Skinfaxi - 01.08.1911, Blaðsíða 5

SKINFAXI
61
Gott væri að geta eflt æskufél. Þess er
þörf. Hlutverk þeirra er að bæta landið og
efla og manna þjóðina frá inum lægsta til
ins hæsta. »Það sem þú gerir einuni af
mínum minstu bræðrum, það gerir þú mér«
segir meistarinn góði. Landið þarf að bæta
til þess, að þjóðin geti eflst, það verður lítill
vísir, er vér sáum, sem nú lifum, en inn minsti
vísir getur orðið ið hæsfa tré.
Vér gefum þá ef tirkomendum vorum for-
dæmið. »Sá sem sáir, hann mun líka upp-
skera*
v.j.
„Rökkurhugsanir.“
ii.
Hve lítið vér íslendingar gerum að því
að fást við hin alvarlegri málefni iífsins!
Lífsgáturnar. Leyndardómana. Nema þá
á yfirborðinu að eins. Fáir munu þeir
vera, er ráðast í að rannsaka huliðsheima
mannsandans eða sókna í hyldýpi sálar-
lífsins. Ættum vér þó að hafa mörg
skilyrði til þessa umfram aðrar þjóðir, ef
vér legðum meiri rækt við gáfur vorar ög
hæfileika, er standa á gömlum merg
fornrar menningar, er aldrei hefir dáið út
með þjóðinni. En hæfileikar sljófgast
skjótt, ef eigi eru þeir notaðir, og hverfa
loks með öllu. — —
Mér hefir oft orðið hugsað um hæfi-
leika vora, íslendinga, hvern veg þeini sé
farið,áhverjum beri mest. Og niðurstaðan
hefir orðið á þessa leið (undantekningar
auðvitað nokkrar):
Öndvegi skipar skynsemn. »Góðar gáf-
ur«, og námshæfileikar eru altíðir með
oss. En tilfinningalífið situr utar — í
krókbekk. Þó er oft sagt, að vér ísl. sé-
um tilfinningamenn miklir, fljótir til hrifni.
En þar er oft enginn greinarmunur ger á
»æsing« og »hrifni« i(— œsing getur verið
bæði »vond og góð«, — oft sprettur hún
af æsku og lífsfjöri, en oftar af hugsun-
arleysi og stjórnleysi einstaklingsins —).
Æsingin er eins og brotsjávarlöður, er
hreykist hátt og hrífur í augnabliks ai-
gleymingi, en hrifnin er þungur og iygn
undirstraumur, er varir lengi, þótt oft beri
lítið á, fylgir mörgum manni alla æfi og
er þá dulið hreyfiafl í sálarlífi hans.
Vér ísl. erum fljótir til æsinga, og því
verður eigi neitað, að oft og tíðum hreyfa
þær og vekja ýmsa góða hæfileika hjá
oss. En sú vakning er aðeins yfirborðs-
hreyfing, gengur alls eigi í djúpið og
hverfur því innan skamms. — Þar er að
að leita orsakarinnar til þess festaleysis og
þrðttleysis, er svo mjög einkennir framkomu
vora, bæði í stjórnmálum og öðrum mik-
ilvægum máium. Vé.r verðuin ekki hrifnir
af málefninu eða hugsjóninni, trúiun ekki
á það, og svo dofnar áhuginn og deyr,
þótt hann hafi blossað upp í augnabliks
æsing.
Oft hef eg saknað þess í ungmenna-
félagsstarfinu, hve lítið »hrifnin« hefir
snert hjartalífið hjá mörgum góðum og
efnilegum æskunianni. Félagslífið hefir
vantað þann innileika og samúð, erfylgir
allri djúpri og varanlegri hrifni. Ahuginn
hefir að vísu virtst allmikill, en kaldlynd
skynsemi hefir stjórnað hverri hreyfingu,
hverju verki. Anda ungmennafélagsskap-
arins hefir gæ4t svo lítið. f>að hefir vant-
að sólskinið bjarta og sumarhlýja blæinn,
sem einkennir lýðháskólavakninguna.
Ungmennafélagsstarfið er ekki í fyrstu
röð »skynsemisstarf«. Það er hjartans
og æskunnar eldnióðshrifni framkvæmd
með áhuga og æskufjöri af fórnfúsuin
vilja undir handleiðslu viðkvæmrar skyn-
semi, er stjórnar í fullu samræmi við
dýpstu og helgustu tilfinningar vorar.
Til lesenda Skinfaxa.
Margir eru mjög þakklátir Skinfaxa fyrir
ritgerðir hans bæði stærri og smærri um
ætlunarverk ungmennafélaganna og aðrar
ritgerðir í þá átt, því þeim þykja þær efla