Tíminn - 15.07.1993, Blaðsíða 1
Frétta-T(minn...Frétta-síminn...68-76-48...Frétta-Tíminn...Frétta-síminn...68-76-48...Frétta-Tíminn...Frétta-síminii...68-76-48
IllMDHn!
15. júlí 1993
131. tbl. 77. árg.
VERÐí LAUSASÖLU
KR. 125.-
Framleiðendur frystra afurða sýna Bandaríkjamarkaði meiri áhuga en Evrópu og blautsaltaður ufsi
j er seldur til Kanada. Samtök fiskvinnslustöðva:
I Evrópu bítur
kreppan meira í
„Það er eins og kreppan í Evrópu bíti meira í en i Bandaríkjunum. í
Bandaríkjunum er eins og menn hafi vanist atvinnuleysi uppá 6-7% en
í Evrópu virðist atvinnuleysið fara vaxandi frekar en hitt og kreppan
sömuieiðis. f Bandaríkjunum virðast menn vera að sjá fyrír endann á
efnahagslægðinnl en auövitaö sveiflast áherslur í markaðsmálum
sjávarafurða eftir kaupgetunni á hverjum stað fyrír sig.
Enda er það nauðsynlegt fyrir okkur
á að fé sem mest fyrir okkar afurðir
þegar hráefnið er takmarkað," segir
Amar Sigmundsson, formaður Sam-
taka fiskvinnslustöðva.
Að undanfönu hefur gætt meiri
áhuga meðal fiskvinnslumanna að
vinna afurðir sínar á markað í Banda-
ríkjunum en til Evrópu. Það helgast
m.a. af því að afurðaverð f Evrópu hef-
ur lækkað til muna undanfarin miss-
eri auk þess sem dollarinn hefur
styrkst á sama tíma sem margar Evr-
ópumyntir hafa veiksL
Þá hefur Sölusamband íslenskra fisk-
ffamleiðenda (SÍF) og fleiri saltfisk-
vinnslulyrirtæki verið að selja flattan
og blautsaltaðan ufsa til Kanada, en
kanadíski dollarinn hefur verið á svip-
uðu róli og sá bandaríski.
Jón Friðjónsson hjá SÍF segir að
Kanadamenn þurrki saltaðan ufsann
og selji hann síðan til viðskiptavina
sinna í Karabíska hafinu og til Banda-
ríkjanna.
Vegna takmarkaðs framboðs á hrá-
efni til vinnslu hafa fyrirtæki, sem
bæði vinna í salt og frystingu, aukið
vinnsluflæðið í frystingunni á kostnað
saltfiskvinnslunnar.
Þessi þróun í markaðsmálum ís-
lenskra sjávarafurða er að mörgu Ieyti
athyglisverð og þá einkum þegar höfð
er í huga umræðan um mikilvægi evr-
ópska markaðarins í EES-málinu. Svo
virðist sem almenn kaupgeta evr-
ópskra neytenda sjávarafurða fari
minnkandi með dýpkandi efnahags-
lægð á sama tíma sem Bandaríkja-
markaður er að rétta úr kútnum.
Á sínum tíma gagnrýndi Guðjón Ól-
afsson, fyrrverandi forstjóri SÍS og
Slökkviliöið kallað út í gær:
Börnin kveiktu á
eldavélarhellu
Slökkviliðið í Reykjavík var kallað
að Álfheimum 32 kl. 9.45 í gær-
morgun.
Þegar á staðinn kom lagði mikla
reykjarstybbu frá kjallaríbúð. Ung
kona sem í íbúðinni býr var komin
út með fjórar dætur sínar á aldrin-
um eins til fjögurra ára. Bömin
höfðu kveikt á hellu á eldavélinni
meðan móðirin sinnti því yngsta.
Hrísgrjónapoki sem var nálægt
hellunni bráðnaði og grjónin dreifð-
ust út um eldavélina. íbúðin var
reykræst og bömin færð á slysavarð-
stofuna þar sem athugað var hvort
j»u hefðu orðið fyrir reykeitrun.
Þeim reyndist ekki hafa orðið meint
af og litlar skemmdir urðu á íbúð-
inni. -GKG.
Icelandic Seafood Corporation í
Bandaríkjunum, íslenska framleið-
endur sjávarafurða fyrir að hafa van-
rækt Bandaríkjamarkað á meðan
tímabundinnar uppsveiflu gætti á
Evrópumarkaði. Amar Sigurmunds-
son segir að þessi gagnrýni hafi að
mörgu leyti verið réttmæt, en bendir
jafnframt á að sóknin inná Evrópu-
markaði með stofnun æ fleiri sölu-
skrifstofa og verksmiðja sem fram-
leiða tilbúna sjávarrétti fyrir neytend-
ur, hafi staðið staðið fyrir sínu og geri
það enn.
Hinsvegar hljóti framleiðendur sjáv-
arafurða hverju sinni að leita með af-
urðir sínar inná þá markaði sem gefa
mest af sér í það og það sinnið. Hann
telur að íslensk fiskvinnsla og sölufyr-
irtæki hafi sem betur fer nauðsynleg-
an sveigjanleika til að bregðast við
breyttum aðstæðum á mörkuðum og
lagi framleiðslu sína að þeim hverju
sinni.
„Enda öllum kappsmál að hámarka
sem mest þau verðmæti sem við fíum
úr okkar takmörkuðu auðlind," segir
Amar Sigurmundsson, formaður
Samtaka fiskvinnslustöðva. -grh
Flugaætlun
Flugleiöa
úr skorðum
Yfirvinnubann flugvirkja er farið að
valda farþegum Flugleiða Óþægind-
um. Flugvél til Danmerkur taíðist
um eina klukkustund í gær og tafir
sem vél til Bandaríkjanna varð fyrir
( fyrradag raskaði allri áætlun
hennar í gær. Vonast er eftir að um
þriggja tfma tafir á ferðum vélar-
innar vinnist upp í dag. Ástæðan
fyrir töfunum er að ekki tókst að
Ijúka viðgerð á fiugvélunum á rétt-
umtfma.
Flugleiða sé að harðna. Ekki eru
nema fíeinar vikur síðan flugvirkjar
frestuðu verkfalli í trausti þess að
hreyfing kæmist á samningavið-
ræður. Ekkert hefiir hins vegar þok-
ast í viðræðunum og því boðuðu
flugvirkjar yfirvinnubana
Á þessu stigi er ekki vitað hvort
röskun verður á flugferðum Ffug-
teiðaídageðaámorgun. -EÓ
Reid Anderson kapteinn (í miöjunni) sótti jeppann til Benna í gær. T.v. er Benedikt Eyjólfsson og t.h.
Hafsteinn Emilsson. Á bak við þá er verið að renna öörum vamaríiðsjeppa inn á verkstæði til sams
konar breytinga. Tfmamynd Aml Bjama.
Jeppar frá
Benna á
Suðurskautið?
„Þetta er jafnvel fyrsti bfllinn í
heiminum sem er breytt fyrir banda-
ríska herinn á þennan hátt. Þetta er
algerlega íslensk vinna og hönnun,"
segir Benedikt Eyjólfsson í Bflabúð
Benna í samtali við Tímann. Bflabúð
Benna hefur undanfarið unnið að
breytingum á jeppabifreið fyrir
björgunarsveit bandaríska hersins á
Keflavíkurflugvelli og var bfliinn af-
hentur í gær. „Við settum á hann 38
tommu dekk, læsingar, spil, kastara
og fleira,“ segir BenedikL „Hann var
gerður að alvörubfl."
Að sögn Benedikts er vel hugsan-
legt að Bflabúð Benna annist breyt-
ingar á jeppum fyrir Sameinuðu
þjóðirnar til notkunar á Suður-
skautslandinu. „Það hafa komið til
okkar menn frá Sameinuðu þjóðun-
um og skoðað bfla og við erum bún-
ir að gera þeim tilboð,“ segir Bene-
dikt. GS.
Horfur á að greiðslumark sauðljárbænda verði skert vegna minni kjötsölu:
Neysla á kjöti minnkar
þrátt fyrir lægra verð
„Það er umhugsunarvert fyrír kjötframleiðendur að þrátt fyrír að
verð á kjöti lækki og samkeppni haröni eykst kjötneysla ekki.
Neyslan stendur nánast í staö eða dregst eilítið saman. Menn eru
því aö bítast af vaxandi hörku um minni markað," sagöi Gunnlaug-
ur Júlíusson, hagfræðingur Stéttarsambands bænda, en horfur
eru á að minnkandi neysla á kindakjöti leiði til þess aö framleiðslu-
réttur bænda verði skertur í haust
Verð á kjötvörum hefur staðið í stað
eða þokast niður á við síðustu ár. Sé
tekið tállit til verðbólgu er verðlækk-
unin umtalsverð. Þrátt fyrir betta
hefur neysla á kjöti ekki aukisL Á síð-
ustu 12 mánuðum hefur kjötneyslan
t.d. minnkað um 0,5%. Sem fýrr er
samdrátturinn fyrst og fremst í
kindakjöti. Aðrar kjöttegundir standa
í stað eða auka heldur hlutdeild sína á
markaðinum á kostnað kindakjöts-
ins. Svínakjötið hefur styrkt sig mik-
ið á markaðinum. Sala þess jókst Ld.
um 5% á síðustu 12 mánuðum.
Á síðustu 12 mánuðum minnkaði
neysla á kindakjöti um tæp 2%. Horf-
ur eru á að salan á þessu verðlagsári
verði í kringum 7.200 tonn. Sé sala
gerð upp í almanaksárum var hún í
fyrra 7.900 tonn og líkur eru á að hún
verði um 7.600 tonn á þessu ári.
Það verður að hafa í huga að kjötút-
sala ríkisins á ágúst í fyrra hafði mik-
il áhrif á kindakjötssölu á þessu verð-
lagsári. Ríkið efndi til kjötútsölu t
þeim tilgangi að lækka birgðir í
tengslum við gildistöku nýja búvöru-
samningsins. Á útsölunni í ágúst
seldust um 1.500 tonn af kindakjöti,
en til samanburðar má nefna að í
meðal sölumánuði seljast um 600
tonn af kindakjöti.
Þá er talið að 20% verðlækkun á
nautakjöti hafi haft áhrif á kinda-
kjötssöluna. Þess ber þó að geta að
sala á nautakjöti hefur ekki aukist ef
litið er á sölutölur fyrir nokkra mán-
uði aftur í tímann þrátt fyrir verð-
lækkunina.
Gunnlaugur sagði að flest benti til
að greiðslumark í kindakjöti yrði
lækkað eitthvað í haust fyrir verð-
lagsárið 1994-95, en of snemmt væri
að segja til um hvað það yrði mikið.
Samkvæmt reglum á við ákvörðun
greiðslumarks að taka mið af sölu á
síðasta almanaksári og sölu á fyrstu
sex mánuðum þessa árs. Þessa dag-
ana er verið að fara yfir sölutölur og
reikna dæmið til enda. Landbúnaðar-
ráðherra tekur síðan endanlega
ákvörðun f hausL -EÓ