar í öllu þjóðfélaginu
eins og í vél sem höktir í gangi og
getur misst neistann og
stansað hvenær sem er. Eng-
inn þorir að gera kjarasamn-
inga, enginn veit hver verður
þróun í vaxta- og gengismál-
um, ráðstafanir í efnahagsmálum
silast gegnum þingið með bakföll-
um og hikstum. Enginn veit
hvernig á að halda ríkisapparat-
inu gangandi út árið, þar sem
fjárveitingar gera ekki ráð fyrir að
stofnanir ríkisins starfi nema
fram á haustmánuði, ef þær þá
lufsast svo lengi.
Moldviðri
Hluta af svokölluðum sparnaði á
að mæta með þjónustugjöldum,
sem auðvitað er enginn sparnaður,
heldur er kostnaði aðeins velt af
einum aðila yfir á annan.
í sparnaðarmoldviðrinu öllu eru
skattar hækkaðir og ef einhver
mælir á móti tilteknum sparnað-
aráformum á Alþingi eða annars
staðar þar sem von er til að ná eyr-
um landsfeðra, er viðkvæðið að sá,
sem ekki vill skera niður og spara,
verði að benda á tekjuöflunarleiðir
til að vega á móti þeim útgjöldum
sem mælt er með af hálfu þeirra
sem telja að ríkið hafi þrátt fyrir
allt einhverjum skyldum að gegna
í samfélaginu.
Stjórnarstefnan er að skattar
hækki ekki og að tekjustofnum
verði ekki breytt. Launamenn í
landi munu því áfram borga brús-
ann og ekki snert við heilögum
rétti skattfríðindaaðalsins.
Leiðtogar launafólks eru svo
uppteknir af að skipa vaxtamálum
að enginn tími gefst til að hyggja
að skattamálum umbjóðendanna,
og hefur reyndar aldrei gefist tóm
til að athuga skattamálin á þeim
bæjum.
Þau eru líka flókin og leiðinleg
og réttast að láta þá, sem hafa bók-
haldsvitið, sjá um þau.
Góðir bókhaldarar
Sameinaðir verktakar hafa af-
bragðsgóða bókhaldara í sinni
þjónustu. Þeir hafa líka glögga
endurskoðendur á launaskrá sem
kunna skattalögin, sem löggjafmn
leggur þeim í hendur, upp á sína
tíu fmgur.
Morgunblaðið skýrði frá því í gær
hvernig þeir færu menn hjálpuðu
hluthöfum í Sameinuðum verk-
tökum hf. að borga sjálfum sér 900
hundruð milljónir, það er rétt 9/10
úr miiljarði, án þess að missa eyri
af þénustunni í sameiginlega sjóði
allra Iandsins barna.
Endurskoðendurnir hækkuðu
hlutafé úr 310 milljónum í 1.210
milljónir króna, en það átti félagið
á vöxtum í Landsbankanum. Svo
var hlutaféð fært niður aftur í 310
milljónir króna og hluthafarnir
fengu 900 milljónir í sína vasa,
hver eftir hlutabréfaeign sinni.
Með því að hækka hlutafé og færa
niður aftur þarf ekki að borga
skatta af nærri milljarði, vegna
þess að þetta eru ekki launatekjur.
Því fær ríkissjóður ekkert, sveitar-
sjóðir ekkert, kirkjugarðarnir ekk-
ert, lífeyrissjóðir ekkert, en hlut-
hafarnir allt og óskert.
Sameinaðir verktakar eru undir-
deild íslenskra aðalverktaka og
gera handtak fyrir setuliðið annað
slagið.
Samkvæmt Mogga hafa svona
hlutafjárkúnstir verið viðhafðar
nokkrum sinnum áður kringum
áramót, þótt skattfríu tekjurnar til
hluthafanna hafí ekki áður nálgast
milljarðinn á einu bretti íyrr en
nú.
Lítilmótlegur
spamaður
Þegar haft er í huga að Sameinað-
ir verktakar eru dótturíyrirtæki
með tæplega þriðjungsaðild að Að-
alverktökum, er hér aðeins um
smápart þeirra viðamiklu hunda-
kúnsta að ræða, sem Iöglegar og
siðlausar fjármagnshræringar eru
úr einum vasa í annan, skattfrjálst.
í ljósi þessa eru sparnaðartillögur
samanlagðra ráðuneytanna heldur
ræfilslegar og jafnvel lítilmótlegar.
Ráðherrar, stjórnarandstæðingar
og hagsmunahópar ýmiss konar
rífast og stagla vikum saman um
hundrað milljón króna samdrátt í
viðamiklum málaflokkum og
nokkurra tuga milljona króna
sparnað hér og aðeins meira eða
minna þar.
Þjóðin stendur á öndinni yfir öll-
um þessum svakalega spamaði,
sem sagður er „gefa“ ríkissjóði ein-
hvern ómerkiíegan tittlingaskít í
nánasarlegum vinnulaunum, sem
ekki á að borga, eða hvort
sex ára gömul böm eigi að
einsitja eða tvísitja skóla-
stofur.
Samtímis afhendir eitt af
ríkisvemduðum einokunaríýrir-
tækjum yfirstéttanna hluthöfúm
sínum nær milljarð sem skatt-
frjálsa gjöf. Og þetta er ekki gjöf
sem er gefin í eitt skipti fyrir öll,
heldur aftur og aftur, þökk sé
skilningsríku löggjafarvaldi og
bókhöldumm sem kunna sitt fag.
Alheimsundur
Á íslandi em allar tekjur nema
launatekjur skattfrjálsar. Margir
þeirra, sem fá útborgað nær millj-
arð af hækkuðu og niðuríærðu
hlutafé Sameinaðra verktaka, hafa
aldrei lagt í neinn kostnað eða
áhættu við að eignast hlutina. Það
gerðu pabbarnir eða afamir og
ömmurnar.
Erfðaskattur af verðpappímm er
enginn, en erfðaréttur afkomenda
þeim mun meiri.
Skattlagning fjármagnstekna er
eitur í beinum allra íslenskra
stjórnmálamanna. Því er logið að
þeim eins og öðrum, að í heimi
kapítalisma og frjálsra viðskipta
þekkist slíkir skattar ekki fremur
en erfðaskattar.
Á íslandi er það almenn vitneskja
að í lýðfrjálsum velmegunarríkj-
um Norðvestur-Evrópu og Norður-
Ameríku og Eyjaálfu ríki sams
konar réttlæti hvað varðar eignar-
rétt og skattskyldu og í ríki Loð-
víks XV.
í þeirri trú er nú andskotast á
gamalmennum, sjúklingum,
börnum og láglaunafóíki og yfír-
leitt öllum þeim, sem ekki eru
fæddir til auðs og skattfríðinda eða
hafa fengið auðlindir og landgæði
öll að gjöf.
Þetta er kallað aðhaldssemi í rík-
isfjármálum. OÓ