Morgunblaðið - 07.11.2008, Blaðsíða 17

Fréttir 17VIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. NÓVEMBER 2008
Í HNOTSKURN
» Seðlabankinn spáir26,5% samdrætti í einka-
neyslu á næsta ári. Það yrði
langmesti samdráttur sem
mælst hefur.
» Í spánni er gert ráð fyr-ir meira en 40% raun-
lækkun íbúðaverðs 2007-
2011.
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
BANKASTJÓRN Seðlabankans
ákvað í gær að breyta ekki stýrivöxt-
um bankans og verða þeir því áfram
18%. Í tilkynningu frá bankanum
segir að sem kunnugt er mótist
stefnan í efnahagsmálum á næstunni
í samvinnu við alþjóðagjaldeyris-
sjóðinn. Búist sé við að endanleg
ákvörðun liggi brátt fyrir og að að-
gerðaráætlun birtist í kjölfarið.
Seðlabankinn spáir því í ársfjórð-
ungsriti sínu, Peningamálum, sem
gefið var út í gær, að mikill sam-
dráttur verði í efnahagslífinu hér á
landi á næstunni, einkum einka-
neyslu. Áætlar bankinn að atvinnu-
leysi muni aukast og verða mest um
10% vinnuafls í lok næsta árs. Bank-
inn gerir einnig ráð fyrir að verð-
bólgan muni aukast á komandi mán-
uðum og ná hámarki í um 23% í
byrjun næsta árs. Framhaldið í þeim
efnum sé mjög óvíst og ráðist að
miklu leyti af gengisþróun krónunn-
ar en bankinn áætlar að verðbólgan
verði komin í um 5,5% á síðasta
fjórðungi næsta árs.
Markmiðið hefur beðið hnekki
„Verðbólgumarkmið Seðlabank-
ans hefur beðið hnekki og tæpast
verður haldið áfram á grundvelli
þess eins á næstu mánuðum,“ segir í
Peningamálum Seðlabankans. „Tak-
ist hins vegar að ná markmiði um
stöðugt og hærra gengi en verið hef-
ur undanfarnar vikur eru horfur á að
verðbólga geti hjaðnað tiltölulega
hratt og vextir í kjölfarið, einkum ef
samningar takast um óbreytta
kjarasamninga.“
Seðlabankinn segir að þótt gengi
krónunnar fái tímabundið aukið
vægi við vaxtaákvarðanir sé einhliða
fastgengisstefna ekki á döfinni. Að
óbreyttu verði verðbólgumarkmiðið
á ný grundvöllur stefnunnar í pen-
ingamálum þegar tekist hefur að
koma á stöðugleika í gengismálum.
Framundan eru
miklir erfiðleikar
Seðlabankinn spáir 10% atvinnuleysi og yfir 20% verðbólgu
! %  %
     !! &"'(
&  !$
)$*+  ,  "
9  :  
9  :  
9  :  
9  :  








;

;

;

< 
7
  ;

;

=;
=
=;






8
88
$" $"
$" $"


 


 







>1? >1? 
!"
#!$
#!$%
8
8
>1? / *?
&

#!$&
# $
8
8
6&@ A& B C
&
!
#$!
#%$&
8
8
DE
F
6G?
&
 
#"$&
#!$
8
8
>1? 0;
>1? %
!!
!'
#$
#!$'
8
8
, 12
" 





      !""#
34*56$"5" *
G- H '-%
G#&  3 &$ '-%
* , 3 &$ '-%
F4 # '-%
-% F $-I   JH 3 &$ '-%
0$K * '-%
1  '-%

LM>B

#  7*  " D" -%
% '-%
N  '-%
7 48(, $" $
G##H G @+
G##H L# & LOD
F *
DP &+ *
BQ'  '-%
<  #, '-%
3" % 1(9"$:
R# + G R&%
* 3  '-%
$ '-%
 "' $2
 
%$'"
$""
$
$!
$%%
%$%
(
&"$
$'
&$
'$
!$
$
$
"$
$"
$"
&""$
(
(




 



 









< $#
 
E
& ! &  
0$
 
9%;
%%
7

%:%:
7
9%9;%
7
7
%9%:;
7
7
7
:9%9
7
7
%9%
7
7
2;
2;
2
7
2
2
7
9;2
7
7
:2
9;2
7
7
2
;2
7
9;;2
7
7
2:;
7
7
7
7
2
7
92
7
7
:2
7
2
7
;2
7
7
92
7
7
D,  $#
7
;

7


7

7
7

7
7
7

7
7
;
7
7
6 #
 %  
%%
%%
%%
%%
%%
%%
7
%%
%%
%%
%%
%%
%%
;%%
%%
;%%
%%
%%
%%
9%%
GE
GE
GE
GE
GE
GE
GE
LÁRUS Weld-
ing, forstjóri
gamla Glitnis,
er um þessar
mundir að leysa
út orlof sem
hann átti inni
hjá bankanum
og er auk þess
skilanefnd bank-
ans innan hand-
ar. „Ég átti inni orlof og að
beiðni skilanefndar er ég henni
til ráðgjafar í fríinu,“ segir Lár-
us. Hann segist munu aðstoða eft-
ir fremsta megni við að „loka
bankanum“. Ráðningarsamningur
hans er samt sem áður enn virk-
ur og hann þiggur laun. Hann
segist samt engar skyldur hafa
gagnvart Nýja Glitni.
Halldór J. Kristjánsson, fyrr-
verandi bankastjóri Landsbank-
ans, segist hafa gengið frá starfs-
lokum við gamla bankann en vill
ekki gefa upp í hverju starfsloka-
kjörin fólust. Hann segist ætla að
aðstoða eftir fremsta megni skila-
nefnd bankans og mun ekki
þiggja laun fyrir.
Samkvæmt upplýsingum frá
skilanefnd Landsbankans er Sig-
urjón Þ. Árnason, fyrrverandi
bankastjóri, skilanefndinni innan
handar með ýmis mál en hann
þiggur ekki lengur laun. Gengið
var frá starfslokum hans á sama
tíma og gengið var frá starfs-
lokum Halldórs. Hvorki náðist í
Hreiðar Má Sigurðsson né skila-
nefnd Kaupþings í gær.
thorbjorn@mbl.is
Lárus Welding
Lárus enn
á launum
hjá Glitni
ÞVÍ lengur sem stjórnvöld bíða með
aðgerðir til þess að stemma stigu við
vítahring gjaldþrota fyrirtækja og
heimila, þeim mun verra verður
ástandið. Þetta segja hagfræðing-
arnir Gylfi Zoëga og Jón Daníelsson
í grein í Morgunblaðinu í gær, en það
er önnur grein þeirra félaga á rúmri
viku þar sem þeir greina frá hug-
myndum sínum um leiðir til að
bjarga heimilum og fyrirtækjum.
Samkvæmt upplýsingum frá
Hrannari B. Arnarssyni, aðstoðar-
manni félags- og tryggingamálaráð-
herra, eru þessi mál til skoðunar í
ráðuneytinu. Hann segir ekki liggja
fyrir á þessu stigi hvenær þeirri
skoðun ljúki.
Gylfi hefur verið boðaður á fund
efnahags- og skattanefndar Alþingis
í dag.
Hugmyndir þeirra Gylfa og Jóns
varðandi aðstoð við heimilin eru í
fyrsta lagi að vernda þau fyrir
ágangi kröfuhafa. Í annan stað verði
gefinn kostur á greiðsluaðlögun, svo
sem í formi greiðslufrests, lengingar
lána og gjaldmiðilsbreytingar. Í
þriðja lagi verði boðið upp á færslu
húsnæðislána í Íbúðalánasjóð. Þess-
ar hugmyndir eru á svipuðum nótum
og stjórnvöld hafa verið að vinna að.
Í fjórða lagi leggja Gylfi og Jón til
að boðið verði upp á umbreytingu
lána í eignarhlut húsnæðislánveit-
anda í fasteignum. Þetta er ný hug-
mynd og svipar til þeirrar aðstoðar
sem stjórnvöld gripu til fyrir tveim-
ur áratugum síðan, þegar mörg sjáv-
arútvegsfyrirtæki hér á landi voru í
miklum erfiðleikum.
gretar@mbl.is
Hvetja til aðgerða strax
Gylfi Zoëga og Jón Daníelsson leggja mikla áherslu á að
gripið verði til aðgerða til aðstoðar heimilum og fyrirtækjum
Gylfi Zoëga Jón Daníelsson
SEÐLABANKI Evrópu lækkaði stýrivexti sína í gær úr
3,75% í 3,25%. Hafa ýmsir lýst yfir vonbrigðum með að
vaxtalækkunin skyldi ekki vera meiri og telja sérfræð-
ingar líklegt að bankinn muni lækka vexti enn frekar í
næsta mánuði.
Englandsbanki lækkaði einnig stýrivexti í gær úr 4,5%
niður í 3%. Kom ákvörðun bankans nokkuð á óvart, að því
er fram kemur á vef Financial Times. Skýringin sem var
gefin fyrir lækkuninni var „hnignun heima fyrir í mestu
sundrung í alþjóðlegu bankakerfi í næstum heila öld.“
Það er nokkur vísbending um hversu miklum efnahags-
legum samdrætti Englandsbanki býst við að bankinn
kvað þessa fordæmalausu ákvörðun nauðsynlega til þess
að halda verðbólgu undir tveggja prósenta markmiðum.
Að því er fram kemur á vef Financial Times gefur
ákvörðun Englandsbanka til kynna að ársfjórðungsleg
verðbólguspá bankans, sem verður kynnt í næstu viku,
muni sýna að án vaxtalækkana yrði veruleg hætta á verð-
hjöðnun.
Svissneski seðlabankinn og sá tékkneski tilkynntu
einnig um vaxtalækkanir í gær.
thorbjorn@mbl.is
Englandsbanki og Seðla-
banki Evrópu lækka vexti
Veruleg hætta á verðhjöðnun án vaxtalækkunar í Bretlandi
● Nú blasir það við að bankarnir
geta ekki staðið í skilum við lán-
ardrottna vegna verðfalls á eignum,
segir Stefán Svavarsson, endur-
skoðandi, í grein í Morgunblaðinu í
gær. Að sögn Stefáns liggur ekki fyrir
hvort verðfallið stafi alfarið af lausa-
fjárkreppu eða hvort eignasafnið hafi
í raun ekki verið nægjanlega traust
til að vera grundvöllur áframhaldandi
rekstrar. Stefán segir að úr því verði
að skera, því miklu skipti að upplýst
verði hvort undirliggjandi rekstur
þeirra sem lánað var til hafi staðið
fyrir sínu eða ekki. Ef sá rekstur hafi
staðið á brauðfótum megi segja að
mælireglur bókhaldsins og regluverk
eftirlitsaðilanna hafi brugðist.
thorbjorn@mbl.is
Regluverk eftirlits-
aðilanna brást
● LÖGREGLUYFIRVÖLD og fjármála-
eftirlitið í Svíþjóð munu ekki rann-
saka sölu sænska félagsins Mod-
erna Finance á 7,5% hlut í sænska
fjárfestingabankanum Carnegie í síð-
asta mánuði sem hugsanleg inn-
herjasvik. Þetta kemur fram í frétt á
vefmiðli sænska dagblaðsins, SvD.
Moderna Finance er dótturfélag ís-
lenska fjárfestingafélagsins Mile-
stone sem er í eigu Karls Werners-
sonar og fjölskyldu.
Moderna seldi hlutinn í Carnegie
þar sem bréfin höfðu verið gefin sem
veð vegna lántöku hjá skoskum
banka. gretar@mbl.is
Ekki grunur um inn-
herjasvik Moderna
● Þýski bankinn KfW Group, sem er
þróunarbanki í eigu ríkisins, hefur
lagt til hliðar 98 milljónir evra vegna
mögulegs taps sem er tengt fjár-
festingum á Íslandi. Bankinn vonast
til þess að endurheimta stóran
hluta af 288 milljónum evra sem
hann á inni hjá íslenskum bönkum.
Í viðtali við Bloomberg segir tals-
maður bankans, Nathalie Druecke,
að inni í þeirri fjárhæð sé 150 millj-
ón evra lán til Glitnis sem var notað
til þess að styðja við bakið á litlum
og meðalstórum fyrirtækjum. Auk
þess sé um að ræða 138 milljónir
evra í skuldabréfum frá íslenskum
bönkum. Þýskir bankar áttu úti-
standandi kröfur á íslensk fyrirtæki
upp á 21 milljarð evra í lok júní, sam-
kvæmt Bloomberg.
Bankarnir skulda
Þjóðverjum mikið
● ÚRVALSVÍSITALAN í Kauphöllinni
lækkaði um 0,16% í gær og endaði í
646,33 stigum. Viðskipti með hluta-
bréf námu samtals rúmum 24 millj-
ónum króna. Mest voru viðskiptin
með hlutabréf í Marel, eða fyrir um
17,7 milljónir. Hlutabréf í Atorku
hækkuðu mest í gær, um 10%, og
hlutabréf í Føroya Bank hækkuðu um
2,47%. Bréf í Bakkavör lækkuðu
mest, eða um 2,86%, og bréf í Marel
um 1,44%. thorbjorn@mbl.is
Atorka hækkaði mest
FITCH lánshæfismatsfyrirtækið til-
kynnti í fyrradag um breytingar á
lánshæfiseinkunnum Straums.
Langtímaeinkunn bankans var
lækkuð í B úr BB- og horfum breytt
í „neikvæðar“ frá „í athugun“.
Skammtímaeinkunn bankans er B
samkvæmt nýju mati og horfum
breytt í neikvæðar. Stuðnings-
einkunn var staðfest sem 5 og
stuðningseinkunnargólfi breytt í
„ekkert gólf“.
Óháð einkunn var lækkuð í D/E
úr D og horfum breytt í „neikvæð-
ar“ frá „í athugun“. Almenn lán
voru lækkuð í B úr BB- og horfum
breytt í „neikvæðar“ frá „í athug-
un“. Víkjandi lán voru lækkuð í
CCC+ úr B og horfum breytt í „nei-
kvæðar“ frá „í athugun“.
thorbjorn@mbl.is
Lækkað
lánshæfi
Straums
ÞETTA HELST …