Tíminn - 28.12.1994, Síða 3

Mibvikudagur 28. desember 1994
mwwii
3
Gjaldheimtustjóri: Félagsmálastofnun gerir skjólstceöingum ekki Ijóst aö styrkir eru skattskyldir:
Styrkþegar þurfa meiri styrk
upp í skatta af fyrri styrkjum
Talsverð brögb eru aö því aft
skjólstæöingar Félagsmálastofn-
unar Reykjavíkur lendi í stór-
vandræöum þegar þeir fá álagb-
an skatt á styrktarféb — vegna
þess ab þeir hafa notab allan
persónuafsláttinn upp í stab-
greibsluskatt af öbrum tekjum.
Sumir finna þá þab ráb helst ab
slá Félagsmálastofnun um meiri
styrk — til ab borga skatta-
skuldina vegna styrkjanna árib
ábur.
Fetta kom fram í vibtali vib
gjaldheimtustjórann í Reykjavík,
Þorvald I.úbvíksson. En Tíminn
spuröi hvort veruleg brögö væru
aö því aö fólk lcndi í greiöslu-
vandræöum vegna eftirálagöra
skatta af atvinnuleysisbótum,
eins og talsvert hcfur boriö á aö
fólk kvarti yfir. Þaö hafi ekki áttaö
sig á aö þær væru skattskyldar og
þess vegna látiö maka sinn hafa
skattkortiö eöa notaö sér uppsafn-
aöan persónuafslátt þegar þaö
fékk loksins vinnu. „Þetta svona
kemur fyrir. Þaö eru alltaf ein 100
til 200 mál á ári, sem viö vitum
um, en þau eru þó aðallega í sam-
bandi viö styrki Félagsmálastofn-
unar, sem viröist ekki hafa gert
fólki ljóst aö allar tekjur og pen-
ingagreiöslur eru skattskyidar,
hvort sem þær eru í formi gjafa,
styrkja eða ölmusu. En hún dreg-
ur ekki staögreiðslu af styrkjum
sínum. Þaö er því mikið um aö
þaö komu fólki í opna skjöldu aö
fá skatt af þessum greiðslum Fé-
lagsmálastofnunar viö álagningu
áriö eftir," sagöi gjaldheimtu-
stjóri.
Þetta valdi sumum verulegum
vanda. Þeir hafi kannski aðrar
tekjur þaö háar á árinu, þótt þeir
samt af einhverjum ástæöum hafi
líka þurft aö þyggja styrki Félags-
málastofnunar, t.d. hluta úr ári.
Aöspuröur segir Þorvaldur fara
um þessi mál eins og aörar skatta-
skuldir. „Menn slá kannski Félags-
málastofnun um meira fé til aö
borga skattaskuldina. Síöan átta
þeir sig á aö þetta er skattskylt og
vara sig væntanlega betur á þessu
framvegis," sagöi gjaldheimtu-
stjóri. Tíminn leitaði líka upplýs-
inga um sama efni hjá innheimtu
ríkissjóðs úti á landi þar og varö
skrifstofa sýslumannsins í Rangár-
vallasýslu fyrir valinu.
„Það er svolítiö um þetta. Fólk
áttar sig ekki alltaf á því aö þaö aö
atvinnuleysisbætur eru ekki staö-
greiösluskyldar þýöir ekki aö þær
séu ekki skattlagðar. Þetta á raun-
ar viö um fleiri greiöslur, m.a.
sjúkradagpeninga. Fólk þarf aö
telja þetta fram og þá er þaö skatt-
lagt eftir á. Og þaö lenda sumir í
þessu að eiga ekki þá ónýttan per-
sónuafslátt á móti," sagöi Helga
Þorsteinsdóttir.
Sagðist hún m.a. vita þess dæmi
meö nokkur hjón, aö annað
þeirra hefur verið á atvinnuleysis-
bótum og látiö makann fá skatt-
kortið. Þetta fólk hafi síöan fengið
eftirá álagningu árið eftir sér að
óvörum.
Og þaö þarf ekki háar bótafjár-
hæöir til þess aö slíkir eftiráskattar
geti skipt verulegum fjárhæðum.
Hafi viökomandi nýtt persónuaf-
sláttinn á skattkorti sínu á móti
öörum tekjum eöa tekjum maka
getur skatturinn af hverjum
100.000 kr. atvinnuleysisbótum
oröiö alit aö 42.CXX) kr. Þannig aö
eftir aöeins nokkra mánaöa at-
vinnuleysisbætur getur fólk jafn-
vel setið uppi meö margra tuga
þúsunda króna skattaskuldir viö
álagningu, hafi þaö ekki gætt þess
aö geyma persónuafslátt til aö
mæta skatti af bótunum.
„Þetta er bara athugunarleysi
hjá fólki, þaö þekkir ekki reglurn-
ar nógu vel," sagöi Helga. Þeir
sem greiöa út ýmiskonar bætur
þyrftu því kannski að brýna betur
fyrir þeim sem byrja á bótum aö
þær séu skattskyldar.
Ný reglugerö um Þróunarsjóö sjávarútvegs:
Styrkhlutfall lækkar
en sjóbsgjöld hækka
Ný reglugerb fyrir Þróunar-
sjób sjávarútvegsins tekur
gildi þann 1. janúar n.k. Sam-
kvæmt henni lækkar styrk-
hiutfall vegna úreidingar úr
45% af húftryggingarverb-
mæti fiskiskips í 40%. Þá
hækka sjóbsgjöld eigenda
fiskiskipa til sjóbsins.
í nýju reglugerðinni, sem
sjávarútvegsrábuneytið gaf út
sl: fimmtudag, er kveðib á um
að hámarksstyrkur vegna úreld-
ingar skuli nema 93 miljónum
króna. Þá verða umsóknir um
úreldingarstyrki, sem berast
Þróunarsjóönum á þessu ári, af-
greiddar samkvæmt núgildandi
reglum um styrkhlutfall, enda
fullnægi umsækjandi skilyrðum
fyrir styrkveitingu innan þess
frests sem kveöið er á um í
starfsreglum sjóðsins.
Á næsta ári hækkar þróunar-
sjóðssjaldið, sem eigendum
fiskiskipa er gert skylt að greiða
til sjóðsins, úr 750 krónum í
775 krónur fyrir hvert brúttó-
tonn. Þessi hækkun er rökstudd
með því að hún sé í samræmi
við vísitölubreytingar. Á sama
hátt hækkar þab hámarksgjald,
sem eigandi hvers skips greiðir í
Þróunarsjóðinn, úr 285 þúsund
krónum í 294 þúsund krónur.
Þá er í reglugerðinni einnig skil-
greint hvaba eignir fiskvinnsl-
unnar mynda stofn til þróunar-
sjóðsgjalds, en gjaldskyldan
hvílir á eigendum fasteigna sem
nýttar hafa verið til fiskvinnslu
á yfirstandandi ári. ■
Eyjafjöröur:
Kjötskobun dýralœkna í sláturhúsum:
Samband dýra-
lækna og slátur-
Ásdís Thoroddsen
kvikmyndagerbarmabur varb fyrir valinu þegar úthlutab var styrk úr Leik-
listarsjábi Þorsteins Ö. Stephensen, til eflingar leiklist í útvarpi. Cubrún
Stephensen afhenti styrkinn þann 21. desember s.l. Þorsteinn Ö. Steph-
ensen, leikari og fyrrverandi leiklistarstjóri Ríkisútvarpsins, fœddist 21.
desember 1904 og lést 13. nóvember 1990. Leiklistarsjóbur í hans nafni
var stofnabur Þorsteini til heiburs ab frumkvœbi Félags íslenskra leikara í
tilefni af 50 ára afmceli Ríkisútvarpsins.
húsa brotið upp
Framleiðsluréttur á
mjólk selst úr héraði
Frá og meb áramótum munu
sláturieyfishafar greiba fyrir
heilbrigbiseftirlit sláturafurba
til dýralækna og abstobarfólks
í opinberan sjób, eftirlitssjób,
sem verbur í vörslu landbún-
abarrábuneytisins. Ab sögn
Brynjólfs Sandholts yfirdýra-
læknis er þessi breyting til-
komin vegna krafna frá Evr-
ópusambandinu og bandarísk-
um heilbrigbisyfirvöldum.
Dýralæknar hafa nánast ver-
ib verktakar hjá sláturhúsum,
enda þótt opinberir embættis-
menn séu, en svo verður ekki í
framtíðinni. Breyting á reglu-
gerb um skoðun og mat á slátur-
afurbum vár samþykkt á Alþingi
í fyrrinótt og leiðir til þessara
breytinga.
„Það eina sem gerðist var að
greiösluforminu hefur verið
breytt. Greiðsla sláturhússins til
dýralækna fyrir kjötskoðun fer
núna í sjóö í vörslu landbúnab-
arrábuneytisins. Dýralæknar
munu innheimta þóknun sína
hjá ráðuneytinu í stabinn fyrir
ab senda reikninginn til eftir-
litsabilans," sagbi Brynjólfur
Sandholt yfirdýralæknir í gær.
Greiðslan fyrir skobun á kjöti
er heimiluð allt aö 2,50 krónur
fyrir hvert kíló sem fer fyrir
augu dýralæknis og aöstoðar-
fólks hans í sláturhúsunum.
„Þessi breyting skiptir í raun
engu máli, hvorki fyrir kjöt-
skoðunina né launaþættina,
þannig að það er aöeins verið
ab breyta fyrirkomulaginu.
Þetta er krafa um að brjóta upp
þessa þætti þannig að hvorki sá
sem eftirlitið hefur geti sett
þrýsting á viðkomandi slátur-
hús, né heldur að sláturhúsið
geti legið á greiðslum til dýra-
læknisins," sagöi Brynjólfur
Sandholt.
Hann sagði ennfremur að
greiöslan fyrir kílóið væri sú hin
sama og fyrr. Þarna væri um aö
ræða ákvebna krónutölu, en
kjötskoöunarkostnaður er mis-
munandi eftir sláturhúsum. Eft-
ir árib verbur þessum sjóbi jafn-
að út, þannig að sláturleyfishaf-
inn kann að eiga inni hjá sjóbn-
um. ■
Frá Þórbi Ingimarssyni, fréttaritara
Tímans á Akureyri:
Meiri réttur til framleiðslu
mjólkur hefur veriö seldur frá
Eyjafjaröarsvæðinu á undan-
förnum mánuðum en eyfirskir
bændur hafa keypt frá öðrum
svæðum á sama tíma. Frá fyrsta
september síbastliðnum hefur
sala á framleiðslurétti verib
frjáls á milli svæða en áður
voru í gildi sérstök ákvæbi um
forkaupsrétt bænda á fram-
leiðslurétti innan síns fram-
leiðslusvæðis.
Mikil eftirspurn hefur verið
eftir framleiðslurétti að undan-
förnu og verb haldist hátt eba
um 120-130 krónur fyrir lítr-
ann, auk þess sem viðskipti
hafa farið fram gegn stab-
greibslu. Framleiðsluréttur frá
Eyjafjaröarsvæbinu hefur meb-
al annars verið seldur í Húna-
vatnssýslur, til Snæfellsness og
Suburlands en talsvert er um
að sunnlenskir bændur leiti
eftir kaupum á framleiðslurétti
í Eyjafirði.
Guðmundur Steindórsson,
héraðsráðunautur á Akureyri,
sagði að hvab Eyjafjörð varb-
aði, væri þessi þróun öfug vib
það sem menn hefðu óttast
þegar viðskiptin voru gefin
frjáls milli framleiðslusvæba.
Gert hafi verið ráð fyrir að rétt-
urinn myndi í auknum mæli
færast til stærstu framleiðslu-
svæðanna, það er til Suöur-
lands og Eyjafjarðar. Því hafi
bændur úr öðrum landshorn-
um barist fyrir að halda ákvæð-
um um forkaupsrétt innan við-
komandi framleibslusvæða.
Á síðasta ári var mikib spurst
fyrir um kaup á framleibslurétti
í Eyjafirbi úr öðmm byggðum
en eyfirskir bændur náðu ab
nýta sér kaup á þeim rétti
vegna ákvæðanna um for-
kaupsrétt. „Meb því móti tókst
að halda verulegum fram-
leiðslurétti áfram innan hérabs
sem annars hefði verið seldur
burt," sagði Guðmundur, sem
telur að aukið frambob á fram-
leiðslukvóta á Eyjafjarðarsvæð-
inu geti meðal annars stafað af
því ab bændur, er sjái fram á að
þurfa að hætta búskap innan
fárra ára, vilji selja nú á meðan
verð sé í hámarki fremur en
taka áhættu á því að markabs-
verð lækki er dregur að lokum
gildistíma búvörusamnings.
Gera má ráö fyrir aö úr vib-
skiptum dragi meb fram-
leiðslurétt eftir því sem líbur á
samningstímann á meðan ekk-
ert liggur fyrir um hvab tekur
vib að honum loknum. ■