Skinfaxi - 01.07.1914, Blaðsíða 8

92
SKINFAXI.
lega í sömu aðstöðu og fjórðungarnir nú.
Til að slík skifti geti farið fram, þarf 3/5
hluta félaga á skiftingarsvæðinu með breyt-
ingunni. Svið tilvonandi héraðssambanda
ákveðið í lögunum, j)ó þannig að takmarka-
lög geta ráðið að hvoru af tveimur næstu
samböndunum þau vilja halla sér. Er
með því girt fyrir að umgjörð þessi þrengi
bagalega að nýju samböndunum.
Svæði þessi eru miðuð við það að félags-
menn í héraðssambandinu geti náð saman
kostnaðarlítið á einhvern einn samkomu-
stað innan héraðs. Venjulega er hverju
héraðssambandi aatlað að ná yfir eina sýslu
eða sem því svarar. Þó eru sumstaðar
tvær sýslur saman, þar sem svo eru stað-
hættir að því verður við komið.
Þessi breyting. sem nú er heimiluð með
lögum þessum, heíir verið mikið þrætu-
epli víða í félögunum. Breytingamenn-
irnir hafa orðið hlutskarpari í þetta sinn
og vona fastlega, að reynslan muni sýna
að þeir hafi haft á réttu að standa, að
undir þessum nýju lögum muni ung-
mennafélagsskapurinn breiðast út um alt
land, og verða öflug lyftistöng í viðreisn
þjóðarinnar. En til þess að svo verði,
mega félagarnir ekki láta smávægileg forms-
atriði verða að sundrungar- og misklíðar-
efni.
Fáninn.
Álitið loks komið, of seint fyrir þing-
málafundi. Lítur út fyrir að þjóðinni sé
ekki ætlað að ráða fram úr málinu. Nefnd-
in leggur til að Iöggilda ekki bláhvíta fán-
ann, heldur gera nýjan fána, líkan hin-
um norska að Iitum og gerð.
Ástæðnr til dauðadómsins eru að sögn
tvær:
1. Konungur neitar bláhvíta fánanum
staðfestingar.
2. Hann of líkur sænska fánanum.
Þriðja ástæðan, þó hún sé ekki nefnd í
álitinu er sú, að þeir íslendingar, sem
elskir eru að litum Dana, og hafa veifað
þeim í tíma og ótíma, vilja ef þeir hætta
við danska fánann, hafa einhvern „bræð-
ingsfána“, ekki hinn íslenska, bláhvíta.
Nefndin virðist vona að úr „landsfána“
þeim, sem nú má fá viðurkendan, muni
innan skamms spretta alviðurkendur sigl-
ingafáni. Hún beiðist fylgis og aðstoðar
á þeim grundvelli. Sú hagnaðarvon á að
vera afsökun þess að bláhvita fánanum er
fórnað.
Enn er ýmislegt við málið að athuga.
1. Að alt skraf um of mikla líkingu
við gríska fánann er rokið út í veður og
vind. Gríski fáninn er mjög ólíkur fána
okkar, og stjórn Grikkja tjáði nefndinni,
að okkur væri guð vel komið að Iöghelga
bláhvíta fánann sín vegna.
2. Um líking við sænska fánann var
ekki talað fyr en gríska hættan var úr
sögunni. Sú ástæða er gild fyrir litblinda
menn, aðra ekki. Okkur er ekki vand-
ara um en Rúmenum og Fröklmm. I ára-
tugi hafa þeir notað fána með sömu gerð
og litum, nema að gult er í öðrum sem
hvítt er í hinum. Tilraunirnar um, hvort
hr. P. H. gæti vilst á hvitu og gulu, voru
gerðar i hálfmyrkri, í fjarðlægð óþarílega
mikilli, og með lélegum sjónpípum. Og
þó sá hr. P. H. stundum rétt! Því meir
sem hugsað er um þetta atriði, því ljós-
ara verður manni, að sænska grýlan er
bláber yíirskinsástæða.
3. Neitun konungs að staðfesta þann
fána, sem þjóðin vill, og ekki rekur sig
á neinn annan fána, eins og nefndin hefir
sannað, er versti þröskuldur á leið nefnd-
arinnar. I þingfrjálsu landi er alt stjórn-
arfarið bygt á því, að stjórnandinn hafi
enga skoðun á landsmálum, en undirrita
það sem þingið samþykkir. Nú Ieggja Is-
lendingar, ráðherra og nefndin, málið í
hönd konungs; og hann ræður málinu til
lykta, alveg eins og hér væri einveldi, eins