Tíminn - 20.01.1995, Blaðsíða 5

Tíminn - 20.01.1995, Blaðsíða 5
Föstudagur 20. janúar 1995 5 Ingunn St. Svavarsdóttir: Dýrasti auburinn Ég á þá ósk aö börn okkar og unglingar hafi ánægðar mann- eskjur til að leiðbeina sér og leiða í gegnum völundarhús viskunnar. Manneskjur sem eru tilbúnar til að gefa af sér, vegna þess að samfélagið kann að meta störf þeirra og ábyrgð. Það vantar ekkert á að við ger- um kröfur, og þær sífellt meiri, til uppeldismenntaðra starfs- manna og þeirra sem við treyst- um fyrir okkar dýrmætasta auði — börnunum okkar; og þannig á það auðvitað að vera. Nútíma þjóðfélag gerir líka meiri og meiri kröfur til menntunar á nánast öllum sviðum. Til eru þeir sem taka svo djúpt í árinni að telja að framtíð þjóðarinnar og sjálfstæði beinlínis velti á góðri menntun og þekkingu þegnanna og vegi þyngra en náttúruauðlindir. Vel upplýst þjóö sé dýrasti auðurinn. Ég tek undir þetta sjónarmiö og ef- laust getum við öll verið sam- mála um aö við viljum að kenn- arar og aðrir þeir sem hafa með uppeldi að gera: - þjálfi hæfileika barna og unglinga til sköpunar, þrosk- andi félagsstarfs og gagnrýn- innar hugsunar, - auki þroska einstaklinga til að njóta tómstunda, - bjóði upp á námsleiðir sem VETTVANGUR „ Við foreldrar getum tekið upp hanskann fyrir kennara bam- anna okkar. Þetta eru samstarfsmenn okkar í uppeldinu og það er okkur í hag að þeir séu ánaegðir í starfi. Bömunum líður þá betur, andrúmsloftið í skólunum verður léttara og það skilar sér í náminu." miðist viö hæfileika og áhuga hvers og eins, - varðveiti og ávaxti menn- ingararfinn, einkum tungu okk- ar, sögu og þjóðerni, - efli andlegan, siðgæðislegan og líkamlegan þroska einstak- linga, þannig aö þjóðfélagiö eigi jafn- an kost á fólki með góða al- menna menntun og sérþjálfun á ýmsum sviðum. En hvernig getum vib tryggt að þessum markmiðum verði náð? Mín skoðun er sú, að það gerum við best með því að koma til móts við kennarana okkar, hefja þá til vegs og virð- ingar og sýna það í verki að við kunnum ab meta þau mikil- vægu ábyrgbarstörf sem við fel- um þeim. Ég tek heilshugar undir með flokksþingi fram- sóknarmanna, sem haldiö var í nóvember sl., sem telur að í ljósi ofangreindra markmiða skuli framlög til menntamála hafa forgang í útgjöldum ríkis- sjóðs. Forseti okkar, frú Vigdís Finnbogadóttir, vék einnig ab gildi menntunarinnar í ára- mótaræðu sinni og hvatti okkur sérstaklega til dáða á sviði menningar- og menntamála. Hér áður fyrr þótti það virð- ingarstaða að vera kennari. Ein- hvern veginn finnst mér eins og virðing gagnvart kennurum í samfélagi okkar hafi glutrast niður og laun þeirra með, og er það miður. Viröingarleysi og agaleysi virðist algengara í seinni tíb. Eflaust er hér um víxlverkun að ræba, en allt má þó bæta ef vilji er fyrir hendi og samstilltu átaki er beitt. Við foreldrar getum tekiö upp hanskann fyrir kennara barn- anna okkar. Þetta eru samstarfs- menn okkarí uppeldinu og það er okkur í hag ab þeir séu ánægðir í starfi. Börnunum líð- ur þá betur, andrúmsloftið í skólunum verður léttara og það skilar sér í náminu. Ég skora á foreldrana í land- inu að sýna í verki, að vib kunn- um ab meta störf meb-uppal- enda okkar og styðja kennara í þeirri varnarstöðu sem þeir virðast komnir í — þeir eiga það skiliö. Höfundur er sálfræ&ingur og sveitar- stjóri í Öxarfiröi og 4. maöur á lista Fram- sóknarflokksins á Noröurlandi eystra í komandi kosningum. Jónas Tryggvason: Lærum af reynslu annarra þ j óða Á ráðstefnu um viðreisn þorsk- stofnsins, sem haldin var á dög- unum, tók sjávarútvegsrábherra Kanada, Brian Tobin, það fram að þeir geti aðeins kennt okkur íslendingum eitt varðandi sjáv- arútvegsmál: „Gerið ekki það sem við höfum gert." Hvað er það sem helst hefur farið miður hjá Kanadamönn- um? Fyrir utan hratt versnandi skilyrbi í hafinu austur af Kan- ada, þá eru þab helst þrjú atriði sem hafa leitt til þessa ógnvæn- lega hruns fiskistofnanna við austurströnd Kanada: - Ekki hefur verið farið að ráð- leggingum vísindamanna. - Töluvert af afla var hent í sjóinn. - Miklu magni var landað undir borbið. Löndun framhjá vikt Mikilvægt er að allur sá afli, sem veiddur er af hinum ýmsu tegundum, sé skráður til að eft- irlit með nýtingu fiskistofna sé marktækt. Uppi er orðrómur um ab í nokkrum höfnum hér á landi sé slælegt eftirlit með löndun afla. Þetta þarf ab bæta. Gera þarf kröfur um að allir að- ilar, sem að þessum málum koma, sinni upplýsingaskyldu sinni og að sömu aðferðir og VETTVANGUB „Sú aðferð fiskveiði- stjómunar, sem er við lýði hér á landi, hefur verið gagnrýnd fyrir að ýta undir að afa sé hent í sjóinn. Þetta atriði hefur ver- ið farið með sem mannsmorð og ekki mátt tala um." vinnureglur gildi út um allt land, hvort sem er í stórum höfnum eba smærri sjávarbæj- um. Eftirlitsmenn í alla báta Sú aðferð fiskveiöistjórnunar, sem er við lýöi hér á landi, hef- ur veriö gagnrýnd fyrir að ýta undir ab afla sé hent í sjóinn. Þetta atriði hefur verib farið með sem mannsmorð og ekki mátt tala um. Smáfiskur hefur farið í sjóinn, einnig afli af þeim tegundum sem ekki er til kvóti fyrir hjá útgerðinni o.s.frv. Ymsar aðferbir hafa verið nefndar varbandi eftirlit með þessum málum. Bandaríkja- menn hafa gert aö skilyrði ab eftirlitsmenn séu í öllum þeirra fiskiskipum. Þeirra hlutverk er að fylgjast með og skrá allan þann afla sem kemur um borð. Einnig er þeim ætlað að gera at- hugasemdir um veiðiaðferðir og meðferð til viðkomandi yfir- valda. Hver veit nema að við ís- lendingar gætum tekið upp ab- ferö sem þessa og þá jafnframt skapað störf fyrir marga þá sem í dag ganga atvinnulausir. Á há- tíðisdögum er jafnan vegsamab gildi skynsamlegrar nýtingar auðlindarinnar, en hvernig væri að stíga skrefið fram og bæta eftirlit með þessari dýr- mætu sameign þjóðarinnar. Viröum ráöleggingar vísindanna Brian Tobin tók fram að auð- veldasta leið stjórnmálamanna í Kanada til vinsælda hafi verið að skopast að vísindamönnum. En nú sjá þeir ab betra hefði verið að fara að ráöleggingum þeirra. Sýnum þann þroska, sem til þarf, og hegðum okkur sem vel upplýst þjóð með því að taka mark á þeim vísindamönn- um, sem hafa best yfirlit yfir fiskistofnana í hafinu í kringum okkur. Aðeins meö þessu móti getum við búist við að ná því mark- miði að efla fiskistofna okkar til að tryggja þann árangur, sem Þórður Friðjónsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar, lagði til að stefnt yrði að, þ.e. að auka af- rakstur þorskstofnsins um 20 milljaröa á ári. Ekki verður hægt að treysta á gildandi stjórnunar- aðferðir fiskveiba fyrr en búið er ab festa þær leikreglur, sem gilda eiga, og gera þær það skýr- ar að allir séu sammála um túlk- un þeirra. Aðgát skal höfð í um- gengni viö auðlindina. Höfundur er iþróttakennari. FOSTUDAGS PISTILL ÁSGEIR HANNES AÐ BJÓÐA LANDINU DÚS Hörmungarnar á Súðavík snerta strenginn í brjósti þjóðarinnar. Landsmenn bibja alföður að gefa látnum frið og styrkja þá sem eiga um sárt ab binda. Þakklátir votta íslendingar öllu björgunar- fólki virðingu sína. En snjóflóöin á Súðavík hafa líka vakið íslendinga til hugsunar um návistina vib íslenska náttúru. Forseti íslands mælti snilldarvel þegar hann brást vib sorgar- fregninni og ávarpaði þjóð sína. Þá spurði frú Vigdís Finnboga- dóttir hvort Islendingar hefðu náð sáttum við landið sitt. Hér mælir þjóbhöfðinginn djarflega og hefur sig yfir mærð- ina sem oft nær tökum á fólki þegar sorgin ber ab dyrum. Bú- seta á íslandi hefur verib skráð í ellefu aldir og landsmenn hafa jafnan talið sig herra og eigendur landsins bláa við nyrsta haf. Þab er rangt mat. Enginn mabur á landib og ekki heldur hópur manna eba þjóð. ísland er ekki sameign heldur sjálfseign. Sagan stabfestir ab ísland var skógi vaxib á milli fjalls og fjöru vib landnám. Dýr merkurinnar léku lausum hala innan um liljur vallarins á meðan fiskur svamlabi í fjörðum. Ofar svifu fuglar him- insins. Mál er nú ab íslendingar skynji ab bólfesta þeirra í landinu er tímabundin áning. Þjóbin verður að fara höndum um land- ib meb réttu hugarfari og skila aftur því sem hún tekur að láni. Ab láta greipar sópa um landið boðar ekki gæfu og mál er ab gripdeildum linni. Ab fara ráns- hendi um náttúruna í ellefu hundruö ár kemur þjóbinni í koll um síðir og nú seinast skipulögð rányrkja í hafinu. Eyðist sem af er tekið. ísland er hvorki óþrjótandi auðlind né einnota verstöð. Aldr- ei er þó of seint að snúa við blað- inu og gjalda landinu fósturlaun í ellefu hundruð ár. Frú Vigdís Finnbogadóttir hef- ur setið á forsetastóli í rúm fjór- tán ár. Pistilhöfundur studdi vin sinn Albert Guðmundsson til for- seta á móti frú Vigdísi á sínum tíma og kom fram í útvarpsþætti fyrir Alberts hönd. Þar bauð frú Vigdís pistilhöfundi dús í beinni útsendingu frammi fyrir alþjóð og hann þáði. í dag tekur hann undir spurningu forseta síns og svarar henni neitandi: íslendingar hafa ekki náð sáttum við landið! Frú Vigdís Finnbogadóttir hef- ur hins vegar lagt sitt af mörkum til að gróðursetja tré og þekja landið skógi. Þannig réttir hún landinu sáttahönd og býður því dús eins og pistilhöfundi forðum. Þab geta þeir einir sem gefa jafnt og þiggja. Betra er seint en aldrei og nú er komið að okkur óbreyttum þegnum landsins að horfast í augu við ísland. Bjóbum landinu arminn og drekkum því loks dús.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.