Skinfaxi - 01.03.1912, Qupperneq 5

SKINFAXI
21
Ijósfælna ljóssækinn. Leitum einverunnar,
að glaumurinn trufli okkur ekki. Minnist
orðanna, sem ég skrifaði ykkur á bréfspjaldi
fyrir skömmu, að: „Drottinn sé vort at-
hvarf frá kyni til kyns“. Þá verður „ís-
landi ait“.
Ykkar vinur og félagi
Jákób ó. Lárusson.
Trjárækt á heimilum.
Skógræktin er skilgetin dóttir ættjarðar-
ástarinnar og hlýtur að vera óskabarn
allra góðra ættjarðarvina og ekki síst Ung-
mennafélaga. Enda hefur skógræktarmálið
náð þeirri festu í hugum margra manna,
að vonandi verðnr unnið ótrauðlega héð-
an af að því göfuga verki, að „klæða
landið“. Gleðilegur ávöxtur þessa áhuga
er þegar víða sjáanlegur, þó víxlsporin sé
að vonum mörg. — En þá fyrst er þetta
mál komið í gott og heppilegt horf, þegar
trjáreitur er kominn upp á hverju bygðu
bóli, þar sem þess er nokkur kostur. Trjá-
reitir heima við bæi geta orðið skógrækt-
inni til ómetanlegs gagns, og landinu og
þjóðinni um leið. Þeir munu auka og
útbreiða áhuga og þekking á skógrækt-
inni og ást til hennar, og þeir munu jafn-
framt auka í’ækt manna við heimili sín og
land.
Skógræktin veitir þeim, sem starfa að
henni, hreina og varanlega ánægju, jafn-
vel meðan skógurinu er aðeins fárra þuml-
unga hátt ungviði. Ánægjulegra verk er
ekki hægt að hugsa sér, en það að hirða
trjáplöntur og hlúa að þeim í tómstundum
sinum, sjá þær springa út ávorinogvaxa
smátt og smátt; það vita þeir, sem reyna
en aðrir geta varla gert sér hugmynd
um það. Eg hygg, að trjáreitir á heimil-
um manna, þó litlir séu, hafi jafnvel meiri
þýðingu fyrir framgang skógræktarinnar
en aðrir stærri, sem eru fjær bæjunum,
vegna þess, að heima nýtur maður svo
vel samvistar við ungviðið, og það heíir
mentandi, göfgandi og gleðjandi áhrif á
hverja óspilta sál. Auk þess kynnast menn
best lífsskilyrðum jurtanna þegar þeir
hafa þær þannig undir höndum, og læra
að haga meðferðinni eftir því. — Gott
dæmi, — ef til vill óvenjulega gott, —
um lærdóm af reynslunni einni og ná-
kvæmni i meðferð ungviðis má sjá í Múla-
koti í FljótshlíÖ, þar sem nú eru til mörg
hundruð plöntur af reyni og hjörk, fárra
ára gömlum, vaxnar upp af sjálfsánu fræi.
Bíða þær nú færis til að flytjast út um
Suðurland. — Annars hefir „Freyr“ ílult
grein um trjáræktina í Múlakoti (Garðyrkju-
kona“ eftir E. H., Freyr VII, hls. 112) og
vil ég því eigi eyða rúmi „Skinfaxa11 lil
að lýsa henni nánar.
En á hvern hátt má best efla trjárækt
á heimilum án tilfinnanlegs kostnaðar?
Ungmennafélögin verða að ræða um það
mál, og sjálfsagt geta þau víða unnið eitt-
hvað að því. En þegar til framkvæmda
kemur, er fyrsta skilyrðið það, að fá góð-
an blett, girða hann og undirbúa, og svo
er næst að útvega plönturnar. Um blett-
inn þarf eigi að fjölyrða. Víðast í sveit-
um er svo mikið landrými við bæina, að
taka má nokkra ferfaðma til trjáræktar.
Má í þvi sambandi minna á það, að mat-
jurtagarðar eru allvíða fram undan bæjar-
húsum, en þar ættu þeir alls ekki að vera,
ef annars er kostur. Þeir eru þar til
óprýði og óþrifnaðar mestan hluta ársins,
og víða eru eins góð eða hetri garðstæði
annarstaðar í nánd við bæinn. Túnið á
að ná fast heim að bæjardyrum, allstaðar
þar sem því verður við komið, en ofur-
lítill trjáblettur á þó engu að spilla, ef lag-
lega er um hann búið.
Girðingin er í rauninni versta viðfangs-
efnið. Hún þarf að vera ódýr, lagleg og
algerlega fénaðarheld, og gott er, að hún
gefi dálítið skjól. Fer það nokkuð eftir
ástæðum og staðháttum, hverskonar girð-
ingarefni er réttast að nota.
Um plönturnar er það að segja, að ís-