Réttur - 01.03.1937, Blaðsíða 43
viljanum. Með þessum samþykktum er aðeins verið
að draga nokkuð úr ranglætinu, sem framið hefir
verið gegn spönsku þjóðinni, og verður þegar að telja
það mikinn ávinning með hliðsjón af undanfarinni
reynslu. Og þó er ekki hafizt handa um þetta fyrr
en eftir að ríkisstjórnir Þýzkalands og Ítalíu eru
búnar að flytja suður á Pyreneaskaga upp undir
hundrað þúsundir manna af vel æfðu og alvopnuðu
herliði. Það hefir ekki heyrzt, að þessa „sjálfboða-
liða“eigi að flytja þaðan áður en styrjöldin sé útkljáð.
Og þegar þess er gætt, að útlendingar þeir, sem
Spánarstjórn hefir í liði sínu, eru allir raunverulegir
sjálfboðaliðar og ekki nema nokkrar þúsundir að
tölu (sbr. frásögn ameríska blaðamannsins Louis
Fischer), verður ljóst, að jafnvel með þessum sam-
þykktum er enn hallað freklega á stjórnina. Enn er
eitt atriði: Eftirlitið gengur ekki í gildi fyrr en eftir
hálfan mánuð, en það er nægur tími fyrir fasista-
ríkin til að senda enn tugi þúsunda hermanna og
ógrynni vopna til Spánar, og sá væri flón, sem treysti
því, að þau myndu nú, fremur en endra nær, virða
gerðar samþykktir.
En eftir atvikum verður að telja þetta viðunandi
málalyktir. Við lifum í heimi, þar sem auðvaldið
ræður ríkjum að miklum meiri hluta. Jafnvel hin
friðarsinnuðu lýðræðisríki, eins og England og Frakk-
land, eru fyrst og fremst auðvaldsríki. Og af auð-
valdinu er hvergi réttlætis að vænta. Það snýst ekki
gegn ranglætinu fyrr en ranglætið er farið að ógna
hagsmunum þess sjálfs. Og það var ekki fyrr en
Þjóðverjar'voru búnir að flytja óvígan her til Mar-
okkó, og koma sér þar upp hernaðarbækistöð, að
franska stjórnin rumskaði. Það var ekki fyrr en
brezka stjórnin sá fram á, að Þjóðverjar myndu koma
sér upp öðru Gibraltar hinumegin við sundið, að hún
vaknaði af dvalanum. Þessi nývaknaða „réttlætis-
kennd“ kemur ekki til af góðu.
43