Tíminn - 25.09.1993, Blaðsíða 7

Laugardagur 25. september 1993
Tíminn 7
bæi og eru þeir að stórum hluta
ungmennafélagshreyfingunni að
þakka. í dag gefa þessir reitir okk-
ur mikinn fróðleik um hvaða trjá-
tegundir henta á hverju svæði
landsins.
Ég fór í hvern ungmennafélags-
reit og reyndi að meta árangurinn
af skógræktarstarfinu og hafði þá
upplýsingar úr gömlum skýrslum
til að vinna eftir, meðal annars til
að gera mér grein fyrir hvaða trjá-
Dæmi um skógræktarsvæöi ung-
mennafélags er svæði ungmenna-
félagsins Drengs við félagsheimilið
Félagsgarð f Kjós.
tegundum hefði verið plantað út.
Almennt séð sýnist mér að skýrsla
mín staðfesti að skipting Skóg-
ræktar ríkisins upp í græn svæði
og heppileg til skógræktar og
önnur miður heppileg, sé rétt.
Trjáplöntur þær sem frumherj-
arnir plöntuðu innan grænu
svæðanna hafa greinilega þrifist
betur um áratugina en utan þeirra
þar sem verr hefur gengið og ung-
mennafélög jafnvel gefist upp á
skógrækt.
Lærdómur
reynslunnar
Þá er það ljóst að rannsóknastarf-
semi var í upphafi í lágmarki og
ekki auðvelt að leita að nýjum
trjátegundum sem hentað gætu
hér. Frumherjarnir plöntuðu mest
úti af furu og greni og í nokkrum
mæli reyniviði og víði. Þá var al-
gengt að farið væri í skógana og
birkitré sótt þaðan og plantað út í
reitina."
Aðspurður um hvaða mistök
frumherjarnir gerðu helst, segir
Björn hafa verið ýmis, enda var
um aldamótin nánast engin þekk-
ing eða kunnátta í skógrækt fyrir
hendi hjá almenningi í landinu.
Segja megi að helstu mistökin
hafi verið gerð í eftirfarandi atrið-
um:
Staðarval
Menn völdu ekki skógræktarreit-
um stað endilega eftir því hvar
vaxtarskilyrði voru best heldur
þar sem náttúrufegurð var mikil.
Því er mjög víða erfitt að komast í
þessa reiti. Þeir eru gjarnan fjarri
þjóðvegum og á stöðum þar sem
ungmennafélagar og almenningur
í dag á erfitt með að nálgast og þar
með að nýta sér.
Tegundaval
Algengt var að félög fengju
ákveðið magn af trjáplöntum sem
plantað var í fyrirfram ákveðna
reiti og þess ekki gætt hvort við-
komandi trjátegundir hæfðu
staðnum. Þannig sjást þess merki
víða að greni hefur verið plantað í
lítt frjóan jarðveg þar sem það
þreifst illa eða ekki svo dæmi sé
tekið.
Ágangur búfjár,
ónógt viðhald
Algengt var að skepnum væri
ekki haldið nægilega vel frá reit-
unum í upphafi. Þá var viðhald
ekki nægilegt eða jafnvel ekkert.
Menn plöntuðu út, gjarnan mjög
þétt, og biðu síðan eftir að upp yxi
skógur en gættu þess ekki að
grisja og hlúa að gróðrinum.
Þannig eru margir gamlir reitir
mjög erfiðir yfirferðar nú. Björn
bendir á að þau mistök sem frum-
herjarnir gerðu séu þó fyrirgefan-
leg þar sem menn vissu ekki betur
og reynsla og kunnátta í skógrækt
var lítil á íslandi um aldamótin.
Hæfileg beit
til bóta
„Það sem þyrfti að gera nú er að
kynna fólki þá fjölmörgu unaðs-
reiti sem til eru frá þessum tím-
um, auðvelda aðgengi að þeim og
umferð um þá. Þá mætti merkja
þá og gjarnan setja upp skilti með
sögu þeirra. Engin heildarstefna
hefur hins vegar hingað til verið
hjá ungmennafélögunum varð-
andi þá. Þess má hins vegar vænta
að hún verði mörkuð nú í kjölfar
þessarar athugunar en ég á von á
að þetta mál verði rætt á þingi
Ungmennafélags íslands á Laugar-
vatni nú í haust.
Niðurstaðan er margþætt en í
fyrsta lagi er hlutur ungmennafé-
laganna stærri í upphafi skóg-
ræktar á íslandi en talið var. Það
hefur verið plantað miklu víðar,
Björn B. Jónsson gerði úttekt á
skógræktarstarfi aldamótakynslóð-
arinnar
Tímamynd Árni Bjarna
t.d. heima við bæi en menn hafa
áður haldið, en nokkurra þessara
reita sér nú lítinn stað bæði vegna
þess að þeir voru settir niður á
stöðum sem hentuðu illa og líka
vegna ágangs búfjár strax í upp-
hafi.
Hins vegar sést að þeir reitir sem
hafa verið afgirtir lengi en girð-
ingin síðan tekin niður þegar trén
voru komin vel á legg, eru í dag
fallegastir af ungmennafélagsreit-
unum nú í dag. Þetta má t.d. sjá á
ungmennafélagsreit í Svínafelli í
Öræfum sem er bæði mjög falleg-
ur og sérlega greiðfær að komast
um.
Mér sýnist sá reitur sanna það
sem ég hef lengi talið, að skóg-
rækt og kvikfjárrækt fari vel sam-
an, enda sýnir það sig líka austur á
Héraði þar sem bændur eru farnir
að beita fé í lerkiskóg.
—sá
Leikskólar Reykjavíkurborgar
Leikskólastjóri Steinahlíð
Staða leikskólastjóra við leikskólann Steina-
hlíð við Suðurlandsbraut er laus til umsóknar.
Umsóknarfrestur er til 8. október nk.
Fóstrumenntun áskilin.
Nánari upplýsingar gefa Bergur Felixson fram-
kvæmdastjóri og Margrét Vallý Jóhannsdóttir
deildarstjóri í síma 27277.
Dagvist barna
Hafnarhúsinu, Tryggvagötu 17, sími 27277
Leikskólar Reykjavíkurborgar
Fóstrur, þroskaþjálfar eða fólk með uppeld-
ismenntun óskast til starfa á neðangreindan
leikskóla:
Jöklaborg við Jöklasel, s. 71099
Eingöngu í 50% starf e.h. á leikskólann
Sæborg við Starhaga, s. 623664
Þá vantar starfsmenn með sérmenntun í 50%
stuðningsstarf e.h. á eftirtalda leikskóla:
Grænuborg við Eiríksgötu, s. 14470
Holtaborg við Sólheima, s. 31440
Suðurborg við Suðurhóla, s. 73023
Nánari upplýsingar gefa viðkomandi leikskóla-
stjórar.
Dagvist barna
Hafnarhúsinu, Tryggvagötu 17, sími 27277
Landbúnaður
— endurmenntun
— nýsköpun
Við Bændaskólann á Hvanneyri eru í boði ým-
is námskeið á sviði landbúnaðar og annars at-
vinnureksturs í dreifbýli, t.d. um
• jarðrækt og fóðuröflun
• matjurta- og skógrækt
• ræktun og meðferð búfjár
• kaup og rekstur búvéla
• rúning og tóvinnu
• tölvunotkun og rekstur búa
• atvinnusköpun í dreifbýli o.fl.
Nánari upplýsingar eru veittar
í síma 93-70000
Bændaskólinn á Hvanneyri
— endurmenntunardeild —
_______________________________/
- VIÐ SEM OKUM!
gott bil á milli bíla!
| UMFERÐAR
Iráð