Tíminn - 02.11.1994, Blaðsíða 3

Mi&vikudagur 2. nóvember 1994

3
Landlœknir mœlir eindregiö meö því aö eldra fólk láti bólusetja sig gegn lungnabólgu:
Tilraunir til að bólu-
set j a börn lofa góðu
Um 20% af innsendum sýn-
um á sýklafræöideildir hér-
lendis eru penisillín ónæmir
og fjölónæmir pneume-
ókokkar, samkvæmt erindi
sem Vilhjálmur A. Arason
hélt á vísindaþingi Félags ís-
lenskra heimilislækna um
síöustu helgi. Hér á landi er
unnih a& bóluefnisetningar-
tilraunum fyrir börn gegn
þessum sýklum.
Erindi Vilhjálms er byggt á
rannsókn sem hann og fleiri
læknar gerðu á tímabilinu
október 1992-nóvember 1993.
Nýgengi sýkla sem eru ónæm-
ir fyrir penisíllini hefur farib
vaxandi víða um heim undan-
farin ár, þar á meðal á ísiandi.
Aukin sýklalyfjanotkun er tal-
in tengjast þessari þróun í
heiminum þótt ekki sé vitað
nákvæmlega á hvern hátt.
Sýklalyfjanotkun íslenskra
barna er meiri en gerist á hin-
um Norðurlöndunum. í ofan-
greindri rannsókn vom rann-
sökub yfir 900 börn yngri en 7
ára á fimm stöbum á landinu
sem ekki höfðu fengið sýklalyf
síbustu tvær vikurnar. í ljós
kom að 62% barnanna höfðu
fengið sýklalyf á árinu og var
meöferðarfjöldinn hæstur hjá
yngstu börnunum.
Við rannsókn á nefkokssýn-
um kom í ljós að ríflega helrn-
ingur barnanna (53%) reynd-
ist bera pneumókokka og af
þeim bám 10% eða 47 börn
penisillín ónæma pneumó-
kokka. Hlutfallib var hæst hjá
yngstu börnunum eða hjá
21% þeirra sem báru pneumó-
kokka.
Ólafur Ólafsson landlæknir
segir að engin einhlít skýring
finnist á því hversu mikil
sýklalyfjanotkun sé meðal
barna hér á landi. Hann segir
að læknar hafi sett fram tilgát-
ur um að þjóðfélagsaðstæður
séu hluti orsakarinnar. „Marg-
ir telja ástæðuna vera þá að
fólk hafi einfaldlega ekki tíma
til að vera með veik börn. Það
er líklegt að læknarnir verði
fyrir töluverbum þrýstingi frá
foreldrum sem vinna bábir
mikið og geta lítið verið frá
vinnu. Tíðni sýkinga er líka
nokkuð há hér á landi." Ólafur
segir að þó hafi heldur dregið
úr sýklalyfjanotkun á síðustu
árum, enda hafi verið rekinn
áróður fyrir því að læknar
sýndu íhaldssemi í slíkri lyfja-
gjöf. „Hér á landi er einnig
unnib að bólusetningartil-
raunum fyrir börn sem okkur
sýnist að lofi góbu um árang-
urinn. íslendingar eru auk
þess fyrstir þjóða til að bólu-
setja eldra fólk gegn lungna-
bólgusýklum. Ég vil hvetja
eldra fólk til að notfæra sér
það, því að þannig má koma í
veg fyrir lungnabólgu í mjög
mörgum tilfellum. Nauðsyn-
legt er að vekja athygli á þessu
í kjölfar fregna um þessa
ónæmu sýkla." ■
Fundur félaasmálaráö-
herra meb fulltrúum
reynslusveitarfélaga:
Garðabær
mætir ekki
Forma&ur framkvæmdanefndar
um Gar&abæ sem reynslusveit-
arfélag hefur ákvebiö a& mæta
ekki á fund félagsmálará&herra
nk. föstudag.
Á fundinn voru boöabir formenn
framkvæmdanefnda allra þeirra
sveitarfélaga sem hafa óskab eftir
aö veröa reynslusveitarfélög. Eins
og kunnugt er hefur Guörún Ág-
ústsdóttir, formaöur nefndarinn-
ar í Reykjavík, tilkynnt aö hún
muni ekki mæta á fundinn og
óvíst er hvort fulltrúi Hafnarfjarö-
ar mæti þangaö. Formaður nefnd-
arinnar í Garöabæ er Benedikt
Sveinsson. Benedikt er erlendis en
Ingimundur Sigurpálsson bæjar-
stjóri segir aö þaö sé ákvöröun
Benedikts aö mæta ekki og hann
hafi ritaö rábherra bréf vegna
þess. „Viö erum mjög spenntir
fyrir þessu verkefni en þaö er
spurning hvernig á aö standa að
því. Mér sýnist sem þaö geti verið
erfitt aö hefja viöræöur viö ríkib á
meöan áöur geröir samningar eru
ekki haldnir." ■
Erró segist aldrei hafa séö Hafnarhúsiö og segist ekki hafa miklar skoöanir á því hvar
Erró-safniö veröur:
tt
Þarf ekki mína blessun"
Erró á Kjarvalsstöbum í gær.
Tímamynd CS
Verkalýbsfélag
Vestmannaeyja:
Fákeppni
SÍ og SH
kemur á
óvart
Jón Kjartansson, formaöur
Verkalýösfélags Vestmanna-
eyja, segir aö þaö komi sér á
óvart aö heyra þaö a& svokall-
a& heiöursmannasamkomu-
lag hafi veriö á milli Sölumiö-
stöövar hraöfrystihúsanna og
íslenskra sjávarafur&a um a&
taka ekki viöskipti hvort frá
ö&ru.
Hann segist ætíð hafa skilið
það svo að þessi tvö stærstu út-
flutningsfyrirtæki sjávarafaurða
kepptust sín í milli um við-
skiptavinina.
„Hitt er svo aftur annað mál
að þeir koma ákaflega samstíga
saman að samningaborðinu. Þá
er allt í mesta bróðerni hjá
þeim," segir Jón.
Ásakanir Friðriks Pálssonar,
forstjóra SH, í garð ÍS um að
þeir síðastnefndu heföu brotið
gildandi heiöursmannasam-
komulag þeirra í milli um við-
skiptavinina meö kaupunum á
30% eignarhlut Bjarna Sig-
hvatssonar og fjölskyldu í
Vinnslustöðinni hf. í Eyjum,
hafa vakið töluverða athygli.
Formaður Verkalýðsfélagsins í
Eyjum segir ab það eigi eftir ab
koma í ljós hvaða áhrif þessi
kaup muni hafa á rekstur fyrir-
tækisins og afkomu starfs-
manna. Hann segist ekki þekkja
Bjarna Sighvatsson og fjöl-
skyldu nema aö góðu og telur
mestu skipta að fyrirtækið haldi
fullum dampi, en þaö er með
þeim stærstu í bænum með
hátt í 400 starfsmenn í það
heila tekib. ■
Þaö er erill í kringum Erró
þessa dagana, hvort sem litiö er
á veggina á Kjarvalsstöbum
sem allir eru þaktir verkum úr
gjöfinni er hann fær&i Reykja-
víkurborg fyrir fimm árum,
ganga hússins þar sem allir em
á þönum og keppast viö a&
sitja og standa eins og Erró vill,
prentsmiöjuna Odda þar sem
er veriö a& leggja sí&ustu hönd
á prentun mikillar Erró-bókar
sem kemur samtímis út á
frönsku, ensku og íslensku, eöa
Hafnarhúsiö þar sem áformaö
er a& hafa Erró-safniö í fram-
tíöinni. Þrátt fyrir allan þenn-
an eril er listamaöurinn kyrr-
látur. Hann segist vera búinn
aö læra þaö á Iöngum ferli aö
láta ekki ys og þys í umhverf-
inu koma sér úr jafnvægi.
-Ég hef aldrei séð Hafnarhúsiö,
segir Erró þegar hann er inntur
eftir því hvernig honum lítist á
að myndir hans fari þangað en
ekki að Korpúlfsstöðum eins og
upphaflega var ætlunin. -Ég hlýt
auðvitað að hafa ekið framhjá
Hafnarhúsinu en ég hef bara
aldrei veitt því neina eftirtekt.
Gömul pakkhús hafa reyndar oft
reynst vel í sambandi viö mynd-
list. Um þaö em mörg dæmi. Nei,
ég þarf ekkert aö líta á húsið eöa
leggja blessun mína yfir eitt eða
neitt í sambandi viö það. Ef satt
skal segja þá er mér alveg sama
um þetta. Eg er búinn meb mína
vinnu og hef engar áhyggjur af
framhaldinu. Ég hef bara engan
áhuga á svona málum og færi síst
af öllu að blanda mér í pólitík á
íslandi, enda var gjöfin aldrei
meint þannig af minni hálfu aö
einhverjar tilteknar ástæöur
þyrftu aö vera fyrir hendi. Hins
vegar er mjög sjaldgæft að
myndlistarmenn eigi þess kost
ab koma svo miklu af stómm
myndum fyrir á einum stað og
ég er þakklátur fyrir aö þaö skuli
vera hægt. Það aö verkin fæm
hingaö varb mér síöan hvatning
til ab fara aö gera enn stærri verk.
Ætli ég líti ekki á þetta eins og
fólk sem eftirlætur eigur sínar og
læmr svo krakkana um aö rífast
um reimrnar.
-Annars gleymi ég öllu um leið,
heldur Erró áfram. -Ég er teygjan-
legur persónuleiki, bjartsýnis-
maður sem horfir bara til fram-
tíðar og á sínar bestu minningar í
framtíbinni. Tíminn ræður
miklu í lífi mínu. Ég þarf mikinn
tíma til aö gera myndir.
-Þú ert mjög pólitískur í myndum
þínum. Hver er þín þólitík utan
myndlistarinnar?
-Ég á bágt meö aö þola pólitík. Ég
fylgist ekki meö lengur, er alltaf
eftir á. En ég er „ekstrem" miöju-
maöur, eins langt inni í miöju og
hægt er.
-Tengsl þín við ísland?
-Þau eru eins og fjölskyldutengsl.
Mér finnst landar mínir vera eins
og fjölskylda mín. Ég met mikils
ab geta ferbast um landib, eink-
um meb Ara Trausta bróöur mín-
um sem vir&ist þekkja hvern
stein á þessu landi. Ég kem hing-
aö annab slagiö, oftar í seinni tíb
en stundum áöur. Einu sinni liöu
níu ár án þess aö ég kæmi til
landins. Síðast var ég hér í vor,
þá með franska útgefandanum
að bókinni um mig sem er að
koma út núna. Mig langaði til
þess aö bókin yröi prentuð hér
og Frakkinn var til í tuskið. Hann
kom hingaö meö mér og leist svo
vel á allt í prentsmiðjunni,
vinnubrögðin og allar aðstæbur,
að hann taldi sig ekki einu sinni
þurfa aö standa yfir verkinu sem
hann bjóst þó í fyrstu við aö væri
óhjákvæmilegt. Textinn í bók-
inni er eftir forseta Franska vís-
indaháskólans, Marc Augé. Hann
er þjóöfræöingur og þetta er í
fyrsta sinn sem hann skrifar um
myndlist. íslenska þýöingin er
mjög merkileg, af því aö dæma
sem ég hef lesiö gæti hún endað
meö því að veröa betri en franski
textinn, segir Erró.
-Líf þitt fyrir utan myndlistina?
Hverja umgengstu og hvjtð gerirðu
þegar þú ert ekki að vinna?
-Ég er sextíu og tveggja ára og í
seinni tíb hef ég sífellt meiri
ánægju af að umgangast jafn-
aldra mín og þá sem eldri eru.
Mér finnst þeir skemmtilegri en
unga fólkið, kannski af því að
þeir hafa séb meira og eru reynd-
ari. Þeir sem ég kalla vini mína
eru auövitab bara menn sem mér
þykja skemmtilegir, gáfaðir og
vel að sér. Sumir eru myndlistar-
menn en ekki allir. Þaö eru
nokkrir rithöfundar sem ég um-
gengst talsvert og líka stjórn-
málamenn. Við tölum ekki um
myndlist. Ég hef ekki gaman af
aö tala um myndlist. Mér finnst
gaman aö tala um mat og vín, og
þá get ég sagt þér frá því aö fyrir
nokkrum dögum fór ég aö boröa
á veitingastað hér í Reykjavík
sem kallaður er Mávurinn. Þar
fékk ég bezta kjöt sem ég hef
nokkurn tíma bragðað. Þaö var af
skarfi. -Á.R.