Tíminn - 23.03.1994, Page 2

2
Mi&vikudagur 23. mars 1994
Tíminn
spyr...
Telur þú rétta ákvörbun aö
halda fulltrúaráösþing
kennara á skólatíma?
Unnur Halldórsdóttir,
formabur landssamtakanna
Heimili og skóli:
Nei. Ég tei það mikil mistök hjá
Kennarasambandinu að halda þing
á skólatíma. Kennarasambandið
veit það mætavel hversu erfitt þab
er að manna forfallakennsluna.
Þessir fulltrúar á þinginu skilja eftir
sig gat fyrir 2500 nemendur, sem
þá þurfa á forfallakennslu að halda
í þrjá daga. Ég er sammála því að
júníþing hafi ekki verib góður kost-
ur, en ég tel að í staöinn hafi verib
eðlilegra að halda þingib í ágúst,
þannig að þingfulltrúar hefji starfs-
ár sitt strax eftir þing og komi þá
þeirri umræðu, sem fram fer á
þinginu, beint til starfsfélaga
sinna.
Guðrún Ebba Ólafsdóttir
kennari:
Til er þingsamþykkt fyrir þvi að
halda fulltrúaráðsþing kennara á
starfstíma skóla. Éinnig kom það
inní að það er mun hagstæðara fyr-
ir Kennarasambandið að halda
þing á starfstíma skóla, því þá er út-
leiga á ráöstefnuhúsnæði ,mun
lægra. Hvað varðar forfallakennslu,
þá er ég ekki hrædd um að það tak-
ist ekki að manna þær stöður, þar
sém við búum nú við atvinnuleysi
meðal kennara og í raun og veru
hefur aldrei verið auðveldara ab
manna forfallakennslu heldur en
nú.
Áslaug Brynjólfsdóttir
fræðslustjóri:
Auðvitað væri æskilegast að þetta
kæmi ekki á skólatíma bamanna.
En þessi umræða sýnir þab svo ekki
verbur um villst hversu kennara-
starfið er mikilvægt. Ég veit ekki
betur en ab hægt sé ab halda ráð-
stefnur um ýmis mál á virkum dög-
um, þú sérb ekki kennara á slíkum
ráðstefnum og ég vil taka fram ab
Kennarafélag Reykjavíkur hélt sitt
haustþing á laugardegi í haust. En
hvað varðar þetta fulltrúarábsþing,
þá mun Fræðsluskrifstofan leggja
mikla áherslu á það ab ekki falli
nibur kennsla vegna þingsins.
Kannski ekki vanþörfá aö fjölskyldur og börn eignist loks bœöi „mjúka" og „haröa" málsvara?
Framlög til allra málaflokka auk-
ist nema til fjölskyldna og barna
Þetta línurít Hagstofunnar sýnir m.a. oð útgjöld ríkis og borgar vegna fjölskyldna og barna (efsti grái flöturínn)
hefur nánast ekkert aukist, sem hlutfall af landsframleíöslu, á sama tíma og útgjöld til annarra málaflokka hafa
vaxiö yfir 40% aö jafnaöi.
Það er kannski ekki vanþörf á
að íslenskar fjölskyldur og
böm eignist loksins málsvara
sem keppist við að bæta þeirra
hlut. Eins og meöfylgjandi
línurit frá Hagstofunni um
skiptingu útgjalda tii félags-
og heilbrigðismála sýnir
glöggt, þá er „Fjölskyldur og
böm" eini málaflokkurinn
sem ekkert hefur aukið sinn
hlut í landsframleiðslunni í
nærri tvö áratugi. Liðurinn
„Aldraðir og öryrkjar" hefur
aftur á móti vaxið drjúgum,
sérstaklega síöustu árin.
„Stjómunarkostnaður" virðist
þó sá liöur sem vaxið hefur
hlutfallslega mest.
Á árunum frá 1975 til 1991
jukust útgjöld ríkis og sveitarfé-
laga til félagsmála og heilbrigð-
ismála úr um 12,8% upp í 18%
af landsframleiðslu, eða kring-
um 40%. Útgjöld vegna aldr-
aðra og öryrkja hafa aukist enn-
þá hraðar, sérstaklega hin síðari
ár. Árið 1991 nálgaðist þessi út-
gjaldaliöur að vera 6% lands-
framleiðslunnar. Útgjöld vegna
fjölskyldna og barna, sem hlut-
fall af landsframleiðslu, hafa
nánast ekkert aukist, heldur
haldist kringum 2,5% lands-
framleiðslu hátt á annan áratug.
í Danmörku, Noregi og Finn-
landi er þetta hlutfall 3,5% og í
Svíþjóð um 5% landsfram-
leiðslu árið 1990, þ.e. um tvö-
falt hærra en hér á landi, þrátt
fyrir hlutfallslega færri böm í
þessum löndum heldur en á ís-
landi.
Áriö 1990 námu þessi útgjöld
ríkis og sveitarfélaga vegna fjöl-
skyldna og bama tæpum 8,7
milljöröum króna. Upphæðin
skiptist þannig í einstaka út-
gjaldaflokka:
Útgjöld aUs: 8.693 millj.kr.
Bamabætur 5.050 millj.kr.
Fæðingarorlof 1.126 —
Bamalífeyrir 250 —
Greiddar bætur: 6.426 millj.kr.
Dagvist/leiksk. 1.751 —
Bamavemdarm. 417 —
Heimilisaðstoð 99 —
Félagsl.þjónusta: 2.267 millj.kr.
Stærsti munurinn milli ís-
lands og hinna Norðurland-
anna er í leikskólum og ann-
arri daggæslu barna. Islend-
ingar verja aðeins 0,5% lands-
framleiðslu sinnar til þeirrar
þjónustu. í Danmörku er sam-
svarandi hlutfall til dæmis
1,25% og í Svíþjóð 2,15%, þ.e.
meira en fjómm sinnum
hærra en hér á landi. Miðað
við sama hlutfall hér á landi
hefðu íslendingar varið um
7.500 milljónum til leikskóla
og annarrar dagvistar bama
árið 1990, í staðinn fyrir 1.750
milljónum, eins og fyrr grein-
ir. Má því líklegt telja að ís-
lenskar fjölskyldur og böm
hlakki til að fá nýja stuönings-
menn í baráttunni fyrir sínum
hagsmunamálum, hvort sem
þeir em „mjúkir" eða „harðir".
-HEI
Eyþing:
Nýr framkvæmdastjóri
Hjalti Jóhannesson landfræð-
ingur hefur verið ráðinn í 50%
stöðu sem framkvæmdastjóri
Eyþings, sambands sveitarfé-
laga í Eyjafirði og Þingeyjar-
sýslum. Hjalti hefur skrifstofu
í húsi Byggðastofnunar, að
Strandgötu 29 á Akureyri, sem
er nýtt heimilisfang Eyþings.
Fyrst um sinn veröur Hjalti
með viðtalstíma þrjá daga í
viku, þriðjudaga til fimmtu-
daga klukkan 10-12. Utan þess
tíma er hægt að koma skila-
boðum til Hjalta í Byggða-
stofnun í síma 96-12730.
Sókn skorar á heilbrigöisráöherra aö fresta frumvarpi um sjúkraliöa:
Sókn sér fram á aö sjúkralióar
heimti til sín hundruö starfa
„Til nánari skýringar á
óánægju Sóknar og annarra
félaga ófaglæröra starfs-
manna í umönnunarstörf-
um, óskast þess getið að
sjúkraliðar, í skjóli laga,
hyggjast skilgreina öll um-
önnunarstörf á sjúkrahús-
um, öldrunarstofnunum og
fleiri stofnunum sem sjúkra-
liðastörf/' segir m.a. í til-
kynningu frá Starfsmanna-
félaginu Sókn. Vegna nýs
lagafrumvarps um sjúkra-
liða efndi félagib til skyndi-
fundar með Sóknarstarfs-
mönnum í umönnunarstörf-
um þar sem samþykkt var
ályktun til heilbrigbisráb-
herra. Þar er m.a. skorab á
hann ab fresta framlagningu
frumvarpsins í núverandi
mynd.
í ályktuninni lýsa Sóknar-
starfsmenn sérstaklega furbu
sinni á tillögu um breytingu á
3. grein laganna. Fáheyrt sé ab
ein stétt geti með lagasetningu
gert kröfu um ráðningarkjör
annarrar stéttar með þeim
hætti sem þar sé lagt til.
Ráðherra er bent á að hátt í
tvö þúsund ófaglærðir starfs-
menn sinni umönnunarstörf-
um á ýmsum stofnunum vítt
og breitt um landiö, flestir á
stofnunum fyrir aldraða,
þroskahefta, líkamlega eða
geðfatlaða. Þessi störf þyki
bæði andlega og líkamlega erf-
ið og því hafi verið erfitt að
manna þau með faglæröu
fólki. „Fundurinn mótmælir
jafnframt þeirri fullyröingu,
sem fram kemur í greinargerð
með frumvarpinu, að þessi
störf skuli vera sérstaklega
eymamerkt einni stétt.
Sóknarstarfsmenn lýsa líka
eindregnum stuðningi við álit
fulltrúa minnihluta nefndar-
innar sem vann að undirbún-
ingi frumvarpsins, þ.e. fulltrú-
um hjúkrunarfélaganna, er
varðar breytingu á 5. grein
laga um sjúkraliða."
Sömuleiðis lýsa Sóknarstarfs-
menn ógilda undirskriftasöfn-
un Sjúkraliðafélags íslands til
stuðnings breyttum lögum
um sjúkraliða. Því kynning á
innihaldi laganna hafi ekki
legið fyrir, þegar annað fólk en
sjúkraliðar var fengið til að
skrifa undir listana.
Auk þess að fresta framlagn-
ingu frumvarpsins er skoraö á
heilbrigðisráðherra að gefa
þeim mikla fjölda félags-
manna í ASÍ og ýmsum BSRB-
félögum, sem nú vinna við að-
hlynningar- og umönnunar-
störf víðs vegar um landið,
möguleika á að koma sjónar-
miðum sínum á framfæri á
eðlilegan hátt.
-HEI