Skinfaxi - 01.02.1919, Blaðsíða 2
10
SKINFAXJ
marga drjúga liðsmenn í Sambands- og
f jórðungastjórnir. Vegna alls þessa, og
vegna þess að Reykjavík er höfuðból
íslenskrar menningar, miðstöð sam-
gangnanna í landinu og sjálfkjörið að-
setur sambandsstjórnarinnar, þá er það
auðsætt, bver styrkur Sambandinu er
að því, að lireyfingin sé þar bæði öflug
og framkvæmdasöm. Og það vill Skin-
faxi því minna Ungmennafélaga og aðra
æskumenn á, þá sem koma til dvalar i
Reykjavík, að þeir geta varla varið tóm-
stundunum betur til annars, en að lcynn-
ast Ungmennafélögunum og starfa í
þeim með áhuga.
Nú er i ráði að U. M. F. „Iðunn“ og
„Reykjavíkur“ sameinist í eitt félag,
sem þá mundi meira starfa í deildum
og flokkum sökum fjölmennisins. Eitt
af knýjandi nauðsynjamálum þess fé-
lags mundi verða að beita sér af alefli
fyrir byggingu samkomubúss handa fé-
lagsskapnum. í því ætti og að geyma og
starfrækja bókasafn félaganna, það ætti
að vera athvarf allra Ungmennafélaga,
sem dvelja i Reykjavik, — í tómstund-
um þeirra. Slík húsbygging er ærið
Grettistak einu félagi þó stórt sé, en til
þess verks ætti það kröfu til samúðar
og hjálpar Reykvíkinga og hvers einasta
Ungmennafélaga. Og það er vegna þess,
að húsið getur orðið sterkasta vígi Ung-
mennafélagsskaparins í landinu.
Landnámshugsjón og æska.
Um 40 þús. eða yí hluti íslenzku
þjóðarinnar býr nú landflótta í Kanada
eða Randaríkjunum. pjóðerni þcirra er
í voða, af því að þeir liafa tínst eins
og dropar út í enskt þjóðhaf. Ekki hefði
þurft annað en íslenzku útfíýtjendunum
hefði verið beint í ónumið land, til þess
að þar hefði vaxið upp nýtt ísland, þar
sem innflytjendur frá öðrum þjóðum
hefðu orðið að byrja lifsbraut sína eins
og vér í Kanada, á lægstu stigum þjóð-
félagsins, og verið einn kostur nauð-
ugur, að taka upp mál landsins.
Siðan 1912 hefir útflutningurinn ver-
ið minni, af því að árið eftir hófst fjár-
málakreppa og atvinnuneyð í Vestur-
Kanada og Suður-Ameríku, sem eflaust
hefði breiðst um allan heim, ef ófrið-
urinn hefði ekki komið 1914 og hleypt
öllu upp í verði. Nú stendur íslandi
meiri voði af Ameríkuferðum en
nokkru sinni fyr. Húdsonsflóabrautin,
sem bráðum er fullger, og tilheyrandi
gufuskipalínur til Norðurálfu gera
Vesturfylki Kanada, sem hingað til liafa
verið mjög afskekt, eins náin Norður-
álfu og Austurfylki Randaríkjanna. En
Kanada, sem gæti fætt hundruð miljóna
fólks, er enn að mestu ónumið. Ónum-
in akurlönd, vötn og skógar, fram með
Húdsonsbrautarkerfinu eiga fyrir hönd-
um, ef útflytjendur eiga ekki völ á öðru
landnámi, að bera ættjarðarástina ofur-
liða i brjósti margs öreiga Islendings,
er ekki getur fengið jörð.
petta er grátlegt, af því að útfarar-
þráin og útflutningur er liið öflugasta
lifsmark þjóðarinnar, ef það er stutt
og því beint i rétta átt. pað, sem nú er
hiiin engilsaxneski kynþáttur mann-
kynsins, voru fyrir 15 öldum að
eins nokkrir þýzkir landnámsmenn
undir valdi hins rómverska lieimsveld-
is. pegar England lióf landnám i öðr-
um heimsálfum, var það enn veikt og
fáment ríki. pað er dreifing þjóðarinn-
ar, frumtaka nýrra landa og hinar
mörgu fæðingar meðal landnemanna,
er hafa gert veika smáþjóð að heims-
þjóð. Hugmyndin um að fá íslenzkum
útflytjendum þjóðernislegan griðastað
mun því naumast vera ný. pegar Rrasi-