Skinfaxi - 01.09.1917, Síða 5
SKINFAXl
69
Einstaklingar í hverju félagi sem er eru
„Iimir á sama líkama“, eins og postulinn
sagði, Þar má ekki hver höndin vera upp
á móti annari. Þeir verða að vera vel
kunnugir óg helst góðir vinir. Þá gengur
samstarfið betur. Og komist pessi ein-
drægninnar andi inn í félögin og eignist
þar ríki og völd, þá er það góðs viti. Það
Það lofar góðu um drenglynd samskifti,
þeirra manna sem nú eru í félögunum,
þá er þeir taka í taumana á þjóðmála-
sviðinu. Þar eiga ávextir hinnar siðbæt-
andi starfsemi til félagsskaparins að koma
í Ijós — og auðvitað víðar.
Það er mælt, að sá sé vinur er til
vamms segi. Eg ætla nú að láta svo sem
við séum góðir vinir og segja ykkur lil
vamms. Ekki er þó svo að skilja, að eg
viti um ykkur miklar vammir og skammir,
-- sem betur fer. En þið megið ekki reið-
ast mér þó að eg fullyrði að ykkur bresti
margt, margan skapkost, er þið væruð
betur farin að eiga. Og ætti eg kost á að
nefna eitthvað af þessu marga og gæti
óskað nokkurs af því ykkur til handa þá
myndi eg fyrst og fremst nefna áhugann.
Ahuga á að nota tómstundirnar, er svo
oft falla ykkur í skaut, til þess að menta
ykkur og göfga, t. d. með lestri góðra
bóka, með söng og samræðum við ykkur
mentaðri og betri menn, „sterka tilfinn-
ingu fyrir öliu, sem vel hefir verið gert á
undan ykkur og löngun til þess að halda
áfram í sömu stefnu“. Þið verðið að hafa
opin augun fyrir hverju litlu lautarblómi,
sem langar til að gróa, hvort heldur er í
félaginu ykkar, eða á heimilunum, í bú-
stjórn, hússtjórn, verklægni og betra
samlífi.
Ykkur dugir ekki að lesa hverja bók
sem hendi er næst, þið þurfið að fara að
heiman, svo að þið tmyndið ykkur ekki
að sveitin ykkar sé ef til vill best eða
verst og ekki heldur fólkið sem hér býr.
Þið þurfið að kynnast ýmsum nýjum stefn-
um og straumum í þjóðlífinu sem vaktar
eru til þess að hrinda hag þjóðarinnar á
veg, kynnast ýmsum öflum sem þar starfa
auk ykkar eigin félagsskapar. Og eg vil
segja, að þið og hann helðuð gott af að
gagnrýna hann og reyna að skilja stefn-
una til hlýtar. Verið getur að þið séuð
öll eins vel að manni og feður ykkar og
mæður. En það er ekki nóg. Þið hafið
ærin skilyrði og skyldur til þess að kom-
ast miklu framar og minnist þess, að
samtíð ykkar heimtar miklu meiri þekk-
ingu og þroska, meiri borgaralega ábyrgð
meiri félagslega mentun og fastari lök i
lífsbaráttunni en hún krafðisl af þeim.
Hafið þið jafnan alla glugga opna fyrir
því sem betur má fara og vel er gert
heima og heiman.
En „kapp er best með forsjá“. Og eins
og eg óskaði ykkur eldmóðs og áhuga, svo
vildi eg og geta gefið ykkur nóg af geð-
stjórn og stillingu. „Ef þú getur sýnt
mér, að þú hafir stjórn á skapi þínu og
tilfinningum, þá hefurðu nokkuð til þess að
kallast mentaður maður“, sagði merkur mað-
ur. Oft stafar sundrung á heimilum ogí félög-
um af því að menn kunna ekki að stilla skap-
ið, fyrirgefa smávægar mótgeiðir. Fólkið er
eins og steinar sem falla niður fjallshlíð,
með hvössum hyrnum, hrufóttir og óhæfir
í byggingar fyr en steinsmiðurinn hefir
sléttað þá og fágað. Hvar á fólkið að
fágast og verða hæft í þjóðfélagshöllina ef
ekki í ungmennafélögum. Viljið þið vinna
að þvi, — forðast að særa aðra og muna
að það er svo miklu göfugra að þola
mótgerðirnar, ef unt er, en stökkva upp
á nef sér af hverju smáræði. Viljið þið
útrýma einhverju af úlfúðinni og nöldrinu
á heimilum ykkar og koma þar á meiri
alúð og glaðværð?
Mér dylst ekki að þið getið komið á
ýmsum slíkum endurbótum og brugðið
með því birtu á heimilislífið. Eg veit að
sum ungmennafélng hafa sléltað og heflað
margan harðan steininn, þau hafa bent
mörgum á göfugar og stórar hugsjónir og.