Skinfaxi - 01.07.1919, Síða 5

SKINFAXI
53
af eiturnautnaþrá, sem ekki er hægt aö
slökkva.
Eg ætla nú ekki aö fara aö hræöa neinn
á hegningu annars heiins, enda vil eg ekki,
aö þess þurfi, en þaö lítur út fyrir, aö
kvalir nautnasýkinnar veki hjá mönnum
hugmyndina um hegningu þá, sem kent
hefir veriö aö illir menn ættu í vændum
eftir dauöann. Þeir, sem þekkja hitakvalir,
halda, aö sálir fordæmdra kveljist í eilif-
um eldi. Þeir, sem þekkja kuldakvalirnar
betur, t. d. Grænlendingar, halda, aö þær
kveljist af kulda, og þeir sem þekkja hvort-
tveggja segja: „Alt í helvíti brennur og
frýs“. Og þeir, sem þekkja þorStakvalir
nautnsýkinnar, hyggja sig þar hafa fundiö
forsmekk hegningarinnar annars heims.
I fyrstu veita eiturnautnir enga svölun,
en þær vekja þorsta, og framhakl nautn-
arinnar eykur þorstann. Þá er nautnin
venjulega aukin, en því meira vex þorstinn
og því meira sem þorstinn vex, þess rneira
er nautnin aukin. Þar til eitrið vinnur bug
á heilsu og lífi. Þessi er gangur sýkinnar.
Þá rtienn kalla eg nautnsjúka, sem spilt
hafa heilsu sinni meö eiturnautnum, svo aÖ
þeir sækjast eftir þeirn, og geta varla án
þeirra veriö. Ef svo tekur fyrir, aö þeir
geti veitt sér nautnina, fá þeir aö kenna a
þorstakvölum nautnsýkinnar í algleymingi.
Þetta kemur oít fyrir, og þarf ekki heims-
styrjöld til, enda getur þorstinn oröiö nógu
oþægilegur, þegar fram í sækir fyrir því,
þó aö sjórinn sé við hendina, til að svala
sér á. Og svo bætist þar á ofan ýniis konar
óregla á störfum líffæranna, sem eitriö
veldur, og þarf af leiðandi þrautir, hrörn-
un og dauði fyr en ella.
Hve nautnsýkin er almenn, má rneðal
annars nokkuð marka á því, aö sumir lærö-
ii læknar hafa haldið því fram, að mann-
kyniö i heild sinni væri oröið svo spilt af
eiturnautnum, aö það gæti ekki án þeirra
verið héöan í frá. Þeir hafa kallað mann-
inn „nautnsjúka dýriö“.
Þetta virðist nú vera þrota-uppgjöf. Það
er sarna sem að segja, að mannkynið sé á
glötunarvegi, og eigi ekki framar viðreisn-
ar von. Öfgar eru ýktur sannleikur, og því
ter nú betur, að þetta eru öfgar. Þær hafa
líklegast myndast í borgunum. í sveitum
er fólkið nokkru heilbrigöara. Fjölda marg-
ir menn hafa sýnt og sýna enn, að þeir
komast af, án eiturnautna (narkose), og
að menn fæðist nautnsjúkir, hygg eg sé fá-
gætt, aö minsta kosti i sveitum. En þótt
þessi kenning um „sjúka dýrið“ sé nokkuð
öfgakend, er hún bending um, að hverju
defnir, ef eiturnautnir fá að spilla mann-
kyninu í næði.
Nú á tímum er háö látlaus barátta gegn
eiturnautnum. Útrýming þeirra er sigur
lífsins yfir dauöanutn. Hver ungur maöur
stendur á krossgötum. Fyrir hann er lögð
þessi spurning: Hvoru viltu veita, lífinu
eða dauðanum? Viltu afneita eiturnautn-
ttm, eða láta eftir þeim?
Til hvers höfum viö myndað tóbaksbind-
indisflokk? Til þess fyrst og fremst, að
vinna að útrýmingu tóbaksnautnarinnar, af
því við teljum hana í flokki þeirra eitur-
nautna, sem spilla heilsu manna, og auk
þess svo sóðalega, að varla sé samboðið
siðuðum mönnum. Hiö síðara ætlast eg til
að ekki þurfi röksemda viö, og hvað hið
íyrra snertir, þá eru víst fáir, sem líöa
sannkallaðar ,,Tantalonskvalir“, ef ekki
gamlir tóbaksmenn, sem vantar tóbak.
Enda er tóbakseitrun vel þektur sjúkdóm-
ur, svo að ekki dugar að neita því, að to-
baksnautn spillir heilsunni, að minsta kosti
stundum. Rökrétt ályktun af þeirri stað-
reynd er sú, að eitrið spilli að vísu ])ví
minna, sem minna er neytt, en verði þó
jafnan til ills, þótt ekki séu heilsuspjöllin
ætíö svo mikil, að þau veröi hverjum
manni augljós.