Morgunblaðið - 03.05.2006, Side 31

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 2006 31
UMRÆÐAN
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
Í LEIÐARA Morgunblaðsins 19.
apr. sl. er rætt um hnignandi stöðu
Framsóknarflokksins. Þar er vitn-
að í viðtal við
Guðna Ágústs-
son í Mbl. á skír-
dag, þar sem
hann talar um að
það sé þekkt, að
minni flokkurinn
fari verr út úr
samstarfi við
Sjálfstæðisflokk-
inn. Reynt er í
leiðaranum að
sýna fram á að dæmin sýni annað.
Röksemdafærslan er hinsvegar af-
skaplega þunn í roðinu.
Fylgistap Alþýðuflokksins 1971
er skýrt með því að fyrrv. formað-
ur flokksins, Hannibal Valdimars-
son, hafi stofnað nýjan flokk. Rétt
er það að Hannibal var formaður
Alþýðuflokksins 1952–1954, en
ekki er minnst á að hann var for-
maður Alþýðubandalagsins sem
kosningabandalags frá 1956 til
1968. 1971 voru því liðnir hátt í
tveir áratugir frá því að Hannibal
var formaður Alþýðuflokksins en
aðeins 3 ár síðan hann var formað-
ur Alþýðubandalagsins. Alþýðu-
bandalagið hefði því átt að fara
mun verr út úr kosningunum 1971
en Alþýðuflokkurinn ef Hannibals-
málin hefðu verið mergur málsins.
Niðurstaðan varð hinsvegar sú
að Alþýðubandalagið fékk 17,1%
atkvæða í kosningunum 1971 en
Alþýðuflokkurinn aðeins 10,5%.
Sigur Alþýðubandalagsins í um-
ræddum kosningum varð svo ein
meginforsendan fyrir vinstri
stjórninni sem komst þá til valda.
Vandamál Alþýðuflokksins 1971
var samstarfið við Sjálfstæð-
isflokkinn og vegna þess að flokks-
forustan þráaðist við að viðurkenna
þá staðreynd fór flokkurinn enn
neðar 1974 eða í 9,1% atkvæða. Lá
við að hann þurrkaðist af þingi.
Eftir það kom Vilmundarupp-
sveifla flokksins 1978 og gerbreytti
pólitískum forsendum. Framsókn-
arflokkurinn er nú í hinum gömlu
sporum Alþýðuflokksins vegna
þjónkunar sinnar við íhaldið og
skyldi engan undra þó margur
kjósandinn hugsi honum þegjandi
þörfina.
Leiðarahöfundur Mbl. þyrfti að
hugleiða þessi mál betur, þ.e.a.s. ef
það skiptir hann einhverju máli að
komast að réttri niðurstöðu.
Að lokum vil ég geta þess, að at-
hyglisvert er að Guðni Ágústsson
talar í viðtali sínu „um langt og far-
sælt samstarf Alþýðuflokks og
Sjálfstæðisflokks“ með svonefnd
„viðreisnarár“ í huga. Ekki töluðu
framsóknarmenn þannig um
stjórnarsamstarf þetta á þeim ár-
um, enda annar andi í þeim þá!
RÚNAR KRISTJÁNSSON,
Skagaströnd.
Athugasemdir
við leiðaraskrif
Frá Rúnari Kristjánssyni:
Rúnar Kristjánsson
„VILTU SITJA hjá mér aðeins
lengur?“ segir brothætta konan í
rúminu sínu og mænir á mig
stórum augum. „Ég get það bara
ekki,“ segi ég og fæ samviskubit
um leið og ég geng út úr herberg-
inu. Ég er nýbúin að mata hana
og á eftir að hjálpa mörgum öðr-
um að borða. Síðan þarf ég að
hátta níu manns og ég einfaldlega
hef engan tíma til að sitja hjá ein-
um né neinum þar sem við erum
bara tvær á vakt.
Þetta er sama gamla tuggan,
það er skortur á starfsfólki á
hjúkrunar- og elliheimilum lands-
ins. Það starfsfólk sem fyrir er
tekur aukavaktir og fleiri auka-
vaktir til þess að bæði ná endum
saman og hjálpa til. Álagið er
gríðarlegt og margir hafa því flutt
sig til og horfið á braut nýrra
starfa. Ástæðan er jú auðvitað
launin.
Nýgerðir kjarasamningar Efl-
ingar stéttarfélags við félagsmenn
sem starfa hjá Reykjavíkurborg
höfðu það í för með sér að þeir
starfsmenn hafa nú 15–20% hærri
laun en þeir sem starfa hjá ríkinu
í sama stéttarfélagi. Ég er því
miður í seinni hópnum og höfum
við þurft að sætta okkur við þessa
ósanngirni. Launin eru ekki ein-
ungis alltof lág heldur er ófag-
lærðu starfsfólki mismunað eftir
því á hvaða hjúkrunarheimili það
vinnur. Það þarf engan vísinda-
mann til að segja mér að það séu
bein tengsl milli skorts á starfs-
fólki og lágra launa.
Af hverju hætti ég ekki bara,
hugsa örugglega margir. Stað-
reyndin er sú að mig langar ekki
til þess, þannig að ég þrauka og
ég veit að ég tala fyrir hönd
margra. Mér þykir orðið vænt um
gamla fólkið þó svo að vinnan sé
erfið og kannski ekki alltaf vel
metin. Þrátt fyrir það er engin til-
finning eins og sú að gretta sig og
brosa framan í gamla fólkið og fá
hlátursrokurnar og brosið beint á
móti.
En hvers virði eru störfin? Þeg-
ar ég hugsa um öll þau störf þar
sem hlúð er að mannskepnunni,
hvort sem hún er ung eða gömul,
blasir við mér sú staðreynd að
þetta eru lægst launuðu störfin.
Hvernig getur staðið á þessu? Á
mannslífið ekki að skipta einna
mestu máli í þessum heimi?
Hvernig getur það verið að ég geti
fengið hærri laun við að vinna í
banka, búð eða að reyta gras held-
ur en að hlúa að gamla fólkinu?
Þar sem þjóðfélagið setur oft
gæðastimpil á störf eftir því
hversu vel launuð þau eru er virð-
ingu fyrir aðhlynningu aldraðra
ábótavant. „Ojj, ertu að skeina
gamalt fólk?“ eru oft fyrstu við-
brögð fólks þegar ég segi því við
hvað ég vinn. Það sem gleymist er
að ég hjálpa því líka að klæða sig í
fötin, greiði því, set varalit á kon-
urnar og tala við það um gamla
tíma, ef ég sjálf hef tíma til þess
þ.e.a.s. Þetta er sú kynslóð sem
gleymist einna helst og þau þurfa
á okkur að halda til þess að lifa
mannsæmandi lífi. Okkur ber
skylda til að hlúa að öldruðum og
launa þeim fyrir að hafa verið
færir þjóðfélagsþegnar í gegnum
árin.
Ég held ég þekki engan sem vill
deyja áður en hann verður gamall
og því ætti það að vera öllum fyrir
bestu að einfaldlega hækka launin.
Ef ég þarf einhvern tíma að fara á
hjúkrunarheimili langar mig að
minnsta kosti til að starfsfólkið
sem sér um mig hafi tíma fyrir
mig og geti stytt mér stundir á
síðustu árum lífs míns. Þurfum við
ekki öll, þegar allt kemur til alls,
að hafa einhvern til að sitja hjá
okkur?
GUÐRÚN JÓNSDÓTTIR,
Sæviðarsundi 59,
104 Reykjavík.
Viltu sitja hjá mér?
Frá Guðrúnu Jónsdóttur,
stúdent og starfsmanni á Skjóli:
Vegna mikils aðstreymis aðsendra greina í aðdraganda bæjar- og sveitarstjórnarkosninganna verður
formi þeirra greina, sem lúta að kosningunum, breytt. Er þetta gert svo efnið verði aðgengilegra fyrir les-
endur og auka möguleika Morgunblaðsins á að koma greinunum á framfæri fyrir kosningar.
Bæjar- og sveitarstjórnarkosningar
Í MORGUNBLAÐINU hafa und-
anfarið birst greinar eftir borg-
arstjóra og bæjarstjóra Kópavogs
sem bæði reyna að mæra sitt sveitar-
félag á kostnað annarra án þess að
innstæða sé fyrir öllum fullyrðingum
þeirra.
Gunnar I. Birgisson heldur því
fram að „hagkvæmast sé fyrir barnafólk að búa í
Kópavogi“ og birtir samantekt í töfluformi því til
staðfestingar.
Niðurstöður hans byggjast á dæmi um fjögurra
manna fjölskyldu sem býr í 150 fermetra íbúðar-
húsnæði, með 600.000 króna mánaðartekjur. Annað
barnið er í átta klst. vistun á leikskóla og hitt er í
grunnskóla og dægradvöl í tvær klst. Þegar „villur“
hafa verið leiðréttar í samanburðartöflu Gunnars
lítur dæmið þannig út hvað viðkemur Akureyrarbæ:
Gunnar I. Birgisson hefur hampað þeim ágætu
kjörorðum: „Það er gott að búa í Kópavogi“ og það
eru örugglega orð að sönnu. Með hliðsjón af sam-
anburðinum hér að ofan, og ýmsum öðrum lífsins
gæðum sem við búum að hér fyrir norðan, gæti ég
sagt: „Það er betra að búa á Akureyri!“
Það er betra að búa á Akureyri!
Eftir Kristján Þór Júlíusson
Höfundur er bæjarstjóri á Akureyri.
Hlutfalls-
Sveitarfélög Íþr./tómst.- Leikskóli Grunnskóli Útsvar Fast.gjöld Samtals munur
styrkur
Kópavogur -20.000 247.500 79.380 938.160 182.000 1.427.040 0.0%
Akureyri -20.000 245.575 40.554 938.160 131.000 1.335.289 -6,4%
ÞAÐ ER ýmislegt sem þarf að gera í umhverf-
ismálum á Akureyri en þetta er helst: Draga úr svif-
ryksmengun svo andrúmsloft á Akureyri standist heil-
brigðiskröfur sem gerðar eru í þéttbýli
í Evrópu. Helstu leiðir til úrbóta: gjör-
breyttar, tíðar almenningssamgöngur,
sem kostaðar verða alfarið úr sameig-
inlegum sjóðum, notkun loftbóludekkja
í stað nagladekkja hér innanbæjar og
hreinsun gatna. Einnig þarf að flýta
uppbyggingu hjóla- og göngustíga og
tengja þá betur saman. Trúlega kæmi
sér þó best viðhorfsbreyting til þess að ganga frekar í
vinnu og skóla, heldur en aka fyrir þá sem það geta.
Það bætti í senn andrúmsloftið og lýðheilsu bæjarbúa.
Við þurfum að endurskoða bifreiðanotkun og dag-
legan ferðamáta. Setja þarf upp mælistöð sem mælir
ástand andrúmsloftsins og gefa bæjarbúum upplýs-
ingar þá daga sem svifryk og önnur efnasambönd
fara yfir heilsuverndarmörk. Mæla þarf hauggas frá
sorphaugum á Glerárdal. Hanna umhverfisvísa, sem
nýtist til að meta ástand, árangur og viðhorf.
Ráða þarf innkaupastjóra aftur til bæjarins. Þar má
benda á að Akureyrarbær ætti að skoða vandlega
hverju sinni hvort ekki sé hægt að kaupa vöru fram-
leidda úr endurunnu hráefni nærri heimamarkaði, áð-
ur en til útboða kæmi og keypt yrði vara lengra frá.
Heimavara mætti þar með vera talsvert dýrari, miðað
við að förgun sparast í leiðinni. Hér má nefna sem
dæmi vörur frá Gúmmívinnslunni.
Akureyringar eiga að vera til fyrirmyndar í endur-
vinnslu, svo sem moltugerð. Þeir þurfa að draga úr
úrgangi, flokka mikið meira en gert er og útbúa jarð-
gerðarstöð á láglendi í stað þess að láta berjast við
jarðgerð í 250 m hæð yfir sjávarmáli. Jarðgerðarstöð
sem væri með upphituð plön og nýtti jarðhita til að
flýta jarðgerðinni hluta ársins. Þannig yrði jarðgerð-
arstöð þrifalegt, lyktarlaust svæði engum þyrnir í
augum, heldur þrifalegur 6–10 manna vinnustaður.
Yfirbyggðir skálar ásamt tromlum og tækjum sem til
þyrfti, yrði forsenda fyrir rekstri og öllum skilyrðum
til reksturs slíks staðar yrði fullnægt. Þegar sorp sem
þarf að urða/brenna verður orðið 10–15% af því sem
nú er urðað og nágrannasveitungar sjá að við göng-
um vel um okkar eigið sorp tekst okkur að semja við
þá um urðunarstað, eða um brennslu.
Það þarf að gera stórátak í frágangi og umhirðu
opinna svæða og nýta þau enn betur en gert hefur
verið. Umhverfisþáttum má gera skarpari skil í allri
stefnumótun og skipulagsvinnu líkt og þegar Árni
Steinar var umhverfisstjóri bæjarins. Ný vistvæn at-
vinnutækifæri tengjast vel skipulögðum svæðum. Fyr-
irtæki sem sýna frumkvæði í umhverfisvænum hátt-
um eiga að njóta hvatningar og styrkja frá ákveðnum
umhverfissjóði. Akureyringar eiga skilið að fá fólk í
bæjarstjórn sem vill og getur gert talsvert betur í
umhverfis- og atvinnumálum en fráfarandi bæj-
arstjórn.
Hreinar línur – Velferð – Umhverfi – Atvinna
Eftir Kristínu Sigfúsdóttur
Höfundur er er líffræðikennari við Menntaskólann á
Akureyri, umhverfisfræðingur og skipar 2. sæti á lista
Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs á Akureyri.
ÉG vil hér ræða hið umdeilda deiliskipulag miðsvæð-
isins á Álftanesi, en þó áður nefna megináherslur Álfta-
neslistans í skipulagsmálum sem eru að:
Vernda frekar viðkvæma náttúru,
svo sem strandsvæði og tjarnir, en þetta
umhverfi er rammi um einstök búsetu-
skilyrði.
 Taka upp viðræður við þá landeig-
endur sem eiga núverandi eða fyr-
irhuguð græn og opin svæði, þar
sem óskað verði eftir kaupum eða
kaupleigu.
 Skipuleggja að undangenginni arkitekta-
samkeppni vandaða íbúðar- og þjónustubyggð á
miðsvæðinu sem falli að landkostum á Álftanesi.
 Skipulag taki mið af hugmyndafræði um aðgengi
fyrir alla.
 Stuðla að byggingu menningar- og nátt-
úrufræðiseturs eins og SÁUM hefur kynnt.
 Vinna að samningi um framtíðarnýtingu Bessa-
staðanessins til almennrar útivistar og að framtíð-
argolfvöllur verði byggður þar. Samið verði um
að golfvöllur við Haukshús verði þar áfram.
 Óska eftir viðræðum við Garðabæ um breytt
stjórnsýslumörk milli sveitarfélaganna, þannig að
þau verði færð austur á Garðaholt.
Víkjum þá að deilunni um miðsvæðið sem fer fyrir
dóm kjósenda 27. maí. Strax þegar Batteríið kynnti
umdeilda þematillögu sína óskuðum við eftir að leitað
yrði eftir fleiri hugmyndum. Þessu var neitað. Ekki
mátti tefja skipulagsvinnuna! Hverjum lá svona mikið
á? Af hverju mátti ekki leita eftir fleiri tillögum? Bæj-
arfulltrúar D-listans hafa aldrei svarað þessu. Er nema
von að ýmsir Álftnesingar telji að meirihlutinn hafi
misst tökin á þróun byggðarinnar til aðila sem hafi
annarra hagsmuna að gæta.
Málið tók svo nýja stefnu þegar íbúarnir stóðu fyrir
undirskriftum til að andmæla meirihlutanum, bæði í
júní 2005, þar sem 500 kjósendur mótmæltu, og seinna
700 kjósendur í desember þegar tillaga meirihlutans
var auglýst. Meirihlutinn lét þó öll þessi mótmæli sem
vind um eyru þjóta. En undirskriftirnar voru ekki til
einskis.
D-meirihlutinn, sem hafði boðað framkvæmdir á
miðsvæðinu strax í vetur, hikaði vegna þunga mótmæl-
anna og frestaði framkvæmdum fram yfir kosningar.
Hann lét hins vegar halda áfram að undirbúa fram-
kvæmdir sem munu hefjast strax í júní ef D-listinn
heldur meirihluta. Nú hafa íbúarnir neitunarvald í
kjörklefunum 27. maí.
Almannafé notað í flokksáróður
Það er mikið undir á kjördag. Enda seilist D-listinn nú í
bæjarsjóð eftir milljón króna til að gefa út áróðursefni
um hið umdeilda skipulag. Hann notar almannafé í eig-
in kosningabaráttu og beitir aflsmunum að þessu leyti.
Hið umdeilda skipulag þarf að leggja til hliðar og vinna
nýtt í sátt við íbúana. Það er ekki gefið að hin hraða
uppbygging sem D-listinn boðar muni bæta þjónustu.
Líklegra er að hún komi niður á þjónustu og skóla-
starfi. Álftaneshreyfingin vill heildstæð og skýr mark-
mið þegar unnið er með skipulagsmál og það sem varð-
ar búsetu okkar. Að misbeita valdi sínu og nota
fjármuni bæjarsjóðs í sinn flokksáróður gæti reynst
hinum einangraða D-lista dýrkeypt. Kjósum X-Á í maí.
Byggð á miðsvæðinu sem fellur að landkostum
Eftir Sigurð Magnússon
Höfundur er bæjarfulltrúi og skipar
1. sæti á Álftaneslistanum.